Nhân rộng mô hình nuôi cá vược ở vùng nước lợ

Cá vược (Lates calcarifer) là loài cá có giá trị kinh tế cao, thịt ngon và là mặt hàng xuất khẩu quan trọng. Cá vược có thể nuôi ở cả môi trường nước ngọt, nước mặn và nước lợ. Cá vược là loài phân bố rộng tại các vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới. Tại Việt Nam, cá có ở vịnh Bắc Bộ, vùng biển miền Trung và Nam bộ. Cá có thân dài, dẹp, cuống đuôi khuyết sâu, đầu nhọn, nhìn bên lõm về phía lưng và lồi ra phía trước vây ngực. Ở Thừa Thiên Huế, để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản một cách bền vững, một dự án khoa học và công nghệ về nhân rộng mô hình nuôi cá vược đã được nghiệm thu, nhằm xác định mô hình nuôi phù hợp và hiệu quả trong vùng nước lợ, từ đó cải tiến, nhân rộng mô hình này đến nhiều vùng nuôi ở Thừa Thiên Huế.

Dự án “Hỗ trợ nhân rộng mô hình nuôi cá vược ở vùng nước lợ, tỉnh Thừa Thiên Huế” do TS Tôn Thất Chất làm chủ nhiệm dự án và Trường đại học Nông lâm Huế là đơn vị chủ trì. Mục tiêu chung của dự án là xác định và nhân rộng mô hình nuôi cá vược có hiệu quả trong vùng nước lợ góp phần chuyển đổi cơ cấu nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững ở vùng đồng phá ven biển tỉnh Thừa Thiên Huế. Mục tiêu cụ thể là tổng kết và đánh giá kết quả các mô hình nuôi cá vược hiện có ở Thừa Thiên Huế, qua đó có được mô hình nuôi cá vược nhân rộng phù hợp và hiệu quả.

Nuôi cá vược-nghề mang lại hiệu quả cao

Thừa Thiên Huế có khu hệ đầm phá Tam Giang-Cầu Hai lớn nhất khu vực Đông Nam Á, với tổng diện tích 22.000ha là điều kiện tốt để phát triển thủy sản. Nghề nuôi cá vược thương phẩm phát triển từ sự nhạy cảm của người nuôi thủy sản, vì vậy nuôi cá vược trong ao hoặc trong lồng ở vùng nước lợ là một lợi thế. Việc hoàn thiện quy trình sản xuất, công nghệ sản xuất giống cá vược có thể đáp ứng đủ số lượng để mở rộng nuôi cá vược thương phẩm. Mặc khác, với thị trường tiêu thụ cá vược khá ổn định, nhu cầu cá vược thương phẩm cho xuất khẩu khá cao là điều kiện thuận lợi cho việc phát triển nuôi đối tượng này.

Cá vược trải qua phần lớn thời gian sinh trưởng (2-3 năm) trong các thủy vực nước ngọt như sông, hồ nơi nối liền với biển. Cá có tốc độ tăng trưởng nhanh, thường đạt cỡ 3-5kg sau 2-3 năm. Cá vược trưởng thành, thường được xem là loài cá dữ, phàm ăn. Cá đẻ quanh năm, thời điểm chính vụ từ tháng 4 đến tháng 8, cá thường xuất hiện các tháng mùa khô (tháng 2-8), hoạt động đẻ trứng mạnh ở các tháng 4, 5, 6 và mùa sinh sản kéo dài đến mùa mưa.

Ở Thừa Thiên Huế, người dân đã bước đầu nuôi cá vược ở một số địa phương thuộc khu vực phía bắc phá Tam Giang (Điền Hương, Điền Hải, Phong Chương, Phong Hải, Quảng Công, Hải Dương) với hai hình thức nuôi chủ yếu là nuôi ao và nuôi lồng. Các ao nuôi địa phương có diện tích trung bình từ 1.000-3.000m2, mật độ nuôi 1-3 con/m2, kích cỡ giống thả nuôi 6-8cm/con. Lượng cá giống chủ yếu được mua từ Nha Trang và đa số các ao nuôi cá vược tại Quảng Công, Quảng Điền là các ao được chuyển từ ao nuôi tôm sang.

Qua quá trình thực hiện dự án, nhóm tác giả đã tiến hành điều tra thu thập số liệu bằng phương pháp điều tra nhanh và tham gia thực hiện cùng các hộ nuôi cá vược để nắm bắt quy trình nuôi từ khâu chuẩn bị ao đến khâu thả giống, cho ăn, chăm sóc và quản lý. Thời gian đầu thả nuôi cần sử dụng thức ăn công nghiệp kết hợp thức ăn tươi đã giúp cá tăng trọng nhanh. Nhưng càng về sau việc nuôi cá bằng thức ăn tươi đã đem lại kết quả tốt hơn việc sử dụng thức ăn công nghiệp.

