Nâng cao chất lượng tôm giống nước lợ

Những năm gần đây, số lượng cơ sở sản xuất tôm giống nước lợ giảm mạnh nhưng quy mô sản xuất được mở rộng nên lượng giống cung ứng cho thị trường ngày càng tăng. Do đó, sản lượng tôm giống cơ bản đáp ứng được nhu cầu của các vùng nuôi trong cả nước, nhưng vấn đề chất lượng tôm giống còn nhiều điều chưa yên tâm và cần tập trung giải quyết.

Đáp ứng đủ nhu cầu nuôi

Trong lĩnh vực nuôi tôm nước lợ, tôm sú vẫn là đối tượng chính được nuôi ở các tỉnh phía Nam, trong khi đó tôm thẻ chân trắng được nuôi ở các tỉnh miền Trung, phía Bắc và đang phát triển mạnh ở các tỉnh phía Nam. Tổng diện tích nuôi 2 đối tượng này trong cả nước tính đến hết tháng 10/2012 đạt 657.114 ha, sản lượng tôm thu hoạch đạt 286.242 tấn. Để đáp ứng nhu cầu sản xuất, các vùng nuôi tôm cả nước cần khoảng 30 - 40 tỷ tôm sú giống và 15 - 20 tỷ tôm thẻ chân trắng giống.

Theo Tổng cục Thủy sản, hiện cả nước có 1.529 cơ sở sản xuất giống tôm sú và 185 cơ sở sản xuất giống tôm thẻ chân trắng (tập trung ở các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận, Khánh Hòa, Cà Mau, Bạc Liêu, Kiên Giang), giảm gần 600 cơ sở so với năm 2009. Tuy nhiên, do quy mô các cơ sở sản xuất giống ngày càng được mở rộng nên sản lượng tôm giống ngày càng tăng cao. Năm ngoái, các cơ sản này sản xuất được hơn 37 tỷ con tôm sú giống và gần 30 tỷ tôm thẻ chân trắng giống, so với nhu cầu, lượng giống này đã cơ bản đáp ứng được nhu cầu thả nuôi tôm nước lợ cả nước.

Tuy nhiên, năm nay dịch bệnh gây thiệt hại trên diện rộng nên nhiều hộ nuôi phải thả giống nhiều lần nên lượng giống tiêu thụ nhiều, sản xuất đôi khi không đáp ứng kịp, giá giống tăng cao. Vào thời điểm chính vụ nuôi, giá giống tôm sú lên tới 50 - 70 đồng/con, giống tôm thẻ chân trắng tới 70 - 80 đồng/con. Khi hết vụ thả nuôi chính thì các cơ sở giống hạ giá bán hoặc vẫn giữ nguyên giá bán giống cao nhưng tặng thêm số lượng tôm giống bằng 1,5 - 2 lần (thực tế là giảm giá xuống nhưng làm vậy để giữ thương hiệu và khách hàng).

Chất lượng giống cũng có những bước cải thiện đáng kể với những cơ sở sản xuất giống mang tính công nghiệp quy mô lớn và sự tham gia của nhiều doanh nghiệp nước ngoài. Vấn đề nâng cao chất lượng giống và xây dựng thương hiệu để tăng sức cạnh tranh luôn được các cơ sở sản xuất giống đặc biệt quan tâm. Tuy nhiên, bên cạnh những cố gắng để nâng cao chất lượng giống, vẫn còn một lượng tôm giống chất lượng thấp và một vài cơ sở sản xuất tôm thẻ chân trắng sử dụng tôm bố mẹ từ ao nuôi thịt gây ảnh hưởng đến kết quả nuôi trồng.

Chưa yên tâm về chất lượng

Sản xuất giống tôm nước lợ đã đạt một số kết quả đáng khích lệ, góp phần vào sự phát triển của nghề nuôi tôm cả nước. Tuy nhiên, theo Tổng cục Thủy sản, bên cạnh đó vẫn còn nhiều tồn tại, bất cập trong sản xuất, kinh doanh giống khiến chất lượng tôm giống chưa đảm bảo. Nhiều chuyên gia cũng cho rằng, chất lượng con giống kém là một trong những tác nhân chính gây ra thiệt hại cho 78.796 ha tôm nuôi trong 10 tháng đầu năm 2012 trên cả nước.

Hiện nay, vẫn còn một số cơ sở có quy mô nhỏ, điều kiện hạ tầng không đảm bảo yêu cầu kỹ thuật, công nghệ chưa ổn định, chưa sản xuất được tôm giống sạch bệnh. Tôm sú bố mẹ có nguồn gốc trong nước phần lớn được khai thác ở những vùng biển gần bờ (Rạch Gốc, Cà Mau) nên chất lượng không cao, tỷ lệ đẻ thấp, không được xét nghiệm bệnh.

Tôm thẻ chân trắng bố mẹ được nhập khẩu ở nhiều nơi khác nhau, chất lượng không đồng đều. Tôm giống sản xuất ra không có hồ sơ theo dõi, truy xuất nguồn gốc nên không xác định được dòng tôm giống cũng như không biết được tôm có nguồn gốc từ tự nhiên hay vớt từ ao nuôi tôm thịt. Do đó, phải sau khi con giống được thả nuôi và thông qua tỷ lệ dịch bệnh, tốc độ lớn nhanh hay chậm của tôm nuôi thì mới biết được chất lượng tôm giống là tốt hay xấu.

