“Bác sĩ” đồng tôm

“Phong ơi, phèn chua trong ao hơi nhiều phải làm sao vậy cháu?”, “Anh Phong ơi, hôm trước nước ngọt tôm vẫn sống, nhưng sao hôm nay nước lợ tôm lại chết?”... Chuông điện thoại của kỹ sư Đỗ Quốc Phong cứ vang suốt buổi sáng chủ nhật. Phong bảo anh gắn với “nghề” tư vấn nuôi tôm cả chục năm nay rồi...

Kỹ sư Phong thường xuyên có mặt tại các ao tôm để hướng dẫn người dân chăm sóc tôm - Ảnh: Mễ Thuận

Cuối tuần là ngày nghỉ của cán bộ, công chức nhưng kỹ sư Đỗ Quốc Phong, 35 tuổi, phó trạm khuyến nông, khuyến ngư huyện Cầu Ngang, Trà Vinh vẫn đều đặn xuống tận ao tôm của dân. Anh cười giải thích: “Tôi chỉ muốn góp sức mình để nông dân nuôi tôm thắng lợi, không còn phập phồng lo trắng tay khi quyết định bỏ vốn thả tôm mà thôi”.

Khi ao tôm trở thành nhà

Một sớm chủ nhật giữa tháng 3-2011, Phong đã có mặt tại ao tôm của ông Hà Văn Ngà ở xã Mỹ Hòa. Tối hôm trước, ông Ngà điện cho Phong với tâm trạng rất lo: “Chi phí nuôi tôm sao quá cao, chắc vụ này tui trắng tay quá!”.

Chỉ sau vài câu hỏi, Phong phát hiện gia đình ông Ngà đang sử dụng sản phẩm vi sinh xử lý nước ao tôm không đúng. Thay vì sử dụng loại dành cho nuôi tôm mật độ thấp, ông Ngà lại dùng loại đắt tiền dành cho nuôi công nghiệp. Khi ra ao tôm, Phong phát hiện thức ăn thừa trong ao nhiều quá, vừa lãng phí vừa ô nhiễm nước. Sau đó anh hướng dẫn ông Ngà cách thức tính toán chính xác lượng thức ăn cho tôm từng độ tuổi.

Đang loay hoay ở ao tôm nhà ông Ngà, Phong lại có điện thoại. Ông Nguyễn Thanh Thưởng, nông dân xã Hiệp Mỹ Đông, nhờ anh chạy qua nhà chỉ cách vét bùn và rải vôi xử lý ao. Xong việc ở nhà ông Ngà, Phong chạy xe đến nhà ông Thưởng hướng dẫn cặn kẽ cách vét bùn và chỗ đổ bùn, rải bao nhiêu ký vôi cho một mét vuông, phơi trong bao lâu...

Ông Thưởng cho biết trước năm 2006 gia đình chỉ dám nuôi tôm quảng canh (thả tôm trên ruộng lúa vào mùa nước mặn) chứ không dám đào ao. Một hôm tình cờ gặp Phong, chuyện trò một lúc thì anh gợi ý: “Nếu anh đào ao nuôi tôm công nghiệp thì em sẽ hỗ trợ kỹ thuật cho, không thất bại đâu mà lo”. Thế là ông Thưởng quyết định chuyển hết 8.000 m2 đất thành ao nuôi tôm. Bây giờ gia đình ông đã có của ăn của để nhờ trúng mấy vụ tôm. Ông tâm sự: “Không có Phong thì tôi không dám đào ao nuôi tôm đâu. Cứ cái gì không biết là gọi điện hỏi liền. Giải thích qua điện thoại sợ tui không hiểu nên Phong xách xe chạy tới nhà hướng dẫn cặn kẽ rồi mới về”.

