Nghẽn thông tin dự báo

Thời buổi công nghệ thông tin, chỉ một chiếc điện thoại di động là có thể biết được tất tật thông tin từ hang cùng ngõ hẻm trên thế giới. Vậy mà đối với các hộ nuôi trồng thủy sản lại mất trắng cơ nghiệp do… nghẽn thông tin dự báo thời tiết. Chuyện tưởng lạ nhưng lại có thật 100% đối với rất nhiều hộ nuôi trồng thủy sản trong và ngoài tỉnh Bắc Ninh sau cơn bão số 5 và số 6.

Ông Chu Văn Mạnh, thôn Vọng Nguyệt, xã Tam Giang (Yên Phong) làmột trong những hộ nuôi trồng thủy sản, vịt đẻ trứng bị thiệt hại do bão số 6.

Thiệt hại do chủ quan.

Theo những người dân ven sông Cầu đúc rút kinh nghiệm, những năm gần đây lũ trên sông ít khi vượt báo động số 3 và luôn thấp hơn lũ trên sông Đuống ở cùng thời điểm. Nhưng năm nay cơn bão số 5 vừa đi qua chưa lâu, cơn bão số 6 đã ập đến gây mưa lớn trên diện rộng, lũ trên sông Cầu lên nhanh người dân không kịp trở tay. Vùng nuôi trồng thủy sản ven sông nước vẫn còn cách bờ bao khoảng 70-80 cm nhưng chỉ qua 1 đêm đã bị ngập trắng toàn bộ. Mặc dù một số hộ đã có sự chủ động tôn cao bờ nhưng vẫn không chống cự nổi bởi lũ lên quá nhanh.

Gia đình bà Ngô Thị Hương, thôn Vọng Nguyệt, xã Tam Giang (Yên Phong) là một trong những hộ bị thiệt hại khá nặng nề. Năm 2007, gia đình mạnh dạn nhận thầu 4 mẫu đất ngoài đê sông Cầu ngay sườn cống xả trạm bơm Vọng Nguyệt, đầu tư hơn 200 triệu đồng đắp bờ, khoanh vùng thành 4 ao thả cá. Trong đó ao thứ nhất nuôi cá trắm và mè đã đến kỳ thu hoạch, ao thứ 2 nuôi cá nhỡ, ao thứ 3 nuôi cá giống, diện tích còn lại được sử dụng để thực nghiệm mô hình nuôi ốc nhồi thương phẩm do Trung tâm Khuyến nông- Khuyến ngư tỉnh hỗ trợ 12 triệu đồng tiền giống.

Những năm trước đây, để bảo vệ tài sản, thủy sản trong ao nuôi, trước khi bước vào mùa mưa bão, gia đình bà thường tiến hành thu hoạch toàn bộ diện tích thủy sản. Tuy nhiên, trước mùa mưa bão năm nay với tâm lý chủ quan cho rằng nước lũ khó vượt trên mức báo động số 3 (vì khi đó lũ trên sông Cầu vẫn ở mức thấp), cộng với việc gia đình vừa đầu tư cả trăm triệu đồng tu bổ bờ bao nên tin tưởng sẽ không bị ngập bờ, nên không thu hoạch cá trước lũ.

Khi cơn bão số 6 ập đến, kết hợp lũ lớn trên mức báo động số 3 gây tràn bờ toàn bộ diện tích nuôi trồng thủy sản nằm ngoài tuyến đê sông Cầu, hàng chục tấn cá đã đến ngày thu hoạch đều bị nước lũ cuốn trôi hết. Ngoài ra, hàng trăm cây chuối đang ở thời kỳ ra buồng, 400 cây xoan, 50 cây vải, 40 cây mít, 40 cây ổi sai quả, toàn bộ ruộng ớt rộng khoảng 1 mẫu của gia đình đều chết do ngập úng kéo dài. Theo ước tính, cơn bão số 6 đã gây thiệt hại cho gia đình bà khoảng 200 triệu đồng.

