Tìm hướng phát triển bền vững nghề nuôi cá lồng trên vịnh Nghi Sơn (Thanh Hóa)

Nghề nuôi cá lồng phát triển mạnh ở vịnh Nghi Sơn (Thanh Hoá) đã giúp nhiều gia đình thoát nghèo và làm giàu.

Từ khi phát triển nghề nuôi cá lồng, nhiều hộ dân ở xã đảo Nghi Sơn (Tĩnh Gia - Thanh Hóa) từng bước thoát nghèo và trở nên khá giả. Tuy nhiên, việc phát triển nghề mới một cách ồ ạt, không tuân thủ quy hoạch nên nhiều vụ cá chết hàng loạt, cần khắc phục để phát triển bền vững.

Nghề giúp thoát nghèo hiệu quả

Vịnh Nghi Sơn có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế. Là vùng vịnh nên kín gió, sóng nhỏ, ít bị mưa bão đe dọa, môi trường nước lại ổn định nên nhiều hộ ngư dân xã đảo Nghi Sơn đã đóng lồng, bè nuôi cá từ những năm 90 của thế kỷ trước. Vịnh Nghi Sơn trở thành nơi duy nhất của Thanh Hóa phát triển được nghề nuôi cá lồng trên biển. Những loại cá đặc sản có giá trị kinh tế cao được bà con đưa vào nuôi đã đem lại nguồn thu không nhỏ. Từ một số hộ tiên phong, ngày càng có nhiều hộ khác đầu tư, phát triển thêm các lồng cá. Trong xã, đa phần các hộ đều làm nghề khai thác hải sản trên biển nên các loại cá tạp - nguồn thức ăn cho cá lồng rất dồi dào và rẻ. Mặt khác, giao thông đường thủy nơi đây phát triển mạnh nên khả năng giao thương, vận chuyển cá thương phẩm khá thuận lợi. Những năm qua, dịch vụ ăn uống tại Khu Du lịch biển Hải Hòa và các cửa hàng hải sản tại thị trấn Tĩnh Gia khá phát triển, trở thành nơi bao tiêu cho các loại cá nuôi ở vịnh Nghi Sơn.

Sau vài lứa cá vừa nuôi, vừa học hỏi kinh nghiệm, gia đình ông Trần Văn Trí đã vay mượn thêm tiền đầu tư thêm nhiều lồng cá. Ông còn đưa cả nhà ra biển để tập trung cho công việc làm ăn. Ông cho biết, bình quân mỗi năm, gia đình ông thu lãi từ 50 đến 60 triệu đồng. Từ một ngư dân, sau nhiều phen sóng gió trên biển nhưng gia đình vẫn nghèo, năm 2005, ông Lê Văn Ưng quyết tâm vay mượn đầu tư nghề nuôi cá lồng. Với hơn 300 triệu đồng vốn ban đầu, gia đình ông đã đóng 15 lồng cá. Các loại cá đặc sản như: cá chim, cá hồng Mỹ, cá giò, cá mú cho thu hoạch 3 - 4 tấn mỗi năm. Nhiều năm qua, gia đình ông liên tục gặt hái thành công với mức lãi dòng lên tới hơn 100 triệu đồng/năm.

Chỉ sau 5 - 7 năm phát triển, doanh thu từ nghề nuôi cá lồng đã chiếm 50% thu nhập toàn xã và trở thành nghề mới trong phát triển kinh tế ở Nghi Sơn. Bước sang những năm 1998, 2000, giá trị nghề nuôi cá lồng mang lại hàng chục tỷ đồng mỗi năm, đạt khoảng 60% thu nhập toàn xã. Đến thời điểm hiện tại, ở xã Nghi Sơn đã có 86 hộ dân đầu tư phát triển nghề nuôi cá đặc sản với tổng số vốn hơn 1.000 lồng.