Người nuôi tôm ở huyện Cầu Ngang đã quá quen với hình ảnh chàng kỹ sư trẻ có mặt ở các ao tôm đo độ mặn, độ pH, khám bệnh cho tôm... gần chục năm qua. Nhiều người cho biết Phong ở ao tôm của dân nhiều hơn ở nhà. Phong bảo mình rất yêu công việc hiện nay vì đem lại hiệu quả thiết thực cho nông dân. Mấy năm nay, nông dân nuôi tôm ở huyện này được Phong hỗ trợ kỹ thuật đều trúng mùa, trong đó không ít người từng là con nợ mấy năm trước. Năm 2010, theo tổng kết của Phòng Nông nghiệp huyện Cầu Ngang, nông dân nuôi tôm trong huyện thu về hơn 1.000 tỉ đồng từ con tôm.

Muốn giúp nông dân hết nghèo

Khi còn đi học, Phong luôn mơ ước trở thành thầy giáo để dạy chữ cho trẻ em nghèo quê hương Cầu Ngang của mình. Tốt nghiệp trung học, Phong thi đỗ vào đại học sư phạm. Nhưng thời gian đó anh luôn nhận được tin người dân quê mình liên tục trắng tay vì nuôi tôm thua lỗ. Hàng chục gia đình lâm cảnh nợ nần, đất đai phải cầm cố hoặc giao cho người khác trừ nợ.

“Tại sao lại như thế? Làm cách nào để giúp bà con nuôi tôm có lãi trên chính những ao tôm quê mình? Tôi tự hỏi và nghĩ mình phải làm điều gì đó giúp họ nuôi tôm thành công. Thế là tôi rời giảng đường đại học sư phạm về ôn thi ngành thủy sản” - Phong tâm sự. Bốn năm sau, Phong tốt nghiệp Trường ĐH Cần Thơ chuyên ngành nuôi trồng thủy sản. Ra trường được nhiều công ty chào mời với mức lương hấp dẫn nhưng Phong đều từ chối. Anh giải thích: “Tôi hứa với chính mình và bà con dưới quê rồi. Tôi sẽ về đó làm việc chứ không đi đâu hết”.

Về quê, anh xắn quần lội xuống ao tôm cùng với nông dân. Nhiều ngày gắn bó với họ, anh hiểu ra nông dân quê mình chỉ nuôi theo thói quen. Họ thiếu kiến thức khoa học chuyên ngành nên thấy cái gì cũng lạ, cũng khó, không biết xử lý thế nào cho đúng. Đó cũng là lý do nhiều người nuôi tôm thất bại, dù những loại dịch bệnh đó có thể phòng trị được. “Tôi muốn mình trực tiếp cầm tay chỉ việc cho từng người nông dân trên chính những ao tôm của họ. Dần dần họ sẽ có đủ kiến thức, kinh nghiệm để tự làm chủ ao tôm của mình. Lúc đó công việc của tôi sẽ nhẹ nhàng hơn” - Phong nói.

Từ khi Phong đến với các ao tôm ở huyện Cầu Ngang, nông dân bắt đầu có những vụ mùa bội thu. Gặp chúng tôi, ông Thưởng luôn miệng cười mỗi khi nhắc tới Phong: “Từ năm 2007 đến nay nhờ có Phong hỗ trợ kỹ thuật, gia đình tôi không còn biết lỗ là gì nữa. Trung bình mỗi năm tôi kiếm được khoảng 200 triệu đồng từ tám công đất nuôi tôm. Bây giờ trình độ nuôi tôm của tôi và bà con ở đây cũng được nâng lên khá nhiều, ai cũng tự tin thả nuôi chứ không còn hồi hộp như mấy năm trước”.

Còn ông Võ Văn Hiền (xã Mỹ Long Nam) tập tễnh nuôi tôm từ năm 2005. Hai năm liền ông trắng tay vì tôm bệnh. Ôm món nợ ngân hàng hơn 100 triệu đồng, vợ chồng ông tính đoạn tuyệt với con tôm và tính chuyện bán đất trả nợ. Năm 2007, Phong biết chuyện tìm đến nhà ông Hiền động viên ông tiếp tục nuôi và hứa sẽ hỗ trợ kỹ thuật. Ngay vụ tôm năm đó, ao tôm của ông Hiền trúng lớn, lãi 220 triệu đồng. Trả hết nợ vẫn còn ít vốn nên ông đào thêm hai ao nữa để nuôi. “Năm 2010 vừa rồi bốn ao tôm của tui bán được 1,6 tỉ đồng. Cũng nhờ anh Phong hết. Không có Phong chắc chắn tui chưa trả được nợ chứ đừng nói chuyện có trong tay bạc tỉ” - ông Hiền hài lòng.

