Mùa lũ, thuê mặt nước bắt cá linh

Những ngày này, mực nước ở các huyện đầu nguồn sông Tiền và sông Hậu đã lên gần 4 m, dân trồng lúa, làm vườn trở thành “ngư dân” phấn khích trước mùa lũ từng mong đợi.

Mừng vì cá linh xuất hiện

Cánh đồng Campuchia lúc chiều xuống. Ảnh: Hoài Vũ

Ông Lê Văn Xiếu, quê ở xã An Phú, huyện Tịnh Biên, tỉnh An Giang cảm thấy vui khi thấy cá linh xuất hiện, nhiều gấp năm sáu lần so với hai năm rồi. Gia đình ông Xiếu có năm người con chuyên sống bằng nghề hạ bạc. Mỗi người đều có một giàn dớn, chi phí cho mỗi giàn trên 70 triệu đồng, mỗi ngày đánh bắt từ 100 – 500 kg cá linh. Gặp những hôm thời tiết thuận lợi, có thể đánh bắt được trên một tấn cá linh. Đó là nói về những chuyến đi ngược lên thượng nguồn, phía Campuchia.

Trăm nghe không bằng mắt thấy, chúng tôi lấy áo dân hạ bạc, tháp tùng theo các con của ông Xiếu sang đất Campuchia để trải nghiệm cuộc sống lênh đênh, đón cá linh mùa nước nổi. Bốn giờ chiều, cảnh sắc vùng biên thật êm dịu, trời trong xanh. Cả một cánh đồng bao la dọc theo con kênh Vĩnh Tế bắt đầu xôn xao, xuồng ghe đánh bắt rộn ràng, kẻ tung lưới, người đong cá khiến không khí trở nên sôi động khác thường.

Chiếc ghe máy chở chúng tôi băng đồng, lướt sóng gần 40 phút mới tới chỗ đặt dớn, thuộc địa phận xã Kom Nop. Anh Lê Văn Vũ, một tay “dớn” cừ khôi vừa giới thiệu các luồng đăng (đường ven) dài cả cây số, vừa đưa tay chỉ ranh giới mặt nước mà anh được quyền khai thác. Phía trước chúng tôi là núi Thum – đưng, thuộc huyện Kirivong, tỉnh Ta Keo – Campuchia, xung quanh toàn là biển nước mênh mông với hàng trăm miệng đăng nhô mình lên mặt nước. “Mấy anh em chúng tôi đã hùn nhau thuê mặt nước bề ngang khoảng 1.500 m, bề hậu không giới hạn với số tiền là 150 triệu đồng. Sau khi nạp tiền và trình báo với chính quyền địa phương, mọi người bắt đầu khai thác, thời gian từ đầu mùa lũ cho đến mùa khô trong năm”, anh Vũ nói.

Phương tiện chính để đánh bắt cá linh trên cánh đồng mùa nước nổi chủ yếu là dớn. Còn những người đánh bắt trên sông thì đóng đáy. Bình quân mỗi giàn dớn phải sử dụng cả ngàn mét lưới ven và nhiều bầu (chỗ để cho cá gom lại trước khi vô đú), mỗi bầu gồm hai miệng đú, mỗi đú dài 8 m, có thể chứa tối đa 500 kg cá. Thông thường, mỗi ngày đổ đú hai lần, sáng và chiều. Mỗi ghe cần đến ba người để thực hiện những thao tác như kéo đú lên khỏi mặt nước, đổ cá từ đú vô ghe và đặt đú trở lại. Vừa kéo đú, anh Hoàng, một tay thông thạo các loài cá trên sông Mekong, nói: “Hôm nào trời mưa, gió mạnh, cá thường nằm im không chạy. Còn hôm nào trời nắng tốt như hôm nay, cá sẽ chạy nhiều”.

Buồn vì sản lượng cá giảm

Đổ dớn. Ảnh: Hoài Vũ

Hàng năm, kể từ con nước tháng 7, tháng 8 âm lịch, dọc hai bờ sông Tiền và sông Hậu, nhất là Đồng Tháp Mười và vùng Tứ giác Long Xuyên, cá linh bắt đầu tràn về các kênh rạch, ao hồ, đồng ruộng không biết cơ man nào mà kể. Tuy nhiên, mấy năm gần đây, sản lượng cá linh giảm dần, nhiều loài khác cũng suy giảm, nên nhiều người phải sang tận Campuchia để thuê mặt nước đánh bắt.

