ĐBSCL: Làm gì khi tôm chết?

Sau hơn 10 năm chuyển dịch, nghề nuôi tôm ĐBSCL những tưởng ổn định, lại hết sức bấp bênh. Bước vào vụ tôm năm 2011, dịch bệnh lây lan trên diện rộng làm cho tôm chết hàng loạt, khiến nhiều người dân lâm vào cảnh khốn đốn.

Người nuôi điêu đứng

Nhiều người dân Sóc Trăng gọi xã Hòa Tú 1 (huyện Mỹ Xuyên) là làng tỷ phú, vì khi con tôm về đây đời sống ở một vùng quê nghèo khó đã đổi thay rõ rệt. Số hộ thu lợi từ con tôm từ một vài tỷ/năm là không hiếm, nhưng vài năm gần đây tôm chết liên tục, gây thiệt hại lớn cho người nuôi. Riêng vụ tôm năm nay người nuôi bị thiệt hại nặng nhất.

Chú Nguyễn Văn Lợi, ấp Hòa Trung, than thở: “Vào giữa tháng tư, tôi cải tạo 3 ha để đầu tư sáu ao nuôi tôm theo mô hình bán công nghiệp. Khi thả nuôi được hai tuần thì bất ngờ trời đổ mưa trái mùa, làm tôm nổi đầu lủi vào bờ chết sạch. Nghĩ như mọi năm do tôm bị sốc nước chết nên tôi xử lý nguồn nước thả tiếp, nhưng cũng chỉ được một tuần thì tôm lại chết. Hơn 80 triệu đồng đầu tư con giống đã trôi ra biển. Bây giờ chẳng còn vốn liếng để nuôi lại.”

Không riêng gì chú Lợi, cả vùng nuôi tôm rộng lớn 12.000 ha của huyện Mỹ Xuyên đều bị chết, người dân trắng tay. Ở tỉnh Bạc Liêu, hàng nghìn hộ nuôi tôm cũng đang điêu đứng. Anh Nguyễn Thanh Bình ở xã Vĩnh Trạch, TP Bạc Liêu, cho biết: “Vụ tôm năm nay tôi thả nuôi 10 ao công nghiệp, đến nay có tám ao bị thiệt hại. Tôm chết ở giai đoạn một tháng nên không vớt vát được gì, tính ra lỗ hơn 100 triệu đồng. Còn lại hai ao, nếu tôm tiếp tục chết, vụ này coi như ôm nợ.”

Không chỉ có người nuôi tôm công nghiệp, bán công nghiệp mà nhiều hộ nuôi tôm quảng canh ở Trà Vinh, Cà Mau, Kiên Giang cũng mất ăn, mất ngủ. Ông Bùi Văn Xuân, ấp Nhị Nguyệt, xã Tân Trung (huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau) thắc thỏm: “Mấy năm gần đây chưa có năm nào thời tiết lại bất thường như năm nay. Tình trạng tôm chết hàng loạt kéo dài dai dẳng trên diện rộng. Vì thế, dù người nuôi có nhiều kinh nghiệm, chuẩn bị khâu nuôi tốt đến đâu cũng bị thiệt hại...”.

Ông Nguyễn Văn Nhiệm, Chủ tịch Hiệp hội nuôi tôm Mỹ Thanh, tỉnh Sóc Trăng, cho biết: “Những vụ tôm trước, khi xảy ra dịch bệnh thì ít gì cũng khoảng 30 - 40 ngày tôm mới chết. Còn vụ này tôm chết rất nhanh, chỉ sau sáu, bảy ngày thả nuôi là tôm đã chết, khiến người nuôi trở tay không kịp. Hiệp hội nuôi tôm Mỹ Thanh có 165 hội viên với diện tích 2.600 ha, vụ này các thành viên đã thả nuôi 2.000 ha. Đến nay, diện tích tôm chết hơn 1.900 ha, thiệt hại gần như hoàn toàn.”

Theo Cục Thú y, Bộ Nông nghiệp Phát triển Nông thôn, đến nay tổng diện tích thả nuôi tôm ở các tỉnh ven biển ĐBSCL đạt hơn 547 nghìn ha, trong đó diện tích nuôi tôm bị thiệt hại gần 53 nghìn ha, chiếm gần 10% diện tích thả nuôi và hơn 98% diện tích thiệt hại của cả nước.

