Thăm “Vua Cá sấu đất Bắc”

Mới nghe cái tên Kép “tuấn cá sấu”, tôi cứ hình dung sẽ gặp một ông già quắc thước, phong trần như ông Tư Phường câu trong “đất rừng Phương nam” của nhà văn đoàn giỏi, hay ít ra cũng dữ một tí, Kiểu “trai đất cảng” của Nguyên Hồng. cũng hy vọng được nghe anh Kể về những cuộc Phiêu lưu mạo hiểm để chinh Phục một trong những loài “thủy quái” hung dữ bậc nhất, đã có mặt trên trái đất từ thời tiền sử đến nay.

Vua cá sấu đất bắc Cao Văn Tuấn và PCT VASEP Nguyễn Hữu Dũng

Nhưng, gặp và trò chuyện với nghệ nhân Cao Văn Tuấn ở cơ ngơi của Công ty Cá sấu Việt Nam nằm ngay bên quốc lộ 5 mới, thuộc địa phận quận Hồng Bàng, TP. Hải Phòng, mới thấy mình đã nhầm to. Ông “Vua cá sấu đất Bắc” - như người ta thường gọi này – vừa lãng mạn như một nghệ sĩ, lại vừa quyết tâm tìm tòi nghiên cứu như một nhà khoa học; có cái nhìn thực tế, thấu đáo của một doanh nhân lão luyện, nhưng cũng rất thanh niên với sự sôi nổi, nhiệt tình của mình.

Cái đầu tiên mà Tuấn tự hào giới thiệu với chúng tôi không phải là vị “vua” cá sấu nặng gần 300 kg đang nằm đường bệ trong một khu dành riêng, mà lại là hai bức bình phong bằng đá trắng nằm ngay cửa vào, một bên khắc “Bình Ngô đại cáo”, bên kia là bài thơ thần “Nam Quốc Sơn Hà” – bài thơ đã được coi như bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên của Việt Nam. Cạnh đó là một công trình nhỏ dạng am thờ, gắn toàn bằng vỏ chai bia mà anh gọi là “Thủy tinh từ”. Anh cười: “Tôi muốn nhắc lại mãi, nước Nam là của người Nam, người ngoài đừng có đụng vào. Còn đền thờ Nước - Thủy tinh từ, về đêm ánh đèn chiếu vào sẽ lung linh sắc màu rất đẹp. Gió Nam thổi qua miệng chai tạo nên tiếng kêu vi vu như tiếng sáo”. Chợt liên tưởng một chiều quê Bắc Bộ thanh bình, với ánh hoàng hôn nhuốm vàng những cánh đồng và tiếng sáo diều trầm bổng. Chủ nhân nơi này giàu tâm hồn nghệ sĩ hơn kinh doanh, hay là một doanh nhân đã nâng tầm kinh doanh lên thành nghệ thuật đầy tính nhân văn?

Cá sấu vua

Một góc Thạch Thi Viên

Dẫn chúng tôi thăm khắp 6 khu chuồng nuôi cá sấu với những chức năng riêng như ương giống, nuôi tăng trưởng, nuôi dưỡng da, nuôi cá sấu bố mẹ hậu bị; rồi buồng ấp trứng, xưởng chế tác sản phẩm mỹ nghệ từ da cá sấu, v.v... nhưng Cao Văn Tuấn chỉ kể rất ít về quá trình và những thành bại khi đưa loài bò sát nhiệt đới này ra nuôi ở miền Bắc. Có lẽ, anh cho rằng rất dễ tìm thấy những bài viết, kể tỉ mỉ chuyện anh bị cuốn vào “mối tình sét đánh” với loài vật từng là bạn với khủng long này vào năm 1991, khi đi thăm một người bạn ở Long An; chuyện anh bị gọi là “Tuấn khùng” khi dành dụm hết vốn liếng để mua 50 con cá sấu giống đầu tiên mang về nuôi và rồi phải cay đắng chứng kiến hết con này đến con khác lần lượt chết vì không chịu nổi cái lạnh khi những cơn gió mùa đông bắc tràn về. Cũng không khó tìm tài liệu về quyết tâm tìm tòi nghiên cứu để đưa bằng được cá sấu về nuôi ở miền Bắc giá lạnh, rồi thành công lần đầu tiên ấp nở trứng để sản xuất giống cá sấu ngay trên đất bắc; hay kế hoạch mở rộng quy mô trang trại để được cấp chứng nhận CITES nhằm XK sản phẩm sang EU, xây nhà máy chế biến thịt và da cá sấu; về ước mơ của anh biến Hải Phòng và các tỉnh miền Bắc thành trọng điểm nuôi và cung cấp sản phẩm cá sấu có tầm vóc ở khu vực Đông Nam Á.

