An Giang: “Kình ngư” sẽ đi vào huyền thoại

Cá “khủng” còn đâu!

Khúc sông Vàm Nao được xem làm “địa chỉ” trú ngụ của nhiều loài cá quý hiếm nước ngọt. Những ngư dân ở đây kể rằng, cách đây khoảng 20 năm, khúc sông này còn có cả cá heo, cá đao, cá đuối cỡ lớn. Thế nhưng, các loài cá này đã đi vào huyền thoại do bị ngư dân khai thác quá mức. Hiện tại, sông Vàm Nao chỉ còn hiện hữu loài cá hô và cá tra dầu “khủng” quý hiếm nhưng cũng dần bị bó hẹp về số lượng cá thể.

Con cá tra dầu nặng hơn 71 kg đã chết sau khi được ông Hồng thả vào ao nuôi bảo tồn.

Khoảng đầu tháng 2 năm nay, khu vực chợ Mỹ Long (An Giang) xôn xao khi một bạn hàng mua được 2 con cá hô nặng từ 90 - 120 kg của một ngư dân đánh bắt ở sông Vàm Nao với giá cao. Chị bạn hàng này cho biết: “Năm nào tôi cũng mua được 1 đến 2 con ca hô nặng cả trăm ký, có khi mua được 3 - 4 con/năm. Sau đó bán lại cho nhà hàng xẻ thịt với giá khoảng 1 triệu đồng/kg, nhưng với loại cá cỡ lớn này chỉ có dân “đại gia” thưởng thức, chứ dân nghèo tiền đâu mà ăn nổi. Lúc nào có cá hô “khổng lồ”, chúng tôi chỉ cần điện thoại cho những nhà hàng TP. Long Xuyên và TP. Hồ Chí Minh là họ đem xe tải xuống tận nơi chở về…”.

Mới đây, trên sông Hậu đoạn xã Quốc Thái (An Phú), một ngư dân dùng lưới đánh bắt dính một con cá tra dầu nặng hơn 71 kg. Sau đó, ngư dân này định bán cho một vựa cá để cung cấp cho nhà hàng xẻ thịt. Nghe thông tin này, ông Huỳnh Thanh Hồng đã mua lại con cá với giá 11 triệu đồng để bảo tồn. Ông Hồng kể: “Nào giờ mới thấy con cá tra to như vầy. Mới hay tin đã đến mua, vậy mà có người ngã giá cao hơn. Chủ vựa đã bỏ con cá vào bao chuẩn bị chở đi, may mà tôi kịp mua lại. Con cá trong tình trạng đuối sức, hai mang còn ngam ngáp. Tức tốc, tôi chở về cái ao sau nhà, rồi đăng tấm bạt xung quanh cho nước vào và đặt máy bơm oxy cho cá khỏe. Sau đó, tôi thả vào chiếc ao bự để cho cá lội thong thả, nào ngờ vài hôm thì cá bị chết cứng đờ dưới ao. Có thể do cá bị đuối sức sau hơn một ngày bị ngư dân vây bắt dưới sông Hậu. Đến khi lên bờ lại bị trầy xước và khô nhớt do quá trình di chuyển nên toàn thân nó xuất hiện nhiều vết lở loét”. Tương tự, vào năm 2009, tại khúc sông Vàm Nao, một ngư dân cũng đánh bắt được một con cá tra dầu nặng khoảng 50 kg bán lại cho nhà hàng ở TP. Long Xuyên với giá cao.

