Sản xuất cá chẽm ở Java

Sau nhiều năm nghiên cứu thử nghiệm. PT FEGA MARIKULTURA đã thành công trong việc nuôi cá chẽm Châu Á (Latescalcarifier) trong lồng nuôi ở Vùng biển khơi.

Hệ thống chuỗi lồng nuôi đầu tiên (ảnh của Fega Marikultura)

Hiện nay, công ty có 25 - 30 lồng nuôi đặt trong vùng biển đang hoàn toàn nguyên sơ có diện tích 2.300 ha của Inđônêxia, cách Jakarta khoảng 40 hải lý. Sản lượng năm 2010 dự kiến đạt 1.000 tấn và tăng lên 5.000 tấn năm 2011. Những mục tiêu trên đạt được nhờ phương pháp nuôi cá hệ thống và công nghiệp.

Ngay từ năm 1998, ông Sofjan Alisjabana, người sáng lập công ty Fega, đã mơ đến việc thay đổi phương pháp nuôi cá chẽm từ các lồng nuôi truyền thống ven bờ bằng các lồng nuôi xa bờ. Ý tưởng chính là ứng dụng mô hình nuôi cá hồi của châu Âu cho nghề nuôi cá chẽm. Ông đã thực hiện nhiều thử nghiệm thận trọng trước khi có thể phát triển hoạt động nuôi cá lồng xa bờ, nhất là ở giai đoạn nuôi thương phẩm.

Hoạt động nuôi được xác định theo thị trường mục tiêu, với sản lượng và lợi nhuận định sẵn. Mục tiêu là sản xuất cá cỡ lớn từ 2,5 đến 4 kg để chế biến thành philê ướp đá, đông lạnh hoặc cắt miếng cho thị trường quốc tế.

Bambang Wahjuchi, Giám đốc trại nuôi (trái) và Alain Michel

Fega biết rằng quy mô nuôi lớn như vậy sẽ cần nguồn cung cấp con giống ổn định, không chỉ về số lượng mà cả chất lượng với kích cỡ nhất định. Các cơ sở sản xuất giống lạc hậu quy mô vừa và nhỏ không đáp ứng được yêu cầu đó. Thực tế này không xảy ra với hoạt động nuôi cá biển ở châu Âu, ở đó các cơ sở nuôi cá công nghiệp quy mô lớn có thể dựa vào nhiều trại giống quy mô lớn, có khả năng cung cấp ổn định cá giống chất lượng cao. Fega phải xây dựng một cơ sở sản xuất giống ở đảo Jukung, không cách các lồng nuôi quá xa. Toàn bộ hòn đảo này được dành để sản xuất cá bột và ương cá giống trong chế độ an toàn sinh học, nhờ đó công ty kiểm soát được hoàn toàn quá trình sản xuất cá bột và cá hương.

Alain Michel, trưởng nhóm tư vấn khoa học của dự án cho biết: “Tương lai của nghề nuôi cá chẽm là vùng biển Java. Chúng tôi sẽ duy trì nguyên tắc nuôi có trách nhiệm và bền vững, đồng thời gìn giữ sự nguyên sơ của môi trường nước. Chúng tôi phải áp dụng phương thức thận trọng. Chúng tôi đã tiến hành đánh giá tác động môi trường làm cơ sở để đối chiếu trong tương lai. Trong những giai đoạn hiện nay, chúng tôi vẫn cần các cơ sở trên đất liền, nhưng về lâu dài, chiến lược sẽ là các lồng nuôi đặt ở rất xa các hòn đảo”.

”Chúng tôi may mắn vì có điều kiện nước lý tưởng, nhiệt độ nước ổn định ở 29 độ C, độ mặn 33 phần ngàn, không có thủy triều đỏ vàdòng chảy mạnh từ đông sang tây sẽ cuốn đi chất thải và duy trì mức ôxy hòa tan ổn định 6,2 mg/l”.

Alisjahbana giãi bày: ”Tương lai, để trở thành một nhà sản xuất lớn, chúng tôi phải kiểm soát được mọi khía cạnh trong hoạt động sản xuất. Chúng tôi cũng biết phải gia hóa và thực hiện chọn giống, thậm chí có thể phải mất tới 15 năm để đạt được kết quả này. Vì thế chúng tôi đã bắt đầu ngay tức thì và mục tiêu chính của chúng tôi là chọn giống theo tính năng tăng trưởng. Hiện chúng tôi đã có cá ở thế hệ thứ ba và đang hy vọng sức tăng trưởng sẽ tăng 20% qua mỗi thế hệ trong chương trình chọn giống này”.

