Con giống thủy sản quyết định hiệu quả sản xuất

Theo thống kê của Tổng cục thủy Sản, Bộ NN-PTNT, tính đến nửa tháng 6/2011, diện tích tôm và cá tra thả nuôi khu vực ĐBSCL đạt 857.000 ha (tôm chiếm 557.000 ha), diện tích thu hoạch 126.550 ha, sản lượng thu hoạch đạt 538.500 tấn (tôm chiếm 78.500 tấn, cá tra chiếm 460.000 tấn).

Đây vẫn chưa phải là con số khả quan cả về diện tích và sản lượng. Hiện nay, tình trạng các hộ nông dân treo ao vẫn diễn ra tại khu vực Đồng Tháp và An Giang, diện tích các hộ đang theo nuôi ở Bến Tre, Vĩnh Long bị thiệt hại chiếm con số không nhỏ. Với khu vực ĐBSCL, tôm thiệt hại chiếm 52.000 ha, cá tra chiếm 137 ha. Số tôm, cá bị thiệt hại đã đặt ra cho các nhà khoa học, chi cục thủy sản các tỉnh lẫn người nuôi vấn đề cần giải quyết là làm sao giảm dịch bệnh trên vật nuôi, cũng như chăm sóc đúng kỹ thuật để nâng cao hiệu quả sản xuất.

Biết cũng nuôi, không biết cũng nuôi

Quá trình thoái hóa giống của tôm và cá tra xảy ra nhiều năm nay. Trước hết, vì biện pháp quản lý giống chưa tuân thủ theo đúng quy chuẩn kỹ thuật, chưa có cơ sở khoa học, mặt khác cơ sở sản xuất giống thường tự phát, không theo quy hoạch, trình độ nuôi không tương ứng với quy mô sản xuất. Chính vì vậy, các hộ nuôi không hiểu cặn kẽ, không theo quy chuẩn kỹ thuật nuôi, dẫn đến những thiệt hại đáng tiếc.

Ông Bùi Thế Đức, giám đốc công ty TNHH MTV Đầu tư và Phát triển Hưng Đức, ấp Thới Bình, xã Thới Thuận, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre - công ty chuyên cung cấp tôm giống cho các hộ nuôi cho biết: Gần đây, bệnh ở tôm phát triển rất mạnh như bệnh còi, đốm trắng, đầu vàng, bào tử trùng, hoại tử gan,... Nhưng các hộ nuôi không biết rằng họ đang đầu tư chưa đúng kỹ thuật, dẫn đến gây hại cho con tôm. Thông thường, nông dân chọn tôm giống tại trại Hưng Đức, đưa đi kiểm tra bệnh tại Viện nghiên cứu và nuôi trồng thủy sản 2 (RIA2) hoặc Phân viện thủy sản Minh Hải - Cà Mau, con tôm sạch bệnh, họ mới bắt về nuôi. Điều đáng tiếc ở chỗ, người biết về đặc tính sinh học của con tôm, có thể nuôi thành công, nhưng người không hiểu gì về con tôm cũng nuôi “theo người ta”, thấy người khác đào ao, họ cũng đào ao mà không biết đến chiều sâu của ao ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của nó. Theo tiêu chuẩn kỹ thuật, chiều sâu ao tôm phải đạt 2 m, tôm mới có môi trường sống an toàn, khó bị biến động nhiệt của môi trường tác động, họ chỉ đào ao sâu từ 0,9 - 1 m, khi nhiệt độ thay đổi, môi trường nước nóng hơn mà không có một khoảng trống mát mẻ bên dưới cho tôm cư trú, quá trình trao đổi chất của tôm bị rối loạn, các loại vi khuẩn, mầm bệnh bắt đầu phát triển, gây hại cho tôm, hầu như những ao này, tỉ lệ tôm chết chiếm 99%. Vừa qua, ông Đức tiến hành kiểm tra nhiệt độ ao nuôi của các hộ mua giống từ cơ sở ông. Theo kết quả, hầu như nhiệt độ của đa số ao nuôi hơn 26 độ C, còn cao hơn cả nhiệt độ môi trường bên ngoài, làm cho tôm bị rối loạn trao đổi chất mà người nuôi không hề nhận ra.

Với nông dân nuôi cá tra cũng không ngoại lệ, ông Mai Bá Đẳng, trưởng trại cá giống của tỉnh Vĩnh Long (con giống do Trung tâm giống thủy sản quốc gia cung cấp) cho biết, hiện nay các hộ nuôi cá tra thường mua cá giống trôi nổi ở Hồng Ngự (Đồng Tháp), An Giang. Ở hai tỉnh này, có rất nhiều cơ sở nuôi cá giống bán cho nông dân với giá rẻ hơn 30% so với giá cá giống của các trại sản xuất giống thuộc tỉnh. Tuy nhiên, nông dân cũng chỉ chấp nhận sản xuất theo kiểu “tiền nào của đó”. Trại cá giống của tỉnh bán ra 2.500 đồng/con, còn cá giống trôi nổi ngoài thị trường chỉ từ 1.000 – 1.500 đồng/con. Nhưng nếu so sánh tỉ lệ hao hụt, cá trôi nổi hao hụt hơn 50% số lượng thả nuôi, còn chất lượng con giống từ trại sản xuất giống của tỉnh chỉ hao hụt 20%. Tính ra, nông dân đầu tư thấp, đồng thời hiệu quả sản xuất cũng tỉ lệ thuận với số tiền đã đầu tư.

