ĐBSCL khan hiếm tôm nguyên liệu, thương lái ép giá

Trên địa bàn các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long đang xảy ra tình trạng một số thương lái lợi dụng hiện tượng tôm chết ép giá thu mua, gây thiệt hại cho người nuôi tôm. Tuy nhiên, các cấp chính quyền vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu để ngăn chặn tình trạng này.

Tại Trà Vinh, theo thống kê của ngành nông nghiệp địa phương, toàn tỉnh có khoảng 8.000 hộ nuôi tôm ở các huyện Duyên Hải, Cầu Ngang, Trà Cú, Châu Thành… đang lâm cảnh khốn khó bởi dịch bệnh làm tôm chết kéo dài.

Nhiều hộ nợ các ngân hàng hàng trăm tỷ đồng chưa có phương án trả nợ, có hộ thì trông chờ tỉnh kiến nghị Trung ương khoanh nợ, giãn nợ không tính lãi và tái đầu tư thả nuôi tôm vụ 2. Trong khi đó, một số hộ nỗ lực thả nuôi và đang thu hoạch tôm thương phẩm nhưng khi bán thì bị thương lái và doanh nghiệp chê đủ điều.

Ông Phạm Văn Danh, xã Vinh Kim, huyện Cầu Ngang vừa kéo ao thu được 2,6 tấn tôm thương phẩm liền vội vàng chở lên Công ty cổ phần thủy sản Cửu Long ở thành phố Trà Vinh để bán. Tuy đang thiếu nguồn nguyên liệu chế biến, nhưng khi biết tôm nuôi ở vùng dịch bệnh Cầu Ngang, công ty này từ chối không mua. Ông Danh phân trần, vụ tôm sú 2012 ông thả 110.000 con tôm giống, trên diện tích 7000m2, sau hơn 5 tháng chăm sóc, vuông tôm của ông may mắn không bị dịch bệnh tấn công. Cả nhà đều mừng thầm phen này thắng lớn, ai ngờ khi biết tôm nuôi ở vùng dịch nên bị công ty chê tôm “nhiễm độc tố” không mua.

Ông đành ngậm ngùi chở ngược về Công ty cổ phần thủy sản Long Toàn ở huyện Duyên Hải, cách thành phố Trà Vinh 55km, cũng nhận được cái lắc đầu tương tự, tôm vùng dịch không thể chế biến xuất khẩu được nên không mua. “Bí đường” ông lại mang tôm chở ngược lên Trà Vinh bán cho cơ sở thu mua thủy sản tư nhân. Tại đây họ không chê tôm vùng dịch nhiễm độc tố nhưng họ luộc tôm rồi phán một câu xanh rờn “tôm hôi rong” để hạ giá từ 15.000-20.000 đồng so với giá thị trường. Cụ thể, tôm sú loại 20 con/kg có giá 180.000-185.000 đồng/kg; loại 30 con/kg giá 120.000-130.000 đồng/kg … Chỉ tính 2,6 tấn tôm bị đánh rớt giá 20.000 đồng/kg, ông Danh mất trắng hơn 50 triệu đồng.

Không riêng ông Danh, mà nhiều hộ nuôi tôm trong vùng dịch bệnh ở huyện Cầu Ngang, Duyên Hải… cũng chịu “vạ lây” tôm nhiễm độc tố, đang “bí” đầu ra. Ông Trần Minh Bảnh, ở xã Hiệp Mỹ Tây, huyện Cầu Ngang bức xúc nói: "Tôi thả 100.000 con tôm hơn 4 tháng tuổi không bị dịch bệnh, đang chờ tôm có giá thu hoạch, nay nghe nói tôm vùng dịch bệnh nhà máy không mua nên rất lo. Chuyện các nhà máy chế biến thủy sản quay lưng với người nuôi tôm thời điểm này là đáng buồn."

Tôm nhiễm độc tố phải được kiểm nghiệm bằng máy móc, trong khi thương lái chỉ xem chủ quan bằng mắt thường rồi phán tôm có “độc tố” một cách rất cảm tính, rất khó chấp nhận và không chia sẻ khó khăn cùng người nuôi. Trong khi các cơ sở chế biến thủy sản tư nhân được dịp “té nước theo mưa,” ép giá tôm xuống thấp khiến người nuôi thiệt trăm bề. Vấn đề này khiến nhiều hộ rất bất bình và chờ mong ngành chức năng can thiệp.

