Nguồn tin: Vietnamplus, 06/03/2013
Ngày cập nhật:
9/3/2013
Hai gã "gàn" thoát nghèo bằng mô hình nuôi cá hồi trên đỉnh Xà Phìn. (Ảnh: Hùng Võ/Vietnam+)
Gần 50 tuổi mới tốt nghiệp hệ bổ túc Trung học phổ thông, song bằng sự táo báo, hai gã “gàn” người Dao, Tày vốn không hề quen biết đã vượt hàng chục km đường rừng, tìm đến nhau để cùng góp sức, góp vốn “khuất phục” loài cá quý tộc để chúng sinh sôi nảy nở trên đỉnh Xà Phìn.
Sau gần 6 năm “ăn ngủ” cùng cá, giờ đây, mô hình nuôi cá hồi trên độ cao gần 2.000m so với mặt nước biển của ông Đặng Văn Chạy và Nguyễn Mạnh Hùng ở thôn Xà Phìn, xã Phương Tiến (Vị Xuyên, Hà Giang) cũng đã đến ngày thu hoạch.
Đánh bạc trên sườn non
Năm nay đã 47 tuổi, nước da rám nắng, dáng người mảnh khảnh, song trông “gã” nông dân “gàn dở” dân tộc Dao Đặng Văn Chạy vẫn còn trai tráng lắm.
Bên cạnh chén trà Shan Tuyết còn hơi nóng, ông Chạy hồ hởi nói với chúng tôi về duyên cớ theo nghiệp nuôi cá hồi cũng như ý tưởng thành lập mô hình này trên đỉnh Xà Phìn.
Khởi đầu hàng chục chuyến “dò la” bằng xe máy, vượt qua hơn 300 km đường rừng gian nan và vất vả, hai “gã gàn” cứ thế cặm cụi tới Lào Cai, nơi mô hình cá hồi đang phát triển tốt, để học hỏi kinh nghiệm, “nuôi” khát vọng thoát nghèo.
Giọng nói trầm ngâm, ông Chạy chia sẻ: “Từ thông tin trên đài báo, tôi và anh Hùng tìm đến nhau, cùng bàn bạc rồi tự hỏi ‘nuôi cá hồi lợi nhuận cao, tại sao mình không thử sức?’ Đơn giản thế, rồi chúng tôi đánh liều ‘gàn dở’ một lần…”
Ông Chạy vẫn nhớ như in những ngày đầu đào ao, thả cá trên đỉnh núi, bà con trong vùng đều kháo nhau rằng ông quá bộc phát, bị gàn dở, rồi mơ tưởng hão huyền về giấc mộng làm giàu từ loài cá hồi mà cả tỉnh Hà Giang chưa một ai dám nghĩ tới.
Bỏ qua mọi dị nghị, hai “gã” vẫn tất tả bước vào công đoạn đào ao, tìm nguồn dẫn nước suối, thuê xe sang Lào Cai mua hơn 1.000 con cá giống về nuôi thử nghiệm.
Tuy nhiên, vì cá hồi chỉ sống được ở nơi nước lạnh, sạch, lại dễ mắc bệnh nấm. Bên cạnh đó, loài này đòi hỏi 100% nguồn thức ăn thu mua từ Đà Lạt, lại vận chuyển tốn kém nên để thực hiện ước mơ nuôi cá hồi trên đỉnh núi Xà Phìn cũng không mấy dễ dàng.
“Biết là phần trăm thất bại nhiều hơn, song tôi và anh Hùng vẫn khát khao lắm. Chẳng nhẽ ở tỉnh Hà Giang lại không một ai ‘khuất phục’ đươc loài cá hồi này?,” ông Chạy đặt ra câu hỏi.
Quả quyết gắn nửa cuộc đời còn lại với công việc nuôi cá, ngày ngày hai ông dồn công sức chăm từng con cá, rồi cùng thức trắng đêm trăn trở với hy vọng: Nếu ông trời cho, cá phát triển tốt để thoát nghèo.
Sau 1 năm nuôi thử nghiệm, cá bắt đầu sinh trưởng tốt. Tuy nhiên, chưa kịp giăng lưới thu hoạch, thì tai hoạ ập đến, bể nuôi cá do xây không đảm bảo nên đã vỡ bung. Vì thế, gần 1.000 con cá hồi có trọng lượng hơn 5 lạng đã trôi ra sông ra suối.
Mất trắng ngay từ lần đầu nuôi thử nghiệm, thiệt hại kinh tế lên đến vài trăm triệu đồng, khiến hai gã nông dân “gàn” ôm nhau khóc như con trẻ. “Nuôi cá hồi khó vậy sao, chẳng nhẽ mình phải bỏ cuộc... Không, mình sẽ thành công,” ông trăn trở và lại tiếp tục cuộc hành trình vẫn còn dang dở.
