Chìm nổi giá cá tra

Chín tháng đầu năm 2011, kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã vượt 1,2 tỉ USD, ước tính cả năm đạt 1,5 tỉ USD. Nhu cầu thị trường thế giới đối với sản phẩm cá tra đang tăng khiến giá nguyên liệu trong nước có dịp… nổi sóng. Điều đáng nói là cơn "sóng" này hỗ trợ cho sản xuất, xuất khẩu thì ít mà đẩy người nuôi "chìm" thì nhiều.

Giá cá bấp bênh

Sau những cố gắng, nỗ lực của nước ta trong việc đưa cá tra ra khỏi danh sách đỏ của Quỹ Quốc tế bảo vệ thiên nhiên (WWF) và giảm thuế chống bán phá giá ở Hoa Kỳ, nhiều khu vực nuôi cá tra nguyên liệu trong nước nhận được chứng nhận của Global GAP, SQF 1000, Aqua GAP, BAP, FOS… đã nâng cao thương hiệu và lợi thế cạnh tranh cho cá tra Việt Nam.

Ông Dương Ngọc Minh, Phó chủ tịch Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) dự báo, kim ngạch xuất khẩu cá tra của Việt Nam năm 2011 có thể vượt mức 1,5 tỉ USD do nhu cầu từ các thị trường tiêu thụ loại cá này rất ổn định, bất chấp kinh tế thế giới đang khó khăn. Số liệu thống kê từ Tổng cục Hải quan cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2011, kim ngạch xuất khẩu cá tra của cả nước vượt 1,2 tỉ USD, tăng gần 30% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, EU là thị trường có tỷ trọng lớn nhất, chiếm 26,9% kim ngạch xuất khẩu; kế đến là Hoa Kỳ 16,9%; Brazil và Ảrập - Xêút mặc dù chiếm chưa đến 4% nhưng tốc độ tăng trưởng khá cao, lần lượt là 137% và 45,2%.

Tuy xuất khẩu với những con số khả quan, nhưng nhìn vào thực trạng ngành sản xuất, chế biến cá tra, từ khâu nuôi, thu mua, chế biến đến xuất khẩu... còn quá nhiều vấn đề. Theo VASEP, ngay từ đầu năm nay, đặc biệt là sau Tết Nguyên đán, giá cá tra có xu hướng tăng dần, nguyên nhân chủ yếu vẫn là do thiếu hụt nguồn cung cá nguyên liệu. Thời điểm đó, giá cá tra nguyên liệu lên đến 25.000 đồng/kg nhưng nhiều nhà máy chế biến vẫn phải tạm ngừng hoạt động hoặc giảm công suất vì thiếu nguyên liệu. Đến cuối tháng 4/2011, giá đã tăng vọt lên mức kỷ lục 29.000 đồng/kg. Tuy nhiên, chỉ sau hơn 1 tuần, giá cá tra đã bất ngờ đảo chiều, tại nhiều nơi ở ĐBSCL, giá giảm xuống chỉ còn 26.000 - 26.500 đồng/kg… Đến đầu tháng 8, giá cá tra có loại đã rớt chỉ còn 20.000 đồng/kg. Tháng 9, giá cá tra nguyên liệu tăng trở lại và từ đầu tháng 10/2011 đến nay, giá cá nguyên liệu tại vùng ĐBSCL lại tăng mạnh từ 24.000 đồng/kg lên 27.000 đồng/kg.

Quan trọng là tạo mối gắn kết

VASEP cho rằng, đây là hệ quả của việc thiếu quy hoạch nguồn cá nguyên liệu. Cụ thể, tháng 8 vừa qua, các doanh nghiệp xuất khẩu chỉ ưu tiên sử dụng nguồn cá nguyên liệu của doanh nghiệp tự nuôi, trong khi đây cũng là thời điểm cá đến kỳ thu hoạch trong dân tăng, cộng thêm sức ép trả nợ vay ngân hàng và chi phí thức ăn nuôi cá tăng, trong khi giá bán cá ngày một đi xuống nên ai cũng muốn bán ngay… tất cả tạo lực đẩy giá cá tra lao dốc. Kết quả là nhiều nông dân thua lỗ nặng và tình trạng "treo" ao tái diễn trên diện rộng. Thực ra, nguồn cung chỉ vượt cầu trong một giai đoạn ngắn, là hệ quả của việc thiếu sự hợp tác giữa người nuôi và doanh nghiệp chế biến, còn về cơ bản thì thiếu nguyên liệu vẫn là câu chuyện dai dẳng.

Được biết, hiện nay nhiều doanh nghiệp đã tự xây dựng vùng nuôi cá tra dù vốn đầu tư khá lớn. Ví dụ, với nhà máy có công suất chế biến khoảng 200 tấn cá/ngày, mỗi năm phải có 70.000 tấn cá nguyên liệu thì vốn đầu tư trên 1.000 tỉ đồng. Vì vậy, nguồn cung nguyên liệu vẫn phải phụ thuộc vào dân. Nếu nông dân giãn, ngừng nuôi cá thì nhà máy luôn trong tình trạng đói nguyên liệu kéo dài. Nhìn tổng thể, nguồn cung nguyên liệu trong năm nay không đủ cho nhu cầu sản xuất, diện tích thả nuôi của một số tỉnh trọng điểm đều giảm. Cụ thể, theo số liệu của Chi cục Thủy sản Đồng Tháp, tỉnh có diện tích nuôi cá tra lớn nhất ĐBSCL, vào thời điểm ngày 28/9/2011, toàn tỉnh đã thu hoạch 280.388 tấn cá tra, đạt 93,5% kế hoạch năm, trong khi diện tích thả nuôi chỉ là 1.409 ha, đạt 70,5% kế hoạch năm và diện tích treo ao là 94,7 ha.

Từ đầu tháng 10/2011 đến nay giá cá tra nguyên liệu tại các tỉnh ĐBSCL tiếp tục tăng mạnh nhưng người dân không còn nhiều cá để bán và có vẻ họ cũng không mặn mà để tiếp tục thả nuôi khi mà bài học bị ép giá hồi đầu tháng 5 còn quá mới, đặc biệt trong bối cảnh chi phí đầu vào tăng cao thì rủi ro đối với người nuôi từ việc giá cá tra bấp bênh là rất lớn. Ông Lê Chí Bình, Phó chủ tịch Hiệp hội Thủy sản An Giang chia sẻ: "Giá cá tra nguyên liệu tăng chưa phải là điều đáng mừng mà quan trọng hơn là tạo mối gắn kết giữa người nuôi và doanh nghiệp để đồng thời cùng ổn định và phát triển bền vững nghề nuôi cá tra".

Huỳnh Hà Anh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005