Lào Cai: “Vua cá giống”

Từ tỉnh lộ 151, chúng tôi rong ruổi bằng xe máy trên con đường bê tông rộng hơn 3 mét để đến thôn Văn Xuân, xã Văn Sơn (Văn Bàn - Lào Cai). Dọc đường đi, ở đâu chúng tôi cũng thấy bát ngát màu vàng của những cánh đồng lúa, nương ngô đang vào kỳ thu hoạch. Dưới những thung lũng, hàng chục ao, hồ nối nhau được xây bờ khá kiên cố diện tích gần chục ha. Anh Trần Kim Tuyến, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết:

- Ở Văn Sơn, hầu như hộ gia đình nào cũng có ao, hồ nuôi thả cá. Có hộ nuôi theo phương pháp công nghiệp, hiệu quả rất cao, nhưng cũng có hộ vẫn nuôi theo phương pháp truyền thống. Nhờ nuôi cá mà nhiều hộ trở nên khá giả. Có người được bà con trong xã mệnh danh là “vua cá giống”…

Ông Hiến cho cá giống ăn.

Nghe anh Tuyến giới thiệu thấy lạ tai, tôi vội "dông" thẳng xe máy vào nhà “vua cá giống”. Vừa đến đầu thung lũng, tôi đã thấy một ngôi nhà xây ngay bên sườn đồi. Đó là nhà ông Lê Văn Hiến. Phía trên nhà ông là rừng quế, rừng mỡ bạt ngàn. Con đường từ ngõ dẫn vào nhà ông dài hơn 50 mét, được đổ bê-tông đủ cho xe ô-tô có tải trọng dưới 10 tấn qua lại dễ dàng, hai bên là ao nuôi cá giống. Ông Hiến và vợ hôm nay đi gặt nốt mấy đám ruộng ở cánh đồng xóm dưới. Vợ chồng người con út là giáo viên tiểu học được nghỉ hè ở nhà giúp ông chăm sóc ao cá, điện thoại gọi mãi ông mới về. Khi nhìn thấy chúng tôi, ông vội phân trần:

- Nhà neo người, nên già rồi vẫn phải lọ mọ xuống đồng cày, bừa, cấy hái. Về đến nhà là sà luôn xuống ao, chẳng lúc nào được nghỉ ngơi. Thế nhưng lao động tôi thấy khỏe ra mà vui.

Ông Hiến mời chúng tôi vào nhà, sau chén nước trà bốc hương thơm nức, ông kể: Quê ở tận Nam Định, ông lên khai hoang xây dựng vùng kinh tế mới ở Văn Sơn từ cuối năm 1979. Do ruộng nước không có nhiều, nhà lại nghèo, các cháu còn nhỏ nên ông bà phải tận dụng khe suối để đào ao thả cá. Mấy năm đầu, ông chỉ nuôi cá thịt, nhưng do chưa có kinh nghiệm nên lời lãi chẳng đáng là bao. Nhiều hộ trong thôn, trong xã cũng học ông đào ao thả cá, nhưng cá giống thì phải về tận các tỉnh miền xuôi mua, chi phí rất cao. Có người ngao ngán, nuôi cá được mấy vụ rồi lại biến ao thành ruộng…! Thấy vậy, ông Hiến nảy ra ý định xây dựng cơ sở ươm nhân cá giống vừa để có cá con nuôi thành cá thịt, vừa có cá giống cung cấp cho bà con trong thôn nuôi. Nghĩ thì đơn giản vậy, nhưng khi bắt tay vào thực hiện mới khó làm sao. Ông phải "lang thang" khắp mấy tỉnh dưới xuôi, mò mẫm vào từng nhà đang ươm nuôi cá giống hỏi họ cách thức chăm sóc, kỹ thuật nuôi trồng, cách xây dựng ao hồ… Gặp người xởi lởi, dễ tính thì họ sẵn sàng cung cấp cho ông về kỹ thuật ươm cá bột, chăm sóc, nuôi dưỡng khi cá bắt đầu có khả năng tự phát triển, nhưng cũng có người chỉ nói loanh quanh, họ giấu "bí quyết" đến cùng để giữ thị trường…

