Vụ tôm mới, nỗi lo cũ

Giá thành sản xuất tăng, thiếu nguồn giống chất lượng, diễn biến thời tiết phức tạp, hạ tầng thủy lợi phục vụ cho vùng nuôi tôm còn nhiều bất cập… là những thách thức của năm 2010. Theo dự báo của các ngành chuyên môn, những bất cập này sẽ tiếp tục tác động đến vụ nuôi tôm sú 2011 tại vùng ĐBSCL, dù giá cả, thị trường đang diễn tiến theo chiều hướng có lợi cho người nuôi.

Những bất cập

Năm 2010, diện tích nuôi tôm sú toàn vùng ĐBSCL đạt 564.845 ha, chiếm 92% diện tích cả nước, sản lượng 309.275 tấn. Diện tích tập trung phần lớn tại các tỉnh: Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang, Tiền Giang, Long An và Cà Mau. Năm qua, giá tôm diễn biến theo chiều hướng có lợi cho người nuôi, nhưng dịch bệnh mới trên tôm cũng xuất hiện (teo gang tụy) đã làm người nuôi lo ngại. Đồng thời, chính sách hỗ trợ của ngành nông nghiệp đối với người nuôi tôm khi xảy ra dịch bệnh chưa sát với yêu cầu thực tế. Hầu hết công trình hạ tầng thủy lợi phục vụ vùng nuôi tôm ở các địa phương đều thừa hưởng từ dự án thủy lợi nội đồng của cây lúa. Nhiều khu vực nuôi tôm chưa có hệ thống cấp, thoát nước hoàn chỉnh; hệ thống thủy lợi vận hành không đồng bộ, nên dễ xảy ra tranh chấp mặn - ngọt phục vụ nuôi tôm - sản xuất lúa.

Mô hình lúa tôm ở bán đảo Cà Mau

Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Cà Mau, nói: “Hạ tầng thủy lợi - đê, sông, biển và hệ thống cung cấp điện chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, nên việc phát triển nuôi tôm công nghiệp còn hạn chế. Thêm vào đó, nguồn nhân lực, trang thiết bị phục vụ kiểm tra chất lượng con giống thiếu và yếu. Người nuôi thả giống chưa qua kiểm dịch còn cao, đến 30% diện tích thả nuôi tôm ngoài vùng quy hoạch. Trong khi đó, nhiều doanh nghiệp đến Cà Mau tìm đất xây dựng trại nuôi tôm, cơ sở sản xuất tôm giống với qui mô lớn, nhưng tìm không ra quỹ đất sạch”. Năm 2011, tỉnh Cà mau có kế hoạch nuôi 2.800 ha tôm công nghiệp, theo ông Bằng, nếu hạ tầng (đặc biệt là hệ thống cung cấp điện) không được quan tâm sẽ khó đạt mục tiêu. Tỉnh đã quy hoạch hệ thống thủy lợi với 23 tiểu vùng, số vốn đầu tư lên đến hàng chục ngàn tỉ đồng, nhưng việc mời gọi đầu tư còn nhiều khó khăn. Để con tôm trở thành ngành hàng chiến lược quốc gia, cần giải quyết đồng bộ những bất cập này.

Tỉnh Cà Mau có diện tích nuôi tôm sú chiếm gần 40% diện tích cả nước với 265.000 ha (năm 2010), sản lượng đạt 103.900 tấn, năng suất bình quân 393 kg/ha, chỉ tăng 3% so với năm 2009. Trong đó, diện tích nuôi công nghiệp 1.500 ha, quảng canh cải tiến 3.500 ha... với trên 140.000 hộ nuôi tôm. Toàn tỉnh hiện có 32 nhà máy chế biến tôm xuất khẩu, công suất thiết kế 180.000 tấn/năm. Năm 2010, trên 840 trại sản xuất tôm giống toàn tỉnh đã cung ứng ra thị trường 7,8 tỉ post sú các loại, tăng 41% so với năm 2009. Đồng thời, nhập 6,4 tỉ post sú giống và 200 triệu post thẻ chân trắng (tăng 200% so với năm 2009), nhưng tỷ lệ giống đạt chất lượng mới đạt khoảng 70%. Theo ông Châu Công Bằng, môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng. Hầu hết các nhà máy chế biến thủy sản, cơ sở sản xuất công nghiệp, nhiên liệu thải từ các tàu khai thác và vận chuyển, nước thải từ các ao, đầm tôm, nhất là đầm tôm bị dịch bệnh... đều trực tiếp xả ra sông rạch mà chưa qua xử lý.

