Nuôi thủy sản ở ĐBSCL: Đuối sức!

Nhu cầu cần vốn để nuôi thủy sản ở ĐBSCL hiện nay rất lớn do giá thức ăn tăng kéo giá thành sản xuất tăng theo. Tuy nhiên, các ngân hàng tỏ ra dè dặt với ngành xuất khẩu “tỷ đô” này. Không có vốn sản xuất nên nhiều hộ nuôi thủy sản phải cay đắng bỏ nghề, diện tích ao hầm hoang phế đang tăng đến mức báo động.

Người dân nuôi cá tra tại ĐBSCL đang cần vốn để mở rộng quy mô chăn nuôi. Ảnh: P.LỢI

Người nuôi cùng đường

Cù lao Tân Lộc (Thốt Nốt, Cần Thơ) một thời vang danh với con cá tra. Phong trào nuôi cá ở đây phát triển chóng mặt và thực tế nhiều hộ vươn lên giàu có từ nghề này. Những năm cá tra được giá, Tân Lộc được mệnh danh là “cù lao tỷ phú” với hàng loạt ca nô lướt sóng trên sông Hậu, còn lên bờ thì hả hê với xe hơi đời mới. Chuyện làm giàu ở cù lao Tân Lộc khiến nhiều địa phương khác ở ĐBSCL “thấy phát ham”, tuy nhiên giờ đây “cù lao tỷ phú” đã trở thành “cù lao nợ” (?).

Theo UBND phường Tân Lộc, mọi chuyện bắt đầu từ năm 2008 khi giá cá tra giảm mạnh và khó tiêu thụ khiến người nuôi lỗ te tua. Năm 2009, nhiều hộ tiếp tục đầu tư lớn để mong gỡ lại, nào ngờ giá cá lại vẫn ở mức thấp, dẫn đến “nợ chồng nợ”.

Những tháng đầu năm 2010, giá cá nhích lên ai cũng mừng nhưng sau đó liên tục sụt giảm, trong khi giá thức ăn cứ tăng nên tình hình càng lúc càng xấu. Nhiều hộ nuôi cho biết, chưa bao giờ nghề nuôi cá tra chịu lỗ kéo dài như hiện nay và thật sự đã lâm vào khủng hoảng. Nhiều hộ nuôi cá mang nợ ngân hàng khoảng 100 - 200 tỷ đồng, trong đó nhiều hộ đã hết khả năng thanh toán. Trước đây, giá đất nuôi cá ở Tân Lộc từ 200 - 300 triệu đồng/công, nay giảm khoảng 40% - 50%, chẳng ai thèm ngó.

Tại làng cá Thuận An (Thốt Nốt, Cần Thơ) tình hình cũng tương tự. Ông Võ Văn Năm ở khu vực Thới Bình 2 thừa nhận: “Năm 2009, tôi nuôi 2 hầm gần 200 tấn cá lỗ hơn 1,5 tỷ đồng, hiện tài sản đã bán sạch nhưng nợ vẫn chất chồng chưa trả hết. Từ đầu năm 2010 đến nay, đã đi “gõ cửa” hàng chục ngân hàng xin vay vốn đầu tư nuôi tiếp nhưng tất cả đều lắc đầu không cho”. Chị Nguyễn Thị Lệ, xã Vĩnh Thới (Lai Vung, Đồng Tháp) cho biết: Người nuôi cá hiện nay gần như cùng đường. Giấy tờ đất, tài sản đã thế chấp ngân hàng nhưng chẳng thấm vào đâu. Trong khi ngân hàng xiết nợ cũ - còn xin vay mới không ai cho. Thậm chí đi vay “nóng” bên ngoài với lãi suất cao từ 5% - 10%/tháng trở lên cũng không được.

Ngân hàng cho vay nhưng “phải liên kết”

Theo Tiến sĩ Dương Nghĩa Quốc, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Đồng Tháp, vấn đề nóng bỏng của ngành thủy sản hiện nay là vốn, bởi hầu hết người nuôi đang thiếu vốn trầm trọng. Do không đủ vốn nên diện tích nuôi cá tra ở Đồng Tháp từ đầu năm 2010 đến nay chỉ có 1.100ha, giảm hơn 700ha so năm 2009. Tại các tỉnh khác, diện tích “treo ao” chiếm 40% - 50%. Ông Lê Chí Bình, Phó chủ tịch Hiệp hội Nghề nuôi và chế biến thủy sản An Giang, phân tích: “Nuôi cá bây giờ đòi hỏi vốn rất lớn, chỉ cần nuôi 100 tấn phải có ít nhất từ 1,7 - 1,8 tỷ đồng, đa số người nuôi không thể tự lo được mà phải trông vào ngân hàng giúp sức. Hơn 2 năm thua lỗ, người nuôi sắp “chết đuối” giữa dòng, nếu ngân hàng không “thả phao” chắc chắn người nuôi sẽ “chìm” vì không cách nào đứng lên được”.