Ngay sát trang trại của gia đình bà Ngô Thị Hương là trang trại chăn nuôi vịt đẻ của ông Chu Văn Mạnh, nước lũ sông Cầu dâng cao quá nhanh không thể trở tay đã làm gia đình ông thất thoát khoảng chục triệu tiền cá giống vừa thả. Cũng do nước lũ ngập chuồng trại, ông Mạnh buộc phải lùa vịt lên mái đê tránh lũ nhiều ngày liền khiến cho tỷ lệ đẻ trứng của đàn vịt 1.800 con giảm khoảng 50%, thiệt hại hàng chục triệu đồng.

Khi được hỏi, với một trang trại đầu tư khá quy mô như vậy sao gia đình lại lơ là, chủ quan không có biện pháp phòng tránh, ông Mạnh chia sẻ: Một phần do tâm lý chủ quan cho rằng lũ sông Cầu khó đạt trên mức báo động số 3, mặt khác do thiếu thông tin dự báo nguy cơ xảy ra lũ lớn nên không phòng, tránh. Hầu hết những gia đình nuôi cá ven sông không có mạng Internet, cũng do xa khu dân cư nên nếu có thông báo của địa phương cũng không nghe được, chỉ có những hộ trong làng mới cập nhật được các thông tin chỉ đạo phòng, tránh của các cấp, ngành chức năng.

Ảnh hưởng của cơn bão số 6 vẫn hiện hữu tại vùng nuôi trồng thủy sản ven sông Cầu.

Không chỉ gia đình bà Hương, ông Mạnh, trên vùng đất bãi ngoài đê sông Cầu, nhiều nông dân ở các xã: Tam Giang, Đông Tiến, Hòa Tiến, Dũng Liệt (Yên Phong) đã bỏ ra bao mồ hôi và tiền bạc để cải tạo thành ao nuôi trồng thủy sản, đất trồng lúa, rau màu nhưng đều mất trắng, như gia đình anh Ngô Văn Toàn, Ngô Văn Hùng, Ngô Thị Hân, Chu Văn Cường (Tam Giang), Nguyễn Xuân Thủy (Đông Tiến) bị thất thoát thủy sản trị giá từ 10-120 triệu đồng/hộ.

Số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh, đợt mưa lũ do ảnh hưởng của cơn bão số 5 và số 6 với mức nước lũ cao hơn báo động số 3 trên sông Cầu đã gây tràn bờ 26,8 ha nuôi trồng thủy sản khu vực ngoài đê với gần 20 hộ bị thiệt hại, tập trung chủ yếu tại huyện Yên Phong và thành phố Bắc Ninh.

Nghẽn thông tin dự báo

Lý giải về vấn đề thông tin dự báo chưa tới được các hộ nuôi trồng thủy sản, ông Phan Đình Tuấn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh cho biết: Bước vào mùa mưa lũ năm nay, Chi cục đã chỉ đạo Phòng Nông nghiệp & PTNT (Kinh tế) các địa phương tăng cường tuyên truyền đến các hộ nuôi trồng thủy sản để thực hiện thu hoạch hoặc có biện pháp đăng chắn bằng lưới, thu gom cá thả nuôi trong các ao nằm ngoài đê, vùng trũng có nguy cơ ngập úng đến nơi an toàn để giảm thiểu cá bị thất thoát. Khi có thiệt hại do ngập úng gây ra cần sửa chữa, gia cố lại hệ thống bờ bao, cống cấp và tiêu nước bị vỡ hoặc sụt, lở, dọn sạch bào, rác, vệ sinh, khử trùng ao nuôi... Tuy nhiên khi thông tin chỉ đạo đến huyện có đến với các hộ lại là cả một vấn đề cần bàn. Thực tế nhiều địa phương chưa thực sự quan tâm đến vấn đề này. Bởi không như lĩnh vực trồng trọt có mạng lưới cán bộ chuyên môn đến tận cơ sở theo dõi, chỉ đạo trực tiếp, mạng lưới quản lý thủy sản của tỉnh hiện còn mỏng, thiếu cán bộ. Hiện chỉ có 3/8 huyện có cán bộ chuyên ngành thủy sản, hầu hết là kiêm nhiệm.

