Bình Định: Nuôi tôm thẻ chân trắng - Lợi nhuận cao, nguy cơ dịch bệnh lớn

Trong những năm gần đây, nông dân ở nhiều địa phương trong tỉnh Bình Định đã đầu tư nuôi tôm thẻ chân trắng (TTCT) khá thành công. Tuy nhiên, nghề nuôi tôm thẻ chân trắng trên địa bàn tỉnh đã bộc lộ nhiều hạn chế cần sớm khắc phục.

Người dân xã Phước Thuận (Tuy Phước - Bình Định) thu hoạch tôm.

Lợi nhuận cao

TTCT được đưa vào thả nuôi từ năm 2003 khi tỉnh Bình Định triển khai dự án nuôi tôm trên cát (NTTC) ở các xã Mỹ An, Mỹ Thắng (Phù Mỹ). Nhờ môi trường nuôi khá thuận lợi, người nuôi tôm áp dụng đúng quy trình kỹ thuật nuôi TTCT do ngành chức năng chuyển giao… nên tôm nuôi sinh trưởng và phát triển tốt, mang lại nguồn thu nhập cao cho người nuôi tôm.

Ông Phan Minh Cảnh, ở thôn 8 Đông, xã Mỹ Thắng có 3 ao nuôi TTCT trên cát với diện tích trên 4.000 m2. Từ năm 2008 đến nay, bình quân mỗi năm gia đình ông có thu nhập trên 500 triệu đồng từ bán tôm. Ông Cảnh cho biết: “Quy trình nuôi TTCT không phức tạp, dễ áp dụng, tính an toàn cao và ít rủi ro hơn nuôi tôm sú. Nhờ nuôi TTCT, đời sống của bà con chúng tôi khá hơn so với trước nhiều”. Theo ông Nguyễn Văn Quốc, ở thôn Xuân Thạnh Nam, xã Mỹ An: “Chi phí xây dựng ao nuôi khá lớn, bình quân 1 ha phải đầu tư trên 100 triệu đồng, nhưng nếu không gặp các sự cố thì chỉ cần nuôi 2 vụ tôm là có thể lấy lại vốn và bắt đầu có lãi”.

Mấy năm nay do nuôi TTCT đạt hiệu quả kinh tế cao, nên nhiều hộ dân ở 2 xã Mỹ Thắng, Mỹ An đã vay vốn đầu tư xây dựng thêm ao nuôi. Trên 100 ha diện tích đất cát ven biển ở 2 địa phương nói trên đã được cải tạo, xây dựng thành những ao nuôi tôm. Nhiều hộ còn “xí phần” đất của Nhà nước xây dựng ao nuôi tôm ngoài vùng quy hoạch.

Còn ở huyện Tuy Phước, sau nhiều năm nuôi tôm sú không hiệu quả, người dân các xã Phước Thuận, Phước Sơn, Phước Thắng… đã chuyển 100 ha mặt nước trước đây nuôi tôm sú sang nuôi TTCT. Ông Trần Đức Nha ở thôn Vinh Quang 2, xã Phước Sơn là một trong những người nuôi TTCT có thu nhập cao. Với diện tích mặt nước 8.000 m2, vụ nuôi tôm đầu tiên trong năm 2011, gia đình ông thu lãi hơn 100 triệu đồng. Ông Nguyễn Ngọc Châu cũng ở thôn Lộc Hạ, xã Phước Thuận đã cải tạo 2 ao (diện tích 9.000 m2) để nuôi TTCT. Ông Châu tính toán: Với diện tích này, chi phí đầu tư cải tạo ao hồ, mua tôm giống, thức ăn cho tôm… mỗi vụ 3 tháng mất khoảng 200 triệu đồng. Sản lượng tôm thu ước tính khoảng 6 tấn, với giá bán khoảng 52.000 đồng/kg sẽ thu được 310 triệu đồng. Như vậy, sau khi trừ chi phí, với diện tích này tôi có lãi khoảng trên 100 triệu đồng/vụ”.

Người dân ở một số xã ven biển Hoài Nhơn, Phù Cát, TP Quy Nhơn cũng đã chuyển diện tích nuôi tôm sú sang đầu tư nuôi TTCT. Ưu thế của TTCT là thời gian nuôi ngắn, khoảng 3 tháng là có thể thu hoạch, thấp hơn tôm sú một tháng, lại dễ nuôi, con giống tương đối sạch bệnh nên hiệu quả mang lại cao hơn.

Nhiều hộ nuôi tôm ở xã Mỹ An (Phù Mỹ) xả nước trực tiếp từ hồ tôm ra môi trường, gây ô nhiễm môi trường và tăng nguy cơ dịch bệnh.