Anh Trần Hữu Hoàng, một tay đánh bắt chuyên nghiệp nói một cách tự tin: “Năm nay, ai sang Campuchia đánh bắt chắc chắn sẽ có lời. Mặc dù giá cá rẻ hơn năm rồi (giá bán tại chỗ 13.000 – 20.000 đồng/kg so với năm rồi 25.000 – 35.000 đồng/kg) nhưng bù lại sản lượng nhiều hơn gấp mấy lần. Vả lại, bà con sẽ khai thác dài dài từ nay cho tới mùa khô, không những cá linh, mà còn cả lươn, rắn, cá đen, cá trắng và nhiều đặc sản khác trong mùa nước nổi”.

Mùa sinh sản của cá linh bắt đầu từ tháng 4, tháng 5. Cá con nở ra sẽ lớn dần theo con nước và đến mùa mưa, mưa xuống mát mình, cá con lần theo các sông, rạch rồi tràn vào các biển nước mênh mông. “Tháng 7 nước nhảy khỏi bờ”, thức ăn đầy đủ, cá lớn nhanh như thổi, người bơi xuồng đụng phải luồng, xem cá nhảy lao xao mà đoán biết năm đó cá linh nhiều hay ít. Đến khi trời chuyển sang thu, tiết trời se lạnh, điên điển vàng đồng cũng là lúc con cá trưởng thành, bụng đầy mỡ và lấp lánh ánh bạc. Cá lúc này ngon và béo ngậy, nhà dù nghèo hay giàu, cũng đều tận hưởng món ăn dân dã chế biến từ con cá linh.

Khi bước vào nửa tháng 9 hoặc đầu tháng 10 âm lịch, con nước giựt dần (nước kém), từng đàn cá linh lại đua nhau từ ruộng đồng, kênh rạch ào ạt tuôn ra sông Cái, sông Lớn để quay về thượng nguồn, người trong nghề gọi là “cá ra”. Đây cũng là thời điểm bà con tha hồ chặn đường đánh bắt, sôi động và hiệu quả nhất là trên các cánh đồng Campuchia, sát biên giới Việt Nam.

Từ thập niên cuối của thế kỷ 20 đến nay, do việc đánh bắt và khai thác bằng nhiều phương tiện tinh vi khiến cho nguồn cá linh giảm dần. Nguồn cá linh bây giờ thật chẳng thấm vào đâu so với thời bắt cá linh làm phân để bón cây trồng...

Đỉnh lũ năm nay: 4,5 m

Ông Dương Nghĩa Quốc, giám đốc sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp cho biết, năm nay, diện tích xuống giống thu – đông của tỉnh xấp xỉ 100.000 ha, tăng trên 35.000 ha so với năm 2010. Trung ương hỗ trợ tỉnh 32 tỉ đồng để gia cố đê, bảo vệ lúa thu – đông. Tất cả diện tích lúa thu – đông phải nằm trong đê bao và phải đảm bảo theo cao trình lũ của năm 2000 (cao hơn báo động 3 là 5,06 m tại Tân Châu).

Cơ quan Khí tượng thuỷ văn An Giang nhận định: Đỉnh lũ năm nay có thể sẽ đạt mức báo động 3 là 4,5 m. Tại Tân Châu, hơn 10.000 ha lúa hè thu đã thu hoạch xong. Các trạm bơm điện, tuyến đê bao đang được kiểm tra để chuẩn bị xuống giống vụ thu đông (vụ 3, nằm trọn trong mùa lũ). Ở An Phú vừa hoàn tất hệ thống đê bao kiên cố, 85 cống đập, lắp đặt 125 trạm bơm điện, phục vụ tưới tiêu, chống úng cho hơn 3.500 ha lúa vụ 3 của mười tiểu vùng đê bao chống lũ bảo đảm an toàn cho bà con nông dân yên tâm sản xuất.

An Giang đã tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn tại 52 điểm xung yếu có nguy cơ sạt lở, giông lốc để kịp thời ứng phó với tình huống khẩn cấp trong mùa mưa lũ, bảo đảm an toàn tính mạng người dân.

HOÀI VŨ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005