Quảng Ngãi: Trầm lắng nghề nuôi tôm: Phớt lờ khuyến cáo lịch thời vụ và môi trường

Đã có hàng trăm hecta nuôi tôm trong tỉnh Quảng Ngãi từng đem "vàng" về cho người nuôi, giờ đành bỏ hoang hoặc chuyển sang mục đích khác vì tôm nuôi bị dịch bệnh. Trước khi vào vụ nuôi tôm 2012, nhiều địa phương đã tổ chức những cuộc họp bàn về chuyện giãn lịch thời vụ, hỗ trợ hóa chất diệt khuẩn... nhưng vẫn không cải thiện được gì. Lịch thời vụ nuôi tôm đợt 1 năm nay đã qua gần 2 tháng nhưng nhiều hồ nuôi tôm đành bỏ trống.

*Ô nhiễm vùng triều lẫn trên cát

Chúng tôi trở lại vùng nuôi tôm xã Tịnh Hòa (Sơn Tịnh) và xã Bình Châu (Bình Sơn) vào cuối tháng 4. Khi thủy triều đang dâng cao, con nước từ ngoài cửa biển Sa Kỳ chảy "tuồn tuột" theo hệ thống kênh mương đã vỡ tràn vào đồng tôm kéo theo rác, xác súc vật chết trôi bốc mùi hôi thối. Mặt nước loang loáng dầu mỡ đen ngòm. Chòi canh nuôi tôm ngã đổ, gió thổi thông thốc. Cả cánh đồng rộng gần 100 ha đìu hiu, vắng lặng. Ông Bùi Văn Hoàng đang khuân cá cho các chủ tàu, nghe hỏi, dừng tay chỉ về cánh đồng Châu Me nói trong sự tiếc nuối: "Tôi từng nuôi tôm trên cánh đồng đó. Thời điểm này, chừng 7 năm về trước, đồng tôm nhộn nhịp. Mọi người í ới hỏi nhau về giá cả để "xuất hồ". Hồi đó, nuôi khoảng 3 tháng là con tôm đã lớn bằng ngón tay. Nhìn mà ham. Giá cả, năng suất đều đạt cao nên bà con phấn khởi. Giờ thì...".

Mặc dù lịch thời vụ đã qua gần 2 tháng nhưng nhiều hồ tôm trong tỉnh vẫn còn trơ đáy.

Vùng nuôi tôm Bình Châu và Tịnh Hòa chưa được quy hoạch, con mương lấy nước vào đồng tôm cũng là mương thải nguồn nước trong hồ ra. Do vậy, một hồ tôm bị dịch bệnh, nguồn nước, tôm chết theo đó được thải ra mương nên đã lây lan ra cả vùng. Còn ở phía cửa biển Sa Kỳ, tàu thuyền tu sửa thường hay xả dầu, mỡ. Bên cạnh đó, rác thải từ nhà dân, từ tàu thuyền sau những chuyến ra khơi trở về gặp lúc thủy triều lên, dòng nước chảy ào vào "tấn công" vùng nuôi tôm nên môi trường ngày càng ô nhiễm nặng. Cánh đồng nuôi tôm ở Bình Châu, Tịnh Hòa dần bị khai tử...

Khi con tôm không còn sống được trên đồng triều này thì theo đó có hàng trăm hộ nuôi tôm điêu đứng. Bởi họ trắng tay với cảnh thua lỗ liên tiếp vì tôm dịch bệnh, mà lại không có đất sản xuất, không nghề nghiệp nên người dạt vào Nam chạy xe thồ, bán ve chai, người chạy đi làm thợ hồ, khuân cá, nhiên liệu cho những con tàu ở bến cảng Sa Kỳ. Có hộ vì quen với ruộng đồng nên đã cải tạo lại đồng tôm sản xuất muối. Thế rồi, làm muối cũng không đạt hiệu quả. Vì ở vùng triều mà không quy hoạch hệ thống kênh mương nên mưa một trận lớn là nước ngập lai láng cả tháng trời. Bà con ngao ngán bỏ đồng, bỏ làng đi làm ăn xa.

Quay ngược về các vùng nuôi tôm trên cát xã Đức Minh, Đức Phong (Mộ Đức) giữa trưa nắng như đổ lửa của ngày hè, nơi đây cũng thật đìu hiu. Những hồ tôm sâu nửa thân người trơ đáy. Máy quạt nước chỏng chơ.

Dọc dài theo mép biển Đức Phong, những ống lấy nước, xả nước ở cánh đồng tôm Thạch Thang đặt hướng ra phía biển. Xa xa nhìn chẳng khác nào như chiếc răng cưa. Lão nông Phạm Đủ cho rằng: "Làm sao không dịch cả đồng tôm được. Bởi xả nguồn nước từ hồ có tôm bị dịch bệnh ra đó. Rồi cũng lấy nguồn nước đó vào nuôi tôm". Có hôm trời nóng bức, xong việc trong hồ ông Đủ ra biển tắm thấy những con tôm non chết rữa, do những chủ hồ tháo ra biển, bốc mùi hôi tanh. Ông hiểu nguồn nước nuôi tôm ô nhiễm nặng rồi.

