Bắc Giang: Nguy cơ lây lan nhanh dịch bệnh thuỷ sản

Từ đầu tháng 7 đến nay, tại một số vùng nuôi trồng thủy sản tập trung trên địa bàn tỉnh Bắc Giang đã xuất hiện cá chết, gây thiệt đáng kể về kinh tế cho các hộ gia đình. Mặc dù người dân đã sử dụng thuốc để trị bệnh cho cá kết hợp tiêu độc khử trùng nguồn nước nhưng dịch bệnh chưa thể khống chế, nguy cơ lây lan rất cao.

Cá chết do dịch bệnh tại thôn Tĩnh Lộc, xã Nghĩa Trung (Việt Yên).

Những ngày cuối tháng 8, tại vùng nuôi trồng thủy sản tập trung ở thôn Tĩnh Lộc, xã Nghĩa Trung (Việt Yên), cá trong nhiều ao chết nổi lềnh bềnh đang phân hủy bốc mùi hôi thối nồng nặc. Qua trao đổi với ông Nguyễn Văn Quyết, Chủ nhiệm Hợp tác xã Thủy sản Tĩnh Lộc và ông Hoàng Văn Tịnh, trưởng thôn được biết, thôn hiện có hơn 100 hộ dân nuôi cá thịt và cá giống với tổng diện tích khoảng 40 ha mặt nước. Loài cá được nuôi thả chủ yếu là rô phi đơn tính. Hằng năm, nếu chăn nuôi “thuận buồm, xuôi gió”, toàn thôn thu khoảng 400 tấn cá thương phẩm và cá giống, trị giá hàng chục tỷ đồng. Nhiều hộ có thu nhập vài trăm triệu đồng mỗi năm. Tuy nhiên, ba năm gần đây, trong thôn liên tiếp có cá chết gây thiệt hại nặng nề về kinh tế cho các hộ dân.

Đặc biệt, từ tháng 7 đến nay cá rô phi đơn tính chết khắp các ao, hộ ít mất vài chục cân, nhiều lên đến hàng tấn như gia đình ông: Tô Văn Hạnh, Vũ Văn Anh, Nguyễn Thị Hiệp, Nguyễn Thị Bẩy... mỗi hộ chết 4 - 5 tạ cá thịt. Gia đình ông Tô Văn Hoan chết 1 tấn cá giống, hộ ông Vũ Văn Trí chết hơn 6 nghìn con cá giống. Ông Nguyễn Văn Quyết, Chủ nhiệm Hợp tác xã Thủy sản thôn Tĩnh Lộc lo lắng nói: “Hai tháng qua, toàn thôn bị chết khoảng 20 tấn cá thịt và cá giống, thiệt hại hàng tỷ đồng. Đến nay, bệnh trên cá vẫn chưa thể khống chế được”. Theo người dân trong thôn phản ánh, cá trước khi chết có triệu chứng như: mắt lồi và đục, bơi lội không định hướng, xuất huyết ở các gốc tia vây.

Tình trạng này còn xảy ra ở một số xã nuôi cá tập trung như: Minh Đức (Việt Yên), Ngọc Châu, Song Vân, Quang Tiến (Tân Yên), Thanh Lâm, Bảo Đài (Lục Nam), Song Mai (TP Bắc Giang)... Loại cá bị bệnh chủ yếu là cá rô phi đơn tính thương phẩm và cá giống.

Được biết, ngay sau khi phát hiện cá chết, Chi cục Thủy sản (Sở Nông nghiệp và PTNT) phối hợp với Trung tâm Quan trắc, cảnh báo môi trường và phòng ngừa dịch bệnh (Viện nghiên cứu nuôi trồng Thủy sản I) lấy mẫu để xét nghiệm. Kết quả có khoảng 70% mẫu cá có vi khuẩn Streptococus sp ở gan, thận, não.

Theo ông Đoàn Bá Thiêm, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản thì vi khuẩn Streptococus sp gây ra bệnh liên cầu khuẩn ở cá, là tác nhân chính làm cá chết. Ngoài ra, thông số ô xi hòa tan trong nước thấp hơn ngưỡng phù hợp cho cá sinh sống là 6/20 mẫu. Một số mẫu có độ pH, NH3, NH4+ cao hơn tiêu chuẩn. Tại thôn Tĩnh Lộc cả 6/6 mẫu nước xét nghiệm đều có tảo lam độc hại. Theo các nhà khoa học, loại tảo này làm suy giảm chất lượng nước ao, ban đêm, tảo hút ô xi để hô hấp nhả khí các-bon-nic gây độc cho cá. Tại xã Ngọc Châu, Song Vân, Ngọc Thiện (Tân Yên) lượng ô xi hoà tan trong nước ao của một số hộ dân chỉ bằng gần 1/3 so với tiêu chuẩn cho phép.

Ngoài những nguyên nhân trên, thời gian qua, nắng nóng kéo dài, nhiều ngày liên tiếp nhiệt độ trên 30 độ C kết hợp với mưa đột ngột làm cá giảm sức đề kháng. Người dân nuôi cá thâm canh với mật độ dày, lượng chất thải, thức ăn dư thừa trong ao khá cao trong khi việc xử lý nguồn nước bằng vôi bột hay chế phẩm, phòng trừ dịch bệnh chưa được chủ động làm cá dễ mắc bệnh.

