Đánh cá trên đồng muối Sa Huỳnh (Quảng Ngãi)

Muối ế, vụ mùa kết thúc sớm. Diêm dân Sa Huỳnh (Đức Phổ - Quảng Ngãi) phải mở cống cho nước ngoài biển tràn vào đồng muối để ấu trùng cá, tôm, cua theo đó vào sinh sôi. Bà con sắm ghe nhỏ chèo quanh đồng đánh cá để mưu sinh.

* Nhọc nhằn mưu sinh

3 giờ chiều, nước thủy triều dâng cao. Đồng muối Sa Huỳnh mùa này ngập chìm trong nước trắng xóa, trông như đầm An Khê ở Phổ Khánh. Nhìn đây đó, thấy nhiều chiếc ghe nhỏ rải, kéo lưới, bắt cua, tôm... Chị Võ Thị Hồng ở thôn Long Thạnh 1, xã Phổ Thạnh, vừa kéo lưới lên bắt hai con cua lớn, cười nói: Hai con này cũng kiếm được 30.000 đồng. Ở một góc ghe nhỏ, những thùng đựng cua, tôm, cá đều để riêng, gộp lại cũng được gần 2 kg. Chị Hồng bảo: Đó là "chiến lợi phẩm" của một ngày đêm thả lưới trên đồng này.

Chị Võ Thị Hồng vui mừng bắt được vài con cua lớn.

Bình quân mỗi ngày đêm, vợ chồng chị kiếm được khoảng 100.000 đồng từ việc bán cua, tôm. Trời mùa đông, giá rét. Gió trên đồng thổi hun hút, nhưng để nuôi 4 người con tuổi ăn, tuổi lớn, vợ chồng chị Hồng phải làm quần quật trên đồng. Bắt đầu từ 3 giờ chiều, chị cùng chồng rải 120 giàn lưới lồng xuống đồng. Đến 3 giờ sáng hôm sau, mặc cho trời rét mướt, vợ chồng chị băng trong đêm đi gỡ lưới (gỡ cá). Kéo hết giàn lưới, thu về trên ghe vừa xong là trời cũng rạng sáng. Chị tất tả đến chợ, anh lại chuẩn bị cho buổi chiều rải lưới, bắt cá.

Đánh cá trên đồng muối Sa Huỳnh còn có nhiều hộ diêm dân khác. Chị Phan Thị Tâm vừa rải lưới xuống đồng, chưa kịp chèo ghe đến bờ ruộng thì gió, mưa hắt xuống xối xả. Nước tuy cạn nhưng chiếc ghe nhỏ cũng chòng chành theo sóng nước. "Đánh cá trong đồng không sợ nguy hiểm đến tính mạng nhưng cực nhiều. Sợ nhất là mỗi khi có luồng gió chướng từ ngoài phía biển thổi vào. Đồng muối mênh mông, không có vật che chắn nên gió thổi thật khó rải lưới. Thả được hết lưới cũng mất gần 2 tiếng đồng hồ. Người ướt hết, lạnh lắm" - Chị Tâm nói mà đôi môi cứ run lập cập.

Rét lạnh, nhưng vì cuộc sống, không chỉ đàn ông mà cả người già, đàn bà đều đi đánh cá trên đồng muối này. Ông Lê Toan (67 tuổi), có 3 người con đã lập gia đình ra ở riêng. Vợ chồng ông nương dựa vào nhau lúc tuổi già, nhưng vợ ông hay đau ốm. Ông sắm 50 lồng đánh bắt cá để thả ở đồng muối. Khi đồng muối vào mùa sản xuất thì ông lại chuyển sang đánh bắt ở đầm nước mặn Sa Huỳnh. Mỗi bữa, ông kiếm được khoảng 1 kg tôm, cá với giá từ 80.000 - 100.000 đồng. Đây cũng là nguồn thu nhập giúp ông gắng gượng bám trụ cùng với hơn 2 sào ruộng muối.

Làm muối khổ nhọc, nhưng lại thu nhập thấp. Diêm dân Sa Huỳnh đã linh hoạt làm ăn để đắp đổi qua ngày. Bất kể trời mưa hay gió, đêm hay ngày, họ đều phải rải lưới trên đồng, ngoài đầm. Bởi đó là chén cơm, là nguồn thu nhập chính của họ trong mùa đông.