Còn tỉnh Sóc Trăng - địa phương dẫn đầu cả nước về mô hình nuôi tôm công nghiệp với khoảng 25.424 ha/48.000 ha diện tích tôm sú toàn tỉnh, cũng gặp nhiều khó khăn trong đầu tư hạ tầng vùng nuôi, nhất là nguồn điện cung cấp cho các đầm tôm. Ông Nguyễn Văn Khởi, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Sóc Trăng, cho biết: “Sóc Trăng hiện không có tình trạng bơm agar vào tôm, tỉnh làm rất tốt công tác kiểm tra. Mặt khác, diện tích nuôi công nghiệp khá lớn. Tỉnh đang phấn đấu đến năm 2012 sẽ có thương hiệu tôm Sóc Trăng, còn năm 2011 thực hiện đánh số vùng nuôi và cấp chứng chỉ cho vùng nuôi”. Theo ông Khởi, khó khăn lớn nhất hiện nay là kiểm soát đầu vào, giá thức ăn không ổn định sẽ khó cho người sản xuất. Trong khi hàng rào kỹ thuật ở các nước nhập khẩu ngày càng dày, xây dựng hình ảnh con tôm Việt Nam trên thị trường thế giới còn nhiều hạn chế.

Đưa con tôm thành ngành hàng chiến lược

Nhiều ý kiến cho rằng, kim ngạch xuất khẩu con tôm năm qua đã vượt qua con số 2 tỉ USD, doanh nghiệp và người nuôi đang nỗ lực đưa con tôm trở thành ngành hàng công nghiệp. Tập trung sản xuất công nghiệp, nhưng cứ coi con tôm là nông nghiệp, tất cả các chính sách công nghiệp thì nuôi tôm công nghiệp không được thụ hưởng. Trong khi cả nước đang trong quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp, nông thôn. Do vậy, những chính sách đầu tư, ưu tiên cho công nghiệp thì ngành tôm không được thụ hưởng. Cần xem con tôm là mặt hàng công nghiệp để có mức đầu tư tương xứng hơn.

Vào trung tuần tháng 1-2011, Tổng Cục thủy sản - Bộ NN&PTNT đã tổ chức hội nghị tổng kết sản xuất tôm nước lợ năm 2010 và triển khai kế hoạch 2011 tại TP. Cần Thơ. Các đại biểu tham dự hội nghị cùng chung nhận định, giá thức ăn liên tục biến động, người nuôi gặp khó. Diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng tăng và tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh sang các đầm tôm sú là rất lớn. Năm 2011, kế hoạch nuôi tôm toàn vùng khoảng 640.000 ha. Ông Châu Công Bằng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Cà Mau cho rằng, Nhà nước hỗ trợ nông dân chi phí kiểm dịch chất lượng con giống, miễn phí cho người dân, nhằm tăng cường chất lượng vùng nuôi và giảm áp lực cho cơ quan quản lý. Bộ NN&PTNT cần ban hành chính sách hỗ trợ phù hợp hơn cho người nuôi tôm khi xảy ra dịch bệnh.

Theo ông Nguyễn Văn Nhiệm, Chủ tịch Hiệp hội Tôm Mỹ Thanh, tỉnh Sóc Trăng, nếu nhà chế biến gặp khó khăn, thì người nuôi tôm càng khó hơn. Nuôi tôm công nghiệp phải đầu tư điện, giao thông cũng không thể thiếu. Tuy nhiên, năm 2011, dự báo điện sẽ thiếu hụt, ngành tôm công nghiệp đối mặt với nhiều thách thức hơn. Tại vùng Vĩnh Châu độ mặn quá cao, không có cách thoát, thủy lợi thì thừa hưởng thủy lợi của nông nghiệp (trồng lúa), cần đầu tư nhiều hơn cho vùng ĐBSCL để có mặt hàng công nghiệp quốc gia.

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho rằng, năm 2011, tôm sú vẫn là đối tượng nuôi chính, các địa phương cần chú trọng đầu tư công trình thủy lợi cho vùng nuôi trồng thủy sản. Trong khi chưa có dự án ODA, đề nghị các địa phương có dự án do Ngân hàng Thế giới (WB) đầu tư cho các công trình thủy lợi thì lồng ghép vào để làm thủy lợi cho các vùng nuôi thủy sản. Năm 2011, Bộ sẽ ban hành tiêu chí cho vùng nuôi và phấn đấu đánh số 50% cơ sở nuôi tôm nhằm thực hiện truy xuất nguồn gốc để ngành tôm phát triển bền vững hơn.

GIA BẢO

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005