Ở vùng nuôi tôm trên cát Đức Phong chẳng khá hơn những cánh đồng nuôi tôm trên vùng triều. Cỏ mọc, vỏ chai thuốc, bao thức ăn chăn nuôi, phủ mờ bờ kênh. Nguồn nước trong hồ đành thải trực tiếp ra biển nên môi trường ngày càng ô nhiễm nghiêm trọng. Diện tích nuôi tôm theo đó ngày càng "teo tóp" dần.

*Phớt lờ hướng dẫn kỹ thuật

Theo lịch thời vụ nuôi trồng thủy sản ở Quảng Ngãi một năm chỉ nuôi tôm hai vụ. Đối với con tôm nuôi vùng triều là 60 con/m2; tôm trên cát 120 con/m2. Kỹ thuật nuôi này năm nào Sở NN&PTNT cũng triển khai khuyến cáo. Nhưng, người nuôi tôm hầu như phớt lờ lịch thời vụ. Không phải bây giờ, mà ngay những năm trước đây khi con tôm sống "mạnh khỏe" trên vùng cát lẫn vùng triều. Vì "hám lợi" mà người nuôi đã thâm canh gối vụ liên tục. Hồ hôm trước thu hoạch thì vài ngày sau đã thả con tôm giống. Một năm không biết bao nhiêu vụ.

Ông Bùi Nga thôn Thu Xà xã Nghĩa Hòa (Tư Nghĩa), kể: "Ngày đó, tôi có gần 10.000 m2 thả nuôi 70 vạn con. Sau 3 tháng chăm sóc thế nào cũng lấy được 6 - 7 tấn tôm. Thấy có lợi nên trên diện tích này phân ra làm nhiều hồ nhỏ. Hai hồ chính để nuôi. Hai hồ phụ ươm giống. Khi hồ chính thu hoạch thì hồ ươm con giống đã được tháng tuổi. Bắt thả qua hồ chính, chỉ cần nuôi hai tháng nữa là tôm lớn 100 con/kg thì xuất hồ".

Nuôi theo cách gối vụ của ông Nga, một năm thả nuôi từ 4 hoặc 5 đợt. Rồi nuôi mật độ dày nên việc xử lý môi trường không đảm bảo. Cộng vào đó con giống mua trôi nổi không đạt chất lượng nên sau một thời gian tôm bị bệnh đỏ râu, đốm trắng… chết hàng loạt.

Không chịu "chào thua", sau khi tôm chết ông Nga tiếp tục cải tạo hồ nuôi hòng kiếm lại vốn. Vì nôn nóng, ông Nga đổ liên tiếp tiền của, công sức xuống hồ mà không có ngày thu.

Bây giờ về thôn Thu Xà xã Nghĩa Hòa, đi từ đầu làng đến cuối xóm đâu đâu cũng nghe bà con lắc đầu khi hỏi chuyện con tôm. Nhiều người cho rằng: "Cứ 5 - 10 hôm là nghe ông này ông kia kêu nhân công cải tạo hồ mãi mà không nghe thu hoạch". Con tôm chết mãi đã kéo ông Lê Hiệp, Phạm Phú Tý, Võ Thanh Sơn, Lê Thanh Biền trong thôn... người bán đất, bán nhà, người nợ ngân hàng hàng trăm triệu đồng, người tha phương mưu sinh. Đây cũng là thực trạng chung của những người nuôi tôm trong tỉnh khoảng 4 - 5 năm trở lại đây. Hết sức, hết của dồn cho con tôm, bây giờ về các cánh đồng tôm trong tỉnh nơi nào cũng vắng hoe, mặc dù, lịch thời vụ thả nuôi tôm đợt 1 đã qua hai tháng.

Ông Phan Huy Hoàng - PGĐ Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Quảng Ngãi cho rằng: Trước khi vào vụ nuôi tôm năm nay, Sở Nông nghiệp và PTNT đã có khuyến cáo và chỉ đạo đối với người nuôi tôm chú ý khâu chuẩn bị và cải tạo ao hồ, phải thực hiện theo đúng quy trình nuôi tôm, lịch thời vụ. Nguồn giống khi thả nuôi phải qua kiểm dịch.

Sự khuyến cáo của ngành nông nghiệp năm nào cũng có trong lịch thời vụ, nhưng nó chỉ dừng lại ở trên giấy. Bởi, người nuôi tôm thiếu thốn từ nhiều phía, không có máy kiểm dịch, không có hệ thống xử lý nguồn nước ở đồng tôm... Cách nuôi của bà con hiện nay chỉ theo kinh nghiệm, mặc dù tỉnh đã tốn hàng tỷ đồng cho những dự án vùng nuôi tôm trong tỉnh hơn 15 năm qua theo chiến lược nuôi tôm ở Quảng Ngãi.

MAI HẠ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005