Mưu sinh mùa biển động

Đang mùa biển động, nhưng nỗi lo “cơm áo gạo tiền” vẫn hối thúc không ít ngư dân của các làng chài ven biển Nha Trang phải chấp nhận đối mặt với sóng to, gió lớn, ngày đêm bám biển mưu sinh. Cũng bởi, nếu cho thuyền nằm bờ thì chỉ có đói! Tuy nhiên, do thời tiết bất lợi, hầu hết tàu đánh cá chỉ dám đánh bắt gần bờ nên sản lượng đạt thấp, thậm chí, nhiều chuyến biển không đủ chi phí, cuộc sống của ngư dân gặp không ít khó khăn…

° Mùa thất bát

Ngư dân đang tranh thủ kiểm tra lại máy, ngư cụ và vá lưới để chuẩn bị cho chuyến đi biển mới

Buổi sáng, tại Cảng cá Vĩnh Lương, hàng trăm tàu đánh cá đang gác mũi trên bờ, chưa dám ra khơi vì mấy hôm liền biển động. Thấp thoáng trên các tàu, mấy ngư dân đang tranh thủ kiểm tra lại máy, ngư cụ và vá lưới để chuẩn bị cho chuyến đi biển mới. Thấy tôi lân la hỏi chuyện, anh Nguyễn Mạnh Tiến, một ngư dân ngước mắt, bảo: “Tranh thủ lúc biển “nổi điên”, sửa thuyền lại, đợi “ổng” yên yên, đi biển vài chuyến, kiếm chút cá đổi gạo ăn”. Theo anh Tiến, vào mùa biển động, làng chài nào cũng đông đúc. Đó là do biển động quá, nhiều tàu cá không dám ra khơi vì an toàn của bản thân và tài sản của mình. Tàu anh Tiến neo đậu tại đây không phải nghỉ ngơi mà là đang trông ngóng thời tiết để ra ghe. Cứ nghe dự báo thời tiết biển động cấp 6 - 7 trở lên thì nằm nhà, nhưng chỉ cần biển hết động là vọt ra ghe cùng bạn chài ra khơi ngay tức khắc. Có điều, nếu vào mùa nắng, các anh đi ước vài trăm hải lý, “nằm biển” trên dưới 1 tháng mới trở về thì vào mùa mưa, tàu nào đi xa nhất cũng không quá 10 hải lý. “Đời ngư dân cực lắm: nắng thì phơi da trên biển, lạnh mặc đến mấy áo mà cũng không chịu nổi. Cực vậy nhưng thu nhập bấp bênh lắm! Mấy năm trước, mỗi chuyến biển đi chừng 5 - 7 ngày, còn bây giờ thường từ 13 - 15 ngày, có khi cả tháng. Nhưng khi vào bờ, bán cá, trừ chi phí, chuyến nào trúng thì mỗi người cũng được chừng 500 - 700 ngàn đồng, nhiều chuyến đi về trắng tay, chủ tàu còn phải bù lỗ” - anh Tiến tâm sự.

Do phí neo đậu tại cảng cao, lại nằm bờ dài ngày nên nhiều tàu thuyền đã chọn cửa sông - nơi thường xuyên tàu thuyền bị cuốn trôi ra biển khi có lũ, để neo đậu

Theo tìm hiểu của chúng tôi, do đang mùa biển động, các tàu cá ở xã Vĩnh Lương chỉ quanh quẩn đánh bắt gần bờ, mỗi lần ra khơi đều thấp thỏm ngóng thời tiết. Do thời gian đi biển ngắn, có khi đi về trong ngày, nên tàu nào đánh bắt được mấy chục kg cá đã coi là may mắn. Nhiều tàu đánh bắt được ít, không đủ chi phí nên chủ tàu phải bù lỗ, thu nhập của các bạn ghe theo đó cũng là con số không. “Năm nay kiếm ăn “căng” hơn các năm, mùa mưa này lại càng khó hơn nữa. Mấy năm trước, “biển no” (được nhiều cá), mỗi tháng tụi em được chủ ghe chia cho 2 - 3 triệu đồng. Còn bây giờ, “biển đói”, giá xăng dầu lại tăng, nhiều khi vài tháng tụi em mới kiếm được 1 triệu đồng, nhiều chuyến đi biển về trắng tay” - anh Hà, một bạn ghe của anh Tiến cho biết.