Công nghệ sản xuất tôm giống ở nhiều cơ sở chưa có quy trình cụ thể, phụ thuộc vào chuyên gia (kỹ thuật viên) nên sản xuất bấp bênh, chất lượng không ổn định. Ngoài ra, một số cơ sở tự chọn, tạo ra tôm bố mẹ không qua khảo nghiệm, kiểm định, tự ý phát tán nên chất lượng giống sản xuất ra chưa đảm bảo. Thậm chí, ở những vùng nuôi tôm sú quảng canh cải tiến vẫn còn phổ biến tình trạng một số cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cung ứng tôm giống cỡ nhỏ, không đạt tiêu chuẩn với giá rẻ hơn so với tôm giống nuôi thâm canh, và còn một lượng giống trôi nổi không kiểm soát chất lượng, không kiểm dịch.

Việc ban hành các văn bản quản lý, các tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia về con giống, điều kiện của các cơ sở sản xuất giống còn chậm gây khó khăn trong công tác quản lý. Công tác quản lý chất lượng con giống còn chồng chéo ở một số địa phương giữa cơ quan quản lý về thủy sản và cơ quan quản lý thú y. Công tác kiểm dịch còn mang tính hình thức hoặc chỉ kiểm tra cảm quan không phát hiện được mầm bệnh trong con giống. Ngoài ra, một số địa phương còn xảy ra tình trạng kiểm dịch, kiểm tra hai lần gây khó khăn cho sản xuất.

Cần tập trung mọi nguồn lực giải quyết

Trước thực trạng trên, để tiếp tục phát huy những kết quả đạt được và cấp bách khắc phục những tồn tại, hạn chế trong sản xuất tôm giống nhằm tạo ra con giống chất lượng tốt, góp phần đưa nghề nuôi tôm phát triển bền vững, tại hội nghị quản lý chất lượng tôm giống do Tổng cục Thủy sản tổ chức tại Bạc Liêu vừa qua, ông Nguyễn Huy Điền - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho rằng cần tập trung mọi nguồn lực để giải quyết yêu cầu cấp thiết này.

Trước hết, cần thiết phải có tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về đàn tôm bố mẹ, chất lượng con giống, điều kiện trại giống và biểu mẫu kiểm tra đánh giá phân loại cơ sở sinh sản nhân tạo, cơ sở ương giống để có cơ sở pháp lý cho công tác quản lý; Quy định quản lý giống thủy sản trong đó hướng dẫn để thực hiện quản lý giống không bị chồng chéo giữa các cơ quan chức năng chuyên môn ở địa phương, xây dựng các định mức kinh tế kỹ thuật trong sản xuất giống.

Cần có quy định chặt chẽ hơn trong việc cấp phép nhập khẩu tôm thẻ chân trắng bố mẹ, trong đó hồ sơ xin phép nhập khẩu yêu cầu phải xác định được dòng bố mẹ, phải có xác nhận của cơ quan quản lý hoặc cơ quan khoa học có thẩm quyền của nước xuất khẩu chứng nhận là dòng chọn giống đảm bảo chất lượng di truyền và sạch bệnh. Tôm chân trắng bố mẹ cũng phải được nhập từ các cơ sở có uy tín, đảm bảo yêu cầu như hồ sơ của cơ quan cấp phép. Đối với tôm sú, việc sử dụng tôm bố mẹ trong sinh sản cần lựa chọn được nguồn tôm khai thác ở vùng biển xa, hoặc nhập khẩu từ những nước có nguồn tôm tự nhiên phong phú như: Châu Phi, Singapo…. Trước khi tôm được đưa vào trại cần được kiểm dịch và bắt buộc phải xét nghiệm các bệnh nguy hiểm.

Phải tập trung nguồn lực cho công tác nghiên cứu cũng như hợp tác quốc tế với các đơn vị có năng lực nhằm chủ động được nguồn tôm bố mẹ các đối tượng tôm sú, tôm thẻ chân trắng có chất lượng cao, sạch bệnh trong nước đáp ứng yêu cầu phát triển nghề tôm bền vững. Khuyến khích các cơ sở có khả năng nghiên cứu chọn tạo đàn bố mẹ hoặc liên kết với các tổ chức, cá nhân nước ngoài có bản quyền để tạo đàn bố mẹ trong nước có giá thành hạ, chất lượng cao nhưng phải tuân thủ các quy định của nhà nước.

Cần có sự liên kết chặt chẽ giữa người nuôi tôm với người sản xuất, kinh doanh tôm giống thông qua những hợp đồng mua bán giống, tăng trách nhiệm của người sản xuất giống và người nuôi trong việc đảm bảo chất lượng con giống, đồng thời giúp cho việc quản lý giống từ nơi sản xuất đến nơi tiêu thụ chặt chẽ hơn.

THÀNH CÔNG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005