Nan giải chất lượng giống tôm thẻ

Mấy năm gần đây, diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ, đặc biệt tại miền Trung đã nổi lên là đối tượng nuôi phổ biến. Tuy nhiên, do con giống bố mẹ không sản xuất được trong nước nên toàn bộ phải nhập ở nước ngoài về, trong đó nguồn giống kém chất lượng rất nhiều.

Tôm chân trắng được di nhập vào Việt Nam từ năm 2001 từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ khác nhau như Mỹ, Đài Loan, Trung Quốc, Thái Lan... Từ đó đến nay, nghề nuôi tôm chân trắng tại Việt Nam đã phát triển mạnh mẽ và chiếm lĩnh thị trường xuất khẩu. Theo Vụ Nuôi trồng thuỷ sản, trước năm 2005, diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng của Việt Nam không đáng kể thì đến năm 2009, chỉ trong 8 tháng đầu năm, diện tích nuôi tôm chân trắng cả nước đạt 15.300 ha, sản lượng đạt 33.500 tấn chiếm gần 20% tổng sản lượng tôm của cả nước.

Ông Lê Trí Viễn, Vụ phó Vụ Nuôi trồng thuỷ sản cho biết: Trong 8 tháng đầu năm 2010, diện tích tôm chân trắng đã tăng lên 21.000 ha, tăng 30% so với năm trước và nó đã trở thành đối tượng nuôi phổ biến tại các tỉnh miền Trung.

Để phục vụ sản xuất giống và phát triển nuôi tôm chân trắng, trong những năm qua các đơn vị khoa học của Bộ NN-PTNT đã triển khai nghiên cứu một số công trình khoa học như: Quy trình nuôi vỗ tôm bố mẹ và cho sinh sản nhân tạo; Nghiên cứu sản xuất tôm chân trắng bố mẹ chất lượng và sạch bệnh có nguồn gốc nhập từ Hawaii phục vụ sản xuất giống nhân tạo; Ứng dụng công nghệ sinh học sản xuất giống tôm chân trắng sạch bệnh. Tuy nhiên, trong lĩnh vực di truyền chọn tạo đàn tôm chân trắng bố mẹ có chất lượng cao và khả năng kháng bệnh trong điều kiện nuôi ở Việt Nam đến nay chưa có một công trình nghiên cứu nào được thực hiện. Tôm bố mẹ không chủ động, khó kiểm soát do nhập từ nhiều nguồn khác nhau đã trở thành thách thức chính cho công nghệ nuôi tôm chân trắng ở Việt Nam.

Theo thống kê của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thuỷ sản III, năm 2009 cả nước có 490 trại sản xuất giống tôm chân trắng, mỗi năm sản xuất được khoảng 10 tỷ con giống. Tuy nhiên với diện tích nuôi thả như hiện nay thì mỗi năm Việt Nam cần khoảng 20 - 25 tỷ con giống, đến năm 2012, dự báo nhu cầu con giống lên tới khoảng 50 tỷ con, như vậy nguồn tôm giống chân trắng sản xuất tại Việt Nam mới chỉ đáp ứng được rất ít so với nhu cầu thực tế. Trong khi đó, Bộ NN-PTNT đã có quy định với con tôm chân trắng là “chỉ cho nhập khẩu, xuất bán tôm chân trắng bố mẹ, tôm giống sạch từ các cơ sở sản xuất được Bộ công nhận. Để đảm bảo an ninh sinh học, các trại sản xuất tôm giống không được sản xuất giống tôm chân trắng tại các trại sản xuất giống tôm sú và các loại khác. Tôm bố mẹ, tôm giống nhập khẩu phải được kiểm dịch, cách ly kiểm dịch theo đúng quy định”.

Quy định của Bộ là vậy, nhưng trên thực tế, tôm giống chất lượng cao, sạch bệnh được sản xuất theo đúng quy trình và quy định hiện nay còn quá ít, chỉ chiếm khoảng 10 – 15% so với lượng tôm giống sản xuất trên thị trường. Tôm giống Trung Quốc có nguồn gốc không rõ ràng, không qua kiểm dịch theo đường tiểu ngạch tràn vào Việt Nam với giá rất rẻ, chỉ bằng 60 – 70% so với giá tôm giống có nguồn gốc từ Hawaii. Thực tế các trại sản xuất tôm sú giống tại các tỉnh miền Trung do không còn hiệu quả vì dịch bệnh đã chuyển sang sản xuất giống tôm chân trắng, tôm bố mẹ chủ yếu được tuyển lựa từ nuôi thương phẩm. Chất lượng tôm trôi nổi trên thị trường khó kiểm soát, tôm giống không rõ nguồn gốc đang chiếm thị phần lớn gây rất nhiều khó khăn cho các cơ sở sản xuất giống tôm sạch bệnh.

Ông Đào Văn Trí, Phó Viện trưởng phụ trách, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thuỷ sản III cho biết: "Để sản xuất ra khoảng 20 – 25 tỷ con giống hiện nay, Việt Nam cần khoảng 200.000 cặp tôm bố mẹ. Nguồn tôm bố mẹ sử dụng cho sản xuất giống tôm chân trắng hiện nay ở Việt Nam nhập từ Thái Lan, Trung Quốc và Malaysia chiếm khoảng 80% lượng tôm giống, còn lượng nhập từ Hawaii chỉ chiếm khoảng 20%. Theo ông Trí, tôm nhập qua đường tiểu ngạch từ Trung Quốc hiện nay không thể kiểm soát. Nguyên nhân chính là do giá tôm bố mẹ từ các nguồn chênh lệch rất cao. Giá nhập tôm chân trắng bố mẹ từ Hawaii khoảng 32 – 36 USD/cặp, còn tôm Thái Lan, Trung Quốc từ 22 – 26 USD/cặp, tôm nhập lậu và nuôi tại chỗ chỉ khoảng 10 – 12 USD/cặp. Để cạnh tranh về giá tôm giống, các cơ sở sản xuất đã tìm cách mua tôm bố mẹ giá rẻ mà không quan tâm đến chất lượng".

Tôm giống bố mẹ quyết định rất lớn đến chất lượng con giống. Hiện nay nguồn tôm giống bố mẹ đảm bảo chất lượng được xác định nhập từ Hawaii, tuy nhiên theo ông Đào Văn Trí thì bên cạnh giá cao việc xin phép nhập khẩu và hải quan khá phức tạp do vậy các cơ sở sản xuất nhỏ không thể liên hệ trực tiếp để nhập về nuôi, từ đó đa số các cơ sở sản xuất tôm giống chân trắng đã tìm mua tôm bố mẹ trôi nổi ngoài thị trường với giá rẻ. Ngoài ra, nhiều cơ sở nhỏ không được phép sản xuất tôm chân trắng nhưng lợi dụng việc được phép ương giống trong trại đã dùng tôm F1, F2 hoặc mua ấu trùng về ương thành tôm giống để bán. Chất lượng tôm bố mẹ tại các trại không có nguồn gốc xuất xứ lại bị khai thác triệt để, số lần đẻ không giới hạn đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng con giống.

Thứ trưởng Bộ NN- PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu: "Tôm giống chân trắng chất lượng cao nguồn gốc từ Hawaii, DN bán giá khá cao khoảng 30 – 35 đồng/con, trong khi con giống trên thị trường chỉ khoảng 15 – 20 đồng/con thậm chí rẻ hơn, đặc biệt người nông dân “ngại” tìm đến nguồn giống chất lượng cao còn do các DN có điều khoản ràng buộc khi mua con giống của họ phải mua thức ăn cho tôm do họ cung cấp".

NGỌC KHANH

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005