Nuôi thủy sản ở kênh tiêu: Lợi bất cập hại

Một số nơi trong tỉnh Bắc Giang, có việc chính quyền sở tại cho nông dân thầu hoặc buông lỏng quản lý để xảy ra nhiều trường hợp lấn chiếm lưu vực, dòng kênh tiêu để nuôi thả cá. Việc làm này mang lợi ích cho số ít người nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác tiêu úng, gây thiệt hại lớn về sản xuất của hàng trăm hộ dân.

Hơn 7 ha lúa tại cánh đồng Sui, thôn 6, xã Việt Tiến (Việt Yên) bị chết do tiêu úng khó.

Đồng thành ao

Nhiều ngày qua trời đã tạnh mưa nhưng một số cánh đồng Sui, Úc, Bãi Đồng, Đồng Lều của thôn 6, xã Việt Tiến (Việt Yên) vẫn ngập trắng nước, nhiều người giăng lưới bắt cá, chao cua hoặc vớt bèo về làm thức ăn cho lợn. Nhiều thửa lúa cây thâm đen, nghẹn đòng đang được nông dân cắt dọn, vệ sinh đồng ruộng.

Bà Đoàn Thị Oanh cho biết: "Gia đình tôi cấy 6 sào lúa thì 5 sào bị ngập úng mất trắng. Một sào ở chân vàn cao mặc dù không hỏng hết nhưng do bị ngâm lâu trong nước đúng vào thời điểm lúa đang làm đòng nên cây thì thối đòng, cây đòng ngắn, trỗ không thoát. Cả vụ này coi như mất đứt gần tấn thóc rồi".

Đồng đất thôn 6 vốn là chân vàn cao, sản xuất 3 vụ/năm. Những năm trước vào thời điểm này, nơi đây nông dân đang tất bật thu hoạch lúa mùa sớm để trồng cây vụ đông. Thế nhưng từ khi kênh tiêu bị chặn thì cánh đồng này cứ mưa là ngập, hỏng lúa, hoa màu.

Ông Giáp Văn Quán, Bí thư Chi bộ thôn 6 cho biết: "Ngay cả trong vụ đông xuân, mưa ít cánh đồng này cũng bị ngập. Chỉ cần nước thủy nông về nhiều, không thoát được bị ứ đọng lại dồn xuống ruộng. Khoảng 3 năm gần đây, năm nào thôn cũng có mạ bị chết do ngập, người dân phải tốn công gieo lại. Vừa rồi, xã có chính sách hỗ trợ hạt rau giống cho nông dân để khắc phục hậu quả mưa lũ nhưng đồng vẫn ngập nên đành bỏ không. Mưa lớn vừa qua đã làm gần 10 ha lúa của 150 hộ trong thôn mất trắng".

Cùng với thôn 6, thôn Mai Thượng 2, xã Hương Mai (Việt Yên) nông dân cũng phải bỏ trống hơn 3 ha ruộng do thường xuyên bị ngập úng. Riêng vụ mùa năm nay, thôn có 2 ha mất trắng.

Được biết, một số diện tích lúa, hoa màu của thôn 6, thôn Mai Thượng 2 vốn tiêu úng tự chảy qua kênh tiêu thuộc địa bàn thôn Tân Sơn, An Hòa, xã Đoan Bái (Hiệp Hòa). Những năm gần đây, kênh tiêu này luôn bị ách tắc do thôn Tân Sơn cho người dân thầu ngòi nuôi cá. Vì vậy cánh cống thoát nước đập Cầu U luôn đóng hoặc chỉ được mở rất cầm chừng để giữ nước, giữ cá. Ngày 13-9, trong khi nước tại cánh đồng thôn 6 vẫn ngập trắng băng thì một cánh cống đập Cầu U vẫn đóng im ỉm, cánh còn lại mở nhỏ và được chắn bằng tấm lưới sắt, khiến dòng chảy bị hạn chế.

Ông Lưu Đình Tư, chủ thầu ở thôn Tân Sơn cho biết, ông được thôn cho thầu gần 2 ha lòng ngòi để nuôi cá trong 10 năm. Theo đó, mỗi năm ông phải nộp 3,5 triệu đồng và đến nay đã nuôi được gần 4 năm. Với gần 2 ha mặt nước, ông thu được 5 tấn cá/năm, trừ chi phí lãi khoảng 30-40 triệu đồng. Như vậy, chỉ riêng gia đình ông Tư thu lợi và đóng góp một phần quỹ nhỏ cho thôn Tân Sơn nhưng nhiều cánh đồng trở thành ao, gây thất thu cho hàng trăm hộ thuộc địa bàn hai xã Việt Tiến, Hương Mai (Việt Yên).