Tìm hiểu được biết, nhiều hộ nuôi cá ở thôn Tĩnh Lộc, xã Nghĩa Trung (Việt Yên) và một số xã ở như: Ngọc Châu, Ngọc Thiện (Tân Yên) đã sử dụng phân lợn chưa qua xử lý bằng vôi bột thải trực tiếp xuống ao làm cho nước ao bị ô nhiễm.

Đáng lo ngại, qua khảo sát thực địa, một trong những tác nhân làm cho dịch bệnh lây lan nhanh là do các ao cá liền kề nhau trong khi đa số người dân lấy nước vào ao và tháo nước ra đều chưa sử dụng hóa chất diệt mầm bệnh. Trong thôn có một số hộ vớt cá chết thối đóng vào bao quăng xuống mương máng làm mầm bệnh lây lan, gây ô nhiễm môi trường. Lượng cá giống tại các ao bị bệnh vẫn được vận chuyển đi khắp các địa phương để phục vụ nhu cầu nuôi thả do vậy khả năng dịch bệnh lây lan rất cao.

Để giúp người phòng và chữa bệnh cho cá, Chi cục Thủy sản khuyến cáo các hộ dân dân duy trì mức nước tối thiểu trong ao 1,2 m, tăng cường bơm và phun nước về đêm và sáng nhằm cung cấp đủ lượng ô xi hòa tan. Thay 1/4 - 1/3 nước ao khi có nguồn nước bảo đảm. Định kỳ bổ sung vitamin tổng hợp (Bcomplex và vitamin C) kết hợp khử trùng nước bằng viên sủi TCCA 20 - 30 ngày/lần, liều lượng 1 kg/1.500 – 2.000 m3 nước/lần và sử dụng 2 - 3 kg/100 m3 nước vôi hòa tan và té đều mặt ao.

Khi cá bị bệnh sử dụng thuốc kháng sinh Doxycylin liều lượng 30 g/100 kg cá hoặc Erythromycin 5 - 6 g/100 kg trộn vào cám thả xuống ao cho cá ăn liên tục trong 7 ngày kết hợp khử trùng nguồn nước; bổ sung khoáng chất, không để thức ăn thừa, vớt bỏ cá chết đem chôn, khử trùng bằng vôi bột để bảo đảm vệ sinh.

Thực tế tại thôn Tĩnh Lộc, nhiều hộ dân phản ánh đã sử dụng thuốc kháng sinh điều trị cho cá theo hướng dẫn nhưng sau khi dừng thuốc cá lại tiếp tục chết. Được biết, việc điều trị bệnh cho cá rất khó khăn vì phải thả thuốc xuống ao cho cá ăn nên dễ bị hòa tan. Hơn nữa, nhiều hộ chưa mua đúng thuốc kháng sinh theo khuyến cáo để chữa bệnh cho cá, đồng thời chưa kết hợp áp dụng triệt để các biện pháp khử trùng nguồn nước để diệt mầm bệnh nên cá rất dễ bị nhiễm bệnh trở lại. Ông Nguyễn Quang Ninh, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản phản ánh: “Chi cục Thú y được giao chức năng quản lý, giám sát dịch bệnh trên thủy sản. Thế nhưng hiện đơn vị không có cán bộ chuyên ngành thủy sản do vậy dù biết có dịch bệnh nhưng đơn vị không thể chủ động hướng dẫn các biện pháp điều trị”.

Cá là một trong 3 con được đưa vào Chương trình phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa gắn với xây dựng nông thôn mới của tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2011 - 2015. Hằng năm, nghề nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh mang lại nguồn thu vài trăm tỷ đồng, giải quyết việc làm ổn định cho nhiều lao động nông thôn. Vì vậy, trước tình hình dịch bệnh liên cầu khuẩn trên cá rô phi đơn tính vẫn tiếp diễn như hiện nay, Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh cần khẩn trương chỉ đạo các đơn vị chuyên môn như: Chi cục Thú y và Chi Thủy sản phối hợp với các cơ quan trung ương tiếp tục lấy mẫu xét nghiệm để đưa ra phác đồ điều trị bệnh kịp thời, hiệu quả. Đồng thời cử cán bộ kỹ thuật trực tiếp xuống từng thôn để giám sát, hướng dẫn người dân sử dụng thuốc kháng sinh phù hợp, bảo đảm liều lượng và sử dụng hóa chất, vôi bột khử trùng nguồn nước; vớt cá chết để xử lý, chôn lấp hợp vệ sinh.

Để phòng các bệnh nhiễm khuẩn và phòng mầm bệnh lây lan cho cá, người dân tuyệt đối không đổ cá chết ra kênh mương cũng như không đổ trực tiếp phân súc vật chưa qua xử lý mà phải ủ với 1% - 2% vôi bột trong 5 - 7 ngày trước khi thả xuống ao nuôi.

Đặc biệt, cán bộ thủy sản các huyện có dịch bệnh cần tăng cường hướng dẫn người dân biện pháp điều trị kịp thời.

Hải Minh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005