° Tàu xa bờ… nằm bờ

Đìu hiu chợ cá tại Cảng Hòn Rớ

Một chiều cuối năm, chúng tôi có mặt tại Cảng cá Hòn Rớ - một trung tâm hậu cần nghề cá lớn nhất khu vực Nam Trung bộ. Tuy nhiên, cảnh tượng bắt gặp là hàng trăm tàu đánh bắt xa bờ của Khánh Hòa và các vùng phụ cận vẫn đang neo đậu tại cảng, chưa ra khơi vì nghe tin gió mùa Đông Bắc đang tràn vào biển Đông. Ngồi bó gối trên mạn tàu, anh Nguyễn Huy Khanh - chủ tàu cá KH 91766 rầu rĩ cho biết, đến giữa tháng 5, 2 chiếc tàu của anh thực hiện 5 chuyến biển; mỗi tàu có từ 12 - 15 người và mỗi chuyến đi khoảng 15 - 20 ngày. Tuy vậy, bình quân thu nhập của các bạn tàu trong ngần ấy tháng trời được chưa đầy 1 triệu đồng/người, còn anh Khanh bị lỗ hơn 100 triệu đồng từ chi phí đầu tư. Do thu nhập thấp, bạn tàu bỏ dần, tàu cá của anh Khanh nằm bờ nhiều hơn đi biển. Khi tàu nằm bờ, chẳng những đã không có thu nhập, những khoản nợ lại còn cao hơn. Vì thế, để cứu nghề và kiếm tiền trả nợ, anh Khanh lại quyết tâm ra khơi, nhưng sau một chuyến đi, mỗi tàu của anh Khanh lại chịu lỗ hàng chục triệu đồng. Cầm cự không nổi, 3 tháng nay, 2 tàu cá của anh Khanh lại “trùm mền” tại bờ!

Giá nước tại Hòn Rớ cao gấp nhiều lần giá nước bình thường càng khiến ngư dân khốn khó.

Dạo quanh Cảng cá Hòn Rớ mới thấy tất thảy chủ tàu cá đều chung nỗi niềm: Năm nay, nghề biển mất mùa quá. Tuy mỗi chuyến đi biển phải đầu tư hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng nhưng kết quả thu về lại không bằng vốn bỏ ra, hầu hết chủ tàu đều thua lỗ. Nhiều ngư dân đi đánh cá thuê đã bỏ nghề do thu nhập thấp; chủ tàu còn khốn đốn hơn bởi tàu nằm bờ rất dễ hỏng hóc và còn phải chịu rất nhiều khoản phí. Ngoài ra, các thương lái cũng “bị vạ lây” khi sản lượng thu mua quá khan hiếm so với các năm trước, mọi hoạt động buôn bán tại cảng cá bị chìm lắng trong thời gian dài. Anh Hà, một thương lái thu mua có tiếng tại Cảng cá Hòn Rớ cứ lắc đầu, chép miệng: “Có năm nào như năm này đâu! Từ đầu năm đến giờ tui toàn ngồi chơi xơi nước! Tháng 9 vừa rồi, ngư dân cũng đánh bắt được kha khá, nhưng tính ra, lượng hải sản mình mua được trong tháng cũng chỉ bằng 1/5 so với cùng thời gian này năm trước”. Anh Hà dẫn chứng, năm 2009, anh thu mua từ 5 - 6 nghìn tấn hải sản, còn năm 2010 này, tính đến giữa tháng 10, anh chỉ thu mua được gần 2 tấn hải sản các loại, bằng 1/3 sản lượng năm ngoái!