Xây dựng thương hiệu và tiếp thị cá chẽm Java

Bể chứa cá bố mẹ

Sản phẩm cá chẽm nuôi của Fega có tên thương mại là “Java Barramundi”. Hiện nay, công ty đang giết cá theo cách thủ công nhưng sẽ sớm sử dụng một thiết bị tự động. Cá được vận chuyển ở nhiệt độ 2 - 4 độ C bằng thuyền tới nhà máy chế biến ở Jakarta trong khoảng 4 giờ đồng hồ. Với sản lượng cá bột hiện có, trại nuôi sẽ nhanh chóng tăng năng suất và công ty đã bắt tay vào một chiến dịch tiếp thị.

Hoạt động tiếp thị đang tuyên truyền rộng rãi, rằng thịt cá chẽm Java ngon vì được nuôi trong nước mặn quanh năm. Hiện nay, cá được XK tươi ướp đá sang Ôxtrâylia và Mỹ. Fega đảm bảo giao cá tươi tới hai thị trường trên trong vòng chưa đầy 48 giờ đồng hồ. Tại Mỹ, giá bán lẻ cá chẽm đông lạnh từ 7 tới 8 USD/kg, còn trong các nhà hàng cao cấp là 9 USD/kg. Bước tiếp theo là tiếp thị các sản phẩm đông lạnh sang Mỹ và châu Âu và làm việc với các công ty thủy sản tại Pháp về các sản phẩm giá trị gia tăng.

Cá chẽm Java trong lồng nuôi

Công ty đã quảng bá cá chẽm tại Hội chợ Thủy sản Châu Âu hồi tháng 4/2010. Trước đó, họ đã tham gia Labo–PDM, ở đó các đầu bếp hàng đầu châu Âu chế biến cá chẽm cho người tiêu dùng Pháp và các nhà bán lẻ nếm thử. Gần đây, vào tháng 10/2010, tại Kuala Lumpur, một đầu bếp khách sạn 5 sao đã giành điểm cao khi nấu bữa trưa từ cá chẽm với hương vị và cách trình bày đặc biệt trong hội nghị GOAL.

Truy xuất nguồn gốc và chứng nhận

Fega nhận thức được tầm quan trọng của việc tuân thủ thực hành quản lý tối ưu (BMP) trong nuôi trồng thủy sản. Trong khi hiện nay chưa có tiêu chuẩn riêng cho nuôi lồng cá chẽm hoặc cá biển nhiệt đới, công ty đã tiên phong thực hiện truy xuất nguồn gốc từ sản xuất con giống tới chế biến. Về cơ bản, Fega đã tương thích với hàng loạt tiêu chuẩn như GAA, BAP, Global G.A.P hay ASC, và sẵn sàng để được chứng nhận.

Sự tham gia của cộng đồng

Trại nuôi và cơ sở sản xuất giống có tổng cộng 100 nhân viên kỹ thuật, gồm những cán bộ sống ở Jukung, Java và cả những người sống ở đảo Kelapa gần đó. Hiện nay, sinh kế của cộng đồng 6.000 người ở Kelapa chủ yếu phụ thuộc vào việc khai thác cá cảnh biển. Trong tương lai, Fega có kế hoạch khuyến khích cộng đồng này nuôi cá biển ở quy mô nhỏ. Công ty sẽ cung cấp con giống do chính cơ sở giống của mình sản xuất, đồng thời hỗ trợ kỹ thuật quản lý chăm sóc và sau đó có thể mua lại cá thịt.

Hoàn toàn tích hợp

Fega sẽ tiếp tục mở rộng sản xuất, lắp đặt thêm nhiều lồng nuôi mới với kích thước lớn hơn. Về cơ bản, kế hoạch là thiết lập 3 chuỗi lồng, gồm 24 lồng hình tròn. Tùy theo độ sâu dao động trong khoảng 10 - 15 mét, có thể sử dụng lồng chu vi 90 m, sản lượng 300 tấn/lồng, hoặc lồng chu vi 120 m với sản lượng 500 tấn/lồng. Ở trung tâm mỗi chuỗi có một xuồng chuyên dùng cho cá ăn có lắp máy thổi thức ăn. Bước tiếp theo là xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn để hoàn thành toàn bộ chuỗi sản xuất.

Đây là kế hoạch tương lai của công ty Fega, nhưng chỉ áp dụng khi sản lượng lên tới 10.000 tấn/năm. Với mức sản lượng như hiện nay, tìm nguồn cung ứng thức ăn từ bên ngoài là lựa chọn kinh tế hơn. Mục tiêu cơ bản là sản lượng thu hoạch của 3 chuỗi lồng có thể đạt tới 40.000 tấn, sản lượng thu hoạch thực sự đạt 30.000 tấn vào năm 2014. Alisjahbana tự tin rằng sản lượng thu hoạch trong năm 2014, ngoài cá chẽm sẽ còn có cả các loài cá khác.

