Quảng Bình: Nuôi tôm trên cát: Nông dân và doanh nghiệp lao đao

Trong những năm qua, hoạt động nuôi tôm trên cát ở tỉnh Quảng Bình phát triển khá mạnh đã giải quyết việc làm cho hàng trăm lao động và giúp nhiều người vươn lên khá giả. Tuy nhiên, kết thúc mùa vụ 2012, nhiều người nuôi tôm trong tỉnh đang lâm vào cảnh lao đao bởi có trên 160 ha nuôi bị mất trắng vì dịch bệnh. Điều đáng nói, không chỉ các hộ nuôi nhỏ lẻ gặp khó khăn mà các doanh nghiệp nuôi tôm cũng đang điêu đứng...

Dịch bệnh tràn lan...

Theo thống kê của Sở NN - PTNT tỉnh, năm 2012 toàn tỉnh có diện tích nuôi tôm trên cát là 290,34 ha và đối tượng nuôi chủ yếu là tôm thẻ chân trắng, trong đó thành phố Đồng Hới là địa phương có diện tích lớn nhất với 92 ha, Bố Trạch có 72,19 ha, Lệ Thủy 62,7 ha, Quảng Ninh 40 ha và Quảng Trạch 23,45 ha.

Toàn tỉnh có 96 cơ sở tham gia nuôi tôm trên cát với quy mô, diện tích khác nhau gồm: 86 cơ sở hộ gia đình và 10 Công ty TNHH, doanh nghiệp tư nhân. Các doanh nghiệp tiêu biểu trong hoạt động nuôi tôm như: Công ty cổ phần Đức Thắng, Công ty TNHH Thanh Hương, Công ty Phú Thành Đạt, Doanh nghiệp Toàn Tâm, Công ty TNHH thủy sản Hưng Biển... Hầu hết các doanh nghiệp và hộ nuôi tôm trên cát đã tâm huyết đầu tư nguồn vốn cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, kỹ thuật nuôi và tìm chuyên gia để hướng dẫn kỹ thuật trong quá trình sản xuất.

Vụ nuôi năm 2012, diện tích thả nuôi cả năm đạt 393,8 ha (cả 3 vụ) với lượng giống thả là 401 triệu con. Nhưng khi tôm mới được khoảng 20 ngày đến 65 ngày tuổi thì bị dịch bệnh. Trên địa bàn tỉnh đã có 240,6 ha tôm nuôi bị dịch bệnh (chiếm 20,34% diện tích nuôi tôm), riêng diện tích bị dịch bệnh trên vùng cát tăng đột biến là 159,35 ha.

Trong số diện tích đó, tôm chết vì nhiễm dịch bệnh do hội chứng hoại tử gan tụy là 133,6 ha, còn lại là đốm trắng 25,65 ha. Đối với bệnh đỏ thân, đốm trắng được xác định nguyên nhân nên các cơ sở nuôi đã xử lý kịp thời, hạn chế sự lây lan.

Trong khi đó, hội chứng hoại tử gan tụy trên cả tôm sú và tôm thẻ chân trắng với biểu hiện dễ nhận thấy là tôm ngừng ăn, bơi chậm, vỏ mỏng, màu tôm nhợt nhạt, gan tụy có biểu hiện sưng, nhũn và chết hàng loạt vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu để khắc phục.

Thêm vào đó, nguy cơ bùng phát dịch bệnh càng cao khi tôm nuôi ở các ao môi trường nước có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, oxy hòa tan thấp, độ mặn cao và các cơ sở nuôi không báo với Chi cục thú y khi tôm bị dịch bệnh để xử lý theo phương án phòng chống dịch bệnh mà tự ý xả nước ra môi trường bên ngoài nên dịch lan nhanh chỉ trong một thời gian ngắn và gây chết hàng loạt nhiều ao tôm.

Hộ nuôi và doanh nghiệp “khóc ròng”

Ông Trần Vĩnh Dũng, Giám đốc Công ty TNHH thủy sản Hưng Biển (Đồng Hới) cho biết, công ty có diện tích nuôi là 15 ha với 22 ao nuôi tôm, 2 ao xử lý nước và 2 ao chứa lắng, có tổng vốn đầu tư trên 33 tỷ đồng. Năm 2012, công ty đã xuống giống 2 lượt với khoảng 45 triệu con giống trên cả 22 ao (tổng hai vụ là 44 ao). Do thời tiết khí hậu có nhiều chuyển biến thất thường nên tôm bị dịch bệnh tràn lan trên quy mô 26 ao, khi tôm chết thường đang ở giai đoạn từ 40-60 ngày tuổi trở lên và chủ yếu là bị hoại tử gan tụy. Số ao còn lại sản lượng không cao và bán với giá thấp nên doanh thu trong năm chỉ đạt trên 8,6 tỷ đồng. Trong khi đó, chi phí cho thức ăn, thuốc và hóa chất, điện, khấu hao tài sản, lệ phí các loại... đã lên đến gần 25 tỷ đồng. Như vậy là công ty đã lỗ trên 16 tỷ đồng.

Một số cơ sở nuôi tôm trên cát chưa chú trọng đến quy hoạch nên gây nguy cơ mất an toàn cho môi trường.

Không ngoại lệ, Công ty cổ phần Đức Thắng (Đồng Hới), một doanh nghiệp kinh doanh lĩnh vực nuôi tôm trên cát cũng đang có hoàn cảnh tượng tự. Được thành lập và đi vào hoạt động từ đầu năm 2005, đến nay, công ty đã đầu tư xây dựng được 60 ha, có 90 ao nuôi tôm với tổng mức đầu tư trên 90 tỷ đồng. Song trong năm 2012, đơn vị đã thiệt hại ước tính khoảng 30 tỷ đồng.