Về việc chuyển tải thông tin chỉ đạo từ huyện đến HTX, hộ được bà Ngô Thị Nga, Phó trưởng Phòng Nông nghiệp & PTNT Yên Phong cho biết: Trên tinh thần các văn bản chỉ đạo của Chi cục Thủy sản, Phòng đã cụ thể hóa văn bản chỉ đạo đó gửi tới các HTX bằng đường bưu điện, hay điện thoại trực tiếp cho các Tổ trưởng Tổ nuôi trồng thủy sản ở các thôn, xã, sau đó các Tổ trưởng có trách nhiệm thông báo cho từng hộ. Song thông tin đó có đến được các hộ hay không thì Phòng khó có thể nắm bắt được hết, do chưa có mạng lưới cán bộ quản lý ở cơ sở.

Còn anh Phạm Văn Hùng, Tổ phó Tổ nuôi trồng thủy sản thôn Vọng Nguyệt cho biết thêm, do đặc thù sinh hoạt của người dân nông thôn, không phải lúc nào cán bộ đến trang trại hay gia đình thông báo trực tiếp đều gặp được chủ hộ. Các tổ thủy sản chỉ làm việc trên tinh thần tự nguyện, tranh thủ thời gian rảnh rỗi là chính, có khi nay đến không gặp lại để đến mai. Nếu là thông tin chỉ đạo phòng trị bệnh tật cho cá chậm một chút không sao, nhưng với thông tin thời tiết để đến ngày hôm sau là quá chậm muộn, vì mưa lớn có thể xảy ra ngay sau đó. Với thiên tai khoảng cách thông tin chậm muộn chỉ một giờ, hay một số phút đã là cả một sự khác biệt lớn, chứ chưa nói đến 1 ngày.

Rõ ràng về phía các cơ quan chuyên môn, ngành chức năng và địa phương đều có những thông tin dự báo để phòng, tránh nhưng sự kết nối của những thông tin đó vẫn còn thiếu chặt chẽ, nên hiệu quả chỉ đạo chưa cao.

Khơi dòng thông tin, chủ động phòng, tránh

Nhìn lại thực tế trong công tác phòng, chống ngập úng cho sản xuất thủy sản vừa qua thấy rõ những tồn tại, hạn chế cần khắc phục. Nếu như với các vùng nuôi trồng thủy sản trong đồng người dân đã có những kinh nghiệm và thực hiện các biện pháp phòng, tránh khá hữu hiệu được thể hiện bằng việc không có vùng nào bị thiệt hại. Còn đối với các vùng thủy sản ngoài bãi sông do sự thiếu cẩn trọng, chủ quan và sự cập nhật thông tin thời tiết chưa được thường xuyên, liên tục và tức thời, khiến cho nhiều hộ nuôi trồng thủy sản chưa kịp thu hoạch, dẫn đến những thiệt hại nặng nề. Vấn đề đáng quan tâm là việc kết nối thông tin chỉ đạo từ tỉnh tới cơ sở còn có nhiều phân khúc, mất thời gian và vẫn chưa có sự kết dính liên tục. Những hộ nuôi trồng thủy sản ven sông Cầu nói riêng và các vùng nuôi trồng thủy sản nói chung không nên chủ quan quá tin tưởng tuyệt đối vào quy luật diễn biến thời tiết.

Cùng với cập nhật các thông tin, tinh thần chỉ đạo của các cơ quan chuyên môn, các hộ cần tự tìm hiểu diễn biến thời tiết qua nhiều kênh thông tin khác nhau, đồng thời căn cứ vào quy luật phát triển của thủy sản tác động vào quá trình nuôi dưỡng có sự tính toán hợp lý theo thời vụ… để có biện pháp tôn cao bờ bao chống úng, chủ động thu hoạch cá trước lũ cho phù hợp với thực tế của trang trại gia đình mình. Bên cạnh đó, tỉnh quan tâm chỉ đạo tăng cường mạng lưới quản lý thủy sản, để mạng lưới này có đủ năng lực chỉ đạo sản xuất, cập nhật các thông tin phòng, tránh ngập úng sát thực tới tận hộ… cho dòng thông tin dự báo được khơi thông, giúp các hộ nuôi trồng thủy sản hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra.

Phóng sự của Thái Uyên - Nguyễn Tuấn

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005