Đem vấn đề bức xúc của người dân về tôm bán không ai mua đến gặp các ngành chức năng, ông Đỗ Văn Khê - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Cầu Ngang cho biết, đang chỉ đạo ngành chuyên môn kiểm tra và báo cáo sớm cho Ủy ban Nhân dân huyện để có hướng xử lý.

Theo ông Khê, lâu nay tôm nuôi bị đóng rong hay khi luộc bị hôi mùi rong… và bị các nhà máy chê không mua hoặc giảm giá mua là có xảy ra. Đa phần các doanh nghiệp thu mua tôm về để chế biến xuất khẩu, nên việc tuyển chọn tôm chất lượng tốt mới thu mua là có lý của họ. Vấn đề đặt ra là người dân cần nâng cao ý thức làm ra sản phẩm tốt, sạch bệnh… sẽ dễ trong khâu tiêu thụ.

Trong khi đó, thạc sĩ Phạm Minh Truyền, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Trà Vinh cho rằng, nếu các nhà máy và thương lái chỉ bằng cảm quan mà nói tôm nuôi ở vùng dịch, khi thu hoạch bị “nhiễm độc tố” là chưa có cở sở khoa học. Muốn biết tôm có bị nhiễm độc tố do dịch bệnh hay không phải lấy mẫu xét nghiệm bằng máy móc. Việc phán xét chủ quan như vậy sẽ gây thiệt hại lớn cho người nuôi.

Cũng tại Trà Vinh, theo ghi nhận của phóng viên thì các hộ nuôi tôm đã thả khoảng trên 250 triệu con tôm sú giống vụ 2, trong nỗi lo lắng khi dịch hoại tử gan tụy trên tôm vẫn chưa có cách ứng phó hiệu quả kèm theo... thiếu vốn.

Tại Cà Mau, người nuôi tôm đang chịu nhiều thua thiệt trước tình trạng thao túng gia thu mua tôm của thương lái. Đây là việc đã và đang diễn ra theo từng vụ mùa thu hoạch tôm nuôi. Ông Trần Văn Đài, một nông dân nuôi tôm ở xã Tân Hưng huyện Cái Nước cho biết, giá thu mua tôm nguyên liệu thay đổi từng ngày, lúc tăng lúc giảm đều do thương lái trực tiếp đi thu mua tự quyền quyết định. Tình trạng này giống như thương lái cầm cán dao, còn người nuôi tôm cầm lưỡi dao, lúc nào cũng thua thiệt và nguy hiểm.

Theo ông Lý Văn Thuận, Tổng thư ký Hiệp hội Chế biến thủy sản tỉnh Cà Mau, chuyện thương lái ép giá thu mua tôm nguyên liệu là rõ ràng mà hiện nay chưa có biện pháp ngăn chặn. Lẽ ra nông dân trực tiếp bán tôm cho nhà máy, nhưng vì đi lại từ nhà dân tới nhà máy xa xôi nên buộc phải bán cho thương lái trực tiếp tới tận nhà để mua. Thương lái biết được điểm yếu của người nông dân là khi con tôm được đưa lên bờ thì phải bán ngay trong ngày, không thể để ngày hôm sau. Vì vậy khi thương lái thấy tôm trúng mùa lập tức họ hạ giá mua, lúc gặp thất bát thì tăng giá mua. Đây là vấn đề bức xúc đối với người nuôi tôm từ trước đến nay.

Hiện nay mỗi ngày có trên 100 thương lái đến tận nhà để thu mua tôm nguyên liệu của nông dân. Họ mua trả tiền mặt rất sòng phẳng. Giá thu mua của thương lái thường chênh lệch với giá mua của nhà ngày khoảng 10.000 đồng/kg. Trong tuần này tôm cỡ 30 con/kg tại nhà máy mua 120.000 đồng thì thương lái mua 110.000 đồng/kg. Các loại khác cũng có mức chênh lệch tương tự.

Trao đổi với một số giám đốc nhà máy chế biến tôm xuất khẩu được biết, thời gian qua nhiều nhà máy trực tiếp ký hợp đồng với nông dân thông qua các đại lý đi thu mua tôm nguyên liệu, theo đó bà con mang tôm đến tận nhà máy để bán hoặc thông qua đại lý được nhà máy uỷ quyền đi tận nhà dân để mua. Tuy nhiên, khi mua tôm thì có lúc không trả tiền mặt nên bà con đã bán tôm cho thương lái chui, dẫn đến bị ép giá. Để tránh tình trạng này, bà con chú ý nên bán tôm nguyên liệu trực tiếp cho nhà máy hoặc bán cho đại lý là người đại diện cho nhà máy. Về phía nhà máy sẽ cố gắng trả tiền mặt cho bà con, như vậy sẽ có lợi cho 2 nhà: nhà nông và nhà doanh nghiệp.