Ông Nguyễn Văn Sỹ, Giám đốc Công ty cho biết, lần đầu tiên sau 8 năm nuôi tôm, kết quả sản xuất kinh doanh của công ty không đạt kế hoạch, trong 3 đợt thả nuôi với số lượng 120 triệu con tôm giống thì cứ “thả xuống là chết”. Số ao còn lại thu hoạch vớt vát được thì giá tôm bán thấp, trung bình 70 triệu đồng/tấn (thấp hơn 15 - 20 triệu đồng/tấn so với năm ngoái) đã gây thiệt hại nặng nề cho công ty. Các doanh nghiệp nuôi tôm trên cát như Doanh nghiệp Toàn Tâm (Quảng Ninh), Công ty TNHH Thanh Hương (Lệ Thủy), DNTN Tĩnh Phương (Đồng Hới)... cũng chịu chung cảnh “khóc ròng” vì đều thua lỗ từ 6 đến vài chục tỷ đồng.

Đây là thực trang chung của cả doanh nghiệp và nhiều hộ nuôi tôm trên cát ở địa bàn tỉnh trong năm 2012. Ông Trần Đình Du, Phó giám đốc Sở NN và PTNT cho biết, chưa bao giờ vùng nuôi tôm trên cát của tỉnh bị thất bại như năm vừa qua, gần 70% trong số diện tích nuôi thâm canh bị thiệt hại, số còn lại thì bán giá thấp nên hầu hết các cơ sở đều bị thua lỗ nặng, cá biệt có nhiều hộ nuôi và doanh nghiệp gần như đứng bên bờ vực phá sản.

Và những tồn tại đáng lo ngại

Xuất phát từ thực tế kinh doanh, sản xuất của các hộ nuôi và doanh nghiệp cho thấy, hiện nay chất lượng tôm giống cung ứng và dịch vụ để thả nuôi khó kiểm soát. Năm 2012, lượng tôm giống thả nuôi 702 triệu tôm giống (riêng trên cát là 401 triệu con, chiếm tỷ lệ 57,2% lượng tôm giống thả nuôi toàn tỉnh) nhưng đã có 118 triệu tôm giống không có kiểm dịch. Bên cạnh đó, một số cơ sở nuôi là doanh nghiệp, công ty đều chọn mua giống từ các trại giống ngoại tỉnh phía Nam, có thương hiệu, uy tín như: Công ty Việt Úc, Công ty cổ phần Bình Định, Bình Thuận... song cũng có nhiều cơ sở vẫn mua tôm giống cỡ nhỏ, không đạt tiêu chuẩn, hoặc mua phải những lô tôm giống bị nhiễm khuẩn, chất lượng thấp nên tiềm ẩn nguy cơ bùng phát dịch bệnh.

Ngoài việc khó kiểm soát thì tôm giống trên thị trường lại không bảo đảm chất lượng, ngay cả đối với những đơn vị được xem là uy tín. Minh chứng rõ nét nhất là qua báo cáo tình hình nuôi tôm nước lợ năm 2012 của Tổng cục Thủy sản - Bộ NN và PTNT, kết quả phân tích 203 mẫu tôm giống từ 53 trại sản xuất tôm giống ở các tỉnh Phú Yên, Bình Định, Khánh Hòa và Ninh Thuận cho thấy, 53,8% mẫu bị nhiễm khuẩn, trong đó phổ biến là các loại khuẩn đã gặp nhiều trong các mẫu bệnh phẩm hội chứng hoại tử gan tụy.

Công tác quy hoạch, quản lý vùng nuôi trên cát không được cơ quan chức năng quan tâm. Nhiều cơ sở nuôi không có ao chứa, xử lý nước cấp và chưa dành diện tích để xử lý nước thải. Cụ thể, trong 96 cơ sở nuôi tôm trên cát chỉ có 31 cơ sở thực hiện lập báo cáo đánh giá tác động môi trường và cam kết bảo vệ môi trường trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Chưa kể, nhiều cơ sở mặc dù lập báo cáo nhưng không thực hiện đúng như quy hoạch và báo cáo đánh giá tác động môi trường được duyệt. Nhiều vùng nuôi như: Quảng Xuân, Quảng Thọ (Quảng Trạch) hình thành và phát triển tự phát nên ao hồ đầu tư xây dựng thiếu khoa học, gây nguy cơ mất an toàn cho môi trường.

Đáng nói, hội chứng hoại tử gan tụy xảy ra đối với tôm nuôi trên diện rộng nhưng công tác quản lý, phòng, chống dịch giữa người với chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng còn chậm trễ, thiếu chặt chẽ và bị động. Đa số người nuôi tôm thiếu kinh nghiệm về quản lý môi trường trong nuôi trồng thuỷ sản nên hiện tại việc xả thải nước ao nuôi tôm còn tuỳ tiện. Có cơ sở xả thải trực tiếp ra khu vực ven biển, cạnh nguồn nước cấp, là nguyên nhân lây nhiễm bệnh theo nguồn nước. Nhiều trường hợp cơ sở phát hiện và xử lý dịch bệnh trên tôm nuôi chậm nên người nuôi tự do xả thải nước ở ao tôm bị bệnh ra môi trường chung làm dịch bệnh tràn lan.

Ngoài ra, thị trường tiêu thụ bấp bênh, giá thành sản xuất cao nhưng giá bán lại tụt dốc... làm người nuôi tôm phải gánh chịu thiệt hại, khiến cả người nuôi tôm lẫn các doanh nghiệp đều rơi vào tình cảnh “dở khóc, dở mếu”.

N. L

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005