Đòn bẩy thu hút đầu tư, phát triển ngành thủy sản ĐBSCL

Trên cơ sở hình thành Trung tâm nghề cá, góp phần thu hút đầu tư, thúc đẩy sự phát triển của ngành thủy sản ĐBSCL. Ảnh: CTV

Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) với lợi thế và tiềm năng lớn trong phát triển thủy sản đã đóng góp quan trọng trong sản xuất và xuất khẩu thủy sản chung của cả nước. Sản lượng nuôi trồng, khai thác thủy sản của vùng liên tục tăng trong nhiều năm qua. Trong đó, sản lượng nuôi trồng chiếm 65% tổng lượng thủy sản nuôi của cả nước. Tuy nhiên, các địa phương trong vùng chưa phát huy hết thế mạnh và thiếu sự hỗ trợ phối hợp giữa các địa phương. Hình thành Trung tâm nghề cá tại TP Cần Thơ tạo cơ sở kết nối tất cả các địa phương trong vùng, khai thác triệt để thế mạnh của tất cả các địa phương, thu hút đầu tư trong và ngoài nước, phát triển toàn diện ngành thủy sản vùng ĐBSCL là một ý tưởng tốt, cần nhanh chóng triển khai thực hiện. Phát triển thủy sản: Còn nhiều thách thức

Theo đánh giá của các nhà chuyên môn, tốc độ tăng trưởng thủy sản của vùng ĐBSCL cao nhưng chưa bền vững. Cụ thể, số lượng tàu thuyền đánh cá tăng nhanh ngoài tầm kiểm soát, cơ khí tàu thuyền, dịch vụ hậu cần còn nhiều yếu kém. Nuôi trồng thủy sản vẫn tiềm ẩn rủi ro, chưa kiểm soát tốt vấn đề thức ăn, con giống, dịch bệnh, ô nhiễm môi trường… Bên cạnh đó, giá cả các mặt hàng thủy sản biến động bất lợi và khó lường. Một trong các nguyên nhân gây nên hiện tượng này là do thiếu tính liên kết vùng trong sản xuất nguyên liệu, chế biến tiêu thụ và không gian quy hoạch, đặc biệt là lĩnh vực thủy sản. Các địa phương đầu tư dàn trải, manh mún và thiếu sự hỗ trợ phối hợp.

Mặt khác, nhu cầu đầu tư trong lĩnh vực thủy sản rất lớn và lĩnh vực này có nhiều khả năng thu hút các nguồn đầu tư nước ngoài ngoài ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, trong bức tranh tổng thể về đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI nói chung tại Việt Nam, việc thu hút vốn đầu tư vào lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thủy sản giữ vị trí rất khiêm tốn. Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giai đoạn 1998 – 2009, FDI vào lĩnh vực nông, lâm, thủy sản là 945 dự án với tổng số vốn gần 4,8 tỉ USD; trong đó, lĩnh vực thủy sản có 139 dự án với tổng vốn đầu tư 357 triệu USD. Điều đáng quan tâm, trong 10 năm trở lại đây, tỷ trọng đầu tư FDI vào lĩnh vực nông nghiệp nói chung đã giảm đáng kể so với giai đoạn trước đó, từ 8% năm 2001 xuống 5,2% vào năm 2007 và chỉ còn hơn 1% trong năm 2011. Trong đó, lĩnh vực thủy sản chỉ thu hút được 310 triệu USD so với con số 357 triệu USD ở giai đoạn 1998 – 2009. Đến nay, FDI trong lĩnh vực thủy sản mới chỉ có khoảng 70 dự án với hơn 310 triệu USD vốn đăng ký tập trung vào các ngành nuôi trồng, chế biến thủy sản, thức ăn, giống… Hầu hết là các dự án có quy mô nhỏ, bình quân chỉ hơn 4,4 triệu USD/dự án.

Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám, những năm gần đây, nguồn vốn đầu tư cho thủy sản có tăng nhưng chưa tương xứng với sự phát triển của ngành. Trong đó, nguồn vốn từ ngân sách nhà nước chủ yếu tập trung vào hạng mục mang tính chất đầu mối, hạ tầng về nuôi trồng và đánh bắt thủy sản. Để ngành thủy sản phát triển, ngoài nguồn vốn từ ngân sách nhà nước cần kêu gọi đầu tư từ các nguồn vốn FDI, ODA, các tổ chức cá nhân trong và ngoài nước.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ, cho rằng: Các sản phẩm xuất khẩu thủy sản hiện tập trung nhiều nhất vào đông lạnh, các dạng sản phẩm khác có nhưng sản lượng không đáng kể. Nếu tập trung vào các sản phẩm này, giá trị xuất khẩu không cao. Vì vậy, cần nghiên cứu sản xuất ra nhiều sản phẩm từ nguồn nguyên liệu thủy sản mà giá trị chất lượng, thương hiệu cao, có thể bán giá cao ra thị trường nâng cao giá trị ngành hàng thủy sản…

