Bệnh sữa trên tôm hùm: Kỳ vọng các phác đồ điều trị

Bệnh sữa trên tôm hùm xuất hiện ở Việt Nam từ cuối năm 2007 và bùng phát thành dịch năm 2008 gây thiệt hại cho người nuôi tại các tỉnh miền Trung. Từ cuối tháng 2/2012 đến nay, bệnh sữa phát triển trở lại, trong đó tập trung tại hai tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa. Cục Thú y (Bộ NN-PTNT) đã phối hợp với các nhà khoa học cùng địa phương tìm ra cách điều trị bệnh sữa trên tôm hiệu quả nhất, giúp người nuôi giảm thiểu rủi ro…

Bệnh sữa bùng phát trên tôm hùm khiến nhiều người nuôi ở TX Sông Cầu thiệt hại nặng - Ảnh: A.NGỌC

BA CÁCH ĐIỀU TRỊ

Đầu năm nay, người nuôi tôm hùm ở 2 tỉnh Phú Yên và Khánh Hòa bị thiệt hại nặng do tôm bị bệnh sữa. Riêng Phú Yên có khoảng 327.000 con tôm hùm mắc bệnh, trong đó ở TX Sông Cầu bị nặng nhất (xã Xuân Thịnh có tỉ lệ tôm mắc bệnh và chết đến 70% số tôm nuôi). Trước tình hình đó, Bộ NN-PTNT đã chỉ đạo Cục Thú y chủ trì, phối hợp với Chi cục Thú y Phú Yên, Chi cục Nuôi trồng thủy sản Khánh Hòa, Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản III, Trường đại học Nha Trang và các chuyên gia đầu ngành về thủy sản tiến hành thử nghiệm một số phác đồ điều trị nhằm phổ biến cho người dân giúp giảm thiểu rủi ro trong sản xuất.

Mới đây, nhóm chuyên gia nghiên cứu đã đưa ra 3 phác đồ điều trị: Phác đồ 1, sử dụng Oxytetracyline 20% dạng tiêm, thuốc được pha với tỉ lệ 1 phần thuốc, 9 phần nước cất, tiêm với liều lượng 0,1 ml/100 g tôm; tiêm một lần, kết hợp với việc bổ sung chất dinh dưỡng và men tiêu hóa (từ ngày thứ 8 trở đi) cho tôm trong quá trình điều trị. Thời gian thực hiện trong 14 ngày. Phác đồ 2, sử dụng Doxycyclin 10% trộn vào thức ăn với liều lượng 7 g/kg thức ăn trong 7 ngày; cho tôm ăn kết hợp với việc bổ sung chất dinh dưỡng và treo hóa chất Chlorine Dioxide để khử trùng tiêu độc, diệt ký sinh trùng trên tôm. Phác đồ này thực hiện trong vòng 10 ngày. Phác đồ 3, dùng Streptomycine Sulfate – 1.000 mg pha với 10 ml nước muối sinh lý (hoặc nước cất) tiêm cho tôm bị bệnh nặng, bỏ ăn với liều lượng 0,04 ml thuốc đã pha/100 g tôm; kết hợp với việc sử dụng Doxycyclin 10% trộn vào thức ăn với liều lượng 7 g/kg thức ăn trong 5 ngày, sau đó giảm một nửa liều dùng trong 2 ngày tiếp theo (tổng thời gian dùng kháng sinh trong 7 ngày. Nếu còn bị bệnh thì dùng lại như ban đầu). Tôm cũng được bổ sung chất dinh dưỡng giống như phác đồ 2, ngày thứ 8 đến ngày thứ 14 bổ sung thêm men tiêu hóa.