Theo phản ánh của các chủ tàu cá, mỗi lần ngư dân cập cảng để bán cá phải chịu phí 50 ngàn đồng/lần, neo đậu qua đêm phải mất thêm 50 ngàn đồng. Tàu cá ra khơi thường xuyên, có sản phẩm bán để bù trừ thì không sao, nhưng vào mùa mưa bão, có lúc vài tháng, tàu cá không ra biển mà cảng vẫn thu phí thì thật là khó khăn. Đối phó với tình trạng này, nhiều ngư dân đã đưa tàu cá ra các cửa sông - nơi có dòng nước chảy rất mạnh, không ít tàu cá đã bị sóng nhấn chìm hoặc bị cuốn ra biển, để neo đậu. Không chỉ bất cập về việc neo đậu tàu thuyền, các chủ tàu thuyền tại Hòn Rớ còn phàn nàn vì tiền nước, tiền điện ở đây được Ban Quản lý cảng bán với giá “cắt cổ”. Tại Cảng Hòn Rớ, mỗi lần ra khơi, các tàu cá mua nước ngọt tại cảng đều bị tính giá 20.000 đồng/m3, cao gấp nhiều lần so với giá nước hiện hành (khoảng 4.000 đồng/m3). Chuyện sử dụng điện cũng vậy, mỗi lần chủ tàu muốn kéo điện xuống sửa tàu đều phải “van, xin” mới được, nhưng giá điện cũng bị thu vô tội vạ bởi không có quy định nào.

° Khó tìm lời giải

Theo báo cáo, sản lượng đánh bắt thủy hải sản của Khánh Hòa hàng năm đạt khoảng 65 - 68 ngàn tấn, năm sau tăng hơn năm trước khoảng 2%. Tuy nhiên, trước năm 2009, trên địa bàn Khánh Hòa chỉ có hơn 6.500 tàu cá, đến cuối năm 2009, con số này tăng gần gấp đôi (11.100 chiếc) sau khi có chủ trương hỗ trợ tiền dầu cho ngư dân của Chính phủ. Tuy vậy, số lượng đánh bắt cũng chẳng có chuyển biến gì đáng ghi nhận, vẫn dừng ở ngưỡng 65 - 68 ngàn tấn. Lâu nay, con số thống kê thường căn cứ vào số tàu cá mà ước sản lượng đánh bắt, nhưng khi tàu cá đã tăng gấp đôi thì sản lượng báo cáo đó phải chăng chỉ là “ảo”? Dù thế nào thì thực tế nghề biển năm nay mất mùa nặng, mỗi lần ra khơi, đa số tàu cá đều chịu lỗ. Để cầm cự với nghề, nhiều chủ tàu đã tính chuyện cầm hồ sơ tàu cá đi vay ngân hàng. Tuy nhiên, với ngân hàng, chỉ hồ sơ tàu cá vừa đóng mới được duyệt, còn tàu cá đã cũ thì không thể vay được vốn. Do vậy, chỉ với nỗ lực của các chủ tàu cá thì khó mà bám nổi nghề nếu những khó khăn của họ chưa có hướng giải quyết! Qua tìm hiểu, chúng tôi còn được biết, hiện có khá nhiều tàu cá xuất phát từ Cảng Hòn Rớ, nhưng lại quay về cập các cảng cá tại Ninh Thuận, Bình Thuận để bán hải sản. Bởi cập những cảng này, mỗi tàu giảm được ít nhất khoảng 10 triệu đồng tiền dầu, trong khi giá cá bán tại đây cũng bằng với Hòn Rớ.

Rời Hòn Rớ, tôi cứ băn khoăn mãi câu nói buông nửa chừng của anh Khanh: “Hàng chục năm làm nghề biển, buồn vui, giàu nghèo đã trải qua, nhưng lần này là khắc nghiệt nhất. Bây giờ, bám được nghề hay không đều nhờ trời! Hy vọng, mùa biển sau…”.

CHÂU AN KHÁNH

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005