Sóc Trăng là tỉnh bị thiệt hại nặng nề nhất với 19.233 ha (2,64 tỷ con giống/13.847 hộ nuôi) trên tổng diện tích 25.066 ha đã thả giống, chiếm 76,73% diện tích thả nuôi. Các huyện trọng điểm nuôi tôm công nghiệp của tỉnh như Trần Đề, Vĩnh Châu bị thiệt hại gần như 100%. Tôm chết không chỉ tập trung ở những hộ nuôi nhỏ lẻ mà cả những trang trại nuôi tôm công nghiệp có kỹ thuật, tay nghề cao và lan rộng khắp các vùng nuôi tôm trong tỉnh.

Tại tỉnh Trà Vinh, đến nay có 23.860 hộ dân trên địa bàn huyện Duyên Hải, Cầu Ngang, Trà Cú, Châu Thành thả nuôi 1,668 tỷ con tôm sú giống trên diện tích 22.241 ha. Tuy nhiên do dịch bệnh lây lan nhanh, hiện đã có gần 370 triệu con tôm nuôi từ 30 – 40 ngày tuổi của 7.353 hộ bị thiệt hại với diện tích 6.681 ha, chiếm 32% diện tích thả nuôi. Trước diễn biến phức tạp dịch bệnh, nhiều hộ nuôi tôm ở Trà Vinh phải thu hoạch sớm hơn 1.200 ha tôm sú nuôi mới đạt trọng lượng 100 - 120 con/kg bán giá rẻ. Thống kê sơ bộ của ngành nông nghiệp các địa phương ven biển ĐBSCL, đến nay Kiên Giang có trên 10 nghìn ha tôm nuôi bị thiệt hại, Bạc Liêu 8.586 ha, Cà Mau 6.580 ha, Bến Tre 676 ha, Tiền Giang 663 ha với tổng mức thiệt hại lên đến 1.600 tỷ đồng.

Nỗ lực khắc phục thiệt hại

Theo nhận định của người nuôi tôm ở ĐBSCL, tôm chết vừa qua có thể là do bệnh thân đỏ, đốm trắng, đầu vàng, còi. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Hảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản II (Bộ NN-PTNT), ngoài những căn bệnh nêu trên, tôm chết còn do nhiều yếu tố khác như hạ tầng vùng nuôi chưa bảo đảm gây ô nhiễm nguồn nước; mầm bệnh lưu tồn tại các vùng nuôi bị bệnh năm trước, khi gặp thời tiết bất lợi, dịch bệnh bùng phát và lây lan trên diện rộng.

Nhưng kết quả xét nghiệm mới đây từ mẫu tôm bệnh, tôm chết thu được tại các vùng nuôi của Sóc Trăng, Bạc Liêu, Trà Vinh… bằng phương pháp PCR, mô học, sinh học phân tử bước đầu xác định nguyên nhân tôm chết hàng loạt là do vi khuẩn gây hoại tử gan tụy chiếm đến 80%. Trước đó, cơ quan chuyên môn các địa phương khi xét nghiệm tôm bố mẹ lại không tính đến tác nhân gây loại bệnh nguy hiểm này. Hơn nữa, khi bước vào vụ nuôi năm 2011, người nuôi không xử lý triệt để mầm bệnh cộng với thời tiết khắc nghiệt làm cho tôm nuôi thiệt hại ngày càng nghiêm trọng hơn.

Qua chuyến khảo sát thực địa các vùng nuôi tôm ở Sóc Trăng, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát cho rằng : Tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi hiện nay đang diễn biến phức tạp, lây lan trên diện rộng và rất nghiêm trọng, gây thiệt hại lớn cho người dân cũng như đe dọa đến mùa vụ tôm năm 2011. Trước mắt, Bộ đã trình Thủ tướng Chính phủ đề nghị cấp 120 tấn Chlorine từ quỹ dự trữ quốc gia cho các tỉnh bị thiệt hại nặng để dập dịch, phục hồi môi trường.