Triển khai mô hình nuôi cá vược có hiệu quả

Từ kết quả điều tra, đánh giá thực trạng nuôi cá vược trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, nhóm thực hiện dự án đã xác định và triển khai mô hình nuôi cá vược thương phẩm có cải tiến theo hướng đạt hiệu quả kinh tế, lợi cho môi trường để nhân rộng ở Thừa Thiên Huế. Nhóm tác giả khẳng định, mô hình tương đối có hiệu quả ở Thừa Thiên Huế trong vùng nước lợ là mô hình nuôi ao sử dụng thức ăn cá tươi. Vì vậy nhóm thực hiện dự án đã lựa chọn mô hình này làm mô hình nhân rộng cho các hộ có điều kiện cung cấp thức ăn tươi chủ động. Mô hình đã được tiếp tục nhân rộng ở Quảng Công, huyện Quảng Điền; Phú Tân, huyện Phú Vang; Hương Phong, huyện Hương Trà. Tuy nhiên, để cung cấp thức ăn chủ động cho ao nuôi cá vược trong những ngày thời tiết xấu, không đủ cá tạp tươi, việc sử dụng thức ăn công nghiệp kết hợp thức ăn tự chế cũng đã được áp dụng tại các địa bàn này.

Theo báo cáo kết quả dự án được trình tại hội nghị nghiệm thu, TS Tôn Thất Chất, chủ nhiệm dự án đã nêu lên những lợi nhuận thu được từ việc triển khai mô hình nuôi lồng cá vược, qua đó diện tích nuôi cá vược ở Thừa Thiên Huế đã tăng lên 10,55ha. Số lồng nuôi cá vược ở Hương Trà tăng từ 300-350 lồng so với năm 2009 lên 550 năm 2010. Tại Quảng Điền, chủ yếu là nuôi ao, từ tháng 8 sang mùa lũ mới chuyển nuôi lồng để giữ cá, số hộ nuôi cá vược trong ao chiếm 96,3%, lồng chỉ chiếm 3,7%. Đặc biệt, năm 2010, xã Lộc Trì, huyện Phú Lộc đã triển khai mô hình nuôi lồng cá vược thu được lợi nhuận khá cao và dự báo đến năm 2011 mô hình nuôi lồng cá vược sẽ được mở rộng tại địa phương này.

Định hướng phát triển nuôi trồng thủy sản đến năm 2010 của Thừa Thiên Huế là lấy hiệu quả gắn với bảo vệ môi trường, điều chỉnh quy hoạch nuôi trồng thủy sản theo hướng an toàn bền vững, đa dạng hóa đối tượng nuôi trồng, phát triển các đối tượng và phương thức nuôi có khả năng cải thiện môi trường nước. Việc nhân rộng mô hình nuôi cá vược ở vùng nước lợ mà dự án đưa ra đã góp phần đa dạng hóa đối tượng nuôi, tăng tính bền vững của nghề nuôi trồng thủy sản. Vì vậy, phát triển cá vược là đối tượng có giá trị kinh tế, phù hợp với vùng đầm phá Thừa Thiên Huế, tận dụng các ao nuôi tôm sú bị bỏ hoang và tận dụng nguồn thức ăn sẵn có của địa phương. Việc nhân rộng mô hình nuôi cá vược bằng thức ăn tươi và thức ăn tươi kết hợp với thức ăn công nghiệp sẽ góp phần tăng tính chủ động trong quá trình nuôi, mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn và hạn chế ô nhiễm môi trường. Đồng thời giải quyết việc làm, tạo nguồn thu nhập ổn định, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế cho các vùng nông thôn ven biển Thừa Thiên Huế.

Theo bà Võ Thị Tuyết Hồng, thành viên hội đồng phản biện của hội nghị nghiệm thu dự án, tuy còn một số hạn chế như các lớp tập huấn mới chỉ đơn thuần là lý thuyết mà chưa có thử nghiệm rõ ràng; nhóm thực hiện dự án chưa phân tích, lý giải những thuận lợi, khó khăn trong quá trình nuôi để rút ra bài học kinh nghiệm cho người dân trong quá trình nuôi... Song, dự án đã xác định được mô hình nhân rộng có hiệu quả, đó là mô hình nuôi cá vược bằng thức ăn tươi, qua đó dự án đã xây dựng được 3 quy trình nuôi thương phẩm và tờ rơi cho từng quy trình, góp phần quảng bá, nhân rộng các mô hình.

Nguyên Khang (Sở KH-CN Thừa Thiên Huế)

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005