Nuôi cá chiên lồng ở Thái Hòa (Tuyên Quang)

Với ưu thế “Cận lộ, cận giang”, nhất là tận dụng dòng sông Lô chảy qua với nhiều loài cá quý hiếm tự nhiên, người dân Thái Hòa (Hàm Yên - Tuyên Quang) đã đánh bắt và chuyển sang nuôi thử nghiệm những giống cá đặc sản, có giá trị kinh tế cao. Giờ thì riêng khoản nuôi cá chiên lồng trên sông Lô đã trở thành “nghề hốt bạc” của nhiều hộ nông dân nơi đây.

“Kiện tướng” nuôi cá

Nhắc đến chuyện nuôi cá chiên lồng, có lẽ ít ai ở Thái Hòa “vượt mặt” được ông Phạm Văn Bình, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Bình Thuận. Ông Bình chừng 60 tuổi, dáng người nhỏ thó, nói liên tục, da đen cháy - minh chứng cho những tháng ngày bám sông nuôi cá quý.

Ông Bình bảo: “Cách đây chừng 4 - 5 năm, khi nghề đánh bắt cá trên sông đang thịnh, nhiều người đánh bắt được những con cá chiên có cân nặng trên 3 - 4 kg. Thời ấy, những con cá khủng như vậy cũng đã bán được giá trên 200 nghìn đồng/kg nên nhiều người ham, bám sông ngày đêm, thậm chí một số người sử dụng cả kích điện khiến những người sống ven sông như chúng tôi bắt đầu lo lắng và suy nghĩ liệu một vài năm nữa, những giống cá quý như vậy có còn không? Rồi trong một lần xem trên VTV2 thấy phổ biến chương trình nuôi cá chiên trong lồng tại Thanh Hóa, một vài người - trong đó có tôi - học làm theo. Giống cá chiên thì đánh tiếng đặt mua ở những người thả lưới trong thôn, trong xã, rồi nhờ cả người quen đặt mua ở Nà Hang hoặc Bắc Mê (Hà Giang), hoặc Việt Trì (Phú Thọ)…”. Năm 2009, ông Bình đặt lồng nuôi 140 con cá chiên có xuất xứ tạp chủng như vậy. Mỗi con khi ấy cân nặng chừng 3 - 4 lạng, sau 14 tháng nuôi mỗi con khi xuất bán có cân nặng từ 2,6 đến 3 kg, giá bán trên 300 nghìn đồng/kg. Riêng năm đầu tiên, số tiền gia đình ông bán cá đã bù đủ số vốn hơn 100 triệu đồng tiền làm lồng bè.

Ông Phạm Văn Bình, Bí thư chi bộ, trưởng thôn Bình Thuận bên lồng cá chiên của gia đình.

Nghe cách ông Bình chăm cá mới thấy ông thuộc tính nết cá như thế nào. Ông Bình so sánh, một năm bám sông nuôi cá bằng ba năm nuôi lợn trên bờ. Ông ham lắm, không nuôi theo kiểu tự học tự làm mà nuôi theo kiểu đầu tư, tích lũy dần kinh nghiệm. Ông tính toán, trong thời gian một năm nuôi cá, chỉ có khoảng 200 ngày cá ăn. Để không tốn thức ăn, ông đóng máng ăn để căn chỉnh nguồn thức ăn cho cá, nếu sau một ngày lượng cá trong máng ăn còn thừa, ông sẽ rút bớt thức ăn, nhưng nếu quá nửa ngày mà lượng thức ăn đã hết thì phải tăng lượng thức ăn lên. Đặc biệt, thời điểm cá chiên còn nhỏ, ông trộn Vitamin C với cá con để đàn cá tăng sức đề kháng, phòng chống dịch bệnh. Cách trộn của ông cũng khác với những người nuôi cá khác: Ông không trộn Vitamin C lẫn với thức ăn của cá mà ông bón vào miệng từng con để viên C không tan, không mất giá trị khi bị thả xuống nước. Ông Bình cười bảo, nhiều lúc nghĩ lại thấy mình chăm sóc cá còn hơn chăm con lúc chúng bị ốm bị đau. Có lẽ nhờ thế mà chỉ duy nhất ông Bình nuôi được cá chiên cân nặng trên 3 kg chỉ sau 14 tháng. Ông Bình bảo, câu của các cụ ngày xưa “Muốn giàu nuôi cá…” so với nuôi cá chiên thì quá đúng! Riêng như gia đình ông có 6 lồng cá, 1 năm chỉ tốn khoảng vài triệu đồng tiền mua cá con làm thức ăn cho 3 tạ cá chiên nhưng lãi trên 128 triệu đồng.

