Nhà thùng nước mắm Phú Quốc lao đao do thiếu cá cơm nguyên liệu

Theo Hội nước mắm Phú Quốc, gần hai năm nay nghề sản xuất nước mắm truyền thống của huyện gặp rất nhiều khó khăn do thiếu cá cơm nguyên liệu trầm trọng, trong khi nguyên liệu chủ yếu để làm nên hương vị đặc sắc của nước mắm Phú Quốc chính là cá cơm.

Nếu như trước đây, sau khi đánh bắt, ngư dân chuyển cá cơm tươi hoặc ướp muối đưa về bán cho nhà thùng để sản xuất nước mắm tại đảo Phú Quốc thì từ tháng 10/2012 đến nay, họ bán cá ngay trên ngư trường. Nhiều thương lái từ nơi khác đến tổ chức tàu dịch vụ bám theo ngư dân ra biển mua gom cá cơm, với giá 18.000-20.000 đồng/kg, cao gấp 2,5-3 lần so với giá nhà thùng mua.

Bà Nguyễn Thị Tịnh – Chủ tịch Hội nước mắm Phú Quốc – cho biết do tranh mua áp đảo giá khá cao nên sản lượng cá cơm đánh bắt được hầu như ngư dân đều bán hết cho thương lái vừa có lợi nhuận tăng thêm nhiều, vừa giảm tiêu hao nhiên liệu vận chuyển cá vào đảo, không tốn chi phí mua muối, nước đá, thời gian bám biển dài ngày và những lợi ích khác.

Tính toán chi phí của nhà thùng, cá cơm nguyên liệu đầu vào khoảng 6.000-7.000 đồng/kg cá tươi và 9.000-10.000 đồng/kg cá ướp muối thì việc sản xuất nước mắm mới có lãi. Trong khi đó, thương lái mua cao gấp 2-3 lần ngay trên biển nên nhà thùng gặp rất nhiều khó khăn, không thể cạnh tranh giá với họ được.

Bà Tịnh – cho biết thêm tại Phú Quốc hiện có trên 10 cơ sở thu mua cá cơm luộc phơi khô. Cá loại 1 họ xuất khẩu, cá loại 2, 3 tiêu thụ trong nước. Với cá cơm khô, trong khoảng thời gian 3-7 ngày chế biến thành phẩm, xuất bán thì thương lái thu hồi vốn và biết được lợi nhuận. Trong khi đó, sản xuất nước mắm mất thời gian 10-12 tháng mới cho sản phẩm và thu hồi vốn nên nhà thùng không thể cạnh tranh được giá mua cá cơm nguyên liệu với thương lái. Hơn nữa, đầu ra nước mắm 30ºN giá bán 15.000-20.000 đồng/lít, không thể tăng giá cao gấp 2-3 lần so với hiện nay. Tình trạng các nhà thùng không mua được nguyên liệu cá cơm đang là vấn đề sống còn của nghề sản xuất nước mắm Phú Quốc.

Trên thực tế, sản lượng cá cơm nguyên liệu phục vụ cho sản xuất nước mắm Phú Quốc 40.000-50.000 tấn/năm. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, các nhà thùng trên đảo Phú Quốc chỉ mua được khoảng 30% sản lượng này. Số còn lại thương lái thu mua đưa lên sân phơi khô. Phần lớn số lượng cá nguyên liệu nhà thùng mua được vì thương lái không mua do chất lượng kém và lẫn lộn nhiều cá tạp khác.

Để duy trì nghề sản xuất nước mắm truyền thống, nhiều nhà thùng lớn như Khải Hoàn, Thành Khoa, Anh Duyệt và Hưng Thành… đã tổ chức phương tiện thu mua cá cơm nguyên liệu trên biển, nhưng vẫn không cạnh tranh được giá với thương lái.

Theo Hội nước mắm Phú Quốc, do không cạnh tranh mua được nguyên liệu cá cơm nên từ đầu năm đến nay, có khoảng 60% số thùng của các nhà thùng nước mắm Phú Quốc bỏ thùng trống, treo thùng; 10 doanh nghiệp sản xuất nước mắm không trụ lại được buộc phải giải thể, bỏ nghề và hiện chỉ còn 80 cơ sở hoạt động cầm chừng.

