Nguồn tin: Tiền Phong, 29/07/2012
Ngày cập nhật:
30/7/2012
Trước đây, chẳng mấy ai mặn mà với con cá đuối. Giờ, cá đuối được ví như “vàng”. Lão ngư Trần Từ ở Tuy Phong - Bình Thuận đã khuất phục được những con cá đuối nặng tới 7 tạ.
Lão ngư Trần Từ nói, khô đuối ngày càng có giá. Ảnh: M.chiến.
Không lưới nào chịu nổi cá đuối
Là người có gần 40 năm trên biển, lão ngư Trần Từ, 68 tuổi, ở khu phố 11, thị trấn Liên Hương, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận đưa ra mấy chi tiết quý báu: “Ai giàu to, ai thắng lớn là từ đúc kết kinh nghiệm hằng năm, rút tỉa ra từ những hiểm nguy đầu sóng ngọn gió”.
Dẫn tôi dạo qua bãi phơi hàng trăm cá đuối, ông Từ bảo, nếu như dân đánh bắt cá ngừ đại dương phải lênh đênh cả tháng trời, thì dân săn cá đuối cũng phải “ăn dầm nằm dề” dài ngày trên biển.
Những năm đầu giải phóng, chẳng ai mặn mà với con cá đuối thì nó nhiều vô kể, đến nỗi ra khỏi cửa biển Liên Hương - Tuy Phong là đã thấy hàng đàn cá đuối lớn nhỏ tung tăng bơi lội.
Vậy mà đến lúc nó được xem là “vàng” thì ngư dân phải vất vả, bất chấp hiểm nguy tìm kiếm tít tận các ngư trường lớn như Hoàng Sa, Trường Sa… Cá đuối có hình dáng bên ngoài khá lạ với hình rẻ quạt, đuôi dài và trọng lượng cơ thể có thể đạt tới hàng tấn, là một trong những động vật biển thông minh nhất. Chúng vừa chạy vừa ăn mồi, món khoái khẩu của chúng là ruốc biển.
Mùa rộ cá đuối khoảng từ tháng giêng đến hết tháng 3 âm lịch. Ông Từ bảo, có lần, chứng kiến cả một vùng biển đỏ ngầu, dày đặc ruốc biển, theo đó là đàn cá đuối bao vây ăn mồi. Có những con đen xám, giống chiếc thúng chai, sức di chuyển ào ạt như tàu công suất 30CV.
Gặp “quái vật” khổng lồ này phải tránh ngay, chứ lưới của mình thì chỉ như… gãi ghẻ cho nó, chẳng khác gì đem chỉ buộc chân voi. Ngư dân “ngán” loài cá này không chỉ bị chúng gieo rắc nỗi kinh hoàng khi đụng phải mà còn bởi một quan niệm tâm linh.
Ông kể, hồi ấy, bắt được một con cá đuối nặng 50 kg, đem vào bán, định bụng có ít tiền mua vài thứ thực phẩm tiếp ứng chuyến đánh bắt dài ngày. Cứ tưởng người ta vui mừng đón nhận, không ngờ bị mắng cho một trận tơi bời. Họ cho rằng loài cá này xui xẻo, ăn nó có nghĩa là rước cái “đuối”, cái “nạn” về cho gia chủ.
Làm tài công từ năm 21 tuổi, ông Từ đã lèo lái con tàu vượt nhiều sóng dữ. Với ông, chuyện tìm cá nhọc nhằn, nhưng công đoạn bắt cá đuối nặng hàng tạ có lẽ ngoạn mục và nguy hiểm hơn.
Khi phát hiện cá đuối, phải lừa cá vào lưới khéo léo nhuần nhuyễn từng công đoạn, biết nhu và cương đúng lúc và hợp lý từng chi tiết. Loài cá đuối tuy hiền lành, nhưng khi mắc lưới chúng trở nên rất dữ dằn. Loạng quạng là nó kéo cả lưới, lôi cả người xuống biển mất tăm.
Cầm miếng cá đuối hình nan quạt, ông Từ tươi cười kể: Hồi ấy, thuyền của ông thuộc loại lớn ở thị trấn Liên Hương, nhưng công suất cũng chỉ 45CV, trang bị rất đơn sơ, không bộ đàm, không định vị, không la bàn. Ông dong thuyền ra khơi, bủa lưới như thường lệ.
Trong lúc thuyền đang thu mẻ lưới cuối cùng, cách bờ không xa, bỗng phát hiện một vật màu đen chầm chậm nhấp nhô trong vòng lưới. Lúc đầu mọi người nghĩ đó là xác chiếc thúng chai nổi trôi trên biển.
Thu lưới vào gần, “chiếc thúng” hiện nguyên hình là con cá. Mọi người hoảng sợ la to: “Cá đuối”. Sau phút lưỡng lự và suy tính về “tương quan lực lượng”, ông Từ quyết định bắt cá. Vơ lấy chiếc khấu (một loại móc sắt, giống như lưỡi câu khổng lồ dùng bập vào những con cá lớn để kéo lên tàu), ông bình tĩnh chỉ huy bạn thuyền thu lưới từ từ, lừa con cá vào sát mạn thuyền.
Chọn đúng lúc, cá ngoi lên định thoát thân, nhanh như cắt, ông phóng ngay mũi thép sáng sắc ngọt bập vào bên vai của con vật đen xì, đang bị bọc trong đám lưới.