Không lo ế, chỉ lo…

Từ một vài hộ đầu tiên, giờ Thái Hòa đã có 45 hộ nuôi 106 lồng cá chiên, tập trung chủ yếu ở các thôn Ba Luồng, Bình Thuận. Ông Trần Văn Đoan, thôn Ba Luồng bảo, trước khi nuôi cá chiên, gia đình ông nuôi cá trắm, cá rô phi... nhưng hiệu quả kinh tế thấp. Trăn trở với nghề nuôi cá, ông đã tìm hiểu trên ti vi, sách báo thấy cá chiên là loài cá quý hiếm, có giá trị kinh tế cao nên ông quyết định nuôi thử. Năm đầu mọi thứ đều rất khó khăn, ông phải mua gom từng con cá giống từ những người thuyền chài, đánh bắt cá trên sông Lô và lên tận Yên Bái để tìm nguồn thức ăn cho cá, trong khi kinh nghiệm nuôi cá chiên cũng hạn chế. Một lồng cá chiên nuôi thử nghiệm thu về 40 triệu đồng. Nhận thấy lợi ích lớn về kinh tế nên gia đình ông quyết định chuyển tất cả 4 lồng đang nuôi cá trắm sang nuôi cá chiên...

Giờ sở hữu 5 lồng cá chiên, năm cao nhất gia đình ông Trần Văn Đoan thu về 200 triệu đồng, trừ mọi chi phí còn lãi 150 triệu đồng. Chia sẻ về kinh nghiệm nuôi cá chiên, ông Đoan bộc bạch, so với những loại cá thông thường, như cá trôi, cá trắm, cá mè... thì cá chiên ăn ít hơn, dễ nuôi và hiệu quả kinh tế cao hơn. Thức ăn chủ yếu của cá chiên là các loại cá tép nhỏ và trung bình. Từ tháng 3 đến tháng 8 cá nhanh lớn, khoảng 2 đến 3 ngày cho cá ăn một lần, vào mùa đông cá chậm lớn khoảng 7 đến 10 ngày cho ăn một lần. Ông Đoan khẳng định, hiện đầu ra cho sản phẩm cá chiên lồng rất ổn định, các nhà hàng từ Việt Trì, Hà Nội đều đã đặt hàng với những chủ lồng cá ngay từ khi thả cá nuôi với giá dao động từ 340 nghìn đồng đến 420 nghìn đồng/kg tùy con to nhỏ. Gì chứ so với các con vật nuôi khác lúc thì lo đầu ra không có, lúc lại lo chuyện lên giá xuống giá thì người nuôi cá chiên cứ... từ từ mà hưởng lợi.

Anh Nguyễn Công Lý, Chủ tịch UBND xã Thái Hòa khoe, đầu năm vừa rồi, trong Lễ hội Động Tiên ở Yên Phú, đặc sản của Thái Hòa mang đến với hội chợ chính là cá chiên. Mục đích của bà con trong xã khi đem cá đến chỉ là trưng bày, giới thiệu sản phẩm. Tuy nhiên ngay trong buổi sáng khi hội chợ diễn ra, đặc sản của Thái Hòa đã được bán với giá 500 nghìn đồng/kg. Để hiệu quả của mô hình này lan rộng và phát triển, UBND xã đã giao cho Hội Nông dân xã làm dự án phát triển mô hình chăn nuôi cá lồng trong toàn xã. Đồng thời, UBND xã cũng đã phối hợp với Trung tâm Thủy sản tỉnh tổ chức các lớp tập huấn hướng dẫn kỹ thuật nuôi cá cho bà con. Cuối năm 2011, đầu năm 2012, Trung tâm Thủy sản tỉnh đã mở một lớp tập huấn thời gian 3 tháng về những bệnh mà cá chiên thường mắc phải. Tuy nhiên, không phải người nào nuôi cá cũng mát tay như ông Bình, ông Đoan mà một số hộ ở Ba Luồng lần nào thả cá cũng có lần mất trắng. Có hộ suy đoán có thể do chất lượng giống cá con, cũng có thể do việc đặt lồng cá không đúng quy trình, đặt lồng quá sát nhau khiến chất lượng nước bị ô nhiễm; hoặc cũng có thể do chất lượng nguồn nước sông Lô giảm sau khi Nhà máy Đường Bình Xa đi vào hoạt động?!... Ngoài ra lại còn một vấn đề khác nữa là chuyện kích điện.

Ông Phạm Văn Bình, Bí thư Chi bộ, Trưởng thôn Bình Thuận bảo, trước đây trong khu vực này dân thuyền chài thả lưới bắt được rất nhiều cá chiên con, nhưng vài năm trở lại đây thì cạn kiệt hẳn. Nếu không phải là kích cá thì cũng không có lý do gì hợp lý hơn để lý giải chuyện này. Lại có đợt ông kéo cá lên kiểm tra có những con cá oằn xương trông vặn vẹo chẳng khác gì con rắn khiến những người nuôi cá vừa lo lắng vừa bức xúc. Theo ông Bình, khó khăn nhất cho xã cũng như thôn là những người kích điện không phải người dân địa phương. Nếu xử lý được chuyện kích điện, thì chuyện cá giống không phải đi đặt mua từ nơi khác là một cái lợi, chuyện đánh lưới lấy cá con nuôi cá mà không phải mua lại là một cái lợi khác.

Những lồng cá chiên ở Thái Hòa đã và đang mang đến cho người dân nơi đây một cuộc sống “ấm” hơn. Nhưng để có thể bám trụ lâu dài, không chỉ cần sự kiên trì gắng sức của chính người dân, mà còn cần sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành liên quan về những lo ngại của người dân nêu trên.

Hải Lâm

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005