Bảo tồn nguồn gien quý hiếm

Trở lại khúc sông Vàm Nao, chúng tôi tìm đến nhà ông tám Trăn 72 tuổi, một lão ngư chuyên sống bằng nghề đánh lưới cá bông lau, cá hô nay đã giải nghệ. Trong đời ông Trăn cũng chỉ một lần chạm mặt và “chiến đấu” với loài cá hô đất nặng hơn 160 kg nên hiểu rõ hơn ai hết về đặc tính của loài cá này trên sông Vàm Nao. Ông Trăn nhớ lại, hồi đó con sông Vàm Nao nhỏ lắm, chỉ là con lạch chảy hiền hòa, một bên là cù lao Ông Chưởng, một bên là huyện Phú Tân. Vào mùa nước nổi, con nước từ thượng nguồn Campuchia đổ về mạnh làm xói lở bên phía cù lao, khúc sông ngày càng rộng ra và chảy xiết, với chiều dài khoảng 6km, ngang gần 1km, chỗ sâu nhất khoảng 30m. Hằng ngày lục bình cứ tấp vào mé nên cá ở nhiều, theo quy luật tự nhiên hễ có cá nhỏ trú ngụ thì có cá lớn đi theo tìm thức ăn. Do đó, khúc sông này cá ở rất nhiều, đặc biệt là cá hô đất, cá hô hoa cà. Cách đây khoảng 20 năm, nơi đây còn có cả cá mập, cá đao, cá đuối, cá sấu nên không ai dám bơi xuồng qua sông vào ban đêm. “Năm đó tôi 24 tuổi, trong một lần thả lưới trên sông Vàm Nao, tôi thấy con cá hô đất rất to lên ngớp một luồng hơi giữa sông. Về nhà, tôi đan lưới lại cho thật chắc, rồi đem ra nơi đó thả nhưng không dính, bởi loài cá hô rất khôn nên giăng lưới vào ban ngày khó bắt được. Đến ngày thứ 3, tôi chuyển sang thả lưới ban đêm. Ngay trong đêm hôm đó, con cá đã bị dính lưới giãy giụa ầm ầm. Khi kéo lưới lên nó quật mạnh dữ lắm, tôi nhanh tay quấn lưới chịu vào chiếc xuồng, vậy mà con cá vẫn kéo chiếc xuồng đi một đoạn ra giữa sông. Khi thấy, con cá thấm mệt, tôi quấn gọn tấm lưới vào mũi xuồng rồi từ từ bơi vào bờ”, ông Trăn nhớ lại. Cũng từ khi bắt được con cá hô đất to gần 160kg, ông Trăn đã bỏ cái nghề hạ bạc này lên bờ tìm công việc khác để mưu sinh.

Con cá hô “khủng” nặng trên 120 kg bán lại cho nhà hàng xẻ thịt.

Theo Chi cục Thủy sản, nguyên nhân làm giảm trữ lượng thủy sản quý hiếm tự nhiên là do dân số ngày càng tăng, nhu cầu thực phẩm trong bữa ăn hằng ngày cũng gia tăng, các hoạt động khai thác thủy sản trái phép còn nhiều và khai thác thủy sản quá mức vượt khả năng tái tạo của nguồn thủy sản. Bên cạnh, lượng thuốc trừ sâu trong sản xuất nông nghiệp, nước thải sinh hoạt từ các nhà máy chế biến, bệnh viện, các ao nuôi thủy sản không được xử lý cũng được đổ ra sông. Ngoài ra, các thảm thực vật tự nhiên ở thượng nguồn sông Mê Kông ngày càng giảm do khai thác gỗ quá mức. Các đập thủy điện làm cản đường di cư tự nhiên của loài cá… Hiện tại, khu vực sông Vàm Nao (7 km) đang thực hiện mô hình quản lý cộng đồng về khai thác thủy sản để bảo tồn loài cá có kích thước lớn và giá trị cao như: Cá hô, cá bông lau, cá tra dầu…

Thạc sĩ Trần Anh Dũng, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản cho rằng, ngành Thủy sản đã xây dựng xong Đề án khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản đến năm 2020 đang lấy ý kiến và trình UBND tỉnh phê duyệt với mục tiêu chung là: Khai thác thủy sản phải phù hợp với định hướng và khả năng cho phép để đảm bảo tính bền vững. Hoạt động khai thác gắn liền với việc bảo tồn nguồn gien quý hiếm trên sông Tiền, sông Hậu và vùng Tứ giác Long Xuyên. Đồng thời mở rộng phạm vi bảo tồn quỹ gien một số giống loài cá thuộc hệ thống sông Mê Kông…

Theo thông tư số 62 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, những đối tượng cá nước ngọt bị cấm khai thác gồm: Cá chình mun, cá tra dầu, cá cóc tam đảo, cá sấu hoa cà, cá sấu xiêm, cá heo nước ngọt vây trăng, cá hô… Nếu vi phạm quy định về quản lý các loài thủy sản quý hiếm có nguy cơ tuyệt chủng cần bảo vệ, bảo tồn và phát triển theo quy định của Công ước CITES và các loài thuộc danh mục bảo vệ của Sách đỏ sẽ bị phạt từ 20 - 25 triệu đồng nếu có hành vi khai thác, mua bán, thu gom, sơ chế, chế biến các loài cá có nguy cơ tuyệt chủng ngoài thiên nhiên. Tịch thu tang vật vi phạm, phương tiện vi phạm, tước quyền sử dụng giấy phép khai thác thủy sản 6 tháng. Buộc thả số thủy sản còn sống trở lại môi trường tự nhiên…

THÀNH CHINH

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005