Cà Mau: Giống – Yếu tố hàng đầu trong nuôi tôm

Thu hoạch tôm nuôi công nghiệp ở ấp Tân Trung, xã Tân Duyệt, huyện Đầm Dơi. Ảnh: TRẦN DANH

Sau khi chuyển đổi cơ cấu sản xuất từ trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thủy sản đến nay, ở Cà Mau, một số nông dân nắm bắt kịp thời kỹ thuật nuôi tôm đã trở thành tỷ phú. Nhưng vẫn còn hàng ngàn gia đình lao đao, nợ nần, khốn khó... Nguyên nhân do đâu?

Nếu khẩu hiệu hành động trong sản xuất lúa là nước - phân - cần - giống thì trong nuôi tôm lại khác: giống - môi - cần - thuốc. Trong đó, con giống đứng hàng đầu, môi trường đứng hàng thứ hai, cần (bao gồm kiến thức khoa học - kỹ thuật) đứng hàng thứ ba, còn thuốc (gồm cả thức ăn) đứng hàng thứ tư. Trong trồng lúa, giống không được tốt, nông dân vẫn không mất trắng, nhưng trong nuôi tôm, giống không tốt, người nuôi phá sản.

Chất lượng tôm giống - nhiều điều cần bàn

Hai mươi năm trước đây, khi tôm thiên nhiên đứng trước nguy cơ cạn kiệt, người ta tìm cách cho tôm đẻ và thuần dưỡng để nuôi lớn. Lúc đầu, người ta chỉ biết cho mỗi con tôm mẹ, sau khi giao vĩ, đẻ từ 1 - 2 lần. Đến khi bị cắt mắt, một con tôm mẹ có thể đẻ thêm mấy lần nữa.

Rồi sau khi lột và giao vĩ tiếp, con tôm mẹ đó có thể đẻ thêm rất nhiều lần nữa. Một con tôm mẹ có trọng lượng từ 150 - 500 gam, có thể đẻ đến 50 lần (!). Lúc nhỏ, đẻ khoảng 200.000 ấu trùng/lần; khi lớn có thể đẻ đến 1 triệu ấu trùng/lần.

Điều trớ trêu là, mỗi con tôm mẹ, đẻ hai lứa đầu, nuôi rất tốt, nhưng từ lứa thứ tư trở đi, tôm con sẽ èo uột, nuôi lâu lớn hoặc chỉ làm mồi cho các loài thủy sản khác, thậm chí còn trở thành thức ăn cho đồng loại. Nếu chọn được tôm mẹ là con tôm "phụng" (tướng tốt như rồng như phụng) sẽ cho giống tôm con tốt, nuôi mau lớn, năng suất cao và ngược lại.

Phó chi cục trưởng Chi cục Nuôi trồng thủy sản Nguyễn Văn Trung kiểm tra độ tăng trưởng tôm nuôi quảng canh cải tiến năng suất cao của nông dân xã Hòa Mỹ, huyện Cái Nước. Ảnh: T.Q

Chủ trại và "kỹ sư" chăm sóc tôm cũng quyết định chất lượng tôm giống. Nếu cho tôm giống ăn thức ăn rẻ tiền, môi trường không tốt, kháng sinh nhiều... tôm vẫn lớn, vẫn bán được, nhưng khi đưa vào nuôi, nó không đủ sức mạnh và "bản lĩnh" để thích nghi hoàn cảnh mới, từ đó dễ bị nhiễm các loại bệnh.

Theo quy định chung, tôm bước vào "thị trường cuộc đời" (xuất xưởng) nhỏ nhất phải là P15. Giống như con người, tuổi trưởng thành ít nhất phải qua vị thành niên. Thế nhưng, gặp lúc thị trường khan hiếm, người ta có thể cho ra lò loại P12 hoặc P10, lúc đó con tôm chưa xòe đuôi, chưa thấy rõ mắt, đương nhiên chất lượng không bảo đảm.

Làm sao tìm được con giống tốt để mua nuôi, đó là trăn trở của hầu hết nông dân. Có thể nói đến giờ này, chưa có kỹ sư dạn dày kinh nghiệm nào dám nói chắc rằng chỉ nhìn “tướng” mà biết được con tôm đẻ vào lứa thứ mấy. Thế là, người mua đành phải gởi hết tiền bạc, vốn liếng của mình vào “mệnh trời”.

Hiện thực thị trường tôm sú giống

Từ những ngày đầu, người sản xuất tôm giống rất chú ý đến chất lượng. Bởi chất lượng không bảo đảm, thị trường không chấp nhận. Nhưng đến khi phong trào nuôi tôm phát triển đại trà, nước mặn, lợ, ngọt đều nuôi được và người nuôi do không am hiểu kỹ thuật, nhắm mắt học theo bạn bè, cứ mua thả liên tục (thả gối đầu) với số lượng lớn (nuôi quảng canh chỉ thả 10.000 con/ha là vừa nhưng có người lại thả đến 20 - 30 ngàn hoặc 40 - 50 ngàn con/ha) làm cho thị trường tôm giống trở nên khan hiếm, người nuôi dễ bị thương lái lợi dụng.

