Cần đánh giá đúng tác nhân gây dịch bệnh tôm, nghêu

Ngày 11/5, tại tỉnh Bến Tre, Bộ NN-PTNT tổ chức “Hội nghị Đánh giá tình hình dịch bệnh tôm, nghêu và tổ chức triển khai quản lý giám sát khôi phục sản xuất”. Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu chủ trì hội nghị.

Năm 2011, bệnh tôm tiếp tục xảy ra với mức độ thiệt hại cao trên tất cả các mô hình nuôi, cả ở những mô hình nuôi hiện đại. Có thể nói, tôm chết không chỉ vì dịch bệnh đốm trắng, mà còn ở những biểu hiện khác trên gan, tụy. Hiện nay, ngay cả ở những trang trại lớn, có kinh nghiệm nhiều năm trong nghề cũng chưa tìm được giải pháp khắc phục. Riêng về con nghêu, chủ yếu tập trung tại Bến Tre (2.560 ha), Tiền Giang (2.150 ha) và TP.HCM (509 ha) với tỷ lệ chết rất cao lên đến 70 - 90% như ở một số nơi tại huyện Thạnh Phú (Bến Tre). Những vùng bãi nông, nghêu chết gần như 100%.

Hội nghị có trên 12 báo cáo tham luận của các nhà khoa học, bao gồm: Tham luận của Tổng cục Thủy sản, Cục Thú y, Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản II, III… và báo cáo của Sở NN và PTNT các tỉnh Bến Tre, Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang, Sóc Trăng, Trà Vinh, Ninh Thuận…

Qua khảo sát các mẫu xét nghiệm ở nhiều thời điểm, tại nhiều địa bàn, báo cáo tham luận của Viện Nghiên cứu NTTS II nghiêng về một số tác nhân gây bệnh như: Ở nghêu, đó là cường độ nhiễm Perkinsus sp khá cao. Ngoài sự xuất hiện của Perkinsus sp còn có sự hiện diện của trùng lông và các loài vi khuẩn gây bệnh cơ hội (V. alginolyticus, V. parahaemolyticus, V. vulnificus) nhưng không phải là tác nhân gây bệnh chính. Tiêu bản mô học có sự xuất hiện giống như nhiễm Rickettsia. Các mẫu xét nghiệm tại Cần Giờ và Tiền Giang đều cho thấy tỉ lệ nghêu bị nhiễm Perkinsus sp. rất cao.

Ở tôm, có tình hình dịch bệnh diễn ra trên cả tôm sú lẫn tôm thẻ chân trắng ở giai đoạn 20 - 30 ngày tuổi. Tôm chết trong đợt khảo sát không phải do bệnh đốm trắng, đầu vàng hay hội chứng Taura. Ngoài dấu hiệu teo gan trên tôm bệnh, còn thấy xuất hiện các trường hợp khác như gan nhũn, nhạt màu, sưng hoặc kết hợp với dấu hiệu của bệnh đốm trắng. Kết quả phân tích mẫu cho thấy có sự hiện diện của dấu hiệu nhiễm khuẩn, hoại tử. Ngoài ra, còn có sự xuất hiện kết hợp với các tác nhân khác như WSSV, IHHNV, MBV, YHCV, ký sinh trùng. Dấu hiệu hoại tử và nhiễm khuẩn có tần số xuất hiện cao trên các mẫu tôm bệnh có thể được xem là nguyên nhân chính gây chết tôm nuôi trong đợt khảo sát.

Mặc dù, các báo cáo có sự đồng thuận trên một vài con số khảo sát, thống kê nhưng vẫn chưa có sự thống nhất cao và chắc chắn trong các tham luận về tác nhân gây chết tôm, nghêu. Một giải pháp đúng đắn chỉ được nêu ra, khi xác định đúng nguyên nhân gây bệnh. Vì vậy, các đại biểu, nhất là các đại biểu tỉnh, cơ sở nuôi đồng tình đề nghị trên nên có sự đầu tư, khảo sát thêm. Cần có cơ quan chủ trì cho việc nghiên cứu này.

Thứ trưởng Nguyễn Thị Xuân Thu cho rằng: “Tình hình dịch bệnh năm nay khác trước đây, có thể nói là rất nghiêm trọng. Không thể nói nguyên nhân là do những cơ sở nuôi không biết chọn giống, không am hiểu quy trình, biện pháp nuôi. Mà phải nói là có những tác nhân khác. Cái khó là các nhóm khảo sát vẫn chưa xác định chắc chắn, rõ ràng, về tác nhân gây bệnh. Về phía Bộ, Bộ sẽ chỉ đạo Cục Thú y và các nhóm nghiên cứu sẽ có những nghiên cứu thêm; nhưng trước mắt việc áp dụng biện pháp tổng hợp để đề phòng dịch bệnh vẫn là cần thiết”.

