Huyện Cái Nước, Phú Tân (Cà Mau): Gian nan giữ lúa trên đất nuôi tôm: Bức bách bài toán thuỷ lợi

Được khẳng định là mô hình tương đối bền vững, nâng cao kinh tế, ổn định môi trường, mỗi năm, tỉnh giao chỉ tiêu hàng ngàn héc-ta lúa - tôm cho các huyện, thành phố triển khai thực hiện. Thế nhưng, thực tiễn sản xuất đã qua, diện tích lúa - tôm cứ giảm dần sau mỗi năm. Nguyên nhân không gì khác là bài toán thuỷ lợi phục vụ cho sản xuất lúa - tôm đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.

Ông Nguyễn Văn Tranh, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, thừa nhận: “Thực tế đã qua, vấn đề sản xuất vụ lúa trên đất nuôi tôm không ổn định. Một phần do trình độ, kỹ thuật của người dân còn hạn chế, phần khác do hệ thống thuỷ lợi chưa đáp ứng yêu cầu. Và những biến động về khí hậu, thời tiết cũng là một trong những mấu chốt quan trọng khiến diện tích lúa - tôm giảm mạnh”.

Khổ vì dự án dở dang

Không chỉ riêng huyện Phú Tân thất bại trong tiến trình quy hoạch lúa - tôm do điều kiện giáp biển, quá trình xâm mặn nhanh mà nhiều huyện khác trong khu vực nội đồng cũng đang đứng bên bờ vực khó có thể cầm cự lâu dài. Điển hình huyện Cái Nước, mỗi năm giảm từ 800-900 ha lúa trên đất nuôi tôm.

Những vùng quy hoạch lúa - tôm huyện Cái Nước đang đứng trước nguy cơ do khó khăn về thời tiết và thuỷ lợi hở.

Theo báo cáo của huyện, năm 2012, chỉ tiêu giao 3.500 ha nhưng chỉ thực hiện được 2.500 ha. Năm 2013, chỉ tiêu 3.200 ha nhưng đến thời điểm này chỉ thực hiện được 2.100 ha và hàng trăm héc-ta đã thiệt hại sau những đợt nắng cục bộ vừa qua. Như vậy, vấn đề giữ vụ lúa trên đất nuôi tôm đang đến hồi báo động. Nếu không có giải pháp kịp thời thì khó có thể duy trì theo đúng như quy hoạch của tỉnh.

Ông Nguyễn Thanh Giảng, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Cái Nước, bộc bạch: “Mỗi năm huyện được giao chỉ tiêu khoảng 3.000 ha lúa - tôm. Nhìn chung đều thực hiện tốt, nhưng kết quả thu hoạch được chỉ khoảng 50%. Thực tế, quy hoạch thuỷ lợi phục vụ sản xuất quá chậm, còn nhiều vấn đề cần phải đưa ra bàn bạc. Chừng nào khép kín được tiểu vùng thì mới mong giữ được vụ lúa trên đất nuôi tôm”.

Là xã chiếm diện tích khá lớn của huyện Cái Nước về quy hoạch lúa - tôm, Phú Hưng cũng đang đứng trước những tình thế bế tắc khi dự án khép vùng dở dang, khiến hàng ngàn héc-ta bị thiệt hại.

Chủ tịch UBND xã Phú Hưng Hà Ngọc Sáu thất vọng: “Từ khi có chủ trương quy hoạch lại vùng lúa - tôm của UBND tỉnh, xã có 2.000 ha lúa - tôm. Đây là chủ trương đúng, phù hợp sản xuất bền vững, nhất là con tôm. Thế nhưng, hiện nay hệ thống thuỷ lợi vẫn hở, người dân vẫn chịu cảnh sản xuất phụ thuộc nước trời. Có những năm khắc nghiệt, độ mặn trên sông lên đến 40-50%o, không cây gì sống nổi”.

Nói người dân hám lợi bỏ cây lúa thì chưa đúng. Thật ra, trải qua những khó khăn dịch bệnh trên tôm trong những năm gần đây khiến người dân nhận thức rất tốt về vấn đề giữ cây lúa trên vuông tôm, bởi cây lúa không những cung cấp lương thực mà còn giữ được môi trường bền vững cho con tôm phát triển.

