Sinh sản nhân tạo thành công giống cá lăng đuôi đỏ tại Phú Yên

Sau khi học tập kinh nghiệm và tiếp nhận quy trình sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ tại Bình Định, kỹ sư Lưu Quốc Thắng, cán bộ kỹ thuật Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên đã ứng dụng cho sinh sản nhân tạo thành công giống cá này ở Phú Yên.

Chọn cá giống bố mẹ để sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ tại Trại thực nghiệm giống thủy sản nước ngọt Hòa Định Đông (Phú Hòa) - Ảnh: A.NGỌC

Thúc đẩy phong trào nuôi cá nước ngọt

Ông Lê Quang Hiệp, Phó giám đốc phụ trách Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên (gọi tắt là trung tâm) nhận định: “Phú Yên là tỉnh ven biển nên thói quen sử dụng cá nước mặn làm thực phẩm trở nên phổ biến. Tuy nhiên, thời gian qua, cùng với tình trạng ô nhiễm môi trường, sự biến đổi khí hậu cũng như tình trạng khai thác quá mức nguồn lợi từ biển đã khiến nguồn hải sản dần suy giảm. Để đáp ứng nhu cầu thực phẩm cho người dân khi nguồn cá trong tự nhiên dần trở nên khan hiếm, kỹ sư Lưu Quốc Thắng đã tiến hành thực hiện đề tài “Tiếp nhận và ứng dụng công nghệ sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ tại Phú Yên”, nhằm giúp các kỹ thuật viên trung tâm nắm vững công nghệ sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ, để có thể chủ động sản xuất khi cần”.

Cá lăng đuôi đỏ là loài cá nhiệt đới phân bố ở châu Á, đặc biệt là các nước ở lưu vực sông Mê Kông. Ở Việt Nam, chúng phân bố rộng rãi ở các thủy vực nước ngọt và nước lợ nhẹ miền Nam. Việc nghiên cứu sinh sản nhân tạo các giống cá lăng vàng, cá lăng hầm, cá lăng đuôi đỏ, cá lăng nghệ đã được thạc sĩ Ngô Văn Ngọc và nhóm nghiên cứu thuộc Khoa Thủy sản, Trường đại học Nông lâm TP Hồ Chí Minh tiến hành thành công vào năm 2005 và chuyển giao cho một số tỉnh Nam Bộ. Sau đó, loại cá này được nuôi thử nghiệm tại Trại giống thủy sản Mỹ Châu (Bình Định) và cho kết quả tốt. Thấy được hiệu quả từ mô hình này, Trại giống thủy sản Mỹ Châu đã chuyển giao kinh nghiệm cho các cán bộ Trung tâm Giống và Kỹ thuật thủy sản Phú Yên.

Cá lăng đuôi đỏ có kích thước lớn nhất trong tất cả các loài cá thuộc họ Bgridae. Thịt cá lăng đuôi đỏ trắng, dai, giòn và có hương vị đặc trưng. Trước đây, loài cá này chỉ được đánh bắt trong tự nhiên, nhưng hiện nay đang dần trở nên khan hiếm nên có giá bán khá cao, dao động từ 120.000 đến 150.000 đồng/kg. Cá lăng đuôi đỏ phù hợp với điều kiện tự nhiên của nhiều vùng, miền trong cả nước.

Kỹ sư Lưu Quốc Thắng chia sẻ: “Đưa giống cá lăng đuôi đỏ vào sản xuất, nhóm thực hiện đề tài mong muốn bước đầu có thể tiếp nhận và ứng dụng thành thạo công nghệ sản xuất loại cá này, sau đó, phổ biến công nghệ, giúp các cơ sở sản xuất giống có thể chủ động sản xuất và cung cấp giống cho người nuôi trong tỉnh nhằm thúc đẩy phát triển nghề sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá lăng đuôi đỏ; góp phần phát triển kinh tế, xã hội địa phương”.

Thay đổi để hoàn thiện quy trình

Kỹ sư Lưu Quốc Thắng cho biết: Quy trình sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ tại Phú Yên chủ yếu dựa trên quy trình sản xuất được trung tâm tiếp nhận. Tuy nhiên, do sự khác biệt về điều kiện tự nhiên giữa các vùng, miền nên nhóm thực hiện đề tài phải có sự điều chỉnh linh hoạt, giúp cá lăng đuôi đỏ phát triển tốt ở điều kiện tự nhiên của vùng đất Phú Yên.