Trong khi hiện nay con tôm bố mẹ cũng không còn dồi dào như trước, thậm chí phải nhập từ nước ngoài, người sản xuất chạy theo số lượng, đành để cho con tôm mẹ sinh nở quá nhiều lần.

Rồi do biết tôm nuôi không thể sống, người ta bán hạ giá đến mức kỷ lục, chỉ bằng 1/7 hoặc 1/10 của con tôm có chất lượng cao. Bà con nông dân thấy rẻ lại thích, không biết rằng đó là nguyên nhân gây cảnh thất mùa hết năm này sang tháng khác.

Hiện nay có một số chủ trại tôm giống, do ý thức được vị trí hàng đầu của con tôm giống, họ không chạy theo số lượng mà tập trung nâng cao chất lượng, tìm cách đưa đến tận tay người nuôi, không qua đại lý, không qua thương lái, không qua trung gian, càng không giới thiệu, quảng cáo... tất nhiên, tôm chất lượng cao, giá cũng cao, số lượng thả ít, đạt đầu con nhiều (tất nhiên là với ao nuôi đúng kỹ thuật).

3 yếu tố quan trọng sau giống

Khi nuôi tôm, môi trường, chăm sóc, thuốc men và thức ăn không thể xem nhẹ. Trong cuộc hội thảo “Nâng cao năng suất nuôi trồng thủy sản” tại Thới Bình, Tiến sĩ Vũ Nam Sơn và nhà sản xuất tôm giống Dương Hưng trình bày rất chi tiết về cách làm ao nuôi, đầm nuôi hoặc ruộng nuôi (một lúa - một tôm); chỉ rõ độ sâu, độ phèn, kiềm, khoáng, các loại vi sinh, thức ăn, cách chăm sóc, ngừa bệnh... Nhưng sự giới hạn thời gian của một cuộc hội thảo không thể giúp bà con nông dân am hiểu tường tận làm thế nào để nuôi tôm đạt chất lượng và năng suất cao.

Nhiều năm qua, ngành thủy sản, các cơ quan chức năng và một số nhà doanh nghiệp đã tổ chức khá nhiều cuộc hội thảo đầu bờ, tập huấn kỹ thuật, nhưng có thể nói “liều lượng” chưa đủ để bảo đảm cho bà con nông dân nuôi tôm đạt năng suất cao.

Thu hoạch tôm sú dưới đầm nuôi quảng canh cải tiến của nông dân xã Hòa Mỹ, huyện Cái Nước. Ảnh: THANH QUANG

Trong cuộc họp sơ kết đề án nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất tôm - lúa ngày 3/11/2010 vừa qua, Tỉnh ủy, UBND tỉnh kết luận: Chúng ta chưa làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để nhân dân hiểu rõ vai trò, ý nghĩa của đề án; nhận thức của cán bộ cơ sở trong thực hiện, triển khai đề án thời gian qua là rất hạn chế. Trong thời gian tới sẽ có bước đi, lộ trình phù hợp cho công việc này.

Phải có biện pháp tối ưu và cứng rắn

Bước đi và lộ trình của việc nuôi tôm các loại đều phải tuân thủ nghiêm ngặt "giống - môi - cần - thuốc". Nhà nước phải tập trung tối đa cho việc sản xuất con tôm giống. Nếu chỉ dừng lại như cách làm nhiều năm qua thì việc nuôi tôm của Cà Mau chỉ là "dã tràng xe cát".

Biện pháp cứng rắn trước nhất tập trung vào khâu kiểm tra con giống và kiểm tra dịch bệnh. Nếu tôm không đủ kích cỡ hoặc mang mầm bệnh, phải lập tức bị tịch thu, hủy bỏ, người vi phạm phải bị xử lý theo luật định một cách nghiêm khắc. Đặc biệt là tôm ngoại nhập, không rõ nguồn gốc hoặc có nguồn gốc, xuất xứ nhưng bị pha trộn, lồng ghép, tôm chưa xòe đuôi, mở mắt phải cấm lưu hành triệt để trên thị trường.

Cần biểu dương, duy trì và phát triển các trại sản xuất tôm giống chất lượng cao; đồng thời tiến hành kiểm tra và xử lý tận gốc các trại sản xuất tôm chạy theo số lượng (cho tôm đẻ quá nhiều lần). Công việc này rất phức tạp nhưng không phải không thực hiện được.

Nhà nước nên dành kinh phí thỏa đáng cho việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học - kỹ thuật từ tỉnh đến xã, ấp; xem đây là yếu tố quyết định sự thành bại của nền kinh tế địa phương.

Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2010 - 2015 đề ra mục tiêu trong 5 năm, xuất khẩu thủy sản đạt 5 tỷ USD. Với điều kiện tự nhiên của Cà Mau, mục tiêu trên không phải quá lớn, nhưng nếu không có biện pháp mạnh và đúng, trong đó tôm sú giống giữ vai trò số 1 thì dù cố gắng đến đâu, phát động đến đâu cũng không thể mang lại kết quả như mong muốn.

Trường Sơn Đông

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005