Đừng để cá rô đầu vuông theo “vết xe đổ” cá tra

Giữa tháng 3-2011, giá cá tra và cá rô đầu vuông đang đi theo hai hướng khác nhau, nhưng dường như nông dân nuôi hai loại cá này đều chung một nỗi buồn! Trong khi cá tra từ ngưỡng 20.000 đồng/kg nhảy lên 25.000 - 26.000 đồng/kg, cá rô đầu vuông lại rớt thê thảm từ ngưỡng 30.000 đồng/kg xuống 20.000 đồng/kg (cá 4 - 5 con/kg). Nói nông dân chung nỗi buồn bởi lẽ: nhiều nông dân đã “tiễn” cá tra khỏi ao nuôi để thay thế bằng cá rô đầu vuông giờ lại “ôm hận”!

Người dân nuôi cá rô ở huyện Vị Thủy buồn rầu vì giá rớt thê thảm. Ảnh: H.THU.

Một thời dân nuôi cá tra phất lên “như diều gặp gió”. Nhiều tỉ phú cá tra xuất hiện ở cù lao Tân Lộc (Thốt Nốt, Cần Thơ), họ sắm xe bốn bánh bóng bẩy đi lại làm nhiều người “ghen tỵ”! Đó là thời điểm dân miền Tây, chủ tiệm vàng, chủ cây xăng… cũng ùn ùn đi nuôi cá tra. Đất cù lao, đất ven sông Hậu, ven sông Tiền đắt đỏ như đất ở đô thị. Khát vọng làm giàu đã hối thúc nhiều người dấn thân vào nuôi cá tra bằng cách đem cả “sổ hồng, sổ đỏ” nhà cửa, đất đai thế chấp ngân hàng “đặt cược” vào con cá tra! Lúc đầu thì hai mùa trúng, một mùa thất! Các địa phương trong vùng đua nhau quy hoạch theo hướng tăng diện tích nuôi cá tra. Sau con tôm, cá tra được xem là mũi nhọn thứ hai của ngành thủy sản. Rồi từ chỗ hiện diện chủ yếu ở hai bên bờ sông Hậu, cá tra lan qua các tỉnh ven sông Tiền bất chấp những cảnh báo về “khủng hoảng thừa”. Liên tiếp xuất hiện các cuộc hội thảo về cá tra: từ ao nuôi đến bàn ăn được thảo luận sôi nổi. Cùng lúc các “ban bệ” điều hành cá tra, cá nước ngọt được thành lập cùng với các nhà máy chế biến thủy sản mọc lên như nấm.

Nhiều vùng nuôi do doanh nghiệp hình thành, người ta “chen nhau góp tiền” như một cổ đông để nuôi cá! Nhiều câu lạc bộ (CLB) nuôi cá tra hình thành “gắn” với một doanh nghiệp nào đó! Doanh nghiệp khuyến cáo người nuôi vào hiệp hội, CLB để bán cá! Đó là diễn tiến trong khoảng 10 năm qua. Nhưng “bi kịch chạm đáy” cho người nuôi cá tra là trong khoảng 3 năm trở lại đây: cá tra dôi dư, tụt giá thê thảm. Người nuôi bán cá tra luôn ở mức tiệm cận với giá thành! Khi dôi dư thì doanh nghiệp thả sức tung hoành “hành” người nuôi cá: nào là màu cá không đạt, cá quá lứa (quá kích cỡ), mua trước trả chậm đến… 5 - 6 tháng! Hậu quả, cá tra tồn đọng, nông dân xếp hàng chờ bán! Chính phủ phải nhiều lần họp giao ban trực tuyến với các tỉnh để “giải cứu” cá tra. Đó cũng là lúc bốn từ “người nuôi treo ao” xuất hiện nhiều trên các phương tiện truyền thông!