Sở dĩ hiện nay các nhà thùng còn duy trì sản xuất là do cá muối họ mua những năm trước còn tồn lại và chỉ sản xuất nhỏ giọt bán lẻ cho khách du lịch chứ không quy mô như trước đây cung cấp cho thị trường Thành phố Hồ Chí Minh, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cũng như xuất khẩu.

Ông Trần Mỹ Thuận - chủ cơ sở sản xuất nước mắm Thịnh Phát, thị trấn Dương Đông (Phú Quốc) - cho biết:”Gia đình tôi đã qua ba đời làm nghề nước mắm theo cách cha truyền con nối. Bản thân tôi biết làm nghề này từ năm 15 tuổi đến nay đã hơn 40 năm trong nghề nhưng chưa bao giờ gặp nhiều khó khăn như trong gần hai năm qua. Nguy cơ buộc phải từ bỏ nghề sản xuất nước mắm đang hiện hữu trước mắt nếu tình trạng thiếu nguyên liệu không sớm khắc phục. Với giá cá cơm mua theo thương lái như hiện nay, mỗi thùng nước mắm đầu vào nguyên liệu hơn 300 triệu đồng trong khi trước đây chỉ khoảng 100 triệu đồng thì làm sao trụ lại được”.

Trước đây, với hơn 100 thùng, cơ sở sản xuất nước mắm của ông Thuận bình quân muối ủ 12-14 tấn cá cơm/thùng. Tuy nhiên, hiện nay, cơ sở này chỉ còn hoạt động 40 thùng. Ông Thuận cho biết cùng thời điểm này trước đây, cơ sở của ông xuất bán 300.000 - 400.000 lít nước mắm ra thị trường. Trong bảy tháng đầu năm nay, cơ sở này chỉ bán khoảng 6.000-7.000 lít, giảm 50% so với cùng kỳ năm 2012; sản lượng cá nguyên liệu chỉ mua được 50 tấn ủ muối bốn thùng.

Bà Tịnh – nêu thực trạng nước mắm 30ºN năm 2000 Phú Quốc sản xuất hơn 7 triệu lít; trong 2 năm (2002-2003) sản xuất 8-10 triệu lít/năm; năm 2011 sản xuất 25 triệu lít là thời điểm thịnh hành nhất của nước mắm Phú Quốc, với sản lượng lớn nhất. Tuy nhiên, từ đầu năm đến nay, Phú Quốc chỉ sản xuất bán ra thị trường hơn 7 triệu lít, giảm 60% so với năm 2012.

Sản lượng nước mắm sụt giảm, nhà thùng bỏ trống thùng, treo thùng và nguy cơ mai một làng nghề nước mắm Phú Quốc đang rất cần những giải pháp hữu hiệu để vực dậy từ các ngành chức năng tỉnh Kiên Giang.

Theo các nhà thùng nước mắm, điều cần nhất hiện nay là Nhà nước cần có giải pháp can thiệp, kiểm soát và bảo vệ nguồn nguyên liệu cá cơm. Vì nghề này là nghề truyền thống đặc thù của địa phương, không như những ngành nghề khác, không nguyên liệu nào thay thế được ngoài cá cơm. Tiếp đến, ngành ngân hàng cần gia hạn nợ vay, miễn giảm lãi suất cho các nhà thùng. Có như vậy, nghề sản xuất nước mắm Phú Quốc mới trụ vững và không bị mất đi./.

***

Chuẩn bị trao chứng nhận bảo hộ độc quyền thương hiệu nước mắm trên toàn lãnh thổ châu Âu cho đảo Phú Quốc

Thông tin từ Bộ Công thương cho hay Bộ này đã yêu cầu UBND tỉnh Kiên Giang phối hợp tổ chức lễ trao giấy chứng nhận bảo hộ độc quyền thương hiệu nước mắm Phú Quốc do Liên minh châu Âu (EU) mới cấp gần đây. Nếu như trong điều kiện bình thường của những năm trước, thì đây quả là tin vui đối với nhà thùng sản xuất nước mắm. Còn trong bối cảnh khó khăn về nguyên liệu như hiện nay thật khó đoán các doanh nghiệp sản xuất nước mắm đón nhận thông tin này với tâm trạng như thế nào.

Hoài Anh

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005