Nhưng những lời lẽ ngắn gọn cũng đủ toát lên sự say sưa của anh với đối tượng của mình. Phải tâm huyết lắm mới khiến anh san sẻ bớt thời gian bên những “mối tình” khác – như anh thường nói đùa – của anh với hội họa, đồ cổ và thơ phú – để lao vào tìm hiểu mọi ngóc ngách xung quanh con cá sấu, từ những tài liệu khoa học về đời sống của chúng, sang Thái Lan học hỏi kỹ thuật nuôi và sinh sản,... đến nguồn gốc tiến hóa của chúng trong cổ sinh vật học; sưu tầm được cả những giai thoại như văn tế cá sấu sông Lô (Tế Lô giang ngạc ngư văn) của Hàn Thuyên, truyền thuyết về Nam Phương Hoàng hậu, bà hoàng cuối thời Nguyễn giữ mãi được sắc xuân nhờ ăn thịt cá sấu và dùng loại nước hoa chế từ tuyến xạ cá sấu,... Trên tường nhà hàng Nam Phương Queen treo một câu châm ngôn, có lẽ do chính Cao Văn Tuấn sáng tác: “Trên đời không có phụ nữ xấu, chỉ sợ không đủ thịt cá sấu cho phụ nữ ăn”. Cũng là một suy nghĩ độc đáo!

Cái đáng quý ở Cao Văn Tuấn là anh sẵn sàng chia sẻ kiến thức – ngay cả những “bí kíp” mà anh đã phải lao tâm khổ tứ mới tìm ra – cho cộng đồng, với mong muốn giúp những người nông dân miền Bắc thoát nghèo nhờ có nghề mới, nghề nuôi cá sấu. Anh đã tập hợp kinh nghiệm của mình về nuôi cá sấu ở miền Bắc vào 1 cuốn sách để phát không cho những người quan tâm. Trong đó, anh hướng dẫn tỉ mỉ từ việc xây dựng chuồng trại, như chọn vật liệu lát nền sao cho mát về mùa hè, ấm về mùa đông, tránh cho cá sấu bị trầy xước làm hỏng da bụng; thiết kế và vận hành hệ thống mái di động che chuồng trại và thiết bị sưởi ấm khi trời lạnh; cách lựa chọn con giống, thay đổi loại thức ăn và điều chỉnh khẩu phần theo mùa, kể cả bí quyết trộn thêm muối để kích thích khẩu vị giúp cá sấu ngon miệng hơn, v.v... Trang trại của anh là địa chỉ quen thuộc của nhiều bà con nông dân khắp nơi đến học tập kỹ thuật nuôi cá sấu để chuyển đổi sản xuất. Công ty Cổ phần Cá sấu Việt Nam (ra đời từ năm 2001) còn sẵn sàng cấp vốn, giống, bảo hiểm và thu mua thành phẩm, chế biến sản phẩm cho hàng trăm cơ sở vệ tinh là các hộ nông dân với quy mô nuôi lên tới hàng chục nghìn con cá sấu mỗi năm.