"Xén" kênh tiêu

Bên cạnh thầu lòng kênh tiêu để nuôi cá, tại nhiều nơi, do quản lý lỏng lẻo nên người dân tự ý đào ao, lấn chiếm lòng kênh tiêu, thu hẹp dòng chảy, gây khó khăn cho công tác tiêu úng. Đơn cử, kênh Văn Sơn dài 6 km thuộc xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) có chức năng tiêu úng cho khoảng 2 nghìn ha thuộc địa bàn xã Dĩnh Trì, Dĩnh Kế, Xương Giang và Khu dân cư số 2-TP Bắc Giang có nhiều đoạn bị "xén". Đó là đoạn qua thôn Nợm, xã Dĩnh Kế, thôn Cầu, xã Dĩnh Trì bị 6 hộ dân đào ao thu hẹp hơn một nửa lòng kênh, từ 8m nay kênh chỉ rộng gần 4m; nhiều đoạn kênh qua xã Tân Tiến chỉ còn 10m thay vì gần 100m như trước đây bởi nhiều ao cá mọc lên.

Nông dân thôn Văn Sơn, xã Tân Tiến (TP Bắc Giang) đào ao thả cá làm thu hẹp lòng kênh tiêu.

Ông Đoàn Tiến Nam, Trưởng trạm bơm Vân Sơn cho biết: "Lưu vực tiêu lớn nhưng nhiều đoạn kênh bị ách tắc do người dân đào ao thu hẹp lòng kênh nên cán bộ của trạm phải rất vất vả khơi thông bèo rác, kiểm tra tại tuyến kênh và vận động người dân tháo đăng, đó để dòng chảy thông thoáng. Mặc dù vậy, đôi khi máy bơm vẫn phải chờ nước bởi không đủ nguồn bơm, nhiều điểm bị ngập úng kéo dài".

Cùng kênh Văn Sơn, kênh tiêu nước D6 đoạn chảy qua thôn Chùa, xã Xuân Hương (Lạng Giang) bị 4 hộ dân phường Thọ Xương (TP Bắc Giang) lấn chiếm để nuôi trồng thuỷ sản. Trước đây, lòng kênh này rộng khoảng 10-20 mét nhưng hiện chỉ còn một nửa, cá biệt có đoạn giống như một rãnh nước nhỏ.

Được biết, đây là đoạn kênh quan trọng có nhiệm vụ tiêu nước cho khoảng 1000 ha lưu vực thuộc các xã: Tân Dĩnh, Mỹ Thái, Xuân Hương và một phần xã Phi Mô (Lạng Giang) chảy ra sông Thương. Từ khi đoạn kênh bị người dân lấn chiếm, mỗi khi mưa to nước từ khắp nơi dồn về đến đoạn này bị tắc nghẽn. Riêng trong 2 năm qua, hàng chục ha đất lúa của thôn Hương Mãn, thôn Chùa (xã Xuân Hương) phải bỏ hoang.

Không để lợi nhỏ, hại lớn

Theo Chi cục Thủy lợi (Sở Nông nghiệp và PTNT) hiện hầu hết vùng trũng, lưu vực tiêu, rải nước được các xã cho thầu khoán để nuôi trồng thủy sản. Để giữ cá, số hộ này chặn cống, chặn dòng, hệ lụy kéo theo là công tác tiêu úng gặp trở ngại, có nơi ngập úng kéo dài, gây thất thu lớn. Một số diện tích mặc dù chưa thiệt hại 100% do bị ngâm lâu trong nước cũng ảnh hưởng không nhỏ đến năng suất.

Trước thực trạng này, các huyện, thành phố cần tăng cường công tác quản lý, phát hiện sớm và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm lấn chiếm công trình. Đối với diện tích cho thầu khoán, trong hợp đồng cần ghi rõ điều khoản thoát nước khi cần thiết. Mặt khác khi quy hoạch vùng nuôi trồng thủy sản phải bố trí xây dựng hệ thống thoát nước riêng dành cho sản xuất. Một số ý kiến cho rằng cần hủy hợp đồng thuê mặt nước đối với vùng gây hậu quả nghiêm trọng, không để tình trạng lợi bất cập hại.

Quyết định 55/2004/QĐ-BNN của Bộ Nông nghiệp và PTNT về việc cấp giấy phép cho các hoạt động trong phạm vi bảo vệ công trình thuỷ lợi quy định nuôi trồng thuỷ sản trong phạm vi bảo vệ công trình thuỷ lợi phải được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.

Trịnh Lan

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005