“Khuất phục” loài cá quý tộc
Cuối năm 2008, sau lần nuôi thử nghiệm thất bại, ông Chạy và ông Hùng quyết định tín chấp nhà ở, vay 200 triệu đồng từ Ngân hàng Agribank Chi nhánh Thanh Thủy (Hà Giang) với lãi suất ưu đãi 1,2% để xây dựng hệ thống bể kiên cố. Tất cả các bể có hệ thống nước ra, vào liên tục, đảm bảo nguồn nước sạch quanh năm...
Theo ước tính của ông Chạy, tổng chi phí xây dựng bể lên đến hơn 200 triệu đồng. Khi ổn định hệ thống bể nuôi, hai ông quyết định mua tiếp 4.000 con cá hồi giống về chăm sóc.
Tuy nhiên, do kỹ thuật nuôi vẫn còn hạn chế nên cá cứ chết dần, chết mòn. Không nản chí, các ông lại quyết tâm mua thêm 6.000 con cá giống.
“Cứ vừa nuôi vừa đánh đường đi sang Lào Cai học kinh nghiệm nên đàn cá chết nhiều lắm. Riêng tiền cá giống đã mất 25.000/con, tiền thức ăn cho cá thì đắt đỏ với 60.000/kg, chưa kể tiền mua muối ‘tắm’ cho cá, rồi tiền thuốc phòng bệnh,” ông Chạy tần ngần kể.
Rút kinh nghiệm từ những lần thất bại trước, ông Chạy và ông Hùng quyết định vay Ngân hàng thêm 40 triệu để thuê 2 công nhân làm việc cả ngày, trong đó có 1 công nhân kỹ thuật có 5 năm kinh nghiệm nuôi cá hồi được thuê từ Sa Pa, tỉnh Lào Cai.
Uống ngụm chè, rồi ông Chạy cười bảo: “Những lứa trước thất bại là do lỗi kỹ thuật. Với lại, cũng chỉ vì chúng tôi không có nhiều thời gian chăm sóc cho con cá. Còn từ ngày có cán bộ kỹ thuật chuyên nghiệp, anh em tôi yên tâm hơn nhiều, những lứa cá mới cũng phát triển rất tốt.”
Cũng theo ông Chạy thì từ ngày nuôi loài cá quý tộc, thành công ít, thất bại nhiều. Tuy vậy, gần 6 năm nuôi cá, đến nay hai ông cũng đã thu hoạch được 5 - 7 lứa, trả hết nợ nần.
“Tính ra, với thu nhập từ 700 - 800 triệu đồng/lứa, trừ mọi chi phí, mỗi năm chúng tôi cũng lại được 300 - 400 triệu đồng,” ông Chạy hồ hởi khoe.
Hiện, hai ông đã có 4 bể nuôi, tương ứng 400 mét vuông với khoảng 10.000 con cá với nhiều lứa khác nhau, đảm bảo nguồn cung cho thị trường trong và ngoài tỉnh.
Theo tính toán của anh Chạy thì chi phí chăm sóc, mua thức ăn, thuốc cho 10.000 con cá hồi trưởng thành đến lúc bán mất khoảng 800 triệu đồng. Tuy nhiên, nếu lượng cá thu hoạch đạt từ 70 đến 80% tổng số cá thả với trọng lượng khoảng 1 kg thì lãi vẫn rất lớn.
Ông Viên Nguyên Duyến, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Phương Tiến đánh giá: “Nuôi cá hồi trên đỉnh Xà Phìn là một việc làm hết sức táo bạo. Bản thân anh Chạy và anh Hùng nuôi cá hồi cũng rất bộc phát, song bằng sự cố gắng và ham học hỏi nên đã gặt được thành quả đáng mừng.”
Cũng theo ông Duyến, tính đến thời điểm này Hà Giang mới chỉ có duy nhất ông Chạy và ông Hùng nuôi thành công mô hình cá hồi thoát nghèo ở trên trời Tây Côn Lĩnh. “Đây cũng là hai con người ‘gàn dở’ nhất tỉnh mà chúng tôi đáng phải khen ngợi” ông Duyến thật thà.
Hùng Võ
- Kỹ thuật nuôi tôm, nuôi cá, phòng trị bệnh tôm, cá và các loại thủy sản khác
Các tin mới
Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007:
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
Bệnh phân trắng không làm tôm chết nhanh và chết hàng loạt như bệnh đốm trắng hay bệnh gan tụy cấp, nhưng nếu không khống chế sẽ gây ra những thiệt hại to lớn cho người nuôi tôm...
Thông tin nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản, nuôi trồng, kỹ thuật, chế biến, nông sản, trồng trọt, chăn nuôi, thị trường, nuôi tôm, nuôi cá, gia súc, gia cầm, việc làm, mua bán, vật tư thiết bị, môi trường, phân bón, thuốc bảo bệ thực vật, thuốc trừ sâu, thức ăn thủy sản, thức ăn chăn nuôi, cây ăn quả, cây công nghiệp, cây hoa màu, cây lương thực, cây hoa cảnh, cây thuốc, dược liệu, sinh vật cảnh, phong lan, nông thôn, nông dân, giải trí. All of aquaculture, agriculture, seafood and aquarium: technology, market, services, information and news.