Tại Tiền Giang, ông Phan Hữu Hội, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho biết, hiện nay trên địa bàn tỉnh, tôm sú cở 40 con/kg đang có giá 120.000 đ/kg, tôm sú cỡ 30 con/kg đang có giá 150.000 đồng/kg, tôm thẻ cỡ 100 con/kg có giá 70.000-80.000 đồng/kg. Nhìn chung, giá tôm sú, tôm thẻ hiện nay ổn định so với tuần trước còn so với cùng kỳ năm trước có giảm chút ít, khoảng 10%. Giá này, người nuôi có lãi nhưng không nhiều. Ngoài ra, cũng chưa phát hiện tình trạng tư thương “ép giá” tôm tại địa phương.

Thời điểm này, tại Tiền Giang đang bắt đầu thu hoạch rộ vụ tôm nuôi trong năm. Bà con đã thu hoạch được trên 2.900 tấn tôm thương phẩm các loại trong đó có trên 2.353 tấn tôm thẻ, còn lại là tôm sú. Năng suất tôm nuôi thâm canh đạt trung bình 5-6 tấn/ha, quảng canh cải tiến đạt từ 1,5 đến 2 tấn/ ha.

Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Tiền Giang, đến nay, toàn tỉnh thả nuôi 4.179 ha tôm sú và tôm thẻ trong đó có 2.109 ha thâm canh và bán thâm canh, còn lại quảng canh chủ yếu tập trung tại hai huyện ven biển: Gò Công Đông và Tân Phú Đông.

Còn tại Sóc Trăng, đến nay toàn tỉnh đã thả nuôi trên 30.000 ha tôm sú và tôm thẻ chân trắng, tuy nhiên, do tình hình dịch bệnh nên đã có trên 7.500 ha tôm bị thiệt hại (chiếm 25% diện tích thả nuôi). Nguyên nhân tôm chết hầu hết do có triệu chứng suy thoái, hoại tử gan tụy, cấp tính và bệnh đốm trắng; do nguồn nước ô nhiễm và thời tiết nắng nóng làm biến động lớn các yếu tố môi trường, phát sinh mầm bệnh.

Tình trạng tôm chết nhiều đang làm khó khăn cho người nuôi. Mặc dù tỉnh đã triển khai chính sách bảo hiểm tôm nuôi thí điểm tại một số địa phương trong tỉnh và đã có trên 2.000 hộ nuôi tôm mua bảo hiểm cho diện tích trên 1.300 ha với số tiền khoảng 13 tỷ đồng nhưng theo kế hoạch việc triển khai vẫn chậm. Hầu hết số hộ tham gia bảo hiểm tôm là hộ nghèo (chiếm khoảng 98% tổng số hộ tham gia) do được hỗ trợ số tiền mua bảo hiểm.

Bên cạnh diện tích tôm chết lớn thì tình trạng giá cả tôm nguyên liệu cả tôm sú và tôm thẻ đều giảm ở mức thấp càng đẩy thêm khó khăn cho người nuôi. Ông Nguyễn Văn Khởi, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Sóc Trăng cho biết, hiện tỉnh cũng đã thu hoạch được trên 1.000 ha tôm, trong đó có khoảng 600 ha tôm sú và hơn 400 ha tôm thẻ chân trắng. Năng suất tôm sú bình quân hơn 2 tấn/ha và tôm thẻ chân trắng hơn 6 tấn/ha, tương đương với những vụ tôm trước, nhưng giá cả thì đang đứng ở mức thấp, nhiều hộ dù không bị thiệt hại do dịch bệnh nhưng với giá tôm thấp như hiện nay thì hầu như không có lãi, có hộ còn lỗ.

Một số hộ mới thu hoạch tôm sú và tôm thẻ ở Trần Đề và Vĩnh Châu cho biết, giá tôm sú loại 30 con/kg hiện ở mức130-135 ngàn đồng/kg, tương đương với giá thành, có ngày giá xuống còn 125 ngàn đồng/kg thì coi như lỗ (giảm so với cùng thời điểm này năm trước từ 30-40 ngàn đồng/kg). Còn loại tôm thẻ chân trắng cỡ 50-60 con/kg có giá là 90-95 ngàn đồng/kg, 100 con còn 70 ngàn đồng/kg, với mức giá này là thấp hơn trung bình 10% so với thời điểm 1 tháng trước.

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005