Chọn nuôi tôm thẻ hay tôm sú: Cần những định hướng chiến lược cho con tôm Bạc Liêu

Cảnh báo của các nhà khoa học, doanh nghiệp về mối nguy hại của con tôm thẻ chân trắng (TTCT), cũng như lợi thế của con tôm sú, đã chứng minh vai trò, tầm quan trọng của con tôm sú đối với sự phát triển của nghề nuôi và xuất khẩu thủy sản. Do vậy, vấn đề đặt ra là Bạc Liêu làm gì để phát huy thế mạnh này và giúp con tôm sú không ngừng nâng cao giá trị.

Quản lý không nổi!?

Việc nhiều nông dân ở vùng sản xuất Bắc Quốc lộ 1A đua nhau nuôi TTCT có một phần trách nhiệm của các địa phương. Tình trạng này xảy ra rầm rộ từ năm 2012, và Sở NN&PTNT cũng đã có văn bản chỉ đạo các địa phương không cho phát triển TTCT ở vùng này. Đồng thời yêu cầu tăng cường công tác kiểm tra, giám sát TTCT mà nông dân đã lỡ nuôi. Tuy nhiên, diện tích nuôi TTCT năm 2013 ở nhiều địa phương không giảm mà còn tăng cao hơn năm trước gấp 3 - 4 lần.

Ông Trần Minh Lý, Phó trưởng Phòng NN&PTNT huyện Hồng Dân, thừa nhận: “Đến nay, huyện Hồng Dân vẫn chưa nắm được chính xác tổng diện tích nuôi TTCT ở huyện, bởi người dân thả nuôi nhưng không khai báo. Theo con số thống kê được, hiện nay, có khoảng 350 hộ nuôi TTCT với diện tích gần 400ha”.

Việc nuôi TTCT tự phát khiến nhiều địa phương đau đầu, và khi phát hiện cũng không có cơ sở để xử lý. Lý do là ngành chức năng chỉ khuyến cáo không nên nuôi TTCT, còn muốn cấm nuôi TTCT hay xử lý người thì phải có quy hoạch, vùng nuôi cụ thể. Do vậy, nhiều nơi, nông dân thả nuôi TTCT chung với con tôm sú, hoặc nuôi TTCT ngay vùng chuyên canh tôm sú. Đây là nguyên nhân cơ bản làm cho con tôm sú bị TTCT lấn át và đứng trước nguy cơ về dịch bệnh do TTCT gây ra.

Chọn quy hoạch làm khâu đột phá

Theo ông Lê Thanh Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh: “Bạc Liêu là một trong những tỉnh nuôi tôm chủ lực của khu vực ĐBSCL. Song, đến nay, vẫn không có quy hoạch”. Rõ ràng, đây là thách thức lớn và kéo theo nhiều hệ lụy làm cho nghề nuôi trồng thủy sản của tỉnh chưa được phát huy, luôn sản xuất theo kiểu bị động, hoặc như đánh bạc “5 ăn, 5 thua”. Vì vậy, một trong những giải pháp chiến lược để con tôm Bạc Liêu phát triển bền vững là cần nhanh chóng xây dựng quy hoạch tổng thể cho phát triển con tôm sú nói chung và những nơi có điều kiện nuôi TTCT nói riêng. Bởi quy hoạch được ví như cái “móng” vững chắc để xây lên những căn nhà kiên cố. Đó là cần quy hoạch khu sản xuất tôm giống, vùng nuôi tôm sú, nuôi TTCT và cả nhà máy chế biến gắn với các vùng nuôi tôm…

Được mùa tôm sú. Ảnh: P.T.C

Quy hoạch chính là cái “gốc” của hàng loạt vấn đề liên quan đến nuôi tôm bền vững như: quản lý dịch bệnh, điều chỉnh cơ cấu sản xuất, cân đối sản lượng phù hợp nhu cầu thị trường, điều kiện đặc thù của từng địa phương… Đơn cử như trong sản xuất con giống, Bạc Liêu hiện có hơn 400 cơ sở sản xuất, kinh doanh giống thủy sản. Tuy nhiên, nhiều cơ sở không sản xuất giống mà chỉ mượn danh nghĩa để nhập tôm giống giá rẻ từ bên ngoài vào cung cho thị trường và thường trốn tránh kiểm dịch (vì con giống bị nhiễm bệnh). Trong khi đó, một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến hội chứng tôm chết sớm (EMS) hàng loạt trong thời gian qua được các nhà khoa học chỉ ra chính là do chất lượng con giống kém.