Ngày nay, hơn 10.000 m2 đại bản doanh của Công ty Cá sấu Việt Nam đã được xây dựng thành một quần thể kinh tế - văn hóa – giải trí, ở đó người ta không chỉ nhìn thấy cá sấu và các sản phẩm làm từ cá sấu.

Cửa hàng giới thiệu sản phẩm

Bên lối nhỏ dẫn vào khu chuồng trại nuôi cá sấu không hề vướng bụi là hàng cây sưa 9 - 10 năm tuổi, xen lẫn những cây đào tiên trĩu quả và những giò phong lan khoe sắc. Nếu không có vài chú cá sấu sau hàng giờ nằm bất động phơi nắng lại trườn mình xuống bơi dưới nước, khách tham quan dễ nhầm tưởng đang đi dạo trong một công viên mà những chú cá sấu kia chỉ là những mô hình bằng xi măng làm cảnh, thật thanh bình và thơ mộng. Người hay xem chương trình Discovery với cảnh đàn cá sấu lao vào xâu xé con mồi với những hàm răng nhọn hoắt hẳn sẽ thấy vô lý, nhưng đi vào khung cảnh này mới thấy nó hoàn toàn hài hòa - thậm chí là lãng mạn - với một kiến trúc trái ngược nằm ngay liền kề - khu vườn đá “Thạch Thi Viên” (Vườn Thơ đá).

Nơi đó quy tụ 108 khối đá đủ mọi hình dáng, màu sắc, do chính Cao Văn Tuấn kỳ công sưu tập, đem về từ mọi miền đất nước. Mỗi khối đá gắn với những địa danh hay những dấu ấn lịch sử hào hùng của đất nước, như “Thạch Hồng hoang” lấy về từ nơi dòng sông Hồng chảy vào đất Việt, “Thạch động thôn Vân” mang về từ Hà Tiên, “Thạch Trường Tồn” đưa về từ hòn đảo Sinh tồn trong Quần đảo Trường Sa, hay “Thạch Đầu Hải” lấy từ nơi xuất phát của con tàu không số Bến Nghiêng, Đồ Sơn, Hải Phòng - điểm đầu tiên của con Đường mòn Hồ Chí Minh trên biển, ...

Khu vườn đá hấp dẫn không chỉ nhờ hình thù, màu sắc hay tên gọi của đá, mà còn bởi đây thực sự là một “Vườn thơ” tao nhã. Khắc trang trọng lên những khối đá là những áng thiên cổ hùng văn như Hịch Tướng sĩ, Phú sông Bạch Đằng, hay thơ của các danh nhân lịch sử Lê Thánh Tông, Nguyễn Trãi, Hồ Xuân Hương, Bà Huyện Thanh Quan, sấm của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, và những câu trích, vần thơ của những nhà nghiên cứu, nhạc sĩ, do Mạc Đăng Dung gần 500 năm trước đã đúc rút được sau nhiều năm chinh chiến ở các tỉnh sơn cước miền Bắc Việt Nam.

Trước lúc ra về, khách có thể lựa chọn để thưởng thức trong thực đơn gồm hơn 50 loại món ăn chế biến từ thịt cá sấu ở Nhà hàng Nam Phương và chọn mua cho mình một chiếc móc chìa khóa, thắt lưng, bao điện thoại hay đôi giày, chiếc ví đầm,… bằng da cá sấu có gắn mác Nam Phuong Queen có ghi rõ dòng chữ “Made in Viet Nam” để kỷ niệm. Trò chuyện với Cao Văn Tuấn, tôi chợt liên tưởng đến nhiều doanh nhân thủy sản khác mà do nghề nghiệp, tôi đã có cơ duyên được gặp. Họ kinh doanh những ngành hàng khác nhau, cách nói chuyện cũng không giống nhau, nhưng tất cả đều toát lên một tình yêu tha thiết với quê hương, niềm tự hào với những sản vật mà mảnh đất này mang lại và khát vọng sáng tạo không ngừng để làm giàu cho mình và cho cả thi nhân nổi tiếng đương đại như Văn Cao, Hàn Mạc Tử, Nguyễn Bính, Xuân Diệu, Huy Cận, Trịnh Công Sơn, Lưu Quang Vũ,... Lấp ló đây đó dưới những cụm hoa, óng ánh những câu thơ hào hùng nhưng rất lãng mạn của Nguyễn Đình Thi dưới phiến “Sơn Dương thạch”: “Ngôi sao nhớ ai mà sao lấp lánh. Soi đường chiến sĩ giữa đèo mây. Ngọn lửa nhớ ai mà lửa hồng đêm lạnh. Sưởi ấm lòng chiến sĩ giữa rừng cây”, hay cái giọng trong trẻo của nữ sĩ Xuân Quỳnh: “Chắt chiu từ những ngàn xưa. Mẹ sinh anh để bây giờ cho em”. Và cả những câu thơ do chính Cao Văn Tuấn sáng tác. Thậm chí ngay trên những phiến đá lát đường cũng có... “thơ”.