Từ ý thức đó, năm 2013, hầu hết hộ dân rất đồng tình gieo cấy vụ lúa. Nhưng thời tiết bất ổn, họ cũng không thể lấy nước ngoài kinh để bơm lên vuông, thế là hy vọng của họ một lần nữa bị dập tắt.

Nông dân Phan Văn Mùi, ấp Phú Thạnh, xã Phú Hưng, ngậm ngùi: “Người dân ai cũng đồng tình việc giữ cây lúa trên đất nuôi tôm, nhưng tình hình này thì khó lòng cầm cự. Tính ra cấy lúa không lời, quan trọng là tạo ra môi trường bền vững để nuôi vụ tôm, nhưng sạ bao nhiêu là chết hết bấy nhiêu nên nản”.

Đang cho xáng múc phần đất sản xuất lúa - tôm để nuôi tôm công nghiệp, anh Ngô Văn Vũ, ấp Cái Rắn B, xã Phú Hưng, cho biết: “Năm nào cũng trồng lúa nhưng đều thất. Thấy người ta múc đầm nuôi tôm trúng nên làm theo, chứ “đeo bám” mô hình lúa - tôm hoài cũng chẳng được gì”.

Cần một giải pháp căn cơ

Hiện nay, người dân muốn cải thiện tình hình sản xuất buộc phải “quay lưng” với cây lúa trong sự tiếc nuối. Anh Tô Văn Dững, ấp Thạnh Phú, xã Phú Hưng, cho biết: “Người dân cứ mòn mỏi trông chờ việc khép kín tiểu vùng nhưng gần chục năm nay chẳng thấy. Thời tiết thì cứ biến đổi liên tục, nông dân không sao lường hết được nên đành bỏ cây lúa”.

Theo thông tin từ Sở NN&PTNT, trung bình mỗi năm Nhà nước đầu tư từ 500-600 tỷ đồng cho việc xây dựng hệ thống thuỷ lợi, nhưng chủ yếu chắp vá, bồi trúc, chống tràn và xây dựng hệ thống cống xung yếu, cấp bách để phục vụ sản xuất.

“Để giữ lại diện tích lúa - tôm, huyện yêu cầu Sở NN&PTNT cân đối các nguồn vốn về thuỷ lợi, tiếp tục đầu tư thuỷ lợi vùng Nam Cà Mau để bà con trên vùng mặn yên tâm sản xuất, cũng như không phá vỡ quy hoạch chung của tỉnh. Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài thì những năm tiếp theo diện tích lúa - tôm còn lại được bao nhiêu khó dự đoán trước được”, ông Nguyễn Thanh Giảng mong mỏi.

Thuỷ lợi đang được đầu tư “nhỏ giọt”, trong khi đó, theo kịch bản biến đổi khí hậu, thời tiết tiếp tục diễn biến khó lường, khó dự báo trước chuyện gì sẽ xảy ra. Do đó, hiện tại việc khép kín thuỷ lợi được xem như giải pháp duy nhất có thể cứu vụ lúa trên đất nuôi tôm.

Thế nhưng, ông Tranh khẳng định, vụ lúa sản xuất trên đất nuôi tôm thành công hay thất bại hoàn toàn phụ thuộc vào thời tiết, lượng mưa nhiều hay ít, phân bố đều hay không đều, mùa mưa kết thúc sớm hay muộn.

Mặt khác, Cà Mau thuộc nhóm đất phèn, do đó dù thuỷ lợi có đầu tư khép kín đi chăng nữa thì chất lượng nước vẫn phụ thuộc tương đối vào thời tiết có thuận lợi hay không”.

Mô hình lúa - tôm ở một số địa phương đang bế tắc. Nông dân trong vùng quy hoạch lúa - tôm đang trông chờ những giải pháp căn cơ từ các ngành chức năng./.

Theo kết quả so sánh của Sở NN&PTNT, năng suất tôm của một số huyện biến động khá lớn khi có sự xuất hiện của cây lúa.

Đào Hồng

Các tin mới

Các tin năm 2014

Các tin năm 2013 | 2012 | 2011 | 2010 | 2009 | 2008 | 2007: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887

Các tin năm 2007 | 2006 | năm 2005