Quảng Nam: Nỗ lực bảo vệ nguồn lợi thủy sản

Quảng Nam đang nỗ lực thực hiện đồng bộ các giải pháp để bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh với kỳ vọng chấm dứt kiểu khai thác tràn lan, tận diệt.

Cần tuyên truyền cho ngư dân ý thức khai thác, bảo vệ nguồn lợi thủy hải sản ven bờ. Trong ảnh: Nghề mành đèn truyền thống ở vùng bãi ngang của tỉnh khai thác bền vững nguồn lợi gần bờ. Ảnh: M.Đ

Khai thác tận diệt

Tại hạ lưu các dòng sông lớn trên địa bàn tỉnh như Thu Bồn, Trường Giang… rất dễ bắt gặp cảnh nhiều đội ghe thuyền khai thác nguồn lợi thủy sản bằng những chiếc lờ dây có chiều dài hàng chục mét. Loại công cụ được du nhập từ Trung Quốc này hoạt động tự phát khắp các địa phương như Hội An, Duy Xuyên, Điện Bàn hay Thăng Bình, Tam Kỳ, Núi Thành. Khai thác ở vùng ven bờ, “thâu tóm” tất cả các loài thủy sản lớn nhỏ, những chiếc lờ dây đã làm suy giảm nguồn lợi thủy sản, phá hủy các hệ sinh thái vùng cửa sông, ven biển. Điều đáng nói là hầu như ai cũng nhận biết nguy hại nhưng hoạt động này vẫn diễn ra công khai. “Sinh kế mà chú, không khai thác bằng nghề này thì gia đình chúng tôi biết lấy gì mà sống. Sông nước rộng lớn, các loài cá sinh trưởng nhanh lắm, biết đâu là suy giảm và cạn kiệt các nguồn lợi thủy sản ven bờ” - anh Nguyễn Văn Mỹ, một người chuyên khai thác thủy sản bằng nghề đặt lờ dây Trung Quốc ở thôn Hà Thuận (Duy Vinh, Duy Xuyên) nói. Còn anh Trần Văn Hùng (thôn Kim Đới, Tam Thăng, TP.Tam Kỳ) thì tâm sự: “Chúng tôi cũng biết đặt lờ dây ảnh hưởng xấu đến các nguồn lợi thủy sản ven bờ. Nhưng chú thấy đó, chỉ một đoạn sông nhỏ nhưng rất nhiều ghe thuyền khai thác chứ có phải riêng gia đình chúng tôi đâu. Chúng tôi không đánh bắt như vậy thì “chợ sông” vẫn đông”.

Ông Ngô Văn Định - Phó Chi cục trưởng Chi cục Khai thác & bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Nam cho rằng đa số những người mưu sinh trên sông nước đều ít nhiều khai thác thủy sản không đúng theo các quy định hiện hành, nhất là quy định về mắt lưới. Họ biết tác động xấu từ hoạt động của mình nhưng rất khó để giúp họ chuyển nghề. Trong khi đó, ngành chức năng rất khó xử phạt vì hoạt động đó trực tiếp ảnh hưởng đến “miếng cơm, manh áo” của nhiều thành viên trong gia đình. Cùng với đó, các hoạt động diễn ra tràn lan khắp tỉnh, nhiều nhất là vào ban đêm nên khó xử phạt hết được với lực lượng tuần tra mỏng. “Trong các đợt tuần tra, kiểm soát, khi bắt gặp việc khai thác thủy sản bằng lờ dây Trung Quốc, chúng tôi thường chỉ dừng lại ở mức cảnh báo tác động, nhắc nhở hoặc răn đe chứ phạt thì họ cũng không lấy đâu ra tiền để nộp khi phải lo kiếm sống từng bữa” - ông Định nói.

Để bảo vệ nguồn lợi ven bờ, thời gian qua, bằng các nguồn tài trợ khác nhau, Quảng Nam đã triển khai các mô hình sinh kế bền vững cho các hộ dân nghèo vốn sinh sống bằng các nghề khai thác làm suy kiệt nguồn lợi thủy sản ven bờ. Tuy nhiên, việc chuyển đổi nghề cho các hộ thuộc các xã như Duy Vinh (Duy Xuyên) hay Cẩm Thanh (TP.Hội An) không đạt hiệu quả cao do tính nhỏ lẻ của mô hình. Bên cạnh đó, do tập quán sinh sống bằng các nghề ven sông nên người dân không mấy mặn mà hưởng ứng, tiếp thu các nghề trồng trọt, chăn nuôi thiếu đầu ra sản phẩm. Từ năm 2005 đến nay, UBND tỉnh đã giao trách nhiệm cho các địa phương phải quản lý chặt chẽ khai thác theo kiểu tận diệt ven bờ nhưng vẫn chưa cải thiện tình hình. Cụ thể, các huyện, thành phải quản lý chặt chẽ các phương tiện khai thác tại địa phương; xây dựng kế hoạch phát triển và tổ chức hoạt động khai thác tại địa phương gắn với việc bảo vệ và phát triển nguồn lợi; bảo vệ môi trường sống của các loài thủy sản và tuyên truyền người dân cấm khai thác thủy sản tận diệt, chủ động tuần tra, kiểm soát, xử lý các vi phạm diễn ra trên địa bàn. Tuy nhiên, việc khai thác hủy diệt nguồn lợi tràn lan từ trước đến nay vẫn chưa có dấu hiệu chững lại.

