Tiền Giang: Những hệ lụy của việc "xé rào" nuôi tôm sú, vi phạm Chỉ thị ngắt vụ

Hàng năm từ 2004 đến nay, UBND tỉnh Tiền Giang đều ban hành Chỉ thị ngắt vụ trong nuôi tôm sú, tôm thẻ chân trắng nhằm cắt mầm bệnh trong nuôi tôm, cũng như có đủ thời gian để cải tạo nền đáy ao. Tuy nhiên, thời gian qua, một số hộ nuôi tôm vẫn lấy nước, thả giống bất chấp quy định gây ra dịch bệnh cục bộ ở một số địa phương. Điều này, gây ra những hệ lụy khó lường cho cả cộng đồng nuôi tôm.

Căn cứ kết quả thống kê tình hình bệnh tôm, tình hình khí tượng thủy sản tỉnh Tiền Giang nhiều năm qua, các nhà chuyên môn về nuôi trồng thủy sản của tỉnh nhận định, trong khoảng thời gian từ đầu tháng 9 đến giữa tháng 1 năm sau, điều kiện thời tiết không thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của tôm nuôi, bởi trong thời gian này chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm rất lớn, ngày nóng, đêm lạnh..., nhất là không có nguồn nước đủ độ mặn cần thiết để nuôi tôm. Ngược lại, những yếu tố bất lợi đối với tôm nuôi nói trên lại là điều kiện thích hợp cho mầm bệnh phát triển và góp phần tạo ra dịch bệnh cho tôm.

Bên cạnh đó, đây còn là thời điểm thu hoạch và cải tạo ao nuôi thả giống vào chính vụ, nên môi trường nước trên các sông, rạch thường bị ô nhiễm nặng và mầm bệnh luôn tồn tại ở mức khá cao. Do đó, bất cứ một sai sót nhỏ nào trong quá trình quản lý ao nuôi đều có thể dẫn đến dịch bệnh phát sinh và lây lan, gây thiệt hại đối với tôm nuôi. Quan trọng hơn, hành vi nuôi tôm trong thời gian ngắt vụ sẽ ảnh hưởng đến cả cộng đồng và ảnh hưởng xấu đến tính bền vững của cả vùng nuôi, vì khi mầm bệnh gặp điều kiện môi trường, thời tiết thuận lợi thì sẽ phát triển mạnh thành dịch bệnh, từ đó lây lan cho các hộ nuôi khác và gây thiệt hại nặng cho những ao nuôi thả giống vào chính vụ.

Chính vì những lý do trên mà trong vụ tôm năm 2012 sắp tới, UBND tỉnh đã ban hành Chỉ thị số 14/CT-UBND về việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh tôm sú, tôm thẻ chân trắng trên địa bàn tỉnh Tiền Giang. Cụ thể, Chỉ thị số 14/CT-UBND quy định, kể từ ngày 01/10/2011 đến ngày 15/01/2012, tất cả các tổ chức, cá nhân nuôi tôm trong tỉnh không được thả nuôi tôm sú và tôm thẻ chân trắng. Riêng đối với các tổ chức, cá nhân nuôi tôm quảng canh cải tiến thuộc huyện Tân Phú Đông nếu có nhu cầu thả giống trong thời gian ngắt vụ nói trên phải đăng ký với UBND xã để lập danh sách báo cáo với Trạm Thú y địa phương để được hướng dẫn việc kiểm dịch và giám sát bệnh trong quá trình nuôi.

Nhưng theo Chi cục Thủy sản, trong năm 2011, toàn tỉnh có 507 hộ vi phạm Chỉ thị ngắt vụ trên diện tích là 342,6 ha, tăng 254,23 ha so với năm 2010.

Nguyên nhân dẫn đến thất bại trong nuôi tôm có rất nhiều, theo các chuyên gia thủy sản, nguyên nhân đầu tiên là chất lượng con giống. Bởi trong thời gian ngắt vụ, điều kiện khí hậu không thuận lợi cho hoạt động sản xuất giống, do đó chất lượng giống sản xuất ra khó đáp ứng cho nhu cầu nuôi thâm canh, bán thâm canh, nhất là thời điểm điều kiện thời tiết không thuận lợi, nhưng nhiều người nuôi tôm vẫn bắt giống thả nuôi mà không quan tâm đến chất lượng tôm giống. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm dịch bệnh phát sinh nhiều vào thời điểm vụ nghịch.

