Nghĩ từ việc nuôi tôm ở Trung Giang (Quảng Trị)

Cách đây hơn 5 năm, khi con tôm thẻ chân trắng mới về xã miền biển Trung Giang, huyện Gio Linh (Quảng Trị) và mang lại thu nhập rất cao cho vài hộ gia đình đã tạo ra “cơn sốt” trong nuôi trồng thủy sản ở địa phương này. Một số người trước đây vốn chỉ quen ra khơi vào lộng, quen nuôi tôm sú, nuôi cua vội gom góp vốn liếng, đất đai để chuyển qua nuôi tôm thẻ chân trắng với hy vọng đổi đời nhanh chóng.

Để khắc phục những tồn tại, bất cập trên, thiết nghĩ đã đến lúc người nuôi tôm và các địa phương, ngành chức năng cần có sự liên kết, phối hợp đồng bộ và chặt chẽ hơn. Trong đó, người nông dân cần tránh nuôi tôm theo phong trào, tuân thủ đầy đủ các quy định, hướng dẫn của các địa phương, ngành chức năng về nuôi tôm thẻ chân trắng; chỉ tiến hành thâm canh khi đã chuẩn bị đầy đủ cơ sở hạ tầng, quy trình kỹ thuật, nguồn giống, thức ăn, thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Sau một vài vụ thành công, đời sống của người nuôi tôm có những đổi thay rõ rệt. Ngoài việc xây dựng nhà cửa, mua sắm phương tiện đi lại đắt tiền, đầu tư cho con cái học hành, họ còn mạnh dạn đầu tư nâng cấp, mở rộng diện tích hồ nuôi tôm. Thấy hiệu quả kinh tế cao từ mô hình kinh tế này, khá nhiều người dù kinh nghiệm chưa có, tiền bạc hạn hẹp cũng tìm cách vay mượn, liên kết đầu tư nuôi tôm thẻ chân trắng. Trung Giang những ngày ấy đi đâu cũng nghe xôn xao chuyện con tôm thẻ chân trắng, chuyện người này vừa trúng đậm vụ tôm mấy trăm triệu, người kia chuẩn bị đầu tư mở rộng diện tích hồ nuôi.

Thời kỳ con tôm thẻ chân trắng mang lại nguồn thu nhập cao cũng qua đi nhanh chóng. Hơn hai năm nay, mấy chục hộ nuôi tôm ở Trung Giang lao đao, đứng ngồi không yên bởi tôm chết hàng loạt do môi trường ô nhiễm trầm trọng, dịch bệnh xảy ra liên tục, nhiều hộ sau 2 - 3 vụ nuôi thất bại liên tiếp đã lâm vào cảnh trắng tay, nợ nần chồng chất.

Bước vào vụ nuôi đầu năm 2013, cả một vùng nuôi tôm rộng lớn vắng bóng người bởi gần 30 hộ nuôi tôm thẻ chân trắng với trên 60 lao động đã quyết định dừng việc canh tác do “hụt hơi” và không dám mạo hiểm thêm vì khác với nuôi các loại thủy sản khác, nuôi tôm thẻ phải đầu tư vốn và công sức rất lớn. Việc nuôi tôm không thể tiến hành đã làm phức tạp thêm tình trạng thiếu việc làm, việc làm không ổn định trong một bộ phận dân cư ở Trung Giang do đánh bắt, nuôi trồng thủy sản, nghề mưu sinh chính từ bao đời nay của người dân địa phương đang gặp nhiều khó khăn bởi nguồn lợi thủy sản ngày càng cạn kiệt, giá nhiên liệu, vật tư đầu vào thiết yếu tăng cao, thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường.

Không chỉ Trung Giang, tại nhiều địa phương ven biển thuộc huyện Triệu Phong, Hải Lăng, Vĩnh Linh, phong trào nuôi tôm thẻ chân trắng sau một thời gian phát triển rầm rộ đã bước vào thời kỳ thoái trào do tôm nhiễm bệnh chết hàng loạt đã kéo theo nhiều hệ lụy đáng lo ngại.