TIÊM TRỰC TIẾP HIỆU QUẢ HƠN

Ông Bùi Thái Hùng ở phường Xuân Đài (TX Sông Cầu), cho biết: “Tôi thực hiện đúng theo các hướng dẫn của Cục Thú y như bố trí mặt bằng, chuẩn bị ô lồng thí nghiệm, chọn những con tôm hùm bị bệnh và phơi nhiễm với bệnh, chăm sóc nuôi dưỡng, theo dõi tôm bệnh. Khi tiêm kháng sinh trực tiếp vào tôm, tôi thấy phác đồ điều trị này rất hiệu quả”. Theo tiến sĩ Nguyễn Hữu Dũng, giảng viên Trường đại học Nha Trang (thành viên trong tổ nghiên cứu), hiện Oxytetracyline 20% là kháng sinh được phép sử dụng với giá rất rẻ, mỗi lọ 100 ml chỉ khoảng 25.000 đồng nhưng lại điều trị được cho khoảng 1 tấn tôm hùm. Không chỉ điều trị bệnh sữa, thuốc này còn có hiệu quả để trị các loại bệnh như đen mang, đỏ thân trên tôm hùm. Phác đồ điều trị này được áp dụng cho cả tôm nhỏ bằng ngón tay. Thuốc kháng sinh Oxytetracyline 20% sẽ đào thải độc tố khỏi cơ thể tôm hùm chỉ sau 7 ngày, nếu tôm xuất bán sau khoảng thời gian này thì không còn tồn dư thuốc kháng sinh trong tôm hùm thương phẩm.

Qua tổ chức cho người nuôi tôm hùm tham gia thử nghiệm 3 phác đồ điều trị mà nhóm nghiên cứu đưa ra, ông Lê Văn Khoa, Trưởng phòng Thú y (Cục Thú y), cho biết: “Hiệu quả điều trị bệnh sữa trên tôm hùm của 3 phác đồ cho thấy tỉ lệ tôm hùm bị bệnh sau khi điều trị có biểu hiện hết dấu hiệu lâm sàng (theo quan sát biểu hiện lâm sàng: tôm có cơ bụng trong trở lại, lột xác được, khả năng hoạt động và bắt mồi bình thường). Trong 3 phác đồ điều trị thì phác đồ 2 có lượng tôm chết cộng dồn thấp nhất sau đó đến phác đồ 3 và phác đồ 1. Vì trong quá trình thí nghiệm người dân vẫn thường chọn tôm bị bệnh nặng để thử nghiệm phác đồ 1 nên trong những ngày đầu thường thấy số lượng tôm chết nhiều hơn ở các phác đồ khác. Đối với phác đồ 1 và 2, tỉ lệ tôm chết theo ngày có xu hướng giảm dần trong 10 ngày điều trị, trong khi đó ở phác đồ 3 thì tỉ lệ này diễn biến không theo quy luật trên. Đặc biệt, đối với phác đồ 1 thì không phát hiện sự xuất hiện của vi khuẩn trong mẫu máu tôm sau khi điều trị 20 ngày. Ngoài ra, phác đồ 3 ở những lô thí nghiệm có tỉ lệ tôm bị bệnh nặng thì tỉ lệ chết cao hơn những lô có tỉ lệ tôm bị bệnh nhẹ. Từ những kết quả so sánh và nhận định thực tế quá trình tiến hành thử nghiệm, các chuyên gia thủy sản đề xuất dùng Oxytetracyline 20% pha với tỉ lệ 1 ml thuốc với 9 ml nước cất tiêm cho tôm với liều lượng 0,1 ml/100 g tôm, kết hợp với bổ sung thuốc bổ trợ nâng cao sức đề kháng của tôm sẽ có hiệu quả tốt trong điều trị tôm hùm bị bệnh sữa”.

Ông Lê Văn Khoa cho biết thêm, người nuôi có thể dùng Doxycyclin trộn với thức ăn cho tôm hùm ăn kết hợp với thuốc bổ trợ nâng cao sức đề kháng cho tôm để phòng bệnh sữa cho tôm hùm. Các địa phương tổ chức tuyên truyền, tập huấn phác đồ điều trị và kỹ thuật tiêm tôm cho người nuôi. Đồng thời, tăng cường việc theo dõi, giám sát vùng nuôi báo cáo dịch bệnh theo hướng dẫn của Cục Thú y.

Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Thị Xuân Thu khẳng định: “Trong thời gian tới, bộ sẽ tiếp tục triển khai phác đồ này để điều trị, dập tắt dịch bệnh trên tôm hùm. Bộ NN-PTNT sẽ hỗ trợ cho người nuôi qua việc tiêm phòng cho tôm hùm nuôi giống như hỗ trợ tiêm phòng vắc-xin cho gia súc, gia cầm. Việc tiêm phòng này sẽ được thử nghiệm ở vùng nuôi tôm nào đó, theo dõi mức độ nhiễm bệnh có giảm bớt hay không rồi mới có chỉ đạo cụ thể theo diễn biến quá trình nuôi để phòng trị bệnh”.

ANH NGỌC

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005