Giảm nghèo từ cây rong sụn

Hiện tại Ninh Thuận có gần 700 ha trồng rong sụn, tập trung chủ yếu ở những bãi triều ven biển như: Khánh Hải, Hộ Hải, Phương Hải, Nhơn Hải, Vĩnh Hải, cửa biển Khánh Hội và đầm Nại của huyện Ninh Hải. Nhờ chi phí đầu tư thấp, cây rong sụn đã mở ra một hướng mới trong việc chuyển đổi đối tượng nuôi trồng thủy sản, đồng thời mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân và là loài cây “giảm nghèo” của các hộ ngư dân nghèo ven biển.

Rong sụn có tên khoa học là Kappaphicus alvarezii, là nguyên liệu chủ yếu để chế biến carrageenan - một chất phụ gia thực phẩm được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như: chế biến thực phẩm, mỹ phẩm và y dược. Đây là chất chứa nhiều nguyên tố vi lượng hữu ích có thể giải độc, chữa các bệnh mãn tính, làm nguyên liệu keo có tính nhũ hóa cao... Đặc biệt, rong sụn không chỉ là đối tượng nuôi trồng có hiệu quả kinh tế, mà còn góp phần cân bằng hệ sinh thái, thanh lọc tỏa ô nhiễm các thủy vực nuôi trồng hải sản ven biển.

Được sự giúp đỡ của Viện Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ Nha Trang, năm 1993, Trung tâm Khuyến ngư Ninh Thuận đã nhận 5 kg rong sụn về trồng thử nghiệm tại đầm Sơn Hải (huyện Ninh Phước). Từ đó đến nay, rong sụn không ngừng phát triển và được trồng ở ao nuôi tôm, ruộng muối, bãi triều ven biển Khánh Hải, Hộ Hải, Phương Hải, Nhơn Hải, Vĩnh Hải... với diện tích từ 400 - 700 ha, sản lượng rong tươi hàng năm lên gần 8.000 tấn. Rong sụn có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất là từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau. Lúc này nhiệt độ nước dưới 30 độ C là thời điểm thích hợp để rong sụn sinh trưởng cao, rong ít bị bệnh, chiếm từ 60 - 70% tổng sản lượng cả năm.

Cây rong sụn trồng ở huyện Ninh Hải được đánh giá là có nhiều ưu thế kinh tế hơn hẳn một số loài rong biển hiện có ở Việt Nam. Đồng thời, hiện nay Ninh Hải còn là nơi cung cấp giống rong sụn cho các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Kiên Giang. Nghề trồng rong sụn vốn đầu tư ban đầu thấp, kỹ thuật trồng đơn giản, lại dễ tiêu thụ sản phẩm, đầu ra ổn định, cho nên các hộ gia đình nghèo có thể dễ dàng thực hiện. Với giá thu mua hiện tại từ 9.000 - 10.000 đồng/kg khô, thu nhập từ nghề trồng rong sụn có thể đạt 2 - 3 triệu đồng/hộ/tháng. Chính vì thế, đời sống các hộ nghèo được cải thiện khá hơn so với làm các nghề khác.

Hiệu quả nhất là mô hình trồng dàn căng trên đáy ở bãi triều ven biển Khánh Hội, Đầm Nại, huyện Ninh Hải. Với diện tích trồng vùng triều ven biển thuận lợi, hiện nghề trồng rong sụn nơi đây đã thu hút 250 hộ tham gia đầu tư trên 300 ha, giải quyết công ăn việc làm cho hàng trăm lao động thường xuyên. Thu nhập bình quân mỗi vụ thu hoạch rong sụn 15 - 20 triệu đồng/hộ, có hộ đạt 60 - 80 triệu đồng/năm. Nhờ vậy, nhiều hộ gia đình ở Ninh Hải chẳng những giảm nghèo mà còn thoát hẳn cảnh nghèo khó. Bộ mặt nông thôn của nhiều xã ven biển đã thay da đổi thịt. Nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư, đóng mới ghe thuyền, dụng cụ lặn để trồng rong sụn ở bãi triều khác. Không những thế, nhiều hộ gia đình như gia đình ông Nguyễn Văn Sử (xã Phương Hải, huyện Ninh Hải) đã vô cùng khốn đốn sau nhiều vụ tôm thất bại, nay chuyển sang trồng rong sụn, hậu quả từ thua lỗ tôm đang dần được khắc phục. Gia đình anh Võ Văn Tâm ở xã Tri Hải, huyện Ninh Hải bắt tay trồng rong sụn từ nhiều năm nay. Trên diện tích 2 sào rong sụn, những năm trước năng suất, sản lượng đạt cao, giá bán rong khô có lúc lên đến 20.000 đồng/kg. Gia đình anh Tâm đã sử dụng lợi nhuận đó để tiếp tục mở rộng diện tích nuôi rong sụn của mình.