Qua tình hình trên có thể thấy rằng, diện tích, quy trình nuôi tôm thẻ chân trắng đã được người dân phát triển, thực hiện một cách tự phát, chạy theo phong trào, bất chấp những thiệt hại nặng nề về kinh tế và môi trường sinh thái. Thời kỳ nuôi tôm còn thuận lợi, mang lại thu nhập cao, nhiều người đã “đốt lịch”, tăng từ 2 vụ lên 3 vụ/năm trong khi việc xử lý môi trường hồ nuôi trước và sau khi nuôi không được chú trọng thực hiện.

Khi có dịch bệnh và các vấn đề khác xảy ra, một số người giấu diếm, không báo cáo với chính quyền địa phương và cơ quan chức năng mà thường tự xử lý theo kinh nghiệm hoặc qua tư vấn của nhân viên các đại lý cung cấp thức ăn, chế phẩm sinh học. Tại nhiều địa phương, quy trình xả thải và lấy nước khi có dịch bệnh chưa được người nuôi quan tâm, thực hiện tốt đã làm môi trường ô nhiễm hơn và phát tán dịch bệnh trên diện rộng.

Chuyện con tôm thẻ chân trắng ở Trung Giang cũng như những địa phương khác trong tỉnh liên tiếp gặp dịch bệnh, người nuôi gánh chịu nhiều hậu quả nặng nề mà không biết “kêu” ai thực ra cũng đã được dự báo từ trước. Ngay từ khi diện tích nuôi tôm thẻ chân trắng bắt đầu phát triển trên địa bàn, nhiều người tỉnh táo đã cho rằng không sớm thì muộn vật nuôi này sẽ trở thành “của nợ” cho nhiều nông dân bởi nó được mở rộng một cách tự phát, ồ ạt trong khi công tác định hướng, quy hoạch, quản lý lĩnh vực này của các địa phương, ngành chức năng có lúc, có nơi còn buông lỏng, chưa được quan tâm đúng mức.

Đi qua các vùng nuôi tôm, một điều rất dễ nhận thấy là hầu hết người dân đang “tự bơi” trong việc nuôi tôm bởi tất cả các khâu từ chọn địa điểm, đầu tư xây dựng hồ, quy trình kỹ thuật, nguồn giống, vốn, thị trường tiêu thụ sản phẩm... đều do họ tự thực hiện theo kinh nghiệm hoặc thông qua các đại lý bán thức ăn, chế phẩm sinh học dùng cho tôm. Công tác kiểm tra, giám sát các biện pháp bảo đảm điều kiện vệ sinh môi trường, con giống tại các cơ sở cung cấp giống, thức ăn, cơ sở nuôi tôm; thực hiện công tác kiểm dịch, lấy mẫu xét nghiệm mầm bệnh cũng như hỗ trợ nông dân khi tôm nhiễm bệnh, khắc phục môi trường sau dịch bệnh... chưa được thực hiện thường xuyên, hiệu quả.

Để khắc phục những tồn tại, bất cập trên, thiết nghĩ đã đến lúc người nuôi tôm và các địa phương, ngành chức năng cần có sự liên kết, phối hợp đồng bộ và chặt chẽ hơn. Trong đó, người nông dân cần tránh nuôi tôm theo phong trào, tuân thủ đầy đủ các quy định, hướng dẫn của các địa phương, ngành chức năng về nuôi tôm thẻ chân trắng; chỉ tiến hành thâm canh khi đã chuẩn bị đầy đủ cơ sở hạ tầng, quy trình kỹ thuật, nguồn giống, thức ăn, thị trường tiêu thụ sản phẩm.

Các địa phương, ngành chức năng thực hiện đầy đủ công tác quy hoạch, quản lý cũng như tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng các vùng nuôi tôm trên địa bàn; có giải pháp để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao kỹ thuật, công tác quản lý cho người nuôi tôm. Tạo cơ chế, điều kiện thuận lợi để thu hút thêm các doanh nghiệp cung cấp giống, thức ăn và thu mua sản phẩm đến hoạt động trên địa bàn; nâng cao chất lượng hoạt động cũng như mở rộng thêm các tổ cộng đồng, tổ hợp tác, hợp tác xã để người nuôi tôm có thêm điều kiện liên kết, hỗ trợ nhau trong sản xuất; kịp thời tổng kết, khen thưởng và nhân rộng những mô hình hay, điển hình xuất sắc...Được như vậy, mô hình nuôi trồng thủy sản này mới phát triển bền vững, mang lại hiệu quả kinh tế cao.

HUY NAM

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005