Tìm hướng phát triển bền vững

Hiệu quả kinh tế của việc nuôi cá lồng đặc sản trên vịnh Nghi Sơn đã được khẳng định, nhưng các chủ lồng chưa bao giờ hết lo âu trước những rủi ro tiềm ẩn. Bất hợp lý nhất trong phát triển nghề nuôi cá lồng nơi đây hiện nay là việc ồ ạt tăng lồng nuôi không theo quy hoạch khiến môi trường nước bị ô nhiễm, dịch bệnh nhiều lần xuất hiện trên đàn cá. Người dân Nghi Sơn còn nhớ rất rõ tại thời điểm năm 2006, chỉ trong 2 - 3 ngày, đàn cá nổi bụng chết trắng vịnh. Cá chết hàng loạt, nhiều chủ lồng trắng tay, toàn xã thất thiệt hàng chục tỷ đồng chỉ trong một thời gian rất ngắn.

Không tính việc một vài lồng cá bị bệnh hay hiện tượng cá chết lẻ tẻ trong những năm qua, trận đại dịch trên cá lại xuất hiện vào tháng 7-2011 vừa qua. Từ tháng 7 đến đầu tháng 10, đã có 608 trong tổng số hơn 1.000 lồng có hiện tượng cá chết với tổng sản lượng 83 tấn. Đáng nói, các loại cá đặc sản như: hồng Mỹ, cá giò, cá song mú... bị chết khi gần đến ngày thu hoạch, tổng thiệt hại khoảng 3,2 tỷ đồng.

Nhìn tổng thể, vịnh Nghi Sơn vốn rất nên thơ, nhưng người ta không khó để nhìn ra những tác động xấu đến môi trường khi ra thăm khu vực nuôi cá lồng. Nguồn thức ăn thừa từ hơn 1.000 lồng cá làm đen nguồn nước cả một vùng rộng lớn. Nhiều người sinh hoạt tại các chòi canh cá ngay trên biển đã vô tư vứt các loại rác thải xuống biển cũng làm tăng nguy cơ ô nhiễm môi trường nước. Việc có quá nhiều lồng cá được đặt gần nhau làm cho việc trao đổi và lưu thông nguồn nước từ ngoài vào trong vịnh bị hạn chế. Cá nuôi quá gần nhau cũng là điều kiện phát tán các vi khuẩn gây bệnh, nếu một lồng cá xuất hiện bệnh, có thể trở thành đại dịch.

Ông Cao Thanh Thọ, Trưởng Phòng nuôi trồng thủy sản thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, cho biết: “Theo khảo sát thực tế của chúng tôi, khu vực vịnh Nghi Sơn chỉ nên phát triển 250 lồng cá. Chúng tôi đã có quy hoạch, xã cũng đã tuyên truyền nhiều lần nhưng do hám lợi, người dân không thực hiện”.

Một giải pháp để phát triển nghề nuôi cá lồng ở Nghi Sơn là đưa các lồng cá từ trong vịnh ra biển. Không gian bao la, nguồn nước luôn lưu thông điều hòa, song phải đầu tư tương đối lớn. Làm được điều này, các cấp chính quyền và ngành thủy sản phải nghiên cứu để có quy hoạch và hướng đi cụ thể. Người nuôi cá cũng phải tuân thủ nghiêm ngặt các khuyến cáo và quy trình kỹ thuật từ cơ quan chức năng.

Mặt khác, ngành nông nghiệp cần có chiến lược để người dân phát triển những loại giống cá có khả năng kháng bệnh và chống chịu với môi trường tốt hơn. Ý thức bảo vệ môi trường của người dân cũng được coi là yếu tố quan trọng cho phát triển bền vững. Cần tiếp tục tăng cường tuyên truyền cho người dân thấy được trách nhiệm bảo vệ môi trường chung chính là bảo vệ những lồng cá của chính mình.

Nếu có đầy đủ các điều kiện để nghề nuôi cá lồng vươn ra biển, thì không những giải quyết được bài toán về môi trường mà còn là tiền đề để Nghi Sơn phát triển mở rộng nghề nuôi cá lồng bền vững.

Lê Đồng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005