Mới đây, Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã giảm mức thuế chống bán phá giá (CBPG) đối với một số công ty xuất khẩu cá tra của Việt Nam xuống còn 0%, thấp hơn nhiều so với kết quả sơ bộ công bố hồi tháng 9-2010. Cụ thể, thay vì phải chịu mức thuế CBPG cao nhất lên đến 130% (4,22 USD/kg) cho các lô hàng cá tra xuất khẩu sang Mỹ trong giai đoạn từ ngày 1-8-2008 đến 31-7-2009, hai bị đơn bắt buộc là Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn và Vinh Quang được giảm thuế còn 0%. Các bị đơn tự nguyện khác cũng được giảm thuế còn 0 - 0,2%. Mức thuế áp cho các doanh nghiệp còn lại không tham gia đợt xem xét trên (ngoài danh sách bị đơn bắt buộc và tự nguyện) là 2,11 USD/kg (khoảng 63,38%)... Thông tin này khá lạc quan cho doanh nghiệp xuất khẩu nhưng… hiện nay tình trạng e dè đang xảy ra phổ biến ở các ngân hàng với đối tượng vay là người nuôi cá tra. Thể hiện cụ thể dư nợ giảm, định mức cho vay thấp với giá trị thế chấp, nhiều người không vay mới được vì tài sản đã thế chấp trước đó hết rồi… Phần lớn người nuôi cá tra gần như “kiệt sức” không thể tái đầu tư nuôi sau thời gian dài thua lỗ. Nhiều người phá sản, bỏ nhà trốn nợ! Mới đây, trong cuộc giao ban tháng của ngành nông nghiệp Hậu Giang, một cán bộ ở thị xã Ngã Bảy nói “lạnh lùng” theo dạng lướt ngang tình hình: Cá tra tăng giá, nhưng nhiều hộ vẫn treo ao, không dám thả lại do hết vốn! Cần điều tra nguyên nhân tại sao người dân không thả cá lại…! Giờ vẫn không biết có ai về điều tra chưa?

Câu chuyện người nuôi cá tra và nhà máy chế biến xuất khẩu cùng một chiến tuyến nhưng có lúc lại “xung đột” từ lợi nhuận; các tỉnh đua nhau mở rộng quy hoạch diện tích nuôi mà không định lượng được nhu cầu trong và ngoài nước, không gắn với việc ký kết bao tiêu cụ thể… chuyện “trắng tay” là đương nhiên. Câu hỏi đang đặt ra là cá tra tăng giá hiện nay là do nhu cầu thực tế hay do các nhà máy thiếu nguyên liệu, “kích giá” để dẫn dụ người nuôi quay lại thả cá tra! Giờ nhiều người dân khó mà quay lại nuôi cá tra trong một sớm một chiều - bởi nhiều lý do. Trong đó, niềm tin họ đặt vào doanh nghiệp đã bị “rạn nứt nặng”, nhiều người không còn vốn để tái đầu tư… Trong một tương lai gần, không ít doanh nghiệp sẽ “treo máy” khi nông dân kéo dài thời gian “treo ao”!

Trở lại câu chuyện con cá rô đầu vuông. Hai năm trước, cá rô đầu vuông xuất hiện như một đặc sản của Hậu Giang và giúp nhiều người phất lên thành tỉ phú! Con cá có “gen trội” này nuôi cứ lớn phình ra chứ không chựng lại như cá rô đồng bình thường. Cá rô đầu vuông có khi nuôi đạt đến 3 con/kg! Và rồi câu chuyện của con cá tra lại lặp lại: không chỉ nông dân Hậu Giang mà Kiên Giang, Đồng Tháp, An Giang, Tiền Giang… cũng ùn ùn nuôi cá rô đầu vuông. Kết quả nhiều người méo mặt do cá rô đầu vuông khủng hoảng thừa! Việc tiến hành kiểm tra, rà soát tình hình nuôi cá rô đầu vuông trong dân, đồng thời, kết hợp với ngành nông nghiệp nhanh chóng tiến hành quy hoạch vùng chăn nuôi cá rô đầu vuông để hạn chế tình trạng người dân thả nuôi ồ ạt không theo quy hoạch, dẫn đến giá cả thị trường, đầu ra không ổn định… là cần thiết. Các địa phương cần nhanh chóng đưa ra khuyến cáo cụ thể để người dân đừng đi theo “vết xe đổ” của cá tra!

VĨNH TƯỜNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005