Trong năm 2010, ngoài nhiệm vụ khuyến nông, khuyến ngư cho nông dân huyện Cầu Ngang, Phong còn nhận tư vấn, hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp cho bảy hộ nuôi tôm. Vụ rồi bảy hộ này thu lãi ròng tới 2,1 tỉ đồng. Hơn 100 hộ được anh tư vấn gián tiếp (chủ yếu qua điện thoại) cũng thu lãi rất cao, từ 30 triệu đồng đến 2 tỉ đồng/hộ. Thống kê của ngành nông nghiệp cho thấy hơn 90% hộ nuôi tôm ở huyện này có lãi khá, trong đó có 23 hộ lãi 1 - 3 tỉ đồng. Ở Cầu Ngang, người dân đều gọi Phong bằng những cái tên trìu mến như: “bác sĩ tôm” hay “bác sĩ đồng tôm bạc tỉ”. Thấy được công sức, trí tuệ của Phong đóng góp cho ngành nuôi tôm huyện Cầu Ngang, mới đây hội những người nuôi tôm được Phong tư vấn đã quyết định trích 5% lợi nhuận để bồi dưỡng cho anh sau mỗi vụ tôm.

Vụ tôm năm 2011 ở Cầu Ngang đã bắt đầu. Có hơn 6.600 hộ thả nuôi với hơn 5.000 ha. Những ngày cuối tuần, Phong xuôi ngược qua lại các ao tôm để kiểm tra. Vụ này Phong nhận hỗ trợ kỹ thuật trực tiếp cho khoảng 50 ao tôm và tư vấn gián tiếp cho hàng ngàn hecta khác. Phong tâm sự: “Tâm nguyện lớn nhất của tôi là cùng anh em cán bộ kỹ thuật huyện Cầu Ngang giúp người nuôi tôm có thu nhập cao, trở thành hộ khá và giàu”.

Cầu Ngang là huyện ven biển có gần 8.000 ha đất chuyên nuôi tôm, lớn thứ hai ở tỉnh Trà Vinh. Từ năm 2003 đến nay, Phong tiên phong tham mưu lãnh đạo trong công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật và trực tiếp tư vấn hộ nuôi tôm sú. Kết quả trong năm 2003 toàn huyện có 2.267 lượt hộ thả nuôi hơn 100 triệu con tôm sú trên diện tích 1.242 ha và 74% số hộ nuôi có lãi. Năm 2010 diện tích nuôi tôm trên 5.000 ha, số hộ nuôi có lãi khoảng 90%, cao nhất tỉnh Trà Vinh (cá biệt có 23 hộ đạt mức lãi 1 - 3 tỉ đồng).

Kỹ sư tôm sạch

Kỹ sư Phong đo độ pH trong nước - Ảnh: Mễ Thuận

Năm 2006 đến nay, Đỗ Quốc Phong dày công nghiên cứu quy trình nuôi tôm sạch bằng chế phẩm sinh học. Anh hướng dẫn bà con sử dụng chế phẩm sinh học trong nuôi tôm nhằm tạo ra sản phẩm sạch, khắc phục tình trạng suy thoái môi trường, dịch bệnh, đem lại hiệu quả cao và bền vững. Theo khảo sát mới nhất của Phòng Nông nghiệp huyện Cầu Ngang, diện tích nuôi tôm sú theo mô hình sử dụng chế phẩm sinh học ở đây đạt trên 4.000 ha và số hộ sử dụng vi sinh định kỳ hoặc không định kỳ chiếm khoảng 90%, trong đó trên 80% số hộ nuôi đạt hiệu quả.

MỄ THUẬN

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005