Mặt khác, việc phân đàn và phối giống cũng quyết định đến chất lượng con cá, con tôm thương phẩm. Các hộ nuôi, trước mắt vì vốn đầu tư và diện tích thả nuôi của riêng mỗi hộ không lớn. Vì vậy, hiện tượng thả cá bố mẹ chung đàn diễn ra thường xuyên, không được quản lý. Do đó, dẫn đến con cá thương phẩm yếu đi vì cận huyết, các gen lặn biểu hiện xấu gặp nhau bộc lộ ra ngoài, sức đề kháng không cao nên dễ bị ảnh hưởng trước môi trường sống.

Con giống quyết định 50% hiệu quả

Theo bà Phạm Thị Thu Hồng, Chi cục trưởng Chi cục thủy sản, Sở NN-PTNT tỉnh Vĩnh Long, con cá, con tôm thương phẩm chất lượng phụ thuộc vào 3 yếu tố chất lượng con giống, môi trường sống và mầm bệnh. Trong đó, chất lượng con giống và phối giống giữ vai trò quan trọng nhất. Môi trường cũng là yếu tố gây ảnh hưởng đến chất lượng giống, vì các bệnh của cá, tôm phát sinh do môi trường, mầm bệnh và sức khỏe của vật nuôi. Nếu cá bố mẹ tốt, đề kháng cao, dù môi trường xấu và có mầm bệnh, thì đàn cá con vẫn không phát sinh bệnh được. Chất lượng giống quyết định 50% hiệu quả sản xuất. Hiện nay, quy mô sản xuất cá tra của tỉnh Vĩnh Long chỉ mới đáp ứng được 40% nhu cầu nuôi thương phẩm của tỉnh, số còn lại phải nhập từ tỉnh khác. Do đó, Chi cục thủy sản vẫn chưa quản lý được những đàn cá giống được mua từ tỉnh khác.

Theo tiêu chuẩn ngành quy định, tuổi khai thác con cá tra bố mẹ từ 3 - 8 tuổi. Nhưng trong quá trình nuôi, các hộ sử dụng cá bố mẹ quá tuổi khai thác hoặc chưa đến tuổi khai thác cho sinh sản, một số người cho cá sinh sản khi mới 2 tuổi, độ tuổi chưa đủ chất và đủ sức làm ảnh hưởng đến sức khỏe của đàn cá con. Khi muốn cho cá sinh sản ở độ tuổi này, người nuôi phải dùng thuốc kích dục tố kích thích sinh sản quá liều, làm cho con cá bột yếu đi, dẫn đến hệ lụy con cá thương phẩm có sức đề kháng yếu, dễ mẫn cảm với môi trường, nhiễm dịch bệnh, tỉ lệ hao hụt cao, hiệu quả nuôi thấp. Để duy trì chất lượng con giống, các hộ nuôi không được cho cá bố mẹ cùng một đàn sinh sản, và cũng không nên lấy cá thương phẩm làm cá bố mẹ, tiếp tục cho sinh sản. Mặt khác, đàn cá bố mẹ của trại giống tỉnh phải được chọn lọc, nuôi theo tiêu chuẩn của ngành, quan trọng nhất là độ đạm trong thức ăn của cá. Lúc cá sinh sản phải cho ăn từ 40% - 50% chất đạm cá mới tốt.

Ông Trương Quốc Thế, chủ nhiệm HTX Thủy sản Lộc Hòa, ấp Phước Long, xã Lộc Hòa, huyện Long Hồ, tỉnh Vĩnh Long cho biết, diện tích mặt nước của HTX là 28 ha. Trước khi thả nuôi, các xã viên đều được cung cấp những thông tin kỹ thuật, con giống và môi trường để định hướng đầu tư. Trong năm 2010, vì Trại giống của tỉnh không đủ số lượng cung cấp, vì lo chạy theo số lượng nên mua cá giống trôi nổi của Đồng Tháp, không qua kiểm tra chất lượng và dịch bệnh, kết quả đàn cá bột của ông Thế không qua nổi biến đổi thời tiết và dịch bệnh. Hiện tại, với bài học kinh nghiệm này, các xã viên trong HTX tuân thủ theo kỹ thuật nuôi và đầu tư con giống, vì nó mang lại hiệu quả cao hơn là nuôi theo kinh nghiệm.

Bộ NN-PTNT đã có dự án thay thế đàn cá tra bố mẹ bằng đàn cá hậu bị chất lượng cao được chọn lọc. Theo dự án này, 100.000 con cá hậu bị được phát tán ở 5 tỉnh Vĩnh Long, Bến Tre, Tiền Giang, Đồng Tháp và An Giang để nuôi thành cá bố mẹ. Từ đây đến năm 2015 sẽ thay thế 70% đàn cá bố mẹ, đến năm 2020 sẽ thay thế 100% đàn cá bố mẹ ở 5 tỉnh trên. Về phía địa phương, tăng cường quản lý giống bằng cách kiểm tra đăng ký sản xuất và kinh doanh tuân thủ theo đúng quy định pháp luật. Trong đó, quy định con cá tham gia sinh sản phải có nguồn gốc rõ ràng. Sinh sản tới 8 tuổi thì phải thanh lý con bố mẹ./.

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005