Chưa hết, khách đến thăm Công ty cá sấu còn được dẫn đi xem phòng trưng bày hai bộ sưu tập quý hiếm của “Tuấn Cá sấu”. Một bộ sưu tập cổ vật, sắp xếp như một cuốn sách thu nhỏ lịch sử dựng nước, giữ nước và nền văn hóa Việt, từ những vũ khí đồng thau thời Hùng Vương, bộ đĩa, chén, bát cung đình triều Lê, đến cuốn từ điển Việt – Bồ - Latin của cố đạo Bá Đa Lộc (Alexandre de Rhodes),... Và một bộ sưu tập 300 bức tranh của các danh họa Mỹ thuật Đông Dương và nhiều họa sĩ đương đại nổi tiếng Việt Nam.

Phòng trưng bày sưu tập cổ vật

Đôi câu đối của GS. Vũ Khiêu tặng “Cá Sấu Việt Nam”

Cuối cùng, khách được mời thưởng thức Mạc Trà – một đỉnh cao ẩm thực mà Cao Văn Tuấn đã phải mất hàng chục năm lần lại dấu vết thời gian, qua khắp các tỉnh thành trong nước hay xuất ngoại để tìm cách phục dựng, từ công thức trồng, thu hái, sao, ướp và pha theo công thức riêng do Mạc Đăng Dung gần 500 năm trước đã đúc rút được sau nhiều năm chinh chiến ở các tỉnh sơn cước miền Bắc Việt Nam.

Trước lúc ra về, khách có thể lựa chọn để thưởng thức trong thực đơn gồm hơn 50 loại món ăn chế biến từ thịt cá sấu ở Nhà hàng Nam Phương và chọn mua cho mình một chiếc móc chìa khóa, thắt lưng, bao điện thoại hay đôi giày, chiếc ví đầm,… bằng da cá sấu có gắn mác Nam Phuong Queen có ghi rõ dòng chữ “Made in Viet Nam” để kỷ niệm.

Trò chuyện với Cao Văn Tuấn, tôi chợt liên tưởng đến nhiều doanh nhân thủy sản khác mà do nghề nghiệp, tôi đã có cơ duyên được gặp. Họ kinh doanh những ngành hàng khác nhau, cách nói chuyện cũng không giống nhau, nhưng tất cả đều toát lên một tình yêu tha thiết với quê hương, niềm tự hào với những sản vật mà mảnh đất này mang lại và khát vọng sáng tạo không ngừng để làm giàu cho mình và cho cả cộng đồng.

Chúc cho tất cả những doanh nhân ấy và cho Cao Văn Tuấn – doanh nhân trẻ, nhiều tính cách nghệ sĩ muốn làm giàu bằng trí tuệ và sự táo bạo của mình - và khát vọng biến miền Bắc thành trung tâm sản xuất cá sấu tầm cỡ ở khu vực Đông Nam Á của anh chóng thành hiện thực.

H.T.

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005