Cà Mau: Bãi nghêu giống Khai Long: Cần được khai thác bền vững

Mùa nghêu giống ở bãi nghêu Khai Long (xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, Cà Mau) năm nay thất thu lớn bởi kết thúc sớm hơn mọi năm. Đây là nghịch lý hiếm gặp kể từ khi bãi cát vàng ven biển này xuất hiện nguồn lợi nghêu giống tự nhiên. Hiện ngành chức năng Cà Mau đang xúc tiến hướng khai thác hiệu quả, góp phần giúp cộng đồng hưởng lợi, phát triển kinh tế gia đình.

Vùng nghêu Khai Long vắng tanh do nghêu giống hết sớm.

Thất thu mùa nghêu giống

Trở lại thăm bãi nghêu giống Khai Long những ngày đầu tháng 10, xa xa chỉ thấy thấp thoáng vài chiếc xuồng con đi thăm lưới đăng cua, cá kèo giống. Năm trước, cũng vào mùa này, hàng ngàn người hì hục xúc, cào nghêu rôm rả một góc trời… Hỏi thăm vài hộ cào nghêu giống xóm Rạch Thọ mới biết, giữa tháng 6 Âm lịch (khoảng đầu tháng 8-2012), bãi nghêu Khai Long không còn nghêu giống. Dòng người ồ ạt cào nghêu thất thểu trở về nơi xuất phát, tìm kế khác sinh nhai.

Ông Nguyễn Văn Bốn, một người dân cố cựu ở đây vừa chuyển sang nghề đăng cua giống ven sông ấp Rạch Thọ, cho hay: “Mọi năm dứt hột mưa mới hết nghêu giống. Năm nay trời mưa dầm dề muốn thúi đất nhưng bãi Khai Long chỉ có cát. Đãi nghêu cả ngày cũng chẳng có, báo hại gia đình tôi mất gần nửa thu nhập so với năm trước”.

Đó cũng là tình cảnh chung của dòng người cào nghêu năm nay ở xã Đất Mũi. Tại ấp Kinh Đào Tây, nơi có khoảng 90% hộ dân tham gia cào nghêu, quang cảnh buồn bã như cơn mưa chiều tháng 10, nhà nhà thưa người. Mùa nghêu hết sớm, nhiều thanh niên, trai tráng khỏe mạnh bỏ nhà ra thành phố làm thuê. Anh Lê Văn Bon, hộ tham gia cào nghêu giống của ấp này, cho biết: “Mấy năm trước, qua mùa nghêu giống, gia đình tôi dư vài chục triệu đồng. Năm nay mùa nghêu hết sớm, chỉ dư khoảng 20 triệu đồng thôi, làm hùng hục mấy tháng trời mà thu nhập hẻo quá”.

Khoảng 5 năm về trước, dòng người đăng bắt giống thủy sản Đất Mũi tình cờ phát hiện bãi cát Khai Long xuất hiện nguồn lợi nghêu giống tự nhiên, mật độ dày đặc nên ùn ùn khai thác. Như lập địa tự nhiên, năm sau đến lúc mưa dầm, bãi cát ấy tiếp tục xuất hiện nghêu giống và thường kết thúc mùa khai thác vào thời điểm cuối mùa mưa. Thời điểm ấy, dòng người khắp nơi dập dìu xuồng máy về biển Khai Long dựng lều tạm, che chòi để “ăn mót” của trời ban, bất chấp can ngăn của chính quyền sở tại.

Năm nay, tỉnh Cà Mau chủ trương không cấm khai thác nghêu giống mà chỉ cử lực lượng bảo vệ, ổn định tình hình an ninh trật tự nên người dân có cơ hội thỏa sức cào nghêu. Ai nhanh nhẹn, kinh nghiệm thì cào được nhiều và ngược lại. Trớ trêu, mùa nghêu hết sớm, bà con thất thu…

Quy hoạch vùng nuôi nghêu hợp lý

Mới đầu tháng 3 Âm lịch năm nay, bãi Khai Long đã xuất hiện nghêu giống, sớm hơn mọi năm khoảng 1 tháng. Ngoài nghêu còn có sò huyết giống, thứ mà mọi năm hiếm có ở bãi nghêu này. Song, nguồn lợi ấy không duy trì được lâu.

Anh Phan Văn Dũng, Phó ban nhân dân ấp Kinh Đào Tây, cho biết: “Mạnh ai nấy cào, nấy súc thì còn gì là của? Hồi trước họ cào đổ vô vỏ lãi 6m, giờ họ chạy vỏ lớn cả chục thước, thậm chí có người đem luôn cả ghe chở khách đến cào thì chẳng mấy chốc sạch sành sanh”. Nguy hiểm hơn, có nhiều trường hợp không cào kiểu “đãi cát tìm vàng” như mọi khi mà xúc luôn cát đổ vô ghe mang về sàng lọc lại. Qua mùa nghêu, số cát dư đủ để họ xây nhà.

Trong khi đó, ông Lý Hoàng Tiến, Bí thư Đảng ủy xã Đất Mũi, cho biết: “Mình muốn cộng đồng dân nghèo hưởng lợi qua mùa này nên không cấm. Nhưng với kiểu khai thác tận thu bằng nhiều hình thức, không theo quy định nào nên lượng nghêu giống chóng hết là đương nhiên”.

Theo ông Tiến, nguy hại hơn, những hộ xúc cát mang về nhà làm mặt nước bãi Khai Long sâu hơn, lớp cát mỏng hơn, khuấy động vùng trú ngụ nghêu giống nên nguồn lợi ngày càng ít ỏi!

Nhằm khai thác nguồn lợi bãi nghêu Khai Long một cách bền vững, tỉnh Cà Mau đã phê duyệt đề án về “Bảo vệ, phát triển và khai thác hợp lý nguồn lợi nghêu giống tự nhiên ven biển Mũi Cà Mau”. Theo đề án, tỉnh sẽ thành lập 1 hợp tác xã (HTX) quy mô lớn trên cơ sở hợp nhất 16 HTX và ban quản lý vùng nuôi nghêu hiện có, có sự giám sát chặt chẽ của ngành chức năng.

Trong HTX sẽ có các tổ khai thác giống nhằm chấm dứt nạn khai thác bừa bãi, mất an ninh trật tự. HTX cũng thành lập đội bảo vệ, chia làm 8 tổ quản lý và 1 tổ lưu động, lực lượng nòng cốt là các xã viên. Trong tương lai, vùng khai thác nghêu giống cũng được mở rộng trên diện tích khoảng 2.400 ha.

Ông Lê Văn Sử, Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau, cho biết: Nhằm nâng cao tỷ lệ sống, kích cỡ và tăng giá trị nguồn giống tự nhiên, Sở NN-PTNT tỉnh Cà Mau đã quy hoạch khu ương nghêu giống nằm trên lâm phần của Ban quản lý rừng phòng hộ Đất Mũi, với diện tích khoảng 10 ha.

Bên cạnh đó, đề án còn quy hoạch vùng nuôi nghêu thương phẩm khoảng 600 ha. Với cách thức như thế, thời gian không xa, nguồn lợi bãi nghêu Khai Long sẽ được khai thác một cách bài bản, hợp lý, góp phần giúp cộng đồng dân nghèo không đất sản xuất ở Đất Mũi hưởng lợi, phát triển kinh tế gia đình.

Xuân Hạ

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005