Phai mờ thương hiệu tôm khô Vinh Kim

Con tôm bạc đất đã đưa thương hiệu tôm khô Vinh Kim (huyện Cầu Ngang - Trà Vinh) vang danh trong, ngoài nước nhưng rồi hiện nay đang rơi vào ngõ cụt khi “đất sống” của tôm bạc đất đang bị con tôm sú tấn công, nguồn nguyên liệu đang dần khánh kiệt.

2 năm trước, toàn xã Vinh Kim có hơn 3.000 hộ dân chuyên trồng lúa mùa kết hợp với khai thác nguồn tôm bạc đất thì có khoảng 80% hộ dân có cuộc sống ổn định, khá lên nhờ con tôm bạc đất. Người dân bản xứ từng ca tụng con tôm bạc đất là “đặc sản trời ban”. Ông Phạm Văn Danh - Phó Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Bình Minh (xã Vinh Kim, Cầu Ngang - Trà Vinh) nói: Do vùng biển Cầu Ngang nằm giữa 2 cửa sông Cổ Chiên và Cung Hầu, tại đây có thêm 2 con sông Chà Và, Thâu Râu nối từ biển vào đồng nên 6 tháng ngọt, 6 tháng nước lợ. Con tôm bạc đất nhờ vậy sinh sôi rất nhiều.

Bà Hai Khâm đang lo sẽ không còn tôm bạc đất để duy trì nghề.

Thời điểm đó, ước tính sản lượng tôm đất thu hoạch khu vực Cầu Ngang có lúc trên 10.000 tấn/năm. Nhờ vậy mà làng nghề tôm khô Vinh Kim có sức sống suốt hơn 30 năm qua trên thị trường. Tuy nhiên, sự ổn định của tôm khô Vinh Kim đang bị mai một dần khi người dân đang chạy theo kinh tế thị trường, đua nhau đào ao nuôi tôm sú đã thu hẹp dần đất sống và sinh sôi nảy nở của con tôm bạc đất. Theo người dân địa phương, nguồn nguyên liệu tôm bạc đất 2 năm nay đã giảm rất mạnh, tôm đánh bắt theo con nước rong không còn nhiều, nguồn nguyên liệu bây giờ chủ yếu là từ nguồn đóng đáy nhưng cũng chẳng bao nhiêu. Năm 2011, toàn xã Vinh Kim khai thác, nuôi nhử tôm tép bạc được khoảng 1.500 tấn, giảm rất nhiều lần so với trước đây. Nguồn nguyên liệu giảm, giá nguyên liệu tăng nên tôm khô thành phẩm tăng thêm 1/3 lần so với trước Tết Nguyên đán.

Bà Trần Thị Khâm (Hai Khâm) - chủ một trong khoảng 30 cơ sở sản xuất tôm khô ở xã Vinh Kim cho biết: Giá tôm nguyên liệu thu vào đang đứng ở mức từ 80.000 đ/kg trở lên. Và để sản xuất được 1 kg tôm khô thì phải cần 10 kg tôm nguyên liệu tôm bạc đất. Chính vì vậy mà giá thành sản phẩm đã tăng cao. Hiện tại, tôm khô đặc sản loại 1 của địa phương này hiện khoảng 1.000.000 đ/kg, loại 2 có giá 800.000 đ/kg; loại 3 là 700.000 đ/kg, tăng 30% so với cùng kỳ.

Con tôm sú đã tràn vào khu vực lúa mùa kết hợp nuôi nhử tôm bạc đất của xã Vinh Kim.

Giờ ở Vinh Kim thừa tôm sú mà thiếu tôm bạc đất. Ai cũng biết, cái đặc biệt của tôm khô Vinh Kim là phải làm từ con tôm bạc đất thì thịt mới ngọt, ngon. Bên cạnh, kỹ thuật cũng rất quan trọng: luộc đúng độ, phơi nắng đúng độ, không tẩm hương hay phẩm màu nhưng tôm khô Vinh Kim vẫn tươi đỏ, vị ngọt đậm… có thể để lâu mà không bị mất màu, phai mùi vị so với các loại tôm khô xứ khác.