Tính bền vững và truy xuất nguồn gốc trong nuôi cá chẽm

Sản lượng nuôi lồng

Tại GOAL 2010 ở Kuala Lumpur, món ăn từ cá chẽm được chú ý nhờ hương vị và cách trình bày riêng biệt

Cùng với cam kết giảm thiểu tác động lên môi trường, Fega bắt đầu sử dụng vật liệu làm lưới không cần hóa chất chống sinh vật bám và không dệt. Với lựa chọn này, tần suất làm sạch sinh vật bám giảm đi rõ rệt. Hiện nay, toàn bộ ống làm cấu trúc lồng đều là sản phẩm nội địa.

Các lồng nuôi được đặt tại ba vị trí cho các giai đoạn từ ương giống đến nuôi thương phẩm. Hệ thống ô lồng đầu tiên đã đưa vào vận hành có lồng nuôi chu vi 90 mét. Nhìn chung, thực hành nuôi tốt giúp tránh được bệnh tật. Mật độ thả nuôi trong các lồng nuôi thương phẩm cỡ lớn thấp hơn tiêu chuẩn ngành. Từ trại giống, cá bột được thả vào lồng ương đến 100 gam rồi được chuyển sang các lồng lớn hơn.

Vận chuyển cá với điều kiện ít gây căng thẳng nhất. Khi nuôi thương phẩm, cá được phân loại kỹ lưỡng vài lần để đạt tăng trưởng tối ưu và giảm tỷ lệ cá chết. Nuôi cá bằng thức ăn viên chìm cỡ lớn do một công ty địaphương sản xuất, chứa 40 - 42% protein và 15% chất béo. Cá thịt có nhiều cỡ khác nhau, loại 2,5 kg trong 18 tháng nuôi và 3,5 kg sau 2 năm. Chi phí sản xuất mục tiêu là ít hơn 3 USD/kg. Vì cá chẽm có thể hấp thụ toàn bộ chất dinh dưỡng trong thức ăn để tăng trưởng, trại nuôi của Fega tin rằng họ có thể đạt được tỷ lệ FCR 1:1 trong tương lai, tùy thuộc vào chất lượng thức ăn.

Kiểm soát bệnh tật

Ngay từ đầu, cơ sở sản xuất giống đã cộng tác với Schering Plough Animal Health tại Singapore để giám sát dịch bệnh. Hai bên đã thỏa thuận tiêm văcxin cho cá bột 10 gr chống Streptococcus iniae. Trong các lồng nuôi, một mối nguy nữa cho cá chẽm là ký sinh trùng Benedenia tấn công phần cuối của đuôi. Giải pháp thông thường là tắm ôxy già trong 45 phút. Tuy nhiên, loại ký sinh trùng này không còn là vấn đề nghiêm trọng khi cá lớn hơn.

Chọn giống

Con giống F3 được lưu giữ trong các bể cỡ lớn trong nhà. Mất ba năm để tạo ra một thế hệ cá chẽm. Cá bố mẹ được đeo thẻ điện tử đánh dấu và lưu giữ mẫu DNA. Cá bố mẹ là một vốn quý của công ty Fega nên họ hoàn toàn tránh đưa vào cá bố mẹ nguồn gốc tự nhiên. Cơ sở sản xuất giống có thiết bị lưu giữ tinh dịch cá đực cho mục tiêu lai giống sau này.

Mục tiêu của chương trình chọn giống theo phương pháp chọn lọc gia đình là đạt trọng lượng 5 kg trong 18 tháng, gấp đôi mức tăng trưởng hiện nay là 2,5 kg trong cùng thời gian. Việc chọn giống được tiến hành với 150 gia đình mỗi thế hệ. Giai đoạn sau sẽ là cải thiện năng suất philê, hiện nay đạt 40 - 50% và kháng bệnh. Fega cũng quan tâm tới những tác động môi trường của lồng nuôi đối với các cá thể cá.

Trại giống

Trại giống có vai trò thiết yếu đối với nuôi bền vững. Trên đảo Jukung, các trại có bể chứa trong nhà và ao bêtông ngoài trời để giữ cá bố mẹ và kích thích cá đẻ, sản xuất thức ăn sống, nuôi ấu trùng. Cá bố mẹ 4 - 5 tuổi được giữ trong bể trong nhà với chế độ dinh dưỡng có kiểm soát chặt chẽ. Nuôi cá bột bằng thức ăn viên nhập từ Nhật Bản và châu Âu. Cứ hai tháng trại sản xuất ra ba lứa cá bột.

Sau khi tiêm vắcxin, cá hương được nuôi trong bể lộ thiên ngoài trời có dòng chảy. Sản lượng của trại giống đạt 200.000 cá bột 20 gr/tháng và có thể ương cá lớn hơn theo yêu cầu của khách hàng. Sản lượng sẽ tăng gấp đôi lên 400.000 cá bột năm 2011. Cơ sở thường xuyên phân loại tùy theo kích cỡ khác nhau ở giai đoạn cá bột để tránh thất thoát có thể lên tới 30%. Tuy nhiên, sau khi cá đã được phân loại và tách riêng, các con cá nhỏ hơn vẫn tiếp tục tăng trưởng tốt.

Ngọc Diệp

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005