Con cá “dính chưởng” vùng vẫy điên cuồng. Chiếc khấu thứ hai tiếp ứng, đưa con cá vào thế gọng kìm, đồng thời hàng loạt mũi chĩa nhọn hoắt phóng tới và bao nhiêu thứ vật nặng trên ghe đều được dùng ném mạnh vào đầu con cá nhằm làm cho nó bị chấn thương, choáng váng.
Không sớm chịu chết, nó ra sức dùng đôi cánh rộng khoả nước liên hồi, làm chiếc thuyền của ông Từ chao nghiêng như muốn lật úp xuống biển. Hơn một giờ quần nhau với 6 người, con cá đuối mới chịu khuất phục. Không đủ sức kéo con cá lên thuyền, ông cho nổ máy chạy chậm lai dắt con cá đuối về bờ biển Liên Hương, huyện Tuy Phong.
Người dân hợp sức đưa con cá lên bờ, ai nấy đều kinh ngạc vì lần đầu tiên thấy cá đuối to đến vậy. Chẳng thể cân được trọng lượng nặng bao nhiêu, nhưng ông đo chiều dài sải vây của nó tới 7 cây đòn gánh.
Khô đuối lên ngôi
Trước đây, làng biển Liên Hương (Tuy Phong, Bình Thuận) ai cũng phải nể phục sức khoẻ và tài đi biển của ông Từ. Sau 8 năm nghỉ biển lên bờ, người ta lại nể phục ông Từ bởi cái nghề kinh doanh cá đuối duy nhất ở thị trấn Liên Hương.
Cá đuối là loài mạnh mẽ. Ảnh: T.l.
Mùa bấc cũng như mùa nam, những bạn thuyền từ các tỉnh Ninh Thuận, Khánh Hòa, Phú Yên, Bình Định… đều đặn cập bờ, bỏ cá đuối cho ông. Một mùa trăng, cơ sở của ông thu mua và xẻ thịt hơn 15 tấn cá đuối, giải quyết khá nhiều lao động ở địa phương
Tính ông Từ rất cẩn trọng, hàng khô cá đuối của cơ sở ông luôn giữ được chất lượng và uy tín, đảm bảo vệ sinh thực phẩm từ khâu mổ xẻ, phơi khô và đóng gói, được tiêu thụ khá mạnh tại TPHCM, Tây Ninh, Lâm Đồng…
Ông Từ bảo bây giờ, ngư dân sắm tàu to máy lớn, phương tiện hiện đại, mỗi lần ra biển cả 200 - 300 tấm lưới, đá lạnh trên 1.500 cây đủ sức bắt được những con cá đuối nặng trên 7 tạ.
Mỗi chuyến ra khơi như vậy, nếu trúng lớn, mỗi tàu có thể kiếm lại vài trăm triệu đồng. Cá đuối đại dương thật sự là “vàng”, đã trở thành mặt hàng rất đắt đỏ, được các nhà hàng lớn săn lùng quyết liệt.
Có nhiều loại cá đuối như ó trơn, nạn, đỏ... có giá trên dưới 300.000 đồng/kg khô tùy loại 1, loại 2. Riêng cá đuối Sao có giá trên 900.000 đồng/kg khô, nhưng khi vào nhà hàng, quán nhậu tính bằng tiền triệu.
Thịt cá đuối có mùi nồng nhưng lượng dinh dưỡng cao và độ ngon thì khó tả phải thử mới biết. Khô đuối thuộc loại quý hiếm, dễ chế biến và có vị ngon mà những vùng nước khác khó so sánh được.
Miếng khô đuối chỉ cần ngâm nước chút xíu, xong nướng lên, lấy chày mà giã cho tơi ra, xé mịn, đem chấm nước mắm me thì bao nhiêu cơm, bao nhiêu rượu cũng hết.
Rời làng biển Liên Hương khi ngư dân đang rộn rã vào mùa, tôi vẫn nhớ câu nói bùi ngùi của ông Từ: “Cá đuối trở thành “vàng”, ngư dân ai cũng vui. Nhưng xa khơi tìm cá, đời ngư phủ mong manh lắm”.
Không sớm chịu chết, nó ra sức dùng đôi cánh rộng khoả nước liên hồi, làm chiếc thuyền của ông Từ chao nghiêng như muốn lật úp xuống biển. Hơn một giờ quần nhau với 6 người, con cá đuối mới chịu khuất phục.
Minh Chiến
- Kỹ thuật nuôi tôm, nuôi cá, phòng trị bệnh tôm, cá và các loại thủy sản khác
Các tin mới
Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
Bệnh phân trắng không làm tôm chết nhanh và chết hàng loạt như bệnh đốm trắng hay bệnh gan tụy cấp, nhưng nếu không khống chế sẽ gây ra những thiệt hại to lớn cho người nuôi tôm...
Thông tin nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, nuôi trồng, kỹ thuật, chế biến, nông sản, trồng trọt, chăn nuôi, thị trường, nuôi tôm, nuôi cá, gia súc, gia cầm, việc làm, mua bán, vật tư thiết bị, môi trường, phân bón, thuốc bảo bệ thực vật, thuốc trừ sâu, thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây hoa màu, cây lương thực, cây hoa cảnh, cây thuốc, dược liệu, sinh vật cảnh, phong lan, nông thôn, nông dân, giải trí. All of aquaculture, agriculture, seafood and aquarium: technology, market, services, information and news.