Bấp bênh giá cả, nguồn hàng cá tra xuất khẩu

Giá cá tra tại ĐBSCL đang tăng ở mức cao chưa từng thấy. Cứ ngỡ giá càng tăng sẽ kéo theo không khí thu mua và sản xuất sôi động, tuy nhiên thực tế trái ngược. Hàng loạt nhà máy chế biến đóng cửa, ngưng hoạt động trong khi người nuôi cũng lắc đầu ngao ngán…

Thiếu nguyên liệu sản xuất

Thống kê sơ bộ của các ngành chức năng, hầu hết các nhà máy quy mô lớn đều giảm công suất hoạt động xuống còn 40%- 50%, trong khi hàng loạt nhà máy quy mô nhỏ đã đóng cửa do thiếu nguyên liệu và hoạt động không hiệu quả.

Theo phân tích, với giá nguyên liệu tăng như hiện nay thì giá cá tra phi lê xuất khẩu phải từ 2,8 - 2,9 USD/kg doanh nghiệp mới có lời; tuy nhiên giá xuất bình quân trong 8 tháng đầu năm 2010 chỉ 2,14 - 2,2 USD/kg, hiện doanh nghiệp đàm phán nâng lên 2,5- 2,7 USD/kg… Điều này cho thấy càng xuất nhiều càng lỗ nặng.

Mặc dù đang vào giai đoạn chạy nước rút để cung ứng sản phẩm cho thị trường mùa Noel và Tết Dương lịch nhưng hàng loạt nhà máy chế biến cá tra xuất khẩu ở ĐBSCL tỏ ra uể oải.

Theo ông Nguyễn Duy Nhứt, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thủy sản Nam Việt, nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng thiếu nguyên liệu trầm trọng dẫn đến mọi hoạt động bị tê liệt.

Những ngày qua, các nhà máy chế biến cá tra xuất khẩu lao vào cuộc đua tranh giành nguyên liệu bằng cách liên tục nâng giá cá lên cao. Mức giá hiện nay đang dao động từ 18.000- 19.000 đồng/kg, có nơi đến 19.500 đồng/kg, cao kỷ lục trong nhiều năm qua.

Dù giá cá tăng kịch trần nhưng sản lượng khan hiếm nên các nhà máy thu mua được rất ít. Ông Nhứt cho biết: “Bình quân mỗi ngày công ty cần khoảng 300 tấn cá để chế biến xuất khẩu nhưng tìm đỏ mắt chỉ mua được 200 tấn trở lại, vì thế chỉ hoạt động khoảng 40% công suất”.

Đồng cảnh ngộ trên, ông Nguyễn Văn Đạo, Giám đốc Công ty CP Thủy sản Gò Đàng nói: “Dù doanh nghiệp sẵn sàng trả tiền trước nhưng vẫn khó thu mua cá, bởi người dân thấy giá tăng từng ngày nên không vội bán mà chờ giá tăng thêm nữa. Ngoài ra cũng có trường hợp doanh nghiệp này vừa đặt cọc thì bị doanh nghiệp khác nâng giá cao hơn để phỗng tay trên”.

Theo TS Dương Nghĩa Quốc, Giám đốc Sở NN- PTNT Đồng Tháp, lượng cá trong dân hiện nay không còn nhiều nên số hộ trúng giá đợt này chỉ đếm trên đầu ngón tay. Nếu như trước đây mỗi khi giá cá tăng người dân ùn ùn thả nuôi, nay giá cá ở mức rất cao nhưng nhiều hộ vẫn thờ ơ không mặn mà việc nuôi cá. Thậm chí có người vừa bán xong đã quyết định bỏ nghề, không nuôi lại.

Ông Quốc cho rằng, 3 năm qua người nuôi đã lỗ quá nhiều, nay giá cá dù tăng nhưng không bền vững. Ngoài ra, giá thức ăn liên tục nhảy vọt, đẩy chi phí giá thành lên rất cao. Chu kỳ nuôi mới mất từ 6 - 7 tháng, đến khi thu hoạch giá cá sụt thì người nuôi lãnh đủ, vì vậy họ không dám đầu tư. Với tình hình trên, dự báo từ nay đến cuối năm 2010 và sang năm 2011 nguồn cá nguyên liệu sẽ tiếp tục thiếu.

Điều đáng lo ngại là giá nguyên liệu nhảy vọt khiến những hợp đồng ký trước với giá thấp sẽ dẫn đến thua lỗ. Ngoài ra không ít doanh nghiệp mất ngủ vì các hợp đồng đã tới hẹn nhưng không thể giao hàng do thiếu cá, nếu càng giao trễ sẽ bị đối tác phạt vi phạm hợp đồng.

Giá cá tra ở ĐBSCL tăng cao nhưng nguồn cung khan hiếm. Ảnh: HUỲNH LỢI

Ổn định cách nào?

Nhu cầu xuất khẩu cuối năm đang tăng nhưng các doanh nghiệp chế biến cá tra đành ngậm ngùi bỏ lỡ cơ hội, không dám ký hợp đồng mới.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, kim ngạch xuất khẩu cá tra 9 tháng đầu năm 2010 đạt trên 1 tỷ USD, dự kiến cả năm ước đạt 1,5 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Sở dĩ kim ngạch năm nay cao là do sản lượng tăng, trong khi giá xuất khẩu giảm nên lợi nhuận giảm mạnh. Nếu như năm 2000 giá xuất khẩu cá tra ra thế giới bình quân 3,7 USD/kg thì năm 2010 giảm còn 2,14 USD/kg.

Nhiều người bất bình vì xuất khẩu cá tra của Việt Nam ra thế giới gần như “một mình một chợ” nhưng giá xuất liên tục sụt giảm. Nguyên nhân là do các doanh nghiệp xuất khẩu ồ ạt, cạnh tranh nội bộ dẫn đến phá giá hoặc bán hàng kém chất lượng gây ảnh hưởng uy tín, bị nhà nhập khẩu lợi dụng ép giá...

Giải quyết những tồn tại trên, Bộ NN- PTNT yêu cầu lập lại trật tự nghề nuôi, chế biến và xuất khẩu cá tra. Theo đó, cần đặt ra những hàng rào kỹ thuật để quản lý vùng nuôi và chất lượng sản phẩm xuất khẩu.

VASEP cũng tính toán áp dụng giá sàn đối với xuất khẩu cá tra. Dự định đầu năm 2011, giá sàn xuất khẩu vào thị trường EU, Nga, Trung Đông là 2,8 USD/kg, giá thu mua nguyên liệu 20.000 đồng/kg (đảm bảo người nuôi có lãi). Bình quân 3 tháng sẽ tổ chức họp với 20 doanh nghiệp xuất khẩu cá tra hàng đầu để kiểm tra tình hình xuất khẩu, nếu phát hiện doanh nghiệp nào vi phạm, bán phá giá… sẽ ngưng cấp chứng thư xuất khẩu.

Bộ NN- PTNT cho biết sắp tới sẽ tăng cường kiểm tra những doanh nghiệp nào không đủ điều kiện, sản phẩm không đạt tiêu chuẩn… sẽ xử lý triệt để, không thể chấp nhận tình trạng làm ăn chụp giật kéo dài

HUỲNH PHƯỚC LỢI

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005