Đổ xô khoan giếng lấy nước mặn

Gần đây rất nhiều hộ dân ven biển ở một số tỉnh ĐBSCL như Bến Tre, Trà Vinh đã lén lút khoan giếng lấy nước mặn ngay giữa vùng ngọt hóa để... nuôi tôm. Theo các nhà khoa học, việc làm này rất tai hại, cần ngăn chặn ngay.

Ông Đỗ Hồng Phượng vận hành giếng khoan xả nước mặn nuôi tôm - Ảnh: M.THUẬN

Đua nhau đào ao, khoan giếng nuôi tôm

Dọc tuyến tỉnh lộ 883 qua các xã Lộc Thuận, Phú Vang, Phú Long, huyện Bình Đại (Bến Tre) có vô số ao nuôi tôm mới đào. Một số nơi máy đào đang mở hết công suất phá bỏ vườn dừa để đào ao nuôi tôm. Ông Nguyễn Văn Cam ở ấp 8, xã Lộc Thuận cho biết vụ tôm vừa rồi ao tôm 1.300 m2 của ông cho lợi nhuận 80 triệu đồng, trong khi nếu diện tích này mà trồng dừa cao lắm chỉ thu lợi được 12 triệu đồng/năm. Thấy ông Cam làm được, nhiều người dân địa phương dù chỉ có 1.000 m2 đất cũng bắt chước đốn bỏ dừa, đào ao nuôi tôm.

Xã Phú Long, huyện Bình Đại là một trong những địa phương có số người đốn bỏ vườn dừa để đào ao nuôi tôm nhiều nhất. Ông Đỗ Hồng Phương, một hộ nuôi tôm ở đây, cho biết từ cuối năm 2010 đến nay, nhà nhà người người đào ao, khoan giếng nuôi tôm. Những ngày này trong xã có cả chục máy đào hoạt động hết công suất nhưng vẫn không đáp ứng nổi nhu cầu của người dân. Đầu năm nay ông Phương cũng đào 3.000 m2 đất thành ao nuôi tôm thẻ chân trắng. Vụ tôm mới đây ông thu hoạch được 1,7 tấn, bán được 220 triệu đồng. “Tiền vốn bỏ ra đầu tư ban đầu tui đã thu lại hết rồi. Vụ tới tiền lời tui sẽ cất nhà” - ông Phương nói.

Theo Phòng NN&PTNT huyện Bình Đại, hiện toàn huyện có khoảng 502 ha nuôi tôm ngoài vùng quy hoạch. Để có nước mặn nuôi tôm, người dân phải khoan giếng lấy nước mặn ở độ sâu 80 - 100 m. Toàn huyện hiện có khoảng 863 giếng khoan kiểu này (nhiều nhất là xã Phú Long với 450 giếng).

Theo ông Dương Tấn Đởm - phó Phòng NN&PTNT huyện Cầu Ngang (Trà Vinh), huyện này cũng xuất hiện một số trường hợp nông dân dẫn nước mặn vào để nuôi tôm. Riêng các trường hợp người dân khoan giếng lấy nước mặn đều bị ngành nông nghiệp ngăn chặn khi phát hiện.

Ông Trần Trung Hiền, phó giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Trà Vinh, xác nhận có tình trạng người dân phá đê, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm do sức hút lợi nhuận của nghề này đem lại. Ngành nông nghiệp đang lo người dân lấn đất lúa để đưa nước mặn vào nuôi tôm sẽ gây tác động xấu đến môi trường và vùng ngọt hóa. Để ngăn chặn tình trạng này, UBND huyện Cầu Ngang đã yêu cầu sở quy hoạch lại vùng nuôi tôm để tăng cường quản lý, giám sát, không để người dân tự ý khoan giếng, phá đê lấy nước mặn nuôi tôm.

Cuối tháng 10 vừa qua, UBND huyện Bình Đại đã tổ chức họp bàn biện pháp vận động, xử lý việc nuôi tôm biển ngoài vùng quy hoạch và trong vùng ngọt hóa. Tại cuộc họp này, ông Nguyễn Văn Măn, chủ tịch UBND huyện Bình Đại, đã kết luận phải ngăn chặn việc người dân trong vùng ngọt hóa tự ý đốn bỏ dừa, mía để đào ao, khoan giếng lấy nước mặn nuôi tôm. Ông Măn chỉ đạo lập tổ công tác xuống các địa phương vận động người dân ngưng khoan giếng và lập biên bản xử lý các hộ đã khoan giếng nước mặn trong vùng ngọt hóa.

