Nghề nuôi cá tra phát triển nhưng chưa bền vững

Đại diện Hiệp hội Thủy sản 9 tỉnh, thành khu vực ĐBSCL đang chung sức tháo gỡ khó khăn và kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương các giải pháp phát triển sản xuất, tiêu thụ cá tra bền vững.

Theo Hiệp hội Thủy sản các tỉnh thành khu vực ĐBSCL, giai đoạn hiện nay, tuy nghề nuôi cá tra trong khu vực có phát triển nhưng chưa bền vững. Khó khăn nổi bật hiện nay của nghề nuôi cá tra là việc thông tin về thị trường không được cập nhật liên tục; giá cả đầu vào và lãi suất ngân hàng tăng cao.

Ngoài ra, mối liên kết giữa người nuôi và các doanh nghiệp chế biến thủy sản chưa chặt chẽ, chưa tạo được chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ; việc tiếp cận nguồn vốn vay từ các ngân hàng còn nhiều hạn chế, đặc biệt là đối với người nuôi nhỏ lẻ.

Để tháo gỡ khó khăn và tạo điều kiện cho vùng ĐBSCL phát triển mạnh, bền vững nghề nuôi cá tra, các Hiệp hội thủy sản 9 tỉnh thành khu vực ĐBSCL kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương cần xây dựng dự án và chương trình thực hiện Đề án sản xuất và tiêu thụ cá tra đến năm 2020; đề xuất các chính sách hỗ trợ tài chính để xây dựng các mô hình trình diễn theo VietGAP và các tiêu chuẩn quốc tế khác.

Các Bộ, ngành Trung ương cũng cần xây dựng quy chuẩn, quy chế đánh giá công nhận chuỗi liên kết dọc; sớm ban hành luật về Hội, Hiệp hội nhằm tạo hành lang pháp lý hoạt động được thuận lợi và nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cần tiếp tục nghiên cứu tháo gỡ những vướng mắc giúp các cơ sở, doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn vay, nhất là những bất cập về điều kiện vay vốn và thủ tục giải ngân đối với các cơ sở nuôi, sản xuất giống, chế biến và tiêu thụ cá tra.

Riêng Bộ Công thương cần phối hợp với các Bộ, ngành liên quan sớm có giải pháp bình ổn giá các yếu tố đầu vào (thuốc thú y, thức ăn...), xây dựng giá sàn thu mua cá tra, chấn chỉnh lại phương thức thu mua cá nguyên liệu khắc phục tình trạng cạnh tranh thiếu lành mạnh trong thu mua, mở rộng tiếp thị, quảng bá tìm thị trường tiêu thụ cho mặt hàng xuất khầu chủ lực này của vùng ĐBSCL.

Theo Hiệp hội Thủy sản các tỉnh thành khu vực ĐBSCL, trong 8 tháng đầu năm 2011, mặc dù giá bán cá tra nguyên liệu luôn ở mức cao (dao động từ 23.000 - 29.500 đồng/kg) nhưng do người nuôi thiếu vốn, lãi suất ngân hàng cao cùng với sự dè dặt về sự ổn định của giá mua cá nguyên liệu nên diện tích cá tra trong vùng không xảy ra tăng đột biến như năm 2008.

Tổng diện tích mặt nước nuôi cá tra trong khu vực hiện nay đạt hơn 4.000 ha, tăng gần 400 ha so với cùng kỳ năm trước; trong đó, diện tích đã thu hoạch trên 2.240 ha.

Sản lượng cá tra từ đầu năm đến cuối tháng 8/2011 đạt hơn 695.200 tấn, giảm trên 150.600 tấn. Diện tích thả nuôi chỉ “tăng tốc” từ tháng 4/2011 - khi giá cá nguyên liệu tăng từ 25.000 - 26.000 đồng/kg, mở đầu cho đợt tăng giá kỷ lục 29.500 đồng/kg vào cuối tháng Năm.

Nhưng đến cuối tháng 6/2011, giá bán cá nguyên liệu lại giảm xuống 23.000 đồng/kg. Vì vậy, trong vùng ĐBSCL không ít hộ nuôi đã thu hoạch cá xong nhưng không mặn mà thả nuôi lại mà “treo” ao chờ hoặc chuyển sang thả nuôi các loại cá khác có giá bán cao và ổn định hơn như cá điêu hồng, cá phi.

Một số ít các doanh nghiệp chế biến có quy mô lớn, có lợi thế về vốn, thị trường, có khả năng tự sản xuất được thức ăn không chỉ thả nuôi lại, mở rộng diện tích mà còn xây dựng vùng nuôi riêng khép kín hoặc liên kết sản xuất để tạo nguồn cá nguyên liệu cho chế biến.

Đến thời điểm hiện nay, các tỉnh đang có diện tích mặt nước thả nuôi cá tra nhiều là Đồng Tháp (1.257 ha), An Giang (771 ha), Cần Thơ (776 ha), Vĩnh Long (296 ha), ít nhất là Trà Vinh chỉ có 91 ha.

Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), vùng ĐBSCL vẫn đang tiềm ẩn những yếu tố thiếu sự ổn định trong chế biến và tiêu thụ cá tra, mặc dù sản phẩm cá tra Việt Nam cũng đã xuất khẩu sang 131 quốc gia và vùng lãnh thổ với tổng khối lượng hơn 319.350 tấn, đạt giá trị hơn 828 triệu USD, tăng gần 5% về khối lượng và 27% về giá trị so với cùng kỳ năm trước.

Nếu 1 số ít doanh nghiệp sản xuất chế biến ở quy mô lớn đã chủ động được nguồn cá nguyên liệu thì các doanh nghiệp có quy mô nhỏ hơn không có vùng nuôi trồng, phải đi mua cá nguyên liệu nên chỉ đáp ứng được 60% công suất chế biến dẫn đến tình trạng thiếu nguyên liệu cục bộ.

Bên cạnh đó, hiện nay, một số thị trường có nhu cầu sử dụng cá philê nhỏ nên doanh nghiệp tập trung thu mua cá loại dưới 750 g/con, xảy ra tình trạng thừa cá kích cỡ trên 800 g/con và thiếu cá kích cỡ dưới 750 g/con. Nguyên nhân chính là do thiếu sự liên kết, thông tin chặt chẽ giữa doanh nghiệp và người nuôi.

Theo thống kê của các Hiệp hội thủy sản ĐBSCL, hiện trong vùng chỉ có khoảng 50 - 60% các cơ sở nuôi cá tra ký kết được hợp đồng với các công ty cung cấp thức ăn 2 tháng cuối của vụ nuôi, số còn lại, các hộ nuôi tự mua thức ăn, tự liên hệ bán cho người mua giá cao, không ký kết hợp đồng từ khi sản xuất.

Ngoài ra, có trường hợp doanh nghiệp chế biến “bẻ kèo” với nông dân vì khi ký kết hợp đồng giá cao nhưng khi thu hoạch, giá cá sụt giảm. Người nuôi vừa bị thiệt do giá cá giảm lại vừa bị thiệt vì cá tra quá lứa.

Phạm Thị Bình

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005