Đòn bẩy cho ngành thủy sản ĐBSCL phát triển

Để phát huy tối đa những tiềm năng và lợi thế của thủy sản ĐBSCL, cần có những giải pháp căn cơ để đưa ngành thủy sản trong vùng phát triển theo hướng bền vững. Tư duy mới trong cách tiếp cận về việc xây dựng các chính sách đột phá trong thu hút và quản lý đầu tư nước ngoài sẽ là chìa khóa đánh thức tiềm năng thủy sản của vùng. Theo quy hoạch tổng thể phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030, quy hoạch hình thành 6 trung tâm nghề cá lớn gắn với các ngư trường trọng điểm, các vùng sản xuất nguyên liệu tập trung, các cụm công nghiệp chế biến thủy sản, dịch vụ hậu cần hiện đại. Trong đó có Trung tâm Phát triển thủy sản Cần Thơ gắn với phát triển nuôi trồng thủy sản vùng ĐBSCL.

Tại hội thảo xúc tiến đầu tư trong lĩnh vực thủy hải sản tại khu vực phía Nam (diễn ra tại TP Cần Thơ), Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ, cho rằng: Mỗi địa phương trong khu vực ĐBSCL đều có thế mạnh riêng về phát triển thủy sản. Tuy nhiên, để phát triển thủy sản bền vững đòi hỏi nhiều yếu tố từ khâu sản xuất nguyên liệu, chế biến, xuất khẩu, thị trường. Qua phân tích từng địa phương, TP Cần Thơ hội tụ cả nhiều yếu tố trở thành trung tâm nghề cá của vùng. Trong đó, Cần Thơ giữ vai trò đầu mối, đóng vai trò thúc đẩy phát triển thủy sản trong khu vực dưới sự hỗ trợ của 4 cụm vệ tinh: cụm Kiên Giang – Cà Mau lợi thế về nuôi và giống hải sản, dịch vụ hậu cần nghề cá; cụm An Giang – Đồng Tháp – Vĩnh Long nuôi giống, chế biến thủy sản nước ngọt và các nguyên liệu đầu vào; Tiền Giang – Bến Tre mạnh về nuôi tôm; Trà Vinh - Bạc Liêu – Sóc Trăng thế mạnh về nuôi tôm, chế biến, dịch vụ hậu cần nghề cá. Việc xây dựng trung tâm nghề cá sẽ giúp cho ngành thủy sản ở ĐBSCL phát triển năng động và bền vững, nâng cao chất lượng, sức cạnh tranh, tạo ra thị trường thủy sản có sức hút trong khu vực... Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Vũ Văn Tám nhận định: Ý tưởng đưa ra là hình thành trung tâm phát triển nghề cá ĐBSCL, trong đó, TP Cần Thơ là trung tâm đầu mối kết nối và hỗ trợ các địa phương về mặt khoa học công nghệ, giao thông, đào tạo nhân lực… Đây là ý tưởng phù hợp chỉ đạo của Chính phủ và mong muốn của địa phương. Trên cơ sở quy hoạch, tổ chức lại trong sản xuất, chế biến và xuất khẩu có sự phân công và phối hợp giữa các địa phương và TP Cần Thơ, có định hướng kêu gọi đầu tư. Hiện nay, chúng ta làm chủ khu giống, quy trình nuôi, một phần chủ động về kỹ thuật công nghệ, trong đó có thức ăn. Mong muốn kêu gọi đầu tư là đầu tư vào hạ tầng; trong đó, quan trọng là kêu gọi đầu tư cảng nước sâu tại Cái Cui đã được quy hoạch trong hệ thống cảng biển của Việt Nam. Có đến 65% sản lượng nuôi trồng thủy sản và các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu nằm ở ĐBSCL. Nhưng, để xuất khẩu thủy sản, các doanh nghiệp phải vận chuyển container lên TP Hồ Chí Minh, chi phí cho giao thông rất lớn. Khi có cảng trực tiếp tại Cần Thơ sẽ rút ngắn thời gian và chi phí cho các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản. Bên cạnh đó, cũng cần kêu gọi đầu tư cho các cơ sở nghiên cứu, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng một hội chợ quốc tế thường kỳ về thủy sản ĐBSCL…

Hiện nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã làm việc với nhiều đối tác Hàn Quốc, Singapore, Nhật Bản và một số quốc gia có lợi thế về biển và thủy sản và đề án xây dựng trung tâm nghề cá đang được các quốc gia quan tâm. Khi đề án được Chính phủ chính thức phê duyệt quy hoạch và các địa phương triển khai thực hiện, các quốc gia này sẽ tham gia đầu tư.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Thanh Phương, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Cần Thơ, cho biết: Nguồn nhân lực đóng vai trò quan trọng trong hình thành trung tâm nghề cá và hiện nay đã có bước chuẩn bị. Trường Đại học Cần Thơ đã nhận thức và bắt đầu đi vào hướng đào tạo chất lượng cao, nhập chương trình đào tạo từ Mỹ và vận dụng đào tạo cho sinh viên thủy sản bằng tiếng Anh; liên kiết với Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 2 TP Hồ Chí Minh, Trung tâm Nghiên cứu thủy sản cá nước ngọt ở Cái Bè… tạo mối liên kết trong nghiên cứu phát triển thủy sản…

T.Trinh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005