Trong khi chờ đợi nghiên cứu thêm, Viện Nghiên cứu NTTS II đề xuất giải pháp tổng hợp cho việc phòng trị tôm, nghêu mà nhiều đại biểu tham luận tại Hội nghị đồng tình. Giải pháp tổng hợp gồm: Đối với tôm, việc áp dụng an toàn sinh học là cần thiết. Cần chú ý đến mùa vụ thả giống. Vì bệnh đốm trắng có liên quan đến nhiệt độ thấp; trong khi bệnh gan tụy có liên quan đến nhiệt độ và độ mặn cao. Cần chú trọng cải tạo môi trường ao nuôi triệt để hơn.

Ngoài xử lí nền đáy và diệt giáp xác để ngừa bệnh đốm trắng còn chú trọng đến xử lí nước (có thể dùng formol) để diệt nhóm protozoa vì đây là nhóm nguyên sinh động vật làm ký chủ cho nhóm vi khuẩn sinh nội bào. Việc xét nghiệm chọn con giống tốt trước khi thả nuôi nhằm tránh hiện tượng nhiễm bệnh ngay từ đầu là rất quan trọng. Mật độ thả nuôi cũng được nhiều đại biểu tham luận khuyến cáo: với tôm sú từ 15 - 20 con/m2, tôm thẻ chân trắng 40 - 50 con/m2.

Đối với nghêu, sự xuất hiện của Perkinsus có liên quan đến nhiệt độ và độ mặn cao. Vì vậy, cần chú ý đến mùa vụ thả nuôi nhằm thu hoạch đúng thời vụ. Việc xử lí con giống trước khi thả nuôi là cần thiết. Xử lí nghêu giống bằng cách tắm nước ngọt làm ảnh hưởng đến dạng bào tử của Perkinsus. Cũng cần chú ý đến việc vệ sinh bãi nghêu: thu gom nghêu chết, có thể dùng vôi hoặc biện pháp khoanh vùng dịch bệnh có thời gian nghỉ hoặc cắt vụ, nhằm hạn chế sự hiện diện của tác nhân gây bệnh tồn lưu trong bãi nghêu. Mật độ nghêu cũng cần được chú ý san thưa. Việc quan trắc môi trường, cảnh báo dịch bệnh, kết hợp quản lí chặt chẽ vùng nuôi cũng cần được thực hiện đều đặn cho cả việc nuôi tôm, lẫn nuôi nghêu.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu:

- ĐBSCL là địa bàn nuôi thủy sản quan trọng, nhưng những năm gần đây tình hình dịch bệnh đáng báo động. Khách quan có thể là do sự biến đổi khí hậu và mầm bệnh mới đã xuất hiện ở một số địa bàn nuôi. Chủ quan là do năm 2010 lợi nhuận của việc nuôi thủy sản cao nên nhiều hộ nuôi không theo lịch mùa vụ, quy hoạch thả nuôi, an toàn vệ sinh. Vấn đề kiểm dịch tôm giống địa phương chưa được kiểm dịch nghiêm ngặt; quản lý chất thải chưa xử lý tốt làm xâm hại môi trường nuôi, nguồn nước và đất.

- Xác nhận tác nhân gây bệnh chưa rõ ràng, mặc dù có định hướng. Chú trọng vấn đề dịch bệnh ở thủy sản chưa cao mặc dù thiệt hại trong lĩnh vực nuôi trồng này không nhỏ so với dịch trong chăn nuôi: cúm gia cầm, heo tai xanh. Việc công bố dịch trong ngành thủy sản chưa được thực hiện, còn hết sức lúng túng, văn bản để địa phương thực hiện chưa đầy đủ.

- Trước hết, cần có biện pháp giám sát cụ thể như: Lập lại quy trình giám sát dịch bệnh, đặc biệt là quy trình kiểm soát con giống. Nên kiểm tra một số bệnh có nguy cơ lây lan bằng việc tái kiểm tra những cơ sở nuôi, thực hiện chốt chặn để tránh lây lan trên diện rộng. Cần có quy hoạch vùng nuôi tôm cụ thể, và quản lý việc thực hiện các quy định của các cơ sở tôm giống.

THẠCH THẢO

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005