Bộ trưởng Cao Đức Phát cũng yêu cầu các đơn vị trực thuộc Bộ NN-PTNT, các nhà khoa học và địa phương cần có biện pháp khẩn cấp phòng chống dịch bệnh và hỗ trợ người dân khôi phục lại sản xuất. Theo đó, Cục Thú y theo dõi sát tình hình dịch bệnh, khẩn trương phối hợp các tỉnh xây dựng bản đồ dịch tể, công bố dịch bệnh trên tôm để có cơ sở pháp lý cho các dịa phương triển khai thực hiện. Đồng thời mời các chuyên gia thú y nước ngoài hỗ trợ xác định tác nhân gây bệnh. Tăng cường công tác quản lý chất lượng con giống, kiểm tra nghiêm ngặt thức ăn, hóa chất, vi sinh phục vụ cho người nuôi trồng thủy sản. Mặt khác, thông tin rộng rãi tình hình dịch bệnh trên tôm để người dân biết, cùng với ngành chức năng tham gia phòng chống dịch và xem đây là nhiệm vụ cấp bách.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sóc Trăng, Lê Thành Trí cho biết: Tỉnh đã chỉ đạo thực hiện các biện pháp phòng chống dịch bệnh lây lan. Trước mắt, tỉnh trích ngân sách 10 tỷ đồng hỗ trợ tiền con giống cho người nuôi bị thiệt hại và kiến nghị Chính phủ có chính sách khoanh nợ, giãn nợ, tiếp tục cho vay mới để giúp người dân sớm khôi phục lại sản xuất. Hiện nay, tôm chết hàng loạt ở ĐBSCL chưa có thuốc đặc trị mà chỉ phòng ngừa bằng cách chọn con giống qua xét nghiệm không nhiễm vi bào tử (bệnh gây teo gan tụy). Vì vậy, về lâu dài, để giúp người nuôi tôm chủ động nguồn con giống sạch bệnh, chất lượng cao, Bộ NN-PTNT cần sớm đầu tư Trung tâm Sản xuất tôm giống vào quy hoạch của ngành nông nghiệp; hỗ trợ kỹ thuật và đầu tư cơ sở vật chất của Trung tâm Giống thủy sản giai đoạn 2011 - 2015. Tiếp tục xây dựng Trung tâm Kiểm nghiệm, xét nghiệm tôm giống và sớm triển khai xây dựng hệ thống quan trắc, cảnh báo môi trường nuôi trồng thủy sản.

Nhờ tích cực hợp tác và thực hiện khuyến cáo của các trung tâm khuyến ngư địa phương, người nuôi tôm ở ĐBSCL bước đầu khống chế nguồn dịch bệnh. Đến nay, tỉnh Trà Vinh có hơn 5.000 hộ nuôi tôm đã cải tạo ao, khôi phục và thả nuôi trở lại 215 triệu con tôm giống trên diện tích 4.119 ha. Các tỉnh Sóc Trăng, Kiên Giang, Bạc Liêu, Cà Mau… cũng đang dần khôi phục lại diện tích nuôi tôm bị thiệt hại. Tuy nhiên, khả năng dịch bệnh lây lan trên diện rộng vẫn còn tiềm ẩn nhiều rủi ro, người nuôi tôm đang rất cần sự hỗ trợ đắc lực của nhà khoa học và ngành nông nghiệp.

Các biện pháp tiêu độc khử trùng và an toàn sinh học phù hợp.

* Nhất là khâu cải tạo ao phải đạt yêu cầu kỹ thuật, thả giống sạch bệnh với mật độ thưa và ương giống lớn trước khi thả nuôi.

* Có giải pháp nâng cao sức đề kháng cho tôm nuôi giúp tôm thích nghi với điều kiện môi trường, thời tiết khắc nghiệt hiện nay.

* Xử lý hủy tôm chết, xử lý nước thải trước khi thải ra kênh rạch nhằm tránh lây lan mầm bệnh diện rộng.

* Thường xuyên theo dõi diễn biến thời tiết, môi trường ao nuôi, tình trạng tôm nuôi.

* Liên hệ thông tin với các trung tâm khuyến ngư để được hỗ trợ khi cần thiết.

ĐỖ NAM

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005