Con tôm dù giá cả gần đây có khá hơn nhưng người nuôi cũng không đủ vốn. Năm nay thời tiết diễn biến thất thường, nắng nóng kéo dài đã khiến hàng ngàn diện tích tôm chết trắng. Nhiều hộ đang chạy đôn chạy đáo tìm vốn duy trì nuôi lại, tuy nhiên không phải ai cũng được ngân hàng “ưu ái” cho vay. Ông Ngô Văn Thử, Chủ tịch UBND xã Thạnh Phước, huyện Bình Đại (Bến Tre) thừa nhận: Thủy sản là kinh tế chủ lực của địa phương, tuy nhiên nghề này trồi sụt thất thường không ổn định. Nếu trúng mùa thì chi tiêu trong gia đình, trả nợ… hết sạch. Ngược lại, bị mất mùa coi như… lãnh đủ. Chính từ rủi ro của nghề nuôi thủy sản đã khiến các ngân hàng không còn “mặn” như trước. Hiện nay, muốn vay được vốn ngoài chuyện thế chấp tài sản, người nuôi phải có uy tín, trả lãi - trả gốc đúng hẹn, cộng thêm nhiều vấn đề khác…

Ông Nguyễn Duy Nhứt, Phó Tổng giám đốc CTCP Thủy sản Nam Việt cho rằng, năm nay ngành thủy sản đối mặt với nhiều thách thức. Hiện tại nguồn nguyên liệu (cả tôm và cá tra) thiếu hụt, nếu như tới đây ngân hàng tiếp tục “đóng cửa” thì nhiều hộ không thể nuôi lại và nguyên liệu sẽ thiếu trầm trọng hơn. Do đó doanh nghiệp muốn tăng cường xuất khẩu cũng bó tay vì không đủ nguyên liệu chế biến. Ngoài ra, tình hình xuất khẩu thủy sản vào thị trường châu Âu đang gặp khó khăn do những bất ổn về kinh tế gây ảnh hưởng. Từ những yếu tố trên cho thấy để đạt mục tiêu xuất khẩu 4,5 tỷ USD trong năm 2010, ngành thủy sản cần phải vượt qua nhiều rào cản.

Sở NN-PTNT các tỉnh thành ĐBSCL đề nghị các ngân hàng xem lại chính sách tín dụng. Những lúc cá được giá, đầu ra thuận lợi - người nuôi có lời các ngân hàng được hưởng lợi không nhỏ. Nay người nuôi bị dồn vào đường cùng, thiết nghĩ ngân hàng nên “cứu họ”. Chỉ có tái đầu tư, duy trì sản xuất trở lại thì người nuôi có điều kiện trả nợ và ngành thủy sản mới đảm bảo tốc độ tăng trưởng, hoàn thành chỉ tiêu xuất khẩu đặt ra.

Chiều 3-6, trao đổi với phóng viên Báo SGGP, ông Lê Văn Thơ, Giám đốc Ngân hàng NN-PTNT Chi nhánh Cần Thơ, cho biết: Hiện ngân hàng đang cho người nuôi cá ở các quận Ô Môn, Thốt Nốt và huyện Vĩnh Thạnh vay hơn 400 tỷ đồng. Tuy nhiên, từ đầu năm 2010 đến nay rất hạn chế cho vay do nghề cá đang bất ổn. Về cơ bản, ngân hàng không “bỏ rơi” người nuôi, nhưng muốn tiếp tục vay vốn người nuôi phải có phương án sản xuất cụ thể, tính khả thi cao… để ngân hàng xem xét khoanh nợ hoặc cho vay mới.

Ông Thơ cho rằng, sắp tới ngân hàng sẽ hạn chế cho vay nhỏ lẻ, chuyển sang phương thức cho vay tập trung. Hiện tại, Ngân hàng NN-PTNT Chi nhánh Cần Thơ đầu tư vốn cho 12 doanh nghiệp thủy sản phát triển từ vùng nuôi cá đến chế biến, xuất khẩu. Theo đó, người nuôi kết hợp với doanh nghiệp để nuôi theo đơn đặt hàng và các tiêu chuẩn xuất khẩu. Ngân hàng sẽ cho vay ưu đãi với sự bảo lãnh của doanh nghiệp. Phải giảm dần hình thức nuôi tự phát để tiến tới mô hình “liên kết” giữa người nuôi và doanh nghiệp với sự hỗ trợ vốn từ ngân hàng có vậy nghề cá mới bền vững.

Huỳnh Phước Lợi

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005