Nguồn lợi thủy sản biển suy giảm: “Bóc ngắn, cắn dài”

"Những năm gần đây, nguồn lợi thủy sản (NLTS) biển đang có dấu hiệu suy giảm nhanh chóng, nhất là khu vực biển ven bờ. Sự suy giảm NLTS đã có những tác động không nhỏ đến kế hoạch phát triển kinh tế đất nước cũng như nguồn sinh sống của ngư dân ven biển".

Nội dung này vừa được các chuyên gia thủy sản nhận định trong hội nghị dự thảo về chương trình bảo vệ và phát triển NLTS đến năm 2020. Việc làm cấp bách hiện nay là cả cộng đồng tham gia bảo vệ NLTS nhằm phát triển bền vững, bảo đảm an sinh xã hội.

Ngư dân Đà Nẵng đánh bắt hải sản.

NLTS đang bị đe dọa

Ông Nguyễn Việt Cường, đại diện Cục Khai thác và Bảo vệ NLTS (Bộ NN&PTNT) cho biết, hiện nay đã xác định được khoảng 12.000 loài sinh vật biển ở nước ta có nguy cơ bị tuyệt chủng. NLTS ven bờ đang bị khai thác quá giới hạn cho phép từ 10% - 20%, chủ yếu ở các loại cá và tôm biển. Chất lượng môi trường sống của các loài thủy sinh vật có xu hướng ngày càng giảm, thậm chí ở nhiều nơi đã xuất hiện dấu hiệu ô nhiễm cục bộ, nhiều hệ sinh thái thủy sinh bị xâm hại như cỏ biển, san hô. Có nhiều nguyên nhân gây suy giảm NLTS, song chủ yếu là do nhận thức của người dân về bảo vệ NLTS còn hạn chế, khai thác quá mức, chưa quan tâm tới việc khai thác nhưng phải bảo vệ; thiếu chế tài khi xử lý các hành vi vi phạm trong khai thác NLTS. Các hoạt động quan trắc, giám sát diễn biến của ngư trường, NLTS chưa được triển khai, cho đến nay Việt Nam chưa lập được bản đồ NLTS; hoạt động thống kê, báo cáo khai thác thủy sản mới chỉ dừng ở các quy định nên còn nhiều bất cập. Công nghệ khai thác hầu như không đổi mới, phương pháp, ngư cụ khai thác mang tính hủy diệt nguồn lợi và môi trường sống; chất nổ xung điện, chất có độc tố vẫn còn tồn tại ở nhiều địa phương. Tàu thuyền khai thác thủy sản từ năm 2005 - 2010 tăng khoảng 50%, chủ yếu là các tàu có công suất nhỏ dưới 50CV nên NLTS ven bờ ngày càng bị khai thác nhiều. Thiếu cơ chế, chính sách khuyến khích nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ tiên tiến vào khai thác, bảo vệ và phát triển NLTS, đặc biệt là trong sản xuất giống, tái tạo, phục hồi mật độ quần thể đối với một số loài thủy sản quý hiếm có giá trị kinh tế cao. Công tác bảo đảm thi hành pháp luật về quản lý khai thác, bảo vệ nguồn lợi và môi trường sống của các loài thủy sản còn bất cập…

Đồng bộ các giải pháp

Ông Nguyễn Văn Chiêm, chuyên gia thủy sản cho rằng, để khai thác và bảo vệ NLTS một cách hợp lý, có tính chiến lược lâu dài, Nhà nước nên có chính sách hỗ trợ ngư dân chuyển đổi từ khai thác ven bờ ra xa bờ hoặc các ngành nghề thay thế khác dưới hình thức vay tín dụng với lãi suất ưu đãi; tổ chức hướng dẫn, đào tạo kỹ thuật khai thác cho ngư dân. Tuyên truyền và nâng cao nhận thức của ngư dân trong việc bảo vệ NLTS. Khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước đầu tư nghiên cứu khoa học, chuyển giao ứng dụng công nghệ tiên tiến vào các hoạt động lai tạo, sản xuất giống thủy sản mới có giá trị kinh tế cao; xây dựng hệ thống các khu bảo tồn, khu vực bảo vệ NLTS kết hợp với phát triển du lịch sinh thái bền vững. Ứng dụng công nghệ vệ tinh, viễn thám… vào quản lý, kiểm soát khai thác, bảo tồn, bảo vệ nguồn lợi và môi trường sống của các loài thủy sinh; gắn thẻ đối với một số loài động vật thủy sinh di dư…

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám khẳng định, bảo vệ và phát triển NLTS là trách nhiệm của cả cộng đồng. Các đơn vị của ngành cũng như chính quyền địa phương cần quan tâm hơn tới công tác dự báo ngư trường, cập nhật hơn các số liệu về thành phần loài, trữ lượng, sản lượng khai thác và biến động quần thể để có cái nhìn tổng quan, chính xác hiện trạng NLTS tại 63 tỉnh, thành phố. Các đơn vị của ngành NN&PTNT đang tăng cường kiểm tra, kiểm soát và tổ chức quản lý, giám sát cộng đồng cư dân để quản lý nguồn lợi, hệ sinh thái và môi trường, nếu phát hiện những trường hợp vi phạm khai thác NLTS quá mức phải có hình thức xử phạt nghiêm đối với cá nhân, tập thể theo đúng Luật Thủy sản, Luật Môi trường và Luật Đa dạng sinh học. Nhất thiết phải tuyên truyền để nâng cao nhận thức của ngư dân về bảo vệ và phát triển NLTS. Từ nay đến năm 2020, Việt Nam xây dựng 9 dự án ưu tiên bảo vệ, phát triển NLTS. Đầu tư xây dựng 45 khu bảo tồn vùng nước nội địa; thả bổ sung và tái tạo giống thủy sản quý hiếm, có giá trị kinh tế cao vào hệ thống các hồ chứa vừa và lớn; phục hồi, nhân giống nguồn lợi tôm biển. Bộ NN&PTNT sẽ tích cực phối hợp với các bộ, ngành có liên quan sớm hoàn thiện dự thảo chương trình bảo vệ và phát triển NLTS trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong tháng 12-2011.

Quỳnh Dung

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005