Về cơ bản, quy trình sản xuất giống cá lăng đuôi đỏ bắt đầu từ việc lựa chọn giống cá bố mẹ đạt chuẩn: khỏe mạnh, không dị hình, hoạt động nhanh nhẹn. Cá cái có bụng căng tròn, cảm giác mềm đều, khi lấy trứng ra đưa vào đĩa nước thấy trứng căng tròn, màu vàng trong suốt, rời rạc và có đường kính 2mm. Cá đực có gai sinh dục dài và nổi màu ửng hồng ở đầu mút. Sau khi chọn được con giống phù hợp, các cán bộ kỹ thuật trung tâm tiến hành tiêm kích dục tố LHRH-A3 và DOMPERIDONE 1 lần cho cá đực và 3 lần cho cá cái với liều lượng và thời điểm tiêm phù hợp, sau đó thả cá vào lại trong bể phun nước có sục khí. Đợi đến lúc trứng cá chín thì tiến hành vuốt trứng cá cái và lấy tinh trùng cá đực để tiến hành thụ tinh nhân tạo.

Để thụ tinh nhân tạo giống cá lăng đuôi đỏ, các cán bộ kỹ thuật cho trứng và tinh trùng cá vào thau; dùng lông gà khuấy đều trứng trong 30 giây sau đó bổ sung thêm nước (30% nước so với lượng trứng) và tiếp tục khuấy đều trong 3 phút. Cho thêm 2 lít dung dịch Tanin (với liều lượng 8g/10 lít nước sạch), để khử dính trứng. Gạn đổ dung dịch Tanin và rửa lại 2 lần bằng nước sạch. Lặp lại công việc khử dính 3 lần rồi cho trứng vào bình weis (dụng cụ ấp trứng cá) để ấp nở trứng cá. Trong quá trình ấp trứng cá, các kỹ thuật viên thường xuyên kiểm tra lưu lượng nước trong bình, hút trứng chết 5 đến 7 lần/ngày và vệ sinh thành bình. Sau khi ấp trong bình weis từ 22 đến 24 giờ thì tiến hành kiểm tra trứng để dự báo thời điểm cá nở và chuẩn bị dụng cụ tiến hành thu cá bột, chuyển cá vào bể composite (1 m3/bể) với mực nước 30cm và mật độ thả 5.000 con/m3.

Tiến hành theo quy trình trên, nhóm thực hiện đề tài đã ươm thành công giống cá lăng đuôi đỏ. Từ giai đoạn cá bột, các kỹ thuật viên tiếp tục ương thành cá giống và vỗ béo cá để đưa ra thị trường.

Kỹ sư Lưu Quốc Thắng cho biết, khi đưa giống cá lăng đuôi đỏ về phát triển ở Phú Yên, nhóm thực hiện đề tài đã gặp phải những khó khăn nhất định như: điều kiện thời tiết, ao nuôi, môi trường nước, nhiệt độ đều có sự khác biệt lớn với vùng sông nước Nam Bộ… Trong đó, khó khắc phục nhất là bệnh trên cá. Bệnh giun tròn ký sinh trong buồng trứng của cá mẹ làm cho trứng bị vỡ và thoái hóa, gần như mất khả năng thụ tinh; bệnh treo râu làm cá hoạt động kém và chết trong 1 đến 2 ngày sau khi nhiễm bệnh. Đây đều là các bệnh mới, tốc độ lây lan nhanh, gây hiệu quả nghiêm trọng nhưng trước đây chưa có tài liệu nào nói đến. Để điều trị bệnh trên cá, các cán bộ kỹ thuật đã linh động cho cá sử dụng kháng sinh Amocillin, thuốc tẩy giun Fucacar, sản phẩm diệt ký sinh Hadaclean A với liều lượng thích hợp. Bên cạnh đó, những người thực hiện đề tài còn phải tiến hành giữ vệ sinh ao nuôi; vuốt bụng, xả trứng có giun và chuyển cá sang ao nuôi mới. Việc này làm giảm thiểu đáng kể bệnh trên cá, đồng thời giúp cá phát triển tốt hơn.

Cá lăng đuôi đỏ là vật nuôi mới, có giá trị kinh tế cao nên nhóm nghiên cứu kiến nghị cho tiếp tục mở rộng mô hình, nhằm đa dạng các đối tượng nuôi, góp phần mang lại hiệu quả kinh tế cho người sản xuất.

Thái Hà

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005