Kỹ thuật trồng rong sụn hiện nay được triển khai trên 3 mô hình: Mô hình trồng bằng dàn căng cố định trên đáy có phao ở vùng nước cạn như trong đầm Nại, xã Phương Hải; trồng trên dàn bè nổi ven biển hở độ sâu từ 2 - 5 m tại vùng biển Khánh Hội và trồng trong túi lưới treo dàn dây nổi ở vùng ven biển nước sâu nhiều sóng gió tại vùng biển Khánh Nhơn, xã Nhơn Hải. Ưu điểm của trồng túi lưới treo dàn nổi sẽ hạn chế lượng rong mất đi do thất thoát trong quá trình trồng, hạn chế cá ăn rong và có thể trồng được ở các vùng nước sâu. Để mở rộng diện tích trồng rong sụn và đa dạng đối tượng nuôi, việc áp dụng kỹ thuật trồng rong sụn ở vùng nước sâu là giải pháp khoa học nhằm hạn chế dịch bệnh so với trồng rong sụn trong đầm, vịnh.

Việc nghiên cứu, đưa vào trồng những giống rong sụn mới có chất lượng, hiệu quả cao, góp phần tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống và chuyển đổi nghề cho người dân vùng ven biển. Đồng thời, tăng hiệu quả sử dụng các thủy vực biển để nuôi trồng thủy sản trên một đơn vị diện tích mặt nước. Để làm được điều này, trong việc chọn giống và chăm sóc, nông dân cần tuân thủ theo đúng quy trình kỹ thuật, nguồn rong nguyên liệu phải đạt chất lượng, để rong sụn sau khi thu hoạch và sơ chế vẫn giữ được hàm lượng carageenan đảm bảo.

Gia đình anh Trần Tư (thôn Khánh Hội xã Tri Hải) được hỗ trợ trồng 2 sào rong sụn gai và rong bắp sú. Sau 9 tháng trồng, hai loại rong này cho thấy khả năng sinh trưởng nhanh, ở nhiệt độ trên 30 độ C, rong vẫn phát triển tốt. Hiện tại gia đình anh đang tiếp tục nhân giống để mở rộng diện tích nuôi rong sụn thêm 2 sào nữa.

Nhằm đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ sau thu hoạch đối với các sản phẩm nông, lâm, thủy sản và góp phần giải quyết đầu ra cho nguồn nguyên liệu rong sụn, tăng hiệu quả kinh tế đối với nghề này tại địa phương, vừa qua, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Ninh Thuận đã phối hợp với Trường Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh thực hiện đề tài “Nghiên cứu chế biến thực phẩm từ rong sụn”. Thành công của công nghệ chế biến một số sản phẩm từ rong sụn đã mở ra một hướng mới cho người dân ven biển Ninh Thuận trong việc chuyển đổi đối tượng nuôi trồng thủy sản. Đặc biệt, nuôi trồng rong sụn còn tạo thêm những thực phẩm đặc trưng phục vụ du lịch như: kẹo, mứt rong sụn khô, nước uống rong sụn, bánh tráng, rong sụn dầm gia vị… Có thể nói, đây là những sản phẩm cung cấp nguồn dinh dưỡng cao, giàu các khoáng chất như: natri, canxi, sắt, kẽm… rất cần cho sức khỏe của con người. Trong tương lai không xa, khi nhu cầu thị trường người tiêu dùng ngày càng cao, giá thành các sản phẩm này sẽ tăng lên nhiều hơn nữa, góp phần giải quyết công ăn việc làm cho nhiều lao động ở địa phương.

Được biết, trong 2 năm qua, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh đã phối hợp với Viện Nghiên cứu và Ứng dụng công nghệ Nha Trang thực hiện đề tài “Ứng dụng và triển khai mô hình trồng các loại rong có chứa carrageenan có nguồn gốc từ Philippines” trên biển Ninh Thuận. Đề tài này đã mở ra một hướng mới cho các nhà quản lý xây dựng chính sách để chuyển đổi đối tượng nuôi trồng thủy sản, giúp người dân có thể trồng rong sụn quanh năm và mang lại hiệu quả kinh tế cao; đồng thời, xây dựng nhiều đề án, giải pháp ứng dụng công nghệ phục vụ sản xuất và chế biến thực phẩm từ rong sụn.

Có thể khẳng định, rong sụn là loài cây “giảm nghèo” của các hộ ngư dân nghèo ven biển Ninh Thuận. Bên cạnh việc chuyển đổi một số ao ở vùng nuôi tôm kém hiệu quả sang trồng rong sụn, UBND huyện Ninh Hải đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích mặt nước ở các đầm, vịnh kín gió như đầm Nại, Vĩnh Hy, đồng thời hướng dẫn nông dân chuyển đổi nghề cho một số hộ khai thác sang nuôi trồng rong. Nhờ vậy, nhiều hộ nghèo đã tăng thêm thu nhập, giải quyết việc làm cho lao động, khuyến khích người dân mở rộng diện tích trồng rong, tạo vùng rong nguyên liệu khoảng 1.000 tấn khô/năm. Đây là cơ sở để ngành thủy sản thành lập nhà máy chế biến carageenan, nâng cao giá trị rong nguyên liệu, để nông dân yên tâm chuyển đổi đối tượng nuôi trồng thủy sản đạt hiệu quả kinh tế cao trong thời gian tới.

Quỳnh Mỹ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005