3 kịch bản cá tra 2013

Nếu như những năm trước đây, ngành cá tra thường đặt mục tiêu xuất khẩu năm sau cao hơn năm trước về mặt giá trị, thì trong năm nay, lại lựa chọn phương án giảm về giá trị để có sự phát triển bền vững hơn.

Theo VASEP, trong năm 2012, do những khó khăn về vốn, nguyên liệu, thị trường xuất khẩu, giá xuất khẩu giảm mạnh…, nên xuất khẩu cá tra chỉ đạt 1,74 tỷ USD, giảm 3,4% so năm 2011 và không đạt kế hoạch đề ra là 1,8 tỷ USD. Năm 2013, xuất khẩu cá tra vẫn đang tiếp tục phải đối mặt với những khó khăn như trên. Trước tình hình đó, VASEP đã đưa ra 3 kịch bản về xuất khẩu cá tra 2013.

Kịch bản thứ nhất là nếu những khó khăn về vốn được khắc phục ít nhiều, các thị trường xuất khẩu bắt đầu phục hồi trở lại, sản lượng cá nguyên liệu khoảng 1-1,1 triệu tấn (giảm nhẹ so với mức trên 1,2 triệu tấn năm 2012), giá xuất khẩu bình quân được nâng lên 3,4-3,5 USD/tấn. Khi ấy, giá trị xuất khẩu cá tra năm nay có thể đạt mức 1,8 tỷ USD. Tuy nhiên, mục tiêu này không có tính khả thi và cũng không phải là mong muốn của ngành cá tra. Bởi để đạt 1,8 tỷ USD giá trị xuất khẩu, bắt buộc phải giữ sản lượng cá nguyên liệu ở mức cao, lượng cá thành phẩm xuất khẩu cũng phải cao. Mà như thế, sẽ tiếp tục dẫn tới tình trạng khó kiểm soát về chất lượng, giá xuất khẩu trung bình khó có thể tăng lên, qua đó gây áp lực làm suy giảm ngành cá tra trong năm 2014 và những năm sau đó.

Thu hoạch cá tra ở ĐBSCL

Kịch bản thứ 2 là trong quý 1 này, do người nuôi và nhiều doanh nghiệp khó có thể duy trì việc nuôi cá như những năm trước nên sản lượng cá tra sẽ giảm mạnh, chỉ khoảng 100 ngàn tấn. Việc giảm mạnh sản lượng sẽ khiến cho xuất khẩu bị sụt giảm, thiếu hụt nguồn cung cá tra. Khi ấy, giá cá tra có thể được đẩy lên trên thị trường thế giới, kéo giá cá nguyên liệu trong nước tăng theo.

Do đó, các doanh nghiệp và người nuôi sẽ đầu tư nuôi trở lại, nên từ quý 2 trở đi, sản lượng cá tra sẽ tăng lên. Nếu người nuôi và doanh nghiệp có khả năng tiếp cận nguồn vốn ngân hàng một cách dễ dàng hơn so với năm 2012, lượng cá xuất khẩu và giá cá xuất khẩu tăng lên trong nửa cuối năm nay, giá trị xuất khẩu cá tra có thể đạt 1,5 tỷ USD. Nếu so với giá trị xuất khẩu năm 2012 và so với mục tiêu về giá trị xuất khẩu trong kịch bản thứ nhất, thì mức 1,5 tỷ USD rõ ràng là thấp hơn nhiều. Nhưng theo VASEP, trong bối cảnh ngành cá tra đã đi xuống rất nhiều như bây giờ, thì đây lại là một mức xuất khẩu khả quan, giúp lấy lại giá trị cho cá tra, tạo cơ hội cho cả ngành hàng tự cơ cấu lại hoạt động sản xuất và xuất khẩu theo hướng cân bằng cung – cầu.

Kịch bản thứ 3 là các doanh nghiệp nhỏ và người nuôi nhỏ lẻ vẫn tiếp tục khó khăn về vốn như trong năm 2012. Những khó khăn khác cũng chưa được giải quyết. Khi ấy, diện tích và sản lượng cá nguyên liệu có thể giảm tới 50% so với năm ngoái, gây ra tình trạng thiếu hụt nguyên liệu một cách trầm trọng. Do đó, giá trị xuất khẩu cá tra cả năm nay chỉ có thể đạt ở mức khá thấp là 1,2 tỷ USD. Nếu sản xuất và xuất khẩu cá tra đi theo kịch bản này, thì năm 2013 có thể sẽ là một năm mà ngành cá tra tạm thời chững lại để điều chỉnh sự phát triển quá nóng và thiếu quy hoạch trong thời gian qua, từ đó tiến tới phát triển bền vững với mục tiêu xuất khẩu cá tra với đúng giá trị thực của nó.

Như vậy, có thể thấy, về xuất khẩu cá tra năm nay, VASEP nghiêng về phía có thể giảm mạnh sản lượng và giá trị để tạo cơ hội cơ cấu, tổ chức lại ngành hàng theo hướng phát triển bền vững hơn. Nhiều doanh nghiệp cũng đồng tình với việc nên cắt giảm sản lượng cá tra nguyên liệu. Ông Trần Duy Hiển, GĐ Cty TNHH Lê Như Brothers, cho rằng cần chính thức thông báo với thị trường là Việt Nam sẽ giảm sản lượng cá tra còn 1 triệu tấn/năm trong 5 năm tới để tái cơ cấu ngành, ổn định chất lượng và bảo vệ môi trường. Cũng theo ông Hiển, cần phải thực hiện những giải pháp khác để khôi phục giá trị cá tra. Chẳng hạn, Nhà nước cần tiến hành làm ngay tiêu chuẩn cá tra Việt Nam cụ thể là tiêu chuẩn VietGAP (nên dựa theo tiêu chí của GlobalGAP và ASC). Khi có tiêu chuẩn cho sản phẩm cá tra thì các công ty thương mại phải bán đúng giá theo từng tiêu chuẩn chất lượng.

Nhà nước cũng nên cấm sử dụng hóa chất phụ gia trong chế biến cá tra như ngành cá hồi Na Uy đã làm. Bởi lạm dụng chất tăng trọng nên cá tra xuất khẩu có rất nhiều giá. Nếu các nhà máy không lạm dụng chất tăng trọng thì giá sẽ không chênh lệch vài chục cents/kg như hiện nay. Nhà nước cần xem lại có nên cấm xuất khẩu cá tra Untrimmed (cá thịt đỏ) vì đây là tác nhân góp phần giảm giá trị cá tra. 10 năm trước Việt Nam chỉ xuất khẩu cá tra loại well trimmed (cá thịt trắng). Nhưng mấy năm nay, Việt Nam lại xuất khẩu cá tra loại Untrimmed khiến sản lượng nuôi tăng đột biến.

Hiện nay thị trường tiêu thụ cá tra loại Untrimmed đã co hẹp lại. Mặt khác, sản xuất và xuất khẩu cá tra loại Untrimmed là đi ngược lại với chủ trương đưa hàm lượng giá trị gia tăng vào cá tra. Đây là kết quả của việc chúng ta cứ mãi chạy theo sản lượng nên mới làm cá tra thịt đỏ giá rẻ.

SƠN TRANG

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005