Gian lận trong thu mua tôm: Một vấn nạn phải được loại trừ

Gian lận trong thu mua tôm của thương lái là nỗi ám ảnh của người nuôi tôm. Ngoài những vất vả, lo toan về vốn, con giống, dịch bệnh… thì chuyện bị thương lái chèn ép về giá, cân đong gian dối… đã khiến người nuôi tôm thêm nặng nỗi lo.

ÉP CỠ!

Một trong những chiêu gian lận “sơ đẳng” nhất là chuyện “ép cỡ” tôm của thương lái khi thu mua trực tiếp tại đầm tôm. Thông thường, khi thương lái ngã giá mua tôm với chủ vuông tôm thì hai bên phải xác định cỡ tôm để tính giá cả. Cách xác định cỡ tôm hiện nay là người mua và người bán cùng nhau ra vuông tôm và chài tôm từ dưới vuông nuôi lên (đối với tôm nuôi công nghiệp). Số lượng và kích cỡ tôm trong các lần chài thử ấy sẽ quyết định về giá thu mua của cả đầm tôm sau khi thuận mua vừa bán.

Với con mắt nghề nghiệp, nhiều thương lái chỉ cần nhìn sơ qua hoặc chỉ chài thử 1 chài là biết ngay sản lượng và kích cỡ tôm trung bình của cả đầm tôm. Tuy nhiên, họ vẫn kỳ kèo để chài thử nhiều lần nhằm tìm thời cơ “giở chiêu”. Sau khi kéo chài lên, trong lúc lựa tôm, lợi dụng sự sơ hở của chủ vuông, thương lái hoặc những người đi theo sẽ nhanh tay bỏ thêm vào vài con tôm nhỏ. Mục đích của các đối tượng này là để “ép cỡ” tôm từ 40 con/kg lên 45 hay 50 con/kg. Sự chênh lệch về giá giữa các cỡ tôm sẽ làm người nuôi mất một khoản tiền đáng kể.

Cũng trong chuyện chài thử, địa điểm chài, cách chài cũng là “chiêu” mà các thương lái lão luyện thường hay áp dụng. Vì thông thường mật độ và kích cỡ tôm ở gần mé bờ và xa mé bờ, gần nơi quạt nước và xa nơi quạt nước là rất khác nhau. Nếu người nuôi không nắm vững được những yếu tố cơ bản này thì rất dễ bị thương lái qua mặt và bị ép giá, dù nuôi tôm trúng, kích cỡ đồng đều vẫn bị mua với giá rẻ hơn giá trị thực.

Ông Trần Văn Lâm, một người nuôi tôm nhiều năm tại xã Vĩnh Hậu A, huyện Hòa Bình, cho biết: “Muốn có được tôm để bán, người nuôi tôm phải đối mặt với rất nhiều khó khăn. Nhưng đến khi bán lại gặp phải bọn gian thương thì coi như mất thêm 50% công sức và tiền của. Dù chúng tôi luôn kể cho nhau các cách gian lận khi mua tôm của thương lái để phòng ngừa, nhưng vẫn có rất nhiều người bị gian lận”.

ÉP CÂN!

Nếu cách gian lận “ép cỡ” được giới thương lái cho là “sơ đẳng” (vì “chiêu” này hiện nay rất khó qua mắt được các lão nông “già đời” hoặc chỉ “ăn” được chút ít), thì chuyện “ép cân” mới là chiêu thức “ăn lớn” của các thương lái trong cuộc chạy đua “ăn gian” người nuôi tôm.

Giới thương lái làm ăn bất chính vẫn thường rỉ tai nhau rất nhiều chiêu thức để gian lận người nuôi. Từ chuyện chêm cân, ép cân đến trộm cân… Trong đó, chêm cân là cách “ăn gian” nhiều nhất sản lượng tôm của người nuôi. Đó là lợi dụng sự mất cảnh giác của chủ vuông, các đối tượng chuyên nghiệp sẽ nhanh tay “thêm” vào trong cây cân một đoạn thép nhỏ nhằm để giảm trọng lượng của các giỏ tôm khi bỏ lên cân. Với cách này, trung bình một tấn tôm, người nuôi bị mất khoảng vài trăm ký, dù đó là cây cân được chính chủ vuông tôm mua về.

Bên cạnh chiêu thức chêm cân, việc người bán bị ép cân và trộm cân cũng xảy ra thường xuyên nếu mất cảnh giác. Ông Nguyễn Văn Hùng - một thương lái tôm “bật mí”: “Nếu đã chấp nhận làm ăn thì ít hay nhiều, thương lái cũng có “vài chiêu” để lận lưng”. Tùy theo điều kiện, thời cơ và cả đối tượng người bán có thương lái sẽ “giở chiêu” thích hợp. Nếu gặp bên người bán có kinh nghiệm và tổ chức kiểm tra, theo dõi, cảnh giác cao khiến các thương lái không thể giở trò gì được, họ cũng vẫn có cách để “ăn gian”. Nhưng khi đó, mức độ thiệt hại của người bán sẽ thấp hơn rất nhiều so với việc không cảnh giác.

Cách ăn gian “cổ điển” nhất trong lúc thương lái bị chủ vuông “bắt bài” và quản lý chặt là họ sẽ cố tình để cây cân hơi bị nghiêng về phía trước hoặc nghiêng ra sau nhằm làm lệch trọng tâm của giỏ tôm. Với cách này, trong mỗi lần cân, họ chỉ ăn gian được vài trăm gram để “bù lỗ” khi vận chuyển. Hoặc khi cân tôm, tay người cầm giỏ tôm không buông hết giỏ ra để giảm sức nặng của giỏ tôm. Thông thường khi bán tôm, chủ vuông sẽ cử một người thân tín hoặc trực tiếp ngồi gần cây cân để theo dõi và ghi chép số lượng tôm. Khi giỏ tôm được bỏ lên thì cả hai người ghi chép (bên người bán và người mua) đều chăm chú nhìn vào chỉ số trọng lượng trên mặt cân. Khi đó, người cầm giỏ sẽ ra tay bằng cách nương tay theo sức nặng của giỏ tôm và nhanh chóng mang xuống. Với cách này, nếu người cầm giỏ tôm “điêu luyện” thì trọng lượng thật sự của giỏ tôm sẽ nhẹ hơn chỉ số trọng lượng trên mặt cân từ 5 - 10 kg/lần cân.

CẦN CẢNH GIÁC

Chuyện thương lái gian lận đã xảy ra rất nhiều năm, không riêng gì trong thu mua tôm mà ở một số ngành nghề, lĩnh vực khác. Đây là một vấn nạn rất khó trừ. Có lẽ vì thế mà ông bà ta đã đúc kết cách làm ăn gian dối của các thương lái qua câu “mua gian, bán lận” như một cách để nhắc nhở, cảnh giác, đề phòng.

Cách ngăn chặn tốt nhất tình trạng gian dối, lừa gạt nông dân trong thu mua tôm hiện nay là người bán cần đề cao cảnh giác, phải “cập nhật” liên tục và phổ biến rộng rãi các cách thức gian lận của thương lái cho nhiều người biết để cùng phòng tránh. Bên cạnh đó, các ngành chức năng cũng cần có biện pháp mạnh tay hơn, cần xem đây như một vấn nạn phải được loại trừ để mang đến mặt bằng thu mua thủy sản bình đẳng giữa người làm ăn chân chính và bọn gian thương chuyên giở thủ đoạn gian lận, bóc lột sức lao động và tiền bạc của nông dân.

CHÂU KHÁNH

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005