Từ tổ đội đến nghiệp đoàn nghề cá

Mấy năm gần đây, cụm từ “tổ đội đánh bắt” được bổ sung vào “từ điển” của ngành hải sản. Nó như “cú hích” cho ngành hải sản, tạo điều kiện cho ngư dân bám biển trong thời khốn khó và đầy bất trắc. Những tổ đội này ban đầu được thành lập ở Đà Nẵng rồi nhân ra Quảng Nam, Quảng Ngãi… và đến nay nhiều địa phương miền Trung áp dụng như một điển hình trong hoạt động đánh bắt xa bờ.

Mô hình tổ đội đánh bắt giúp ngư dân khai thác hiệu quả hơn. Ảnh: Nguyên Khôi

Tỷ phú từ tổ đội

Không phải ngẫu nhiên mà người dân xã Nghĩa An, huyện Tư Nghĩa (Quảng Ngãi) gọi ông Phong là tỷ phú ngư dân. Tên đầy đủ của ông là Trương Phong (57 tuổi), chủ của 6 tàu hành nghề giã cào xa bờ, tổng công suất 2.680 CV, là tổ đội mang số 25 của xã Nghĩa An. Giọng hào sảng, ông kể: “Lâu nay chúng tôi đánh bắt các vùng biển xa thường kéo dài trên 30 ngày, bốn tàu trực tiếp tham gia đánh bắt, hai tàu còn lại thay nhau vận chuyển hải sản. Làm như vậy vừa giữ được hải sản tươi và hiệu quả đánh bắt cũng cao hơn”. Dù bây giờ tuổi đã cao, không trực tiếp tham gia cùng anh em bạn tàu bám biển nhưng thông qua máy I-com tại nhà, ông chỉ huy các tàu đánh bắt tiến vào ngư trường nào, gặp luồng nước nào thì có cá… Vậy nên, mùa biển nào đội tàu của ông cũng bội thu. Theo tính toán sơ bộ, mùa đánh bắt năm 2011 ông thu về gần 1,5 tỷ đồng sau khi đã trừ chi phí và trả tiền công cho 45 lao động.

Ở xã Nghĩa An, Nghĩa Phú của huyện Tư Nghĩa, không chỉ có tổ đội của ông Phong mà đã có 31 “Tổ ngư dân đoàn kết sản xuất trên biển” được thành lập, với 214 tàu, 199 tổ viên, gồm 1.984 lao động. Tổ sản xuất có từ 8 - 10 thành viên là các chủ tàu; đội sản xuất có từ 3 - 4 thành viên. Khi sản xuất trên biển, từng tổ một có sự thỏa hiệp khai thác trong cùng ngư trường. Trong tổ sẽ chia sẻ những thuận lợi trong quá trình đánh bắt như thông báo cho nhau về luồng cá, ngư trường, kinh nghiệm đánh bắt...; đồng thời giúp đỡ khi gặp khó khăn như tàu bị hư hỏng, hết nhiên liệu, bị thiên tai... Hàng năm từng thành viên trong tổ tự nguyện đóng góp 1 triệu đồng tiền quỹ. Số tiền này sẽ hỗ trợ cho tàu của thành viên nào gặp khó khăn, hư hỏng để sửa chữa, mua sắm thêm ngư lưới cụ.

Cần quy trình khép kín

Nghề biển - tiếng là hưởng lộc từ biển nhiều nhưng người “mang của biển về làm giàu” như ông Trương Phong quả là hiếm. Bởi lẽ, với ngư dân miền Trung, bám biển là cái nghiệp. Mà đã là nghiệp thì không thể bỏ chứ làm giàu từ biển thì ít mà trả giá cho biển lại quá nhiều.

Vừa trở về sau chuyến hành nghề lưới vây trúng lớn tại vùng biển Hoàng Sa, tàu ĐNa 90323 (340CV) của anh Lê Dũng (Xuân Hà, Thanh Khê, Đà Nẵng) cùng 3 tàu khác trong tổ đội đánh bắt số 9 lại chuẩn bị cho chuyến biển mới. Tổ đội đánh bắt số 9 có 7 tàu thành viên, công suất từ 160CV đến 500CV chủ yếu hoạt động tại ngư trường Hoàng Sa và Trường Sa. Chuyến đi vừa qua gần nửa tháng nhưng tàu anh Dũng đánh bắt gần 15 tấn cá ngừ.

Thấy trúng luồng cá, anh Dũng liên lạc với tàu ĐNa 90052 của anh Lê Văn Tiến (Xuân Hà, Thanh Khê) cùng tổ đánh bắt qua I-com để cùng đánh bắt. Chuyến biển này, mỗi tàu thu được khoảng 250 triệu đồng. Anh Dũng cho biết: Chuyến đi như thế được coi là thành công nhưng nay chi phí lớn quá vì cái gì cũng cao nên dư chẳng được bao nhiêu. 12 ngày, hơn 20 người và hai tàu thu được khoảng 500 triệu nhưng trừ chi phí, tiền chia cho bạn… mỗi tàu chỉ được gần 40 triệu đồng, chưa tính lãi suất ngân hàng, hao mòn tàu. Theo anh Dũng, tàu chỉ có 4 hầm, mỗi hầm chỉ chứa được 4 tấn cá nên đầy hầm phải quay vào bờ ngay mặc cho có trúng luồng cá hay không. Mỗi lần như thế vừa mất chi phí cả chục triệu đồng vừa tốn thời gian đi lại.

Hiệu quả của tổ đội đánh bắt xa bờ hiện là không thể phủ nhận. Nếu so với trước đây, sau khi thành lập các tổ đội đánh bắt thì đời sống ngư dân khá giả hơn, chuyên nghiệp hơn. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa xây dựng quy ước hoạt động cụ thể hoặc chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế nên nhiều tổ đội hoạt động theo kiểu tùy thích. Bên cạnh đó, hạn chế hiện nay đó là ngành thủy sản cũng như các địa phương chưa tạo được quy trình khép kín từ khâu đánh bắt, thu mua và tìm đầu ra cho sản phẩm. Chính vì vậy mặc dù sản lượng đánh cá ngày càng tăng, số lượng tàu vươn khơi ngày càng nhiều nhưng đời sống ngư dân vẫn chưa khá lên được vì chi phí còn quá lớn.

Ở Quảng Ngãi, ngoài việc ra đời các tổ đội đánh bắt, một Nghiệp đoàn nghề cá đầu tiên trong cả nước được thành lập thí điểm ở Lý Sơn, gồm 35 tàu cá với 428 ngư dân cùng nhau liên kết, tương trợ trên biển những lúc gặp thiên tai hoặc bị tàu nước ngoài đe dọa.

Ông PHAN HUY HOÀNG, Phó giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Ngãi:

"Bên cạnh việc thành lập tổ đội, nghiệp đoàn đánh bắt, giai đoạn 2011 – 2015, tỉnh Quảng Ngãi phấn đấu xây dựng và phát triển 10 hợp tác xã (HTX) dịch vụ và khai thác hải sản xa bờ xung quanh các cửa biển của tỉnh như Sa Cần, Sa Kỳ, Cửa Đại, Mỹ Á, Sa Huỳnh nhằm cung cấp dịch vụ hậu cần nghề cá, tổ chức các dịch vụ phục vụ khai thác hải sản xa bờ để chủ động khai thác và tránh được việc ép giá từ các đầu nậu. Như vậy, hiệu quả đánh bắt mới cao, người tham gia trực tiếp đánh bắt mới thực sự có lợi".

Nguyên Khôi - Hà Minh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005