Bảo vệ, phát triển nguồn lợi

Trong khoảng 10 năm trở lại đây, rất khó có thể thấy được các đàn cá chim, cá sủ, cá thiều trên địa bàn tỉnh. Các đàn cá hồng, cá song không còn thấy xuất hiện nữa mà chỉ nhiều cá tạp, cá không rõ nguồn gốc. Ông Ngô Văn Định cho rằng, điều cấp thiết nhất là từ nay phải chú trọng hơn việc xây dựng và triển khai kế hoạch tuyên truyền cho người dân, ngư dân. Cụ thể là rất cần mở nhiều lớp tập huấn, các buổi hội thảo để tăng mật độ tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng; ấn định các pano, áp phích với các nội dung cấm sử dụng chất nổ, xung điện, chất độc… trong khai thác thủy hải sản. Cùng với đó là tổ chức điều tra, nghiên cứu, điều chỉnh cơ cấu nghề khai thác thủy hải sản, giảm dần cường lực của các nghề khai thác thiếu bền vững; thực hiện công tác dự báo nguồn lợi, khuyến khích cải hoán tàu cá hướng ra biển thay vì quẩn quanh vùng sông nước ven bờ. Việc tuần tra, kiểm soát và xử phạt các vi phạm sẽ được tiến hành với mật độ cao hơn. Ví như khi nhận biết nhiều đội tàu giã cào của Quảng Ngãi khai thác trái phép, tận diệt nguồn lợi, làm hư hại nhiều công cụ khai thác của ngư dân, đe dọa các hệ sinh thái ven biển, lực lượng kiểm ngư tỉnh đã ráo riết tổ chức tuần tra, xử phạt mạnh đưa hoạt động khai thác hải sản đi vào nền nếp.

Thả cá tra để phát triển nguồn lợi thủy sản tại Quảng Nam. Ảnh: Q.VIỆT

Về bảo vệ, phục hồi và phát triển các nguồn lợi thủy sản trên địa bàn tỉnh, ông Định cho biết, Chi cục Khai thác & bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Nam đang đề xuất UBND tỉnh tiến hành khảo sát, điều tra để lập quy hoạch chi tiết tiến đến thành lập Khu bảo tồn vùng nước nội địa sông Vu Gia - Thu Bồn và Khu bảo tồn biển Bàn Than - An Hòa. Đây là nỗ lực lớn nhằm bảo tồn và tái tạo san hô, thảm cỏ biển, tôm hùm, cá mú, cá cảnh và nhiều loài động vật quý hiếm khác. Bởi vậy, trong thời gian đến, Sở NN&PTNT sẽ chủ trì, phối hợp với các Sở KH-CN, Sở TN-MT và các địa phương ven biển khoanh vùng các bãi đẻ, vùng sinh trưởng của các loài thủy sản, qua đó lập quy hoạch xác định khu vực cấm khai thác, cấm khai thác có thời hạn (ví như tôm hùm), hạn chế khai thác ở các vùng cửa sông An Hòa (Núi Thành) và Cửa Đại (TP.Hội An). Đồng thời kế hoạch dài hạn về việc thả giống các đối tượng thủy sản cần bảo vệ, cần bảo tồn hay tái tạo nguồn lợi không có hoặc rất hiếm trong tự nhiên (như cá tra) cũng sẽ được tiến hành trong thời gian đến.

Trước thực trạng nguồn lợi cạn kiệt dần, Chi cục Khai thác & bảo vệ nguồn lợi thủy sản Quảng Nam cho biết, từ nay đến năm 2015 việc khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản sẽ được chấn chỉnh bằng việc chung tay góp sức của nhiều ngành, nhiều địa phương trên toàn tỉnh. Hơn hết là có một chương trình hành động với đồng bộ các giải pháp tương ứng với từng phạm vi nội dung cụ thể. Quan điểm của Quảng Nam là trên cơ sở quản lý tổng hợp vùng bờ, sẽ khai thác, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản bền vững, vừa đem lại hiệu quả kinh tế vừa bảo vệ môi trường và phục vụ mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa nghề cá của tỉnh.

NGUYỄN QUANG VIỆT

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005