Tác hại khôn lường

Theo ông Kỷ Quang Vinh, giám đốc Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường TP Cần Thơ, việc khoan giếng như vậy để lại tác hại khôn lường là giảm nguồn dự trữ quý giá, làm ô nhiễm nguồn nước và làm cao trình mặt đất lún xuống. Bến Tre, Trà Vinh là những địa phương chịu ảnh hưởng rất lớn của biến đổi khí hậu và nước biển dâng nên điều này rất nguy hiểm.

Còn tiến sĩ Võ Quang Minh, Trường ĐH Cần Thơ, khẳng định việc khoan giếng nước mặn hoặc phá đê dẫn nước mặn vào vùng ngọt hóa chắc chắn sẽ làm đất bị tái nhiễm mặn. Về mặt kinh tế, con tôm cho hiệu quả kinh tế cao nhưng chỉ là trước mắt, sẽ không bền vững (do giá tôm biến động, dịch bệnh). Còn về mặt tài nguyên đất thì thấy rõ đất bị nhiễm mặn, suy thoái và sẽ khó đưa trở về trạng thái ban đầu để canh tác lúa được năng suất cao. Nếu cải tạo đất sẽ mất rất nhiều tiền của và thời gian.

Tuy nhiên, ông Minh cũng lo ngại địa phương sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc ngăn chặn người dân khoan giếng, phá đê lấy nước mặn nuôi tôm vì đó là đất của họ, là nguồn thu nhập nuôi sống gia đình họ. Bên cạnh việc chế tài, Nhà nước cần phải có chính sách đảm bảo cho người dân về mặt kinh tế, thu nhập, đời sống... thì họ sẽ không làm như vậy nữa.

Trong trường hợp này chính quyền và người dân địa phương cần ngồi lại thống nhất giải pháp quy hoạch vùng. Nếu cần thiết thì chuyển đổi vùng này sang nuôi tôm luôn, nhưng phải đảm bảo tính bền vững lâu dài. Còn không thể chuyển đổi được thì cương quyết dùng biện pháp chế tài để quản lý.

Ông Minh cho rằng cũng nên nghiên cứu mô hình sản xuất lúa - tôm ở Bạc Liêu, Sóc Trăng. Theo đó, mùa mưa thì trồng lúa, mùa khô thì nuôi tôm sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao. Mô hình này có thể giải quyết được lợi ích của người dân và Nhà nước, tránh sự xung đột không đáng có. Tuy nhiên, ông Minh lưu ý cần nghiên cứu kỹ xem các vùng ngọt hóa của Bến Tre, Trà Vinh có phù hợp với mô hình này không. Nếu không thì kiên quyết giữ quy hoạch sản xuất của vùng ngọt hóa trên cơ sở giải thích, động viên làm cho người dân hiểu và đồng thuận.

"Việc khoan giếng như vậy để lại tác hại khôn lường là giảm nguồn dự trữ quý giá, làm ô nhiễm nguồn nước và làm cao trình mặt đất lún xuống" - ông Kỷ Quang Vinh (giám đốc Trung tâm Quan trắc tài nguyên và môi trường TP Cần Thơ).

Cà Mau: nhiều nơi dân đưa nước mặn vào ruộng để nuôi tôm

Thời gian gần đây, nhiều hộ dân ở vùng ngọt hóa thuộc các huyện Thới Bình, U Minh, Trần Văn Thời (Cà Mau) đã tự ý đưa nước mặn vào ruộng để nuôi tôm khiến nước mặn lấn sâu vào vùng ruộng trồng lúa, hoa màu, cây ăn trái.

Theo báo cáo mới đây của cơ quan bảo vệ môi trường, chỉ trong năm nay đã có trên 10.000 ha đất vùng ngọt hóa ở Cà Mau bị xâm mặn khiến lúa, cây ăn trái, hoa màu không phát triển được, môi trường bị ô nhiễm và vùng quy hoạch ngọt hóa có nguy cơ bị phá vỡ.

Trước tình hình trên, trong năm nay chính quyền địa phương đã điều chỉnh quy hoạch gần 20.000 ha. Theo đó, nếu vùng nước ngọt trồng lúa không hiệu quả thì chuyển sang nuôi tôm, ngược lại vùng nuôi tôm không hiệu quả sẽ chuyển sang nuôi trồng các loại cây, con khác. Đây là sự điều chỉnh cần thiết để phù hợp với tình hình thực tế.

M.THUẬN - N.HẬU

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005