Để khuếch trương làng nghề tôm khô Vinh Kim, UBND huyện Cầu Ngang đã quy hoạch hẳn một vùng chuyên canh lúa - tôm trên 5.000 ha thuộc các xã Vinh Kim, Kim Hòa, Hiệp Hòa, Mỹ Hòa,… để khai thác nguồn tôm bạc đất làm nguyên liệu cho làng nghề. Năm 2004, HTX Bình Minh tiến hành đăng ký xuất xứ hàng hóa và thương hiệu “Tôm khô Vinh Kim”. Giữa năm 2005, Cục Sở hữu trí tuệ đã chấp nhận việc đăng ký độc quyền thương hiệu “Tôm khô Vinh Kim”. Tháng 12/2005, con tôm khô Vinh Kim đã được danh chánh ngôn thuận tham dự Hội chợ triển lãm làng nghề truyền thống Việt Nam và khu vực ASEAN 2005. Sau đó, đã có nhiều đối tác thu mua hàng xuất khẩu nhưng thế mạnh này không được bền vững là do thiếu sự đồng thuận trong phát triển của HTX cũng như nguồn nguyên liệu tôm bạc đất đang dần khánh kiệt, kéo theo làng nghề tôm khô Vinh Kim đang dần mai một. Gần 30 cơ sở sản xuất tôm khô đặc sản của HTX Tôm khô Vinh Kim lần lượt ngưng hoạt động vì khan hiếm nguyên liệu tôm bạc đất.

Ông Phạm Văn Danh cho biết: Tôm khô Vinh Kim được sản xuất từ con tôm bạc đất trên các cánh đồng lúa + tôm, kinh rạch tự nhiên ở các xã lân cận như Vinh Kim, Kim Hòa, Hiệp Hòa, Mỹ Hòa… Theo triều cường, bình quân mỗi hecta có thể khai thác được 10 - 15 kg tôm bạc đất, thời vụ nuôi nhử từ tháng 10 âl đến hết tháng 3 âl năm sau. Bà Lê Thị Kim Phượng, Phó Chủ tịch UBND xã Vinh Kim nói: Con tôm bạc đất ở Vinh Kim đang mất dần do con tôm sú tấn công. Nếu như năm 2011, toàn xã mới có 250 ha đất lúa mùa chuyển sang nuôi tôm sú thì vụ tôm 2012 là 350 ha, tăng 100 ha và còn tiếp tục tăng nếu như con tôm sú phát triển tốt. Chính con tôm sú đã và đang làm diện tích đất trồng lúa mùa đặc sản kết hợp nuôi nhử tôm tép tự nhiên ở các ấp Chà Và, Cà Tum A, Thôn Rôn, Giồng Lớn của xã Vinh Kim đang giảm mạnh từng ngày. Nếu như trước đây diện tích nuôi nhử tép tự nhiên của xã Vĩnh Kim khoảng 1.760 ha thì nay chỉ còn lại khoảng nửa diện tích. Ngoài ra, việc các hộ dân nuôi tôm sú sử dụng nhiều loại thuốc nông dược, diệt giáp xác, cá tạp, sử dụng thuốc cá để diệt cá tạp trong ao khi xả ra môi trường đã làm ảnh hưởng không tốt đến môi trường sống và sinh sản của con tôm bạc đất. Hiện tại, lãnh đạo cấp huyện, xã đang rất lo: Nếu như con tôm sú không bền vững thì địa phương sẽ mất hẳn vùng đất sản xuất lúa và cả con tôm bạc đất trời cho”. Bà Hai Khâm, một trong những người góp phần tạo nên thương hiệu “Tôm khô Vinh Kim” trăn trở: “Con tép bạc đất đang mất dần và nghề làm tôm khô từ con tép bạc đất cũng đang dần đi vào ngõ cụt!”

THANH PHONG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005