Nhân giống những loại cá quý hiếm

Từ lâu, các loại cá anh vũ, cá chiên, cá lăng chấm, chạch sông... đã trở nên quý hiếm, được ghi trong sách đỏ nước ta. Chúng chỉ sống ở một vài dòng sông, con suối thuộc các tỉnh miền núi phía Bắc. Nhưng hiện nay, có một nơi đã nhân giống thành công những loại cá quý hiếm này, góp phần bảo tồn nguồn gen đang bị pha tạp và mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho người dân.

Chúng tôi đến Trung tâm Quốc gia Giống thủy sản nước ngọt miền Bắc (Thạch Khôi, TP Hải Dương) vào một ngày cuối năm. Khi hỏi về việc nhân giống các loại cá quý hiếm, anh Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám đốc trung tâm hào hứng giới thiệu: Đây là một kết quả quan trọng trong công tác nghiên cứu của trung tâm. Hiện nay, trung tâm đang nuôi 150 con cá anh vũ bố mẹ, 150 con cá chiên, 100 con cá lăng chấm, 300 con cá chạch sông và 70 con cá tầm (nguồn gốc từ nước ngoài). Từ đàn cá bố mẹ này, mỗi năm trung tâm cung cấp ra thị trường từ 2.000- 3.000 con cá anh vũ, 10 nghìn con cá chiên, 10 - 15 nghìn con cá lăng chấm, 5.000-10 nghìn con cá chạch sông. Do đây là những loại cá có giá trị kinh tế cao, khó nuôi nên trung tâm chỉ cung cấp theo đơn đặt hàng.

Bể nuôi các loài cá đặc sản ở Trung tâm Quốc gia Giống thủy sản nước ngọt miền Bắc

Để đạt được kết quả như vậy, thời gian qua, cán bộ trung tâm phải tìm kiếm những loại cá này thông qua các chợ cá. Anh Lưu Quốc Trọng, người tham gia dự án từ ngày đầu và trực tiếp thu mua cá cho biết: Những người buôn cá tưởng mình là người mới, đi tranh giành mối hàng nên rất dè chừng. Chúng tôi phải đi hết lần này đến lần khác, thuyết phục nói rõ mục đích họ mới chỉ chỗ cho. Các loại cá quý hiếm này chỉ sống ở thượng nguồn một vài con sông, dòng suối nhất định như: sông Gâm, sông Bằng Giang... Vì vậy, các cán bộ của trung tâm phải tìm đến nơi đó.

Việc đánh bắt cá giống còn khó khăn hơn nhiều. Với các loại cá chiên, chạch sông, lăng chấm... bắt còn dễ, riêng cá anh vũ là khó nhất. Cá anh vũ chỉ xuất hiện và đánh bắt được từ tháng 10 dương lịch đến tháng 3 năm sau, nhiều nhất là vào những ngày thời tiết se lạnh, nhiều sương mù. Trời càng lạnh thì cơ may bắt được cá càng cao. Mùa đông ở miền núi rét đến cắt da, cắt thịt, vậy mà mới 5 giờ sáng, khi sương mù còn dày đặc, cán bộ trung tâm cùng với thợ chài lưới đã vượt hàng chục cây số đến vùng nước trong, yên tĩnh, nơi có những hang sâu để đánh bắt cá. Phải là những thợ lặn có kinh nghiệm, có sức khỏe mới có thể làm được.

Vất vả là thế nhưng mỗi lần đi cả tháng trời, các anh cũng chỉ tìm mua được chục con cá giống. Việc thu gom cũng không đơn giản. Qua vài lần thất bại, các anh rút ra được nhiều kinh nghiệm, phải xem xét thật kỹ và chỉ thu mua những con cá đánh bằng chài lưới, các hình thức đánh bắt khác như câu, kích điện đều ảnh hưởng đến chất lượng, khả năng tồn tại, sinh sản của các con cá giống sau này.

Khi đưa về trung tâm, mỗi con cá giống đều được lập "lý lịch" lưu trữ cẩn thận vì đây là những thông số dữ liệu quan trọng phục vụ nghiên cứu lâu dài. Cán bộ của trung tâm chuẩn bị nơi ăn, chốn ở mới cho các loại cá, trong đó đặc biệt quan tâm tạo ra môi trường sống gần giống với tự nhiên. Ao của cá anh vũ được trải một lớp đá cuội bên dưới và tạo ra nhiều hang động làm nơi trú ngụ cho cá, có nước chảy nhẹ nhàng, nguồn nước được thay mới liên tục, môi trường nước sạch sẽ, không ô nhiễm. Nơi ở của chạch sông, cá chiên lúc nào cũng được che kín, tạo bóng tối... Cùng với môi trường sống, các cán bộ ở đây còn nghiên cứu các loại thức ăn phù hợp với từng loại. Mỗi loại cá được đưa ra 3 công thức thức ăn, trong đó chú ý đến sở thích của từng loại. Sau 4 tháng, cá được cân thử, đánh giá mức độ thích nghi, tốc độ tăng trưởng, màu sắc... để điều chỉnh môi trường sống và chọn thức ăn thích hợp nhất với mỗi loại trong môi trường nhân tạo. Thời gian này, các anh chia nhau trực 24 giờ trong ngày ở cơ quan để theo dõi bể cá. Những lúc giao mùa, thời tiết thay đổi, cán bộ trung tâm còn mang giường, trải chiếu ngủ ngay bên cạnh các bể cá. Tự tay các anh làm thức ăn. Mỗi bữa ăn của các loại cá này mất cả tiếng đồng hồ bởi vì chỉ có thể cho một chút thức ăn, chúng ăn hết mới cho tiếp để nguồn nước không bị ô nhiễm. Sau khoảng thời gian nuôi vỗ béo, ổn định tâm lý là thời kỳ cho cá sinh sản. Các anh phải mổ từng con cá để xác định điều kiện mùa vụ sinh sản, xác định tuổi thành dục. Đây là công việc đòi hỏi sự cẩn trọng, tỷ mỷ bởi nếu chỉ nhầm lẫn một chút là sẽ thất bại, ảnh hưởng tới hiệu quả kinh tế, thời gian và công sức của cả tập thể. Để kết luận về từng loài cá, các cán bộ trung tâm phải tiến hành 2 lần thử nghiệm như vậy. Công việc tiến hành năm thứ hai là đánh giá lại kết quả của năm thứ nhất, để khẳng định hiệu quả của việc áp dụng phương pháp sinh sản đã thực hiện.

Mặc dù cẩn trọng, tỷ mỷ là vậy nhưng tỷ lệ nở thành công của các loại cá này trung bình chỉ đạt khoảng 50%. Đó là chưa kể nếu không kiểm soát được, cá bị mắc dịch thì bao nhiêu công sức của anh em coi như mất trắng.

Trên thị trường hiện nay, các loại cá anh vũ, chiên... tuy có giá bán cao, thuộc các loại cá quý hiếm, song không còn khó tìm như vài năm trước. Được như vậy là có sự đóng góp to lớn của cán bộ, nhân viên Trung tâm Quốc gia Giống thuỷ sản nước ngọt miền Bắc. Thời gian tới, trung tâm tiếp tục nhân giống các loài cá này để đáp ứng nhu cầu của thị trường và nghiên cứu đưa vào nuôi thử nghiệm, nhân giống cá dầm xanh, cá chầy đất...

NGỌC THỦY

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005