*Cá ngày càng khan hiếm

Diêm dân Sa Huỳnh (Đức Phổ) kết thúc vụ muối thường rơi vào tháng 8 dương lịch. Cũng là bắt đầu vào mùa đánh cá trên đồng của bà con. Bởi, tháng 8 trời bắt đầu chuyển mùa, mưa nhiều. Năm nay, mưa đến sớm hơn. Bà con tháo cống cho nước từ biển tràn vào đồng. Ấu trùng của các loại thủy hải sản theo đó vào sinh sôi. Mùa đông dài, muối có năm bán được, có năm (như năm nay) lại ế ẩm, bà con thu nhập thấp nên đã nghĩ cách mua sắm phương tiện ghe nhỏ, lưới bộ, lưới lồng... đánh cá trên đồng kiếm thêm thu nhập.

Lúc đầu, bà con chỉ nghĩ kiếm kế chạy bữa ăn hàng ngày. Nhưng thấy có cá bà con đầu tư phương tiện để đánh bắt hiệu quả và nhiều người xem là nguồn thu nhập chính trong mùa đông. Ông Trần Sang, cho biết: Ngày trước, chỉ có vài người, nên lội bộ ra giữa đồng rải lưới, ngồi chờ vài tiếng đồng hồ là kéo lưới lên, cá, tôm, cua mắc lưới kéo oằn cả tay. Nhiều hộ thấy vậy cũng sắm lưới đánh bắt. Nhưng đánh bắt cá mà lội bộ thu về chẳng được nhiều nên họ đã tích góp mua ghe nhỏ để mưu sinh.

Tuy nhiên nhiều năm nay, giá cả ngày càng tăng cao, bà con đã nghĩ cách mua một loại dụng cụ khác là lưới lồng (có xuất xứ từ Trung Quốc) để bắt cá ở đồng nhiều hơn mà sinh sống. Nhiều diêm dân vào chợ Trà Câu sắm cho mình giàn lưới. Có người sắm đôi chục giàn, có người khá giả thì sắm cả trăm giàn. Mỗi giàn chi phí bình quân 260.000 đồng. Lưới lồng có đặc điểm là lưới dệt với lỗ dày, được gắn vào khung sắt. Khi thả xuống nước, lồng nằm sát đáy ruộng nên các loại cá, cua dù nhỏ nhất khi vào trong lồng đều không thể ra được... Vì nhu cầu cuộc sống có người lại sắm cả máy châm điện, để bắt cá.

Đa dạng trong cách đánh bắt trên đồng muối Sa Huỳnh trong những năm gần đây nên con cá dần hiếm đi. Thay vì trước đây bà con chỉ đánh bắt trong vài giờ thì đã có đôi kg cá để ăn, để bán. Còn bây giờ bà con phải đánh cả ngày thâu đêm. Ông Võ Tấn Khiêm ở thôn Tân Diêm, xót xa: "Đánh bắt kiểu này, thì còn gì cá để đánh nữa. Ngày trước rải lưới, bắt được đôi con có trọng lượng vài lạng, có con cả kg. Giờ, thì cá "vụn" (cá nhỏ - PV) không thôi".

Đồng muối Sa Huỳnh rộng hơn 116 ha. Đó là nguồn sinh sống của gần 600 hộ diêm dân thuộc 3 thôn Long Thạnh 1, Tân Diêm và Thạnh Đức 1 (xã Phổ Thạnh). Mùa vụ chính bà con làm muối để đổi gạo. Mùa mưa bà con đánh cá để đắp đổi, nhưng đánh bắt theo cách tận diệt thì đời sau, con cháu diêm dân không biết lấy gì sinh sống? Đấy là câu hỏi đặt ra cho chính quyền địa phương và bà con ở đây. Do vậy cần phải tự điều chỉnh cách đánh bắt để phù hợp với quy luật sinh nở của loài hải sản tại vùng đất mà thiên nhiên ban tặng cho bà con diêm dân nghèo.

MAI HẠ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005