Sau những ngày "lọ mọ" khắp mấy tỉnh miền xuôi "tầm sư, học đạo", ông Hiến vẫn thấy băn khoăn lắm. Hàng triệu bạc vợ "găm" cho đi học hết veo mà chẳng đâu vào đâu. Về đến nhà, vợ con không những buồn mà còn mè nheo ông. Bực lắm, ông lại lặn lội xuống huyện nhờ cán bộ khuyến nông hướng dẫn thêm kỹ thuật. Anh em cán bộ ở đây tận tình giúp đỡ, cho ông mượn sách kỹ thuật, rồi mời ông tham gia các lớp tập huấn nuôi thuỷ sản. Có chút ít kiến thức, ông về nhà bàn cùng vợ con phá bỏ mấy đám ruộng lúa trước cửa nhà năng suất thấp để đào ao. Lúc đầu vốn liếng chẳng có nhiều, ông phải tín chấp cả căn nhà để vay vốn ngân hàng, rồi vay thêm bạn bè, bà con trong thôn để thuê máy gạt nạo vét bùn, đất, đắp đập thành một hệ thống gồm 3 ao nuôi thả cá. Ông dành ao số 1 để ươm cá bột, khi nuôi được 1 tuần, ông chuyển cá con sang ao thứ 2 để nuôi cho đến khi xuất bán. Còn ao thứ 3, ông dành để nuôi cá thịt trong trường hợp không bán hết từng lứa cá giống, với mục đích "lấy ngắn, nuôi dài".

Ông về các cơ sở ươm nhân cá giống ở Hà Nội và các tỉnh miền xuôi tìm hiểu và ký hợp đồng mua cá bột lâu dài với họ để chủ động nguồn giống ban đầu. Khi hợp đồng được ký kết, ông chỉ phải về Hà Nội nhận giống lần đầu, còn từ đó đến nay, các cơ sở nuôi thủy sản chở cá bột lên tận nhà giao. Những vụ đầu, cá con phát triển khá nhanh và thuận lợi theo đúng quy trình, nhưng đến khi bán thì sản lượng thu không được bao nhiêu. Ông bỏ công tìm hiểu và bất chợt nhìn thấy hàng trăm con tôm, cá rô phi đồng đang nuốt chửng những con cá giống. Thế là ông dùng lưới vét hết số cá giống còn lại bỏ vào bể, rồi tháo kiệt nước ở tất cả các ao và bắt hết lươn, tôm, cá rô phi... Sau đó, ông làm sạch toàn bộ hệ thống ao. Kể từ đó, công việc nuôi ươm cá giống của ông Hiến thuận lợi.

Ông kể cho tôi nghe nhiều câu chuyện lý thú xoay quanh con cá giống. Ông Hiến nuôi cá giống khác người lắm, có người bảo ông là "hâm", bảo thủ, nuôi cá như thế thì lời lãi được là bao! Nhưng ông vẫn làm theo cách của mình. Ông bảo vừa phải kết hợp phương pháp hiện đại, khoa học với phương pháp cổ truyền thì mới có hiệu quả. Khi cá bột được đưa về đến nhà, ông không thả ngay xuống ao mà thả xuống một cái bể xi măng, nếu mật độ nhiều, ông tận dụng thả vào những chiếc chậu nhôm to, rồi đập trứng gà, lấy lòng đỏ cho cá bột ăn. Khi cá bột lớn bằng chiếc tăm (khoảng 4 đến 5 ngày), ông khoanh từng khoảng ao rồi chuyển cá xuống nuôi, ông xay bột đậu tương cho cá ăn. Sau một tuần, ông cho cá ăn bột gạo, bột ngô. Khi cá nuôi được khoảng 25 ngày, ông cho ăn bột sắn. Đúng một tháng sau, cá con (chủ yếu là trắm cỏ, mè hoa, cá chim trắng, rô phi đơn tính…) được xuất bán. Ông Hiến thường bán theo cân, nhưng cũng có thể đếm con, giá bán thường từ 450 nghìn đến 500 nghìn đồng một cân, tùy theo từng loại cá. Mỗi lứa cá giống, ông Hiến bán được từ 50 đến 70 cân, thu từ 25 đến 30 triệu đồng, trừ chi phí ông còn lãi trên 10 triệu đồng một lứa cá (cứ 10 đến 12 ngày một lứa theo kiểu gối vụ).

Ông Hiến không nhớ mỗi năm ông nuôi bao nhiêu lứa cá giống, chỉ biết rằng. Thị trường bán cá giống của ông suốt từ Bảo Yên, Bảo Thắng, Văn Bàn tới Than Uyên… Ông Hiến không bao giờ phải đem cá đi bán, ai cần thì đến tận nhà mua.

Ông Hiến không chỉ giỏi nuôi cá giống mà còn tích cực trồng rừng. Hiện ông có gần 4 ha cây mỡ, quế đã cho thu hoạch theo kiểu tỉa thưa từ vài năm nay. Ông còn nuôi lợn nái sinh sản, nuôi nhím, nuôi gia cầm… năm nào cũng thu nhập gần một trăm triệu đồng. Nhờ vào việc phát triển kinh tế gia đình mà ông Lê Văn Hiến trở nên giàu có nhất thôn, ông xứng đáng được bà con trong thôn, trong xã suy tôn là “vua cá giống”.

Quang Trung

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005