Trong điều kiện sản xuất nhỏ lẻ, hầu hết bà con nuôi tôm không có hệ thống ao lắng, xử lý nước thải hoặc tận dụng cả ao lắng để nuôi tôm, nên nước thải và bơm bùn đáy ao sau thu hoạch sẽ được bơm thẳng ra kênh rạch mà không qua xử lý đã làm cho hệ thống kênh rạch bị bồi lắng, môi trường nước tự nhiên bị ô nhiễm nghiêm trọng. Việc xả thải liên tục, không có thời gian ngắt vụ đồng loạt để môi trường được phục hồi sẽ dẫn đến tình trạng mầm bệnh tràn lan, ao nuôi nhanh lão hóa, nguồn nước trong hệ thống kênh rạch trở nên phú dưỡng và đến thời điểm nào đó, môi trường sẽ bị suy thoái và nghề nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh vốn đã chịu nhiều rủi ro lại càng rủi ro hơn.

Tiếp theo, vấn đề rất quan trọng ảnh hưởng đến hiệu quả và sự bền vững của nghề nuôi tôm mà rất ít bà con chú trọng, đó là chất đất trong ao nuôi tôm. Theo các tài liệu khoa học, đất thường xuyên ngập mặn sẽ làm thay đổi tính chất vật lý và hóa học của đất, bởi hàm lượng Natri trong nước có độ mặn cao sẽ làm keo tụ, gắn kết đất thành cấu trúc cột khiến đất rất chặt, khó thoát nước và dễ nứt nẻ sâu khi phơi khô. Do đó, khi phơi nền đáy ao nuôi tôm trong quá trình cải tạo ao, đất sẽ bị nứt sâu dẫn tới oxy dễ xâm nhập vào đất làm oxy hóa tầng sinh phèn và gây chua đất khi có nước. Hơn nữa, hàm lượng Natri trong nước mặn sẽ dễ bị hấp thu vào trong đất, từ đó các ion Natri này đẩy các chất dinh dưỡng có lợi trong đất ra ngoài dẫn đến dễ bị rửa trôi, đó cũng là nguyên nhân gây nghèo kiệt dinh dưỡng của đất (hay còn gọi là chay đất) làm giảm hiệu quả nuôi tôm.

Thành phần chính khác có hàm lượng tương đương với ion Natri có trong nước mặn là ion Clo. Loại ion này cũng ảnh hưởng rất lớn đến tính chất hóa học của đất, bởi ion Clo sẽ tồn tại trong đất và tích lũy dần theo thời gian dẫn đến sự suy thoái khó phục hồi của môi trường đất thường xuyên ngập mặn. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm cho đất nuôi tôm liên tục nhiều năm sẽ không còn có hiệu quả nếu không có chế độ cải tạo hợp lý.

Hiện nay, vẫn còn một số bà con chỉ nghĩ đến lợi nhuận trước mắt mà bỏ qua khuyến cáo của ngành thủy sản, yếu tố rủi ro và không nghĩ tới tính bền vững của nghề nuôi tôm nên đã nuôi tôm trái vụ và đã chuốc lấy những thất bại nặng nề. Thực vậy, nuôi tôm trái vụ rất ít người thành công, chẳng những gây thiệt hại cho chính mình mà còn cho cả cộng đồng.

Kết quả thống kê qua nhiều năm của Chi cục Thủy sản Tiền Giang cho thấy, diện tích tôm bệnh trên diện tích nuôi tôm trái vụ hàng năm rất cao, trung bình khoảng 15 - 20%, trong khi đó tỷ lệ thiệt hại bình quân cả năm của nghề nuôi tôm chỉ 5 - 8%, cụ thể trong năm 2011 có 46 hộ thả giống tôm trong thời gian ngắt vụ bị thiệt hại với diện tích 53,37 ha, chiếm 15,5% tổng diện tích thả giống trong thời gian ngắt vụ. Không những thế, tỷ lệ dịch bệnh trên tôm nuôi năm sau luôn cao hơn năm trước, như năm 2009 tỷ lệ dịch bệnh là 6,5% trên tổng diện tích thả nuôi; năm 2010 là 10%; trong 9 tháng năm 2011 tỷ lệ dịch bệnh trên tôm đã là 15%.

Từ thực trạng trên có thể thấy, để nghề nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh phát triển một cách bền vững thì hơn ai hết, chính người nuôi phải thấy rõ trách nhiệm của mình, phải nghiêm túc thực hiện những quy định của pháp luật về thời gian ngắt vụ nuôi tôm, bảo vệ môi trường, quản lý dịch bệnh và tuân thủ khuyến cáo của các cơ quan chuyên môn về mùa vụ thả nuôi để nghề nuôi tôm biển Tiền Giang phát triển bền vững.

Thành Công

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005