Nguy cơ dịch bệnh lớn

Con TTCT đang mở ra triển vọng lớn trong việc khai thác tiềm năng từ những bãi cát trắng ven biển ở nhiều địa phương. Song, nếu phát triển một cách ồ ạt mà không chú trọng đến quy trình nuôi tôm và các yếu tố môi trường thì sẽ dẫn đến hậu quả thật khó lường. Theo khuyến cáo của ngành Nông nghiệp, chỉ có thể thả nuôi với mật độ từ 60 - 80 con/m2, nuôi 2 vụ/năm là hợp lý. Thế nhưng trên thực tế, do ham lợi nhuận cao, nhiều hộ nuôi TTCT đã bất chấp khuyến cáo, thả tôm nuôi với mật độ dày, từ 130 - 150 con/m2, có hộ thả đến 300 con/m2. Do thả tôm dày, gặp thời tiết mưa nắng thất thường, môi trường nước biến động lớn đã đẩy nhanh tốc độ phát sinh của vi khuẩn trong ao tôm và chúng chính là thủ phạm gây bệnh cho tôm, nguy cơ tôm bị dịch bệnh là khó tránh khỏi.

Mặt khác, việc khai thác nước ngầm ào ạt để nuôi tôm như hiện nay cũng sẽ để lại hệ lụy khó lường. Bởi trữ lượng nước ngầm tại vùng cát ven biển là rất hạn chế. Nếu khai thác nước ngọt tràn lan, vượt quá khối lượng nước bổ sung thì nguồn nước ngọt ở khu vực này sẽ bị cạn kiệt là điều không tránh khỏi. Bên cạnh đó, hầu như việc xử lý nước thải ở toàn bộ diện tích nuôi tôm trên cát tại 2 xã Mỹ An và Mỹ Thắng chưa được các hộ nuôi tôm chú trọng. Có một số ao nuôi tôm không có hệ thống xử lý nước thải chuẩn mực, người dân xả nước thải trực tiếp từ hồ tôm ra những chỗ đất trũng, mùi hôi thối nồng nặc.

Lượng chất thải rắn phát sinh trong các ao nuôi cũng khá lớn, bao gồm thức ăn thừa, phân tôm, tảo, mùn hữu cơ (ước tính khoảng 6 - 8 tấn/ha/vụ) cũng đã được nhiều chủ nuôi tôm gánh đổ trên các bãi cát. Việc tự do thải chất thải rắn và nước thải từ ao tôm ra môi trường đang tiềm ẩn nguy cơ rất lớn gây ra ô nhiễm môi trường; ảnh hưởng nguồn nước sinh hoạt của cộng đồng trong vùng; dịch bệnh nuôi tôm sẽ xảy ra và lây lan trên diện rộng, ảnh hưởng lớn đến kinh tế của người nuôi tôm. Ở vụ nuôi tôm đầu tiên trong năm 2011, nhiều hộ nuôi tôm ở phía Tây tỉnh lộ 639 thuộc địa bàn xã Mỹ An đã bị thua lỗ do tôm bị dịch bệnh chết.

Hiện tại, cơ sở hạ tầng khu vực nuôi TTCT ở một số địa phương trên địa bàn huyện Tuy Phước và huyện Hoài Nhơn chưa đảm bảo. Hệ thống kênh mương vừa dẫn nước phục vụ cho sản xuất nông nghiệp, vừa phục vụ nuôi tôm, không đảm bảo an toàn dịch bệnh. Hầu hết các vùng nuôi tôm không có hệ thống xử lý chất thải, nước thải. Chất thải trong ao và nước thải trong những lần thay nước… đều được thải trực tiếp ra môi trường xung quanh, khiến môi trường vốn đã ô nhiễm lại càng ô nhiễm nặng hơn. Thực tế cho thấy, vụ nuôi tôm đầu tiên trong năm 2011, nhiều vùng nuôi TTCT ở Tuy Phước đã “dính” phải dịch bệnh thân đỏ đốm trắng, tôm chết hàng loạt.

Môi trường nước bị ô nhiễm, cơ sở hạ tầng nuôi tôm còn hạn chế, người nuôi tôm không có khả năng đầu tư hoặc đầu tư chưa đúng mức và chưa thực hiện nghiêm ngặt các quy trình kỹ thuật… là những nguyên nhân chính dẫn đến dịch bệnh tôm phát sinh. Bởi vậy, để hạn chế dịch bệnh cho TTCT, các ngành chức năng, chính quyền địa phương và người nuôi tôm phải khắc phục những tồn tại, hạn chế này.

Theo Sở NN-PTNT tỉnh, vụ 1 năm 2011, diện tích nuôi tôm trên địa bàn tỉnh đạt trên 2.039 ha; trong đó, TTCT 561,2 ha, tăng 17,4% so với cùng kỳ, tập trung tại các vùng nuôi tôm trên cát, vùng cao triều ở các huyện: Hoài Nhơn 181,5 ha, Phù Mỹ 177 ha, Tuy Phước 151,3 ha, Phù Cát 36 ha, TP Quy Nhơn 15,4 ha. Trong vụ 1, năng suất TTCT bình quân toàn tỉnh đạt 6,8 tấn/ha, một số vùng đạt 9 - 10 tấn/ha. Tuy giá TTCT dao động từ 95 - 100 ngàn đồng/kg (loại 90 con/kg), thấp hơn tôm sú từ 55.000 - 60.000 đồng/kg, nhưng do năng suất cao nên thu nhập của người nuôi TTCT vẫn cao hơn tôm sú khá nhiều.

Phạm Tiến Sỹ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005