Không có quy hoạch cũng dẫn đến nạn mạnh ai nấy làm, không tuân thủ khuyến cáo, lịch thời vụ… Từ đó, dẫn đến hậu quả là người nuôi tôm luôn phải đối đầu với dịch bệnh, thị trường tiêu thụ và không thể sản xuất lượng hàng hóa lớn. Những bất cập ấy đang diễn ra hàng ngày trên vùng Nam Quốc lộ 1A. Mặt khác, nhà máy chế biến thủy sản thì mọc lên ngày càng nhiều, để rồi tranh nhau mua từng ký tôm nguyên liệu và vô tư xả thải xuống các sông rạch. Trong khi đó, khu công nghiệp Trà Kha được xây dựng hẳn hoi, mời gọi mãi nhưng chẳng ai chịu vô!?

Quy hoạch còn liên quan trực tiếp đến thu hút đầu tư và cả truy nguyên nguồn gốc, xuất xứ sản phẩm. Đây cũng là yêu cầu bắt buộc ở các nước nhập khẩu để giúp con tôm Bạc Liêu nâng cao giá trị. Đồng thời, cũng là giải pháp để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư công nghệ tập trung sản xuất các mặt hàng giá trị gia tăng mang lại lợi nhuận cao gấp 3 - 4 lần so với xuất khẩu thô. Qua đó, góp phần sử dụng nguồn nguyên liệu chế biến một cách có hiệu quả, làm giảm áp lực tranh mua nguồn nguyên liệu phục vụ sơ chế. Đây chính là điều kiện để xây dựng thương hiệu cho con tôm xuất khẩu Bạc Liêu.

Phải giữ những mô hình nuôi tôm bền vững

Ngoài việc quy hoạch, phải kiên quyết giữ những mô hình nuôi tôm bền vững. Tiến sĩ Nguyễn Văn Hảo, Viện trưởng Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II, khẳng định: “Thực tế đã chứng minh, mô hình tôm - lúa, tôm - rừng, tôm quảng canh là những mô hình sản xuất bền vững, thân thiện với môi trường. Vậy thì không có lý do gì lại thay đổi mô hình này để đi nuôi TTCT”. Muốn vậy, cùng với nỗ lực của ngành Nông nghiệp, các địa phương cần làm tốt hơn nữa công tác vận động, tuyên truyền để nông dân không mắc phải những sai lầm lâu nay thường gặp. Đó là sản xuất hàng hóa theo kiểu “giải khát” và luôn phải đối mặt với nạn “hết trồng lại chặt”, hoặc bỏ nuôi con tôm để trồng cây lúa hay ngược lại.

Hơn 10 năm chuyển đổi sản xuất từ trồng lúa sang nuôi tôm, nông dân Bạc Liêu không chỉ tốn hàng ngàn tỷ đồng cho con tôm, mà còn phải đánh đổi rất nhiều thứ mới xây dựng nên những mô hình sản xuất bền vững, khẳng định vị thế hàng đầu của con tôm sú. Vì lẽ đó, không thể vì khó khăn, nóng vội nhất thời mà phủi sạch những thành quả phải tốn bao mồ hôi, nước mắt đã đổ cho con tôm sú. Chọn nuôi TTCT hay tôm sú? Điều đó phụ thuộc hoàn toàn vào hành động và ý thức từ mỗi người dân.

Không phát triển nuôi tôm thẻ chân trắng ở vùng Bắc Quốc lộ 1A dưới mọi hình thức

Trước thực trạng nuôi tôm thẻ chân trắng (TTCT) tràn lan ở vùng sản xuất phía Bắc Quốc lộ 1A như hiện nay, ông Lương Ngọc Lân, Giám đốc Sở NN&PTNT đề nghị các địa phương theo dõi, quản lý chặt chẽ tình hình nuôi TTCT và tổng hợp, báo cáo kịp thời về Sở theo quy định. Đối với người dân, phải cam kết quản lý chặt chẽ diện tích nuôi, không phát tán TTCT ra bên ngoài; phối hợp chặt chẽ với Chi cục Thú y tỉnh trong việc kiểm soát tình hình dịch bệnh TTCT.

Những tháng còn lại của năm 2013, cần duy trì, phát triển nuôi tôm sú ở các mô hình sinh thái như: tôm - lúa, tôm - rừng, quảng canh cải tiến kết hợp. Bên cạnh đó, các đơn vị trực thuộc Sở NN&PTNT cần tiếp tục phối hợp với địa phương trong việc theo dõi, kiểm tra tình hình thả nuôi TTCT xen tôm sú dưới hình thức nuôi quảng canh cải tiến kết hợp. Đặc biệt, không nhân rộng, phát triển nuôi TTCT tại các địa bàn xã, thị trấn thuộc vùng Bắc Quốc lộ 1A, vì sẽ gây mất cân bằng sinh thái. Chỉ cho phép nuôi TTCT ở những nơi có điều kiện, đảm bảo các tiêu chí quy định theo Thông tư số 45/2010/TT-BNNPTNT về quy định điều kiện cơ sở, vùng nuôi... Và chỉ cho phép nuôi TTCT theo hình thức thâm canh có quản lý, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và được đầu tư hoàn